Ειδική έκδοση της «Κόντρας» για τις αραβικές εξεγέρσεις

Κατεβάστε την ειδική έκδοση της «Κ» σε μορφή pdf.

Οι αραβικές εξεγέρσεις δύο χρόνια μετά

Από τη σκοπιά του αγώνα για κοινωνική απελευθέρωση

Γιατί να κάνει κανείς μία εκδήλωση για την «αραβική άνοιξη»; Αποτελεί τόσο σημαντικό γεγονός στην παγκόσμια ιστορία της κοινωνικής απελευθέρωσης ώστε να χρειάζεται να το μνημονεύει κανείς ή μήπως ήταν μόνο «ο νέος μοχλός της ιμπεριαλιστικής διείσδυσης» με «όχημα αστικούς εκσυγχρονισμούς που έτσι κι αλλιώς χρειάζονταν αυταρχικά αραβικά καθεστώτα σύμμαχοι των ιμπεριαλιστών», όπως ισχυρίζονται αυτοί που έχουν κάνει επιστήμη την προβοκατορολογία (διάβαζε Περισσός, από τον οποίο προέρχονται τα αποσπάσματα);

Βέβαια, αυτή η αντίληψη χωλαίνει, αφού τέτοιοι «αστικοί εκσυγχρονισμοί» δεν  είδαμε να γίνονται σε άλλους συμμάχους των ιμπεριαλιστών, όπως η Σαουδική Αραβία, που ίσως είναι το αυταρχικότερο καθεστώς στην περιοχή. Ουδέποτε άλλωστε οι αστικοί εκσυγχρονισμοί επιδιώχτηκαν μέσω λαϊκών εξεγέρσεων. Αν ο χαρακτήρας των εξεγέρσεων καθοριζόταν από το αποτέλεσμά τους, γιατί να μην ισχυριστεί κανείς ότι και η εξέγερση του Πολυτεχνείου του ’73 στην Ελλάδα ήταν «μοχλός αστικού εκσυγχρονισμού», αφού είχε ως αποτέλεσμα την αντικατάσταση της φασιστικής χούντας με ένα αντιδραστικό κοινοβουλευτικό καθεστώς, μέσα στο οποίο τα απομεινάρια των χουντικών κολυμπούσαν για αρκετά χρόνια σαν το ψάρι στο νερό;

Ανεξάρτητα από τις σοφιστείες αυτών που εξετάζουν την Ιστορία πίσω από τα μυωπικά γυαλιά της πρακτορολογίας και της συνομωσιολογίας, οι αραβικές εξεγέρσεις που πολιτογραφήθηκαν με τον τίτλο «αραβική άνοιξη» υπήρξαν και ήταν μαζικές. Καμία δύναμη στον κόσμο δε θα μπορέσει να σβήσει τις δεκάδες χιλιάδες λαού που πλημμύρισαν τους δρόμους και τις πλατείες από την Τυνησία και την Αίγυπτο μέχρι το Μπαχρέιν και την Υεμένη. Οπως δε θα μπορέσει να σβήσει τις διαδηλώσεις και στη Λιβύη και στη Συρία, που οδήγησαν στην ανατροπή μέσω της ιμπεριαλιστικής επέμβασης του καθεστώτος Καντάφι και στον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο (άδικο και από τις δύο πλευρές πλέον) που μαίνεται για πάνω από χρόνο στη Συρία.

Πριν επιχειρήσουμε να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας γι’ αυτές τις εξεγέρσεις, καλό είναι να παραθέσουμε ένα σύντομο χρονικό τους στις διάφορες χώρες.

Δυτική Σαχάρα

Ελάχιστοι στη χώρα μας γνωρίζουν ότι η πρώτη πράξη της «αραβικής άνοιξης» παίχτηκε στη Δυτική Σαχάρα. Στις 9 Οκτώβρη του 2010, χιλιάδες Σαχράουϊ κατασκήνωσαν στην περιοχή Γκντιμ Ιζίκ, 12 χιλιόμετρα έξω από την πρωτεύουσα Λαγιούν, διαμαρτυρόμενοι για τη φτώχεια αλλά και την πολιτική διακρίσεων απέναντι στο λαό των Σαχράουϊ από την κυβέρνηση του Μαρόκο. Η κατασκήνωση διαμαρτυρίας διήρκεσε περίπου ένα μήνα και θεωρήθηκε από πολλούς διανοούμενους της Δύσης ο προάγγελος της «αραβικής άνοιξης».

Οταν στις 8 Νοέμβρη του 2010 ο μαροκινός στρατός εισέβαλε στην κατασκήνωση για να τη διαλύσει, ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και στρατού, κατά τις οποίες σκοτώθηκαν 18 στρατιώτες και 36 πολίτες και τραυματίστηκαν πάνω από 900. Οι συλλήψεις διαδηλωτών ξεπέρασαν τις τρεις χιλιάδες την ίδια μέρα και τις μέρες που ακολούθησαν, ενώ έγιναν και δεκάδες συλλήψεις αγωνιστών οι οποίοι βρίσκονταν σε λίστες που είχε καταρτίσει η κυβέρνηση του Μαρόκο πριν την εισβολή.

Μετά την εισβολή του στρατού στην κατασκήνωση, οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς τη Λαγιούν, όπου συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις καταστολής, ενώ παράλληλα επιτέθηκαν και πυρπόλησαν τράπεζες, κυβερνητικά κτίρια και εκατοντάδες αυτοκίνητα. Τρία χρόνια μετά (τον περασμένο μήνα), 24 Σαχράουϊ αγωνιστές, από αυτούς που είχαν συλληφθεί τον Οκτώβρη του 2010, δικάστηκαν από μαροκινό στρατοδικείο και οι 22 απ’ αυτούς καταδικάστηκαν σε εξοντωτικές ποινές φυλάκισης, από 20 χρόνια μέχρι ισόβια.

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18608&cat_id=20&pos=2&issue_id=482
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18642&cat_id=48&pos=4
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18655&cat_id=20&pos=2&issue_id=483

Αλγερία

Η Αλγερία είναι η έκτη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα φυσικού αερίου στον κόσμο, καλύπτοντας το 20% των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, αλλά και πετρελαιοπαραγωγός χώρα, με παραγωγή περίπου ίδια μ’ αυτή της Βρετανίας. Ομως, το όφελος από τον πλούτο αυτό τον καρπώνεται μια ισχνή μειοψηφία. Το ποσοστό φτώχειας ξεπερνά το 20%.

Η Αλγερία βρέθηκε στη δίνη των εξεγερτικών κινημάτων την πρώτη εβδομάδα του 2011. Ηταν μια βδομάδα καθημερινών συγκρούσεων στα προάστια του Αλγερίου. Αφορμή οι άθλιες συνθήκες στέγασης. Αποτέλεσμα των συγκρούσεων ήταν 53 τραυματίες, οι 52 από τους οποίους ήταν μπάτσοι, σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο. Λίγες μέρες μετά, νέες, ακόμα πιο σφοδρές συγκρούσεις συγκλόνισαν τη χώρα παίρνοντας το χαρακτήρα νεολαιίστικης εξέγερσης. Αυτή τη φορά οι συγκρούσεις ξέσπασαν λόγω της τεράστιας ακρίβειας στα ήδη πλατειάς κατανάλωσης. Χρειάστηκαν τέσσερις μέρες καθημερινών συγκρούσεων στις αρχές του Γενάρη του 2011, με τρεις νεκρούς, τουλάχιστον 800 τραυματίες και πάνω από 1.000 συλληφθέντες, για ν’ αναγκαστεί η κυβέρνηση της Αλγερίας να μειώσει προσωρινά κατά 41% τους φόρους και τους τελωνειακούς δασμούς στη ζάχαρη και το λάδι, ώστε να πέσουν οι τιμές που από την πρώτη Γενάρη είχαν εκτιναχθεί σε ποσοστά πάνω από 30%.

Πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέγερση, που εξαπλώθηκε ταχύτατα σε πολλές πόλεις της χώρας, είχε η νεολαία. Οι διαδηλωτές επιτέθηκαν σε κυβερνητικά κτίρια, δικαστήρια, αστυνομικά τμήματα, καθώς και στα κεντρικά γραφεία της εθνικής εταιρίας ηλεκτρισμού και γκαζιού (Sonelgaz), έστησαν οδοφράγματα και συγκρούστηκαν με την αστυνομία που απάντησε με καταιγισμό δακρυγόνων, από τα οποία πέθανε ένας 65χρονος ταξιτζής. Μέσα στο κλίμα της λαϊκής αντιβίας δεν γλίτωσαν φυσικά και τα πολυκαταστήματα, πολλά από τα οποία λεηλατήθηκαν. Ομως, δεν ήταν λίγοι οι τραυματισμοί στους κόλπους των μπάτσων (για 763 τραυματισμένους μπάτσους μιλά η κυβέρνηση), αποτέλεσμα της αποφασιστικότητας και της οργής των διαδηλωτών.

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9373&cat_id=20&pos=2&issue_id=273

Τυνησία

Στις 17 Δεκέμβρη του 2010, ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι αυτοπυρπολείται  μπροστά στο δημαρχείο στην πόλη Σίντι Μπουζίντ. Ο Μπουαζίζι ήταν πλανόδιος μανάβης, του οποίου το κάρο είχε κατασχεθεί μαζί με το εμπόρευμά του από την αστυνομία, επειδή δεν είχε την απαιτούμενη άδεια. Μόνο που ο Μπουαζίζι δεν ήταν απλός μανάβης. Ηταν πτυχιούχος που αναγκάστηκε να γίνει πλανόδιος μανάβης, γιατί με το πτυχίο του δεν έβρισκε δουλειά, μολονότι έψαχνε τέσσερα ολόκληρα χρόνια!

Η θυσία του Μπουαζίζι ήταν η σπίθα που πυροδότησε την κοινωνική έκρηξη σε μία χώρα όπου για δεκαετίες φαινόταν να επικρατεί κοινωνική νηνεμία. Ο Μπεν Αλί ήταν άλλωστε μέλος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και παντοδύναμος στη χώρα του, όντας επί 24 χρόνια στον προεδρικό θώκο. Ισχυριζόταν μάλιστα ότι έχει εξαλείψει τη φτώχεια, παρουσιάζοντας πλασματικό ποσοστό της τάξης του 4% περίπου (το 2005), ενώ ήταν τουλάχιστον εξαπλάσια όπως αποκαλύφθηκε αργότερα από τα στοιχεία του υπουργείου Κοινωνικών Θεμάτων το Μάη του 2011.

Οι απεγνωσμένες προσπάθειες του καθεστώτος να καταστείλει την εξέγερση με τη φωτιά και το σίδερο έπεσαν στο κενό. Στις 14 Γενάρη του 2011, ο Μπεν Αλί αναγκάστηκε τελικά να την κοπανήσει σαν κλέφτης από την χώρα, παίρνοντας μαζί του και ενάμισι τόνο χρυσού από την Κεντρική Τράπεζα για τα… καθημερινά του έξοδα! Δέκα μέρες πριν ο Μπουαζίζι είχε υποκύψει στα εγκαύματά του.

Τη στιγμή που ο λαός πανηγύριζε στους δρόμους για την ανατροπή του Μπεν Αλί, οι στενοί συνεργάτες του είχαν έτοιμη τη διάδοχη λύση και την έθεσαν ταχύτατα σε εφαρμογή, με στόχο να διατηρήσουν υπό έλεγχο την κατάσταση στο πλαίσιο της «συνταγματικής τάξης». Η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» που αντικατέστησε τον δικτάτορα ανέθεσε στο Συνταγματικό Συμβούλιο να οργανώσει νέες προεδρικές εκλογές μέσα σε 60 μέρες. Αυτές τελικά έγιναν δέκα μήνες μετά (τον Οκτώβρη του 2011) με νικητή το ισλαμιστικό κόμμα Ενάχντα.

Η νίκη των Ισλαμιστών δεν έφερε την ηρεμία στη χώρα. Οι διαδηλώσεις και απεργίες συνεχίζονται μέχρι σήμερα, όπως και η άγρια καταστολή. Ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να ζητήσει κυβέρνηση τεχνοκρατών, πράγμα που απορρίφθηκε από το κόμμα του.

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9372&cat_id=20
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9530&cat_id=20&pos=2&issue_id=277
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9630&cat_id=20&pos=2&issue_id=279
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18607&cat_id=20&pos=2&issue_id=482
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18583&cat_id=20&pos=2&issue_id=481

Αίγυπτος

«Πώς μπορείς να έχεις ένα βασικό μισθό ισοδύναμο με την τιμή έξι κιλών κρέατος; Είναι ανοησία». Με αυτά τα λόγια σχολίαζε ο αιγύπτιος οικονομολόγος Αχμέντ Ελ Ναγκάρ στο Γαλλικό Πρακτορείο την αύξηση του βασικού μισθού που αποφάσισε η κυβέρνηση Μουμπάρακ το Νοέμβρη του 2010, μετά από έξι μήνες… διαλογισμού. Ο βασικός μισθός τελικά αυξήθηκε, μετά από 26 ολόκληρα χρόνια που ήταν καθηλωμένος, όμως αυτό δεν γλίτωσε τον Μουμπάρακ από την κατάρρευση.

Οι εποχές της σιωπής είχαν παρέλθει ανεπιστρεπτί και η εξέγερση του Γενάρη-Φλεβάρη του 2011 σάρωσε τα πάντα. Ο επί 30 συναπτά έτη εκλεκτός των Αμερικάνων και πανίσχυρος πρόεδρος, Χόσνι Μουμπάρακ κατέρρευσε μέσα σε λίγες βδομάδες. Λίγους μήνες αργότερα καταδικάστηκε σε ισόβια για το θάνατο διαδηλωτών κατά τη διάρκεια της εξέγερσης.

Ολόκληρους τόμους θα μπορούσε να γράψει κανείς, αν ήθελε να εξιστορήσει το χρονικό της εξέγερσης και των δύο χρόνων που ακολούθησαν. Θα επιχειρήσουμε ωστόσο μία σύντομη αναφορά στα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν αυτή την περίοδο.

Είναι λάθος να νομίζει κανείς ότι η εξέγερση στην Αίγυπτο ήταν κεραυνός εν αιθρία. Oπως επεσήμανε από το Μάη του 2010 το βρετανικό BBC, επικαλούμενο καθηγητή Μεσανατολικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, το διογκούμενο κίνημα διαμαρτυρίας στη χώρα αποτελούσε το μεγαλύτερο κοινωνικό κίνημα του είδους του στον αραβικό κόσμο από το τέλος του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, αγκαλιάζοντας περίπου δύο εκατομμύρια ανθρώπους από το 2004 σε περίπου 3.000 ενέργειες. Επρεπε όμως να έρθει το τσουνάμι της εξέγερσης από την Τυνησία για να κλονίσει τα θεμέλια του φασιστικού αιγυπτιακού καθεστώτος, λίγο καιρό μετά τις εκλογές βίας και νοθείας, που επιβεβαίωσαν την εξουσία του (το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα του Μουμπάρακ είχε «σαρώσει» με 83%). Τραγική ειρωνεία. Η μέρα ορόσημο που ξεκίνησε η εξέγερση ήταν η 25η Ιανουαρίου, μέρα εθνικής γιορτής προς τιμήν της Αστυνομίας!

Ηταν μία εξέγερση που κράτησε 18 μέρες, με αποτέλεσμα πάνω από 840 νεκρούς και 6.000 τραυματίες. Η στρατιωτική χούντα που διαδέχτηκε τον Μουμπάρακ δεν διέφερε και πολύ απ’ αυτόν. Επέβαλε καθεστώς έκτακτης ανάγκης, απαγόρευσε τις απεργίες, αμνήστευσε τους δολοφόνους των εξεγερμένων, έσυρε στα στρατιωτικά δικαστήρια χιλιάδες ανθρώπους (γύρω στους 10.000 ανέφερε το Αραβικό Δίκτυο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) και στο τέλος φόρεσε καπέλο τον 78χρονο Γκανζούρι στον πρωθυπουργικό θώκο (έστω και μεταβατικό), ο οποίος είχε θητεία στο ίδιο πόστο τη δεκαετία του ’90, υπό την προστασία του ίδιου του Μουμπάρακ!

Η μη δικαίωση των αιτημάτων της εξέγερσης ήταν επόμενο να προκαλέσει νέα εξεγερτικά κύματα. Το προσωπείο του «προστάτη της επανάστασης» και του «εγγυητή της ομαλής μετάβασης στη δημοκρατία», που φόρεσε το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο που αντικατέστησε τον Χόσνι Μουμπάρακ, έγινε κουρέλι από τις μαζικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν τόσο τον Ιούλη όσο και το Νοέμβρη της ίδιας χρονιάς.

Οι διαδηλωτές απαιτούν επιτάχυνση των δικών των αστυνομικών που σκότωσαν διαδηλωτές, την επιτάχυνση της δίκης του Χόσνι Μουμπάρακ και των διεφθαρμένων αξιωματούχων του καθεστώτος, την καθιέρωση κατώτερου βασικού μισθού, την αναδόμηση του υπουργείου Εσωτερικών και κάθαρση στην Αστυνομία, τη Δικαιοσύνη, την Παιδεία και σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες από τους ανθρώπους του καθεστώτος Μουμπάρακ.

Στα τέλη του Νοέμβρη του 2011 ξεκινά η διαδικασία των βουλευτικών εκλογών, που ολοκληρώνεται σε τρεις γύρους, καθένας από τους οποίους περιλαμβάνει τη διεξαγωγή εκλογών σε 9 από τις 27 επαρχίες της χώρας. Οι εκλογές αποδεικνύονται φιάσκο. Η συμμετοχή στα αστικά κέντρα (του Καΐρου και της Αλεξάνδρειας συμπεριλαμβανομένων) που καταγράφτηκε στον πρώτο γύρο των εκλογών είναι οριακή. Η εκλογική επιτροπή αναγκάζεται να αναθεωρήσει προς τα κάτω το ποσοστό συμμετοχής που η ίδια είχε δώσει αρχικά, από 62% σε 52%! Στο δεύτερο γύρο (που έγινε στις επόμενες εννέα επαρχίες, μεταξύ των οποίων το Ασουάν και η Γκίζα), η συμμετοχή στις εκλογές ήταν ψηλότερη απ’ αυτή των περιφερειών του πρώτου γύρου (67% αντί 52%), σημαδεύτηκαν όμως από περισσότερη βία, με το στρατό να χτυπάει διαδηλωτές. Ο επικεφαλής της συμμαχίας «Η επανάσταση συνεχίζεται» ξυλοκοπήθηκε από τη στρατιωτική αστυνομία, όταν προσπάθησε να μπει σε εκλογικό τμήμα, και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο για νοσηλεία, ενώ μακελειό έγινε (ξανά) στην πλατεία Ταχρίρ, το επίκεντρο της επανάστασης που έριξε τον Μουμπάρακ.

Στις διαδηλώσεις που έγιναν εκεί, ο στρατός απάντησε με άγρια καταστολή που κράτησε για τουλάχιστον πέντε μέρες. Οι στρατιώτες δεν δίστασαν να χτυπήσουν άγρια ακόμα και γυναίκες, όπως έδειξε και το σοκαριστικό βίντεο που έκανε το γύρο του κόσμου, με στρατιώτες να σέρνουν στο έδαφος και να χτυπούν αλύπητα με ρόπαλα και κλοτσιές μια γυναίκα.

Τελικά, το ποσοστό συμμετοχής στις εκλογές στο σύνολο της επικράτειας δεν ξεπέρασε το 54%. Αυτό που έμεινε, όμως, από τις εκλογές αυτές ήταν η μεγάλη νίκη των Ισλαμιστών (των Αδελφών Μουσουλμάνων και των Σαλαφιστών του κόμματος Νουρ), που συγκέντρωσαν πάνω από το 70% των ψήφων. Οι πολιτικές δυνάμεις που δεν συμμετείχαν στην εξέγερση της 25ης Γενάρη του 2011, οι δυνάμεις που κράτησαν αποστάσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέγερσης (ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος Νουρ, Νάντερ Μπάκαρ, είχε υπεραμυνθεί αυτής της επιλογής λέγοντας ότι οι Αμερικάνοι θα διέταζαν τον Μουμπάρακ να τους σφάξει όλους) εμφανίζονται με τα μεγαλύτερα εκλογικά οφέλη.

Τον Ιούνη του 2012 η Αίγυπτος απέκτησε και νέο πρόεδρο. Τον Μοχάμεντ Μόρσι, ο οποίος κέρδισε στον πόντο τον αντίπαλό του Αχμέντ Σαφίκ που ήταν ο τελευταίος πρωθυπουργός του δικτάτορα Μουμπάρακ. Η μεγάλη αποχή (της τάξης του 48%) αποτύπωσε την απογοήτευση του εκλογικού σώματος από την πολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται στη χώρα. Γιατί ο αιγυπτιακός λαός είχε να επιλέξει ανάμεσα στα απολιθώματα της εποχής Μουμπάρακ και στη Μουσουλμανική Αδελφότητα που κράτησε εχθρική στάση απέναντι στην εξέγερση.

Η χούντα φρόντισε να δώσει στο στρατό σαρωτικές πολιτικές εξουσίες, περνώντας συνταγματική αλλαγή 20 λεπτά μετά το κλείσιμο της κάλπης των προεδρικών εκλογών! Η αλλαγή αυτή έδωσε δικαίωμα βέτο στο Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο σε ζητήματα συνταγματικής αναθεώρησης, μέχρι και δικαίωμα διάλυσης της Συντακτικής Συνέλευσης και διορισμού άλλης, της επιλογής του! Η άνοδος του Μόρσι στην εξουσία κάθε άλλο παρά «επάνοδος της δημοκρατίας» στη χώρα μπορεί να θεωρηθεί. Εξι μήνες μετά τη νίκη του, ο Μόρσι έχρισε τον εαυτό του αιγύπτιο «Βοναπάρτη», εκδίδοντας διάταγμα με το οποίο θέτει όλες τις βασικές εξουσίες της Αιγύπτου –νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές– με εξαίρεση τον έλεγχο του στρατού, υπό τον απόλυτο έλεγχό του.

Από τότε η  Αίγυπτος εξακολουθεί να είναι ένα καζάνι που βράζει με τις διαδηλώσεις να παίρνουν κατά καιρούς ιδιαίτερα βίαιες μορφές μέχρι και σκληρές συγκρούσεις και οδομαχίες, πυρπόληση των γραφείων της Αδελφότητας, ακόμη και μάχες σώμα με σώμα με νεκρούς έξω από το Προεδρικό Μέγαρο όπως έγινε τον περσινό Νοέμβρη.

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9631&cat_id=20&pos=2&issue_id=279
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9727&cat_id=20&pos=2&issue_id=281
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=14916&cat_id=20&pos=2&issue_id=402
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=15624&cat_id=20&pos=2&issue_id=422
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18143&cat_id=20&pos=2&issue_id=473
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18508&cat_id=20&pos=2&issue_id=480
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18582&cat_id=20&pos=2&issue_id=481
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=18226&cat_id=48&pos=4
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=17206&cat_id=20

Λιβύη

Το «αραβικό ντόμινο» έφτασε και στη Λιβύη, χώρα στην οποία επί τέσσερις δεκαετίες δεν κουνιόταν φύλλο. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν λίγο μετά τις εξεγέρσεις σε Τυνησία και Αίγυπτο. Διαδηλωτές επιτέθηκαν σε αστυνομικά τμήματα, πυρπόλησαν κυβερνητικά κτίρια, όχι μόνο στη Βεγγάζη αλλά και σε μια σειρά πόλεις, όπως η Ζιντάν στα νοτιοδυτικά, η Ντάρνα στις βόρειες ακτές, η Μισουράτα επίσης στα δυτικά κ.ά., ενώ οι όποιες προσπάθειες για συγκρότηση διαδηλώσεων στην πρωτεύουσα Τρίπολη αντιμετωπίστηκαν με ιδιαίτερη βιαιότητα από το στρατό και την αστυνομία και κατατροπώθηκαν εν τη γενέσει τους.

Ταυτόχρονα όμως, σαν έτοιμα από καιρό, μια σειρά στελέχη του καθεστώτος, βλέποντας την κατάρρευση του Καντάφι να πλησιάζει (είχαν βλέπετε πρόσφατα και τα παραδείγματα της Αιγύπτου και της Τυνησίας, με την πτώση του Μπεν Αλί και του Μουμπάρακ) αποκήρυξαν τον Καντάφι. Οι πρώτοι που το έκαναν ήταν μια ντουζίνα διπλωμάτες στο εξωτερικό, καθώς και δύο κυβερνητικά στελέχη: ο πρώην υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων του Καντάφι, Αμπντελφατάχ Γιουνές Αλ Αμπιντί και ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Μουσταφά Αμπντούλ Τζαλίλ, ο οποίος από την πρώτη στιγμή τέθηκε επικεφαλής του «Προσωρινού Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου». Πέρα όμως από αυτά τα δύο πρωτοκλασάτα στελέχη, μια σειρά άλλα ακολούθησαν πολύ σύντομα την ίδια πορεία. Οπως στο Τομπρούκ, όπου ο στρατιωτικός διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της περιοχής υποστράτηγος Σουλεϊμάν Μαχμούντ απεκάλεσε «τύραννο» τον Καντάφι, δηλώνοντας ότι περνάει πλέον με το μέρος των διαδηλωτών, λίγες μόλις μέρες μετά την έναρξη των διαδηλώσεων.

Η άποψη που υποστηρίζει ότι η εξέγερση ήταν υποκινούμενη είναι παντελώς αστήρικτη. Αν δεν υπήρχε το εξεγερτικό κλίμα που αγκάλιασε και τη Λιβύη, κανένα από τα στελέχη του Καντάφι δεν θα έβγαινε εναντίον του. Ούτε οι ιμπεριαλιστές είχαν ιδιαίτερα προβλήματα μαζί του, αφού ο Καντάφι είχε γίνει δικός τους εδώ και  χρόνια (από το 2003 είχαν αρθεί οι κυρώσεις από τον ΟΗΕ, αφού ο Καντάφι είχε αποκηρύξει την «τρομοκρατία»). Γι’ αυτό και δίστασαν να επέμβουν, φοβούμενοι την αστάθεια που θα επικρατούσε μετά την πτώση του Καντάφι, πράγμα για το οποίο, όπως αποδείχθηκε αργότερα, δεν είχαν άδικο.

Χρειάστηκε να περάσει ένας ολόκληρος μήνας από την έναρξη των διαδηλώσεων στη χώρα (μέσα Φλεβάρη), με τη Λιβύη να απειλείται με διχοτόμηση, για να εγκριθεί το ψήφισμα 1973 της 17ης Μάρτη 2011 στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, που άνοιξε αμέσως μετά το δρόμο για τις αεροπορικές επιθέσεις, επιβάλλοντας τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Οι ιμπεριαλιστές (πρώτα και κύρια οι Γάλλοι), αφού για βδομάδες παρακολουθούσαν τον Καντάφι να καταστέλλει ανελέητα τις διαδηλώσεις και αφού διαπίστωσαν ότι δεν μπόρεσε να νικήσει ή να πετύχει το πέρασμα της εξουσίας σε άλλα καθεστωτικά χέρια, όπως έγινε στην Τυνησία και την Αίγυπτο, έσπευσαν να επέμβουν για να μην χάσουν την επιρροή τους στη χώρα.

Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι δεν υπήρξαν εξεγερτικά φαινόμενα, άσχετα με το πόσο πλειοψηφικά ήταν αυτά (σαφώς λιγότερο από την Αίγυπτο και την Τυνησία). Από τη μεριά τους οι εξεγερμένοι δυστυχώς υποτάχτηκαν στην ιμπεριαλιστική ισχύ και το πανό που είχε αναρτηθεί σε κτίριο της Βεγγάζης με τα λόγια «Οχι ξένη επέμβαση – Ο λιβυκός λαός μπορεί να τα καταφέρει μόνος του» αντικαταστάθηκε με δηλώσεις νομιμοφροσύνης, όπως αυτή που εξέδωσε το Προσωρινό Εθνικό Συμβούλιο στις 30 Μάρτη του 2011: «Το Προσωρινό Εθνικό Συμβούλιο επιβεβαιώνει την ισλαμική ταυτότητα του Λιβυκού Λαού, τη δέσμευσή του στις μετριοπαθείς ισλαμικές αξίες, την πλήρη απόρριψη των εξτρεμιστικών ιδεών και τη δέσμευσή του στην καταπολέμησή τους κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις και αρνείται τους ισχυρισμούς που στοχεύουν να εμπλέξουν την Αλ Κάιντα με τους επαναστάτες στη Λιβύη» (https://www.ntclibya.org/english/counter-terrorism/).

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9830&cat_id=20&pos=2&issue_id=283
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=10137&cat_id=20&pos=2&issue_id=289
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9784&cat_id=20
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=10185&cat_id=20

Συρία

«Προτιμώ τον πολιτικό εξτρεμισμό του Ασαντ από έναν θρησκευτικό εξτρεμισμό. Δεν θέλουμε θρησκευτικό φανατισμό στα σύνορά μας». Η παραπάνω δήλωση του σιωνιστή βουλευτή Αγιούμπ Κάρα, από το κυβερνητικό κόμμα (Λικούντ) του Ισραήλ, στο πρακτορείο “The Christian Science Monitor” στις 6 Μάη του 2011, ενάμιση μήνα μετά το ξέσπασμα των πρώτων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Συρία, δίνει μια απάντηση στην «ακατανόητη» απάθεια των Σιωνιστών και των Αμερικάνων απέναντι στο καθεστώς Ασαντ όλο το διάστημα που κατέστειλε  με ωμή βία την εξέγερση στο εσωτερικό του. Παρόμοιες απόψεις είχε εκφράσει σε στενούς συνεργάτες του κι ο πρώην πρόεδρος του Ισραήλ, γνωστός εγκληματίας πολέμου, Αριέλ Σαρόν, ο οποίος υποστήριζε ότι προτιμούσε έναν Ασαντ να παλεύει για τη νομιμοποίησή του, παρά το χάος που θα προέκυπτε από ενδεχόμενη πτώση του.

Η αντοχή του καθεστώτος Ασαντ, το οποίο οργάνωσε ακόμα και αντιδιαδηλώσεις υπεράσπισής του, δείχνοντας ότι διαθέτει ακόμα ερείσματα στην κοινωνία, κάνει ορισμένους να πιστέψουν ότι η εξέγερση στη Συρία δεν ήταν παρά μία «δυτική συνωμοσία». Βέβαια κανείς τους, ούτε ο Περισσός, δεν τόλμησε να μην παραδεχτεί ότι στη χώρα υπήρχαν σοβαρά εσωτερικά προβλήματα, όμως τα βάζουν σε δεύτερη μοίρα, προσφέροντας ολόψυχα την υποστήριξή τους στον Ασαντ. Ποιος όμως μπορεί να αμφισβητήσει τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ξεκίνησαν από τις 15 Μάρτη του 2011; Τότε που ο Ασαντ βρέθηκε αντιμέτωπος με διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων από την πόλη Ντεράα (με 77.000 κατοίκους, στο Νότο, κοντά στα σύνορα με την Ιορδανία, που αποτέλεσε και το επίκεντρο της εξέγερσης) και τη Χομς (τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, 160 χιλιόμετρα βόρεια της Δαμασκού), μέχρι τα προάστια της πρωτεύουσας και τις περιοχές με έντονο το κουρδικό στοιχείο.

Θα ήταν γελοίο να υποστηρίξει κανείς ότι τα εκατοντάδες βίντεο από διαδηλώσεις σε διάφορες πόλεις (πολλές από τις οποίες γίνονταν τη νύχτα για να γλιτώσουν τις επιθέσεις από αέρος) είναι κατασκευάσματα της «ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας»! Αν ήταν έτσι, αν η αντιπολίτευση δεν είχε ερείσματα στην κοινωνία, εύκολα ο Ασαντ θα μπορούσε να την συντρίψει και δεν θα απαιτούνταν ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος για να διατηρήσει την εξουσία του. Αν ήταν έτσι, ο Ασαντ δεν θα αναγκαζόταν να διεξάγει δημοψήφισμα για πολυκομματικό σύστημα στη χώρα. Ενα δημοψήφισμα που έγινε ένα χρόνο μετά τις πρώτες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις (το Μάρτη του 2012), το οποίο είχε 57.4% συμμετοχή και στο οποίο το 89% περίπου των ψηφισάντων τάχθηκε υπέρ της αναθεώρησης του Συντάγματος για τον τερματισμό της παντοκρατορίας του κόμματος Μπάαθ και την εισαγωγή πολυκομματικού συστήματος. Αν ήταν έτσι, δε θα έβγαινε η Χαμάς (που επί χρόνια λειτουργούσε τα γραφεία της ελεύθερα στη Δαμασκό), διά στόματος πρωθυπουργού Ισμαΐλ Χανίγια, να χαιρετίσει τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές, ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα των πρώτων διαδηλώσεων.

Η διαφορά της εξέγερσης στη Συρία από τις υπόλοιπες έγκειται στο γεγονός ότι η αντιπολίτευση αποδείχτηκε εντελώς ανίκανη να κερδίσει πλατιά τμήματα του πληθυσμού, ακριβώς για το λόγο ότι δέθηκε στο άρμα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, φτάνοντας ακόμα και στο σημείο να ζητήσει την επέμβασή τους κατά το πρότυπο της Λιβύης! Και η Συρία δεν είναι Λιβύη, αφού έχει να αντιμετωπίσει τον σιωνιστικό κίνδυνο, πράγμα που δίνει τη δυνατότητα στο καθεστώς να συσπειρώνει γύρω του ευρύτερα τμήματα του πληθυσμού.

Εκτός των άλλων, η αντιπολίτευση είναι και κατακερματισμένη. Το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο, ένα συνονθύλευμα στην πλειοψηφία αυτοεξόριστων παραγόντων, χωρίς σοβαρή εξαρχής πολιτική επιρροή στη Συρία, μαστίζεται από εσωτερικές αντιθέσεις και ανταγωνισμούς και δεν έχει καταφέρει να παρουσιάσει μια συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα. Η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό που αποτελείται από κατακερματισμένες ομάδες που υπολογίζονται στις 2.000 περίπου σε όλη τη χώρα.

Ετσι, η εξέγερση μετατράπηκε σε έναν αιματηρό εμφύλιο, άδικο και από τις δύο πλευρές, χωρίς ορατό τέλος. Ούτε ο κυβερνητικός στρατός ούτε οι αντάρτες μπορούν να κερδίσουν αυτό τον πόλεμο, ο οποίος, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Συμβουλίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 20 του περασμένου Δεκέμβρη, παίρνει όλο και περισσότερο ενδοθρησκευτικό και ενδοφυλετικό χαρακτήρα, «με τους σουνίτες αντάρτες να πολεμούν τις κυβερνητικές δυνάμεις, που υποστηρίζονται από τις θρησκευτικές και εθνικές μειονότητες της χώρας». Η έκθεση αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι εκτός από τους Αλαουΐτες, οι Χριστιανοί, οι Δρούζοι, οι Αρμένιοι και άλλοι υποστηρίζουν στην πλειοψηφία τους το καθεστώς Ασαντ. Οτι όλοι σχεδόν οι 80.000 Χριστιανοί που ζούσαν στην κεντρική πόλη Χομς, πεδίο σφοδρών συγκρούσεων, έχουν καταφύγει στη Δαμασκό και στη Βηρυτό. Οτι οι Κούρδοι, που στην πλειοψηφία ζουν στη βορειανατολική Συρία, αρχικά είχαν συγκρούσεις και με τον κυβερνητικό στρατό και με αντικυβερνητικές ένοπλες ομάδες για τον έλεγχο της περιοχής, όμως τους τελευταίους μήνες που οι κυβερνητικές δυνάμεις έχουν αποχωρήσει έχουν ενταθεί οι συγκρούσεις ανάμεσα σε Κούρδους και ένοπλες ομάδες της αντιπολίτευσης και ξένων μαχητών. Τέλος, ότι αυξάνεται συνεχώς η παρουσία στα πολεμικά μέτωπα ξένων μαχητών, στην πλειοψηφία σουνιτών, που προέρχονται από 29 χώρες, οι περισσότεροι από τους οποίους από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική.

Ταυτόχρονα, η Συρία έχει μετατραπεί σε πεδίο άγριου ανταγωνισμού και αναμέτρησης ανάμεσα στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Η Ρωσία, που διατηρεί στην Ταρτούς τη μοναδική στρατιωτική της βάση στη Μεσόγειο, εξοπλίζει το καθεστώς Ασαντ και το υποστηρίζει διπλωματικά, αποτρέποντας μαζί με την Κίνα σκληρές αποφάσεις του ΟΗΕ σε βάρος του. Από την άλλη, ο Λευκός Οίκος και οι δυτικοί εταίροι του επιδιώκουν την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ και μια εντελώς αποδυναμωμένη και διαλυμένη Συρία, για να αλλάξουν το συσχετισμό δυνάμεων στην περιοχή, να απομονώσουν και να αποδυναμώσουν το ιρανικό καθεστώς και τη Χεσμπολά στο Λίβανο. Γι’ αυτό στηρίζουν εξαρχής το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο, και μέσω της Τουρκίας εξοπλίζουν τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Ο εξοπλισμός αυτός όμως είναι περιορισμένος. Γιατί; «Δεν ξέρουμε στ’ αλήθεια ποιoν θα εξοπλίσουμε… Θα υποστηρίξουμε την Αλ Κάιντα στη Συρία; Τώρα και η Χαμάς υποστηρίζει την αντιπολίτευση, θα υποστηρίξουμε τη Χαμάς στη Συρία;». Τα λόγια της Χίλαρι Κλίντον στο CBS, το Φλεβάρη του 2012, δεν αποτυπώνουν μόνο το αδιέξοδο της ιμπεριαλιστικής πολιτικής στη Συρία, αλλά και την ενίσχυση των ισλαμιστών μαχητών, πράγμα για το οποίο φοβόνταν τόσο πολύ ο Σαρόν και οι διάδοχοί του.

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=10049&cat_id=20&pos=2&issue_id=287
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=12567&cat_id=20&pos=2&issue_id=348
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=13071&cat_id=20&pos=2&issue_id=360
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=16132&cat_id=20&pos=2&issue_id=432
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=16886&cat_id=20&pos=2&issue_id=449
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=17677&cat_id=19&pos=2&issue_id=464

Μπαχρέιν

Ο άνεμος της εξέγερσης έφτασε μέχρι το Μπαχρέιν. Ενα νησιωτικό βασίλειο του Περσικού Κόλπου με τους 1.3 εκατομμύρια κατοίκους (από τους οποίους οι μισοί μόνο είναι ντόπιοι, ενώ οι υπόλοιποι μισοί είναι ξένοι εργάτες). Παρ’ όλο που οι Σιίτες αποτελούν το 80% του εργατικού δυναμικού της χώρας, είναι αποκλεισμένοι από τις θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα και τις δυνάμεις ασφάλειας, καθώς και από διάφορες κοινωνικές παροχές. Περισσότερο από τα δύο τρίτα του στρατού και της αστυνομίας αποτελούνται από ξένους Σουνίτες, που προέρχονται κυρίως από την Υεμένη, την Ιορδανία και το Πακιστάν, στους οποίους χορηγούνται με διαδικασία εξπρές ιθαγένεια, εκλογικό δικαίωμα και σπίτια. Ετσι, η μοναρχία εξασφαλίζει ουσιαστικά μισθοφόρους πιστούς στις εντολές της και ταυτόχρονα προσπαθεί να αλλάξει τη σύνθεση του πληθυσμού.

Οι πρώτες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Μπαχρέιν ξεκίνησαν την ίδια ακριβώς περίοδο με τις εξεγέρσεις σε Τυνησία, Αίγυπτο, Υεμένη και Λιβύη. Η πλατεία του μαργαριταριού στην πρωτεύουσα Μανάμα μετατράπηκε σε νέα Ταχρίρ. Ομως, παρά τη μεγάλη μαζικότητα των διαδηλώσεων (που στις 22 Φλεβάρη του 2011 έφτασε να υπερβαίνει τα 100 χιλιάδες άτομα στην πρωτεύουσα, δηλαδή κοντά στο 8% του πληθυσμού!), το καθεστώς άντεξε. Η δυναστεία Αλ Χαλίφα, στενός σύμμαχος των ΗΠΑ, έπνιξε την εξέγερση με τη φωτιά και το σίδερο. Στην προσπάθειά της αυτή βρήκε στενούς συμμάχους τη Σαουδική Αραβία και τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, που έστειλαν στρατό για να στηρίξουν το καθεστώς.

Αν και ο βασιλιάς βγήκε αρχικά στην τηλεόραση και εξέφρασε τα συλλυπητήριά του για τους δολοφονημένους διαδηλωτές (!), δεν δίστασε να εφαρμόσει την πιο άγρια καταστολή  που στιγματίστηκε ακόμη και από πληθώρα οργανώσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως η «Human Rights Watch» που χαρακτήρισε «ρουτίνα τη χρήση βασανιστηρίων και την εξευτελιστική μεταχείριση με σκοπό την απόσπαση ομολογιών από πολιτικούς αντιπάλους». Αποκορύφωμα εκδικητικότητας και καταστολής ήταν η απόφαση του πολιτικού δικαστηρίου του Μπαχρέιν, τον περσινό Οκτώβρη, να επικυρώσει τις ποινές που είχαν επιβάλει στρατοδικεία σε πέντε γιατρούς του κεντρικού νοσοκομείου Σαλμανίγια της πρωτεύουσας Μάναμα, οι οποίοι περιέθαλψαν τραυματισμένους πολίτες κατά τη διάρκεια της λαϊκής εξέγερσης το 2011.

Οι γιατροί αποτελούσαν μέρος ομάδας είκοσι συλληφθέντων, όλοι τους μέλη του προσωπικού του νοσοκομείου, στους οποίους είχαν επιβληθεί βαριές ποινές φυλάκισης από έκτακτα στρατοδικεία μετά το τέλος της εξέγερσης. Οι κατηγορίες που τους βάρυναν ήταν κατοχή και απόκρυψη όπλων και οργάνωση παράνομης ομάδας. Οι ποινές που προκύπτουν είναι φυλάκιση μέχρι πέντε χρόνια!

Παρά την άγρια καταστολή, οι διαδηλώσεις συνεχίζονται και κατά καιρούς αποκτούν βίαιο χαρακτήρα. Γεγονός που ανάγκασε τη μοναρχία να εφαρμόσει στρατιωτικό νόμο και να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση συναγερμού επ’ αόριστον, απαγορεύοντας τις διαδηλώσεις και τις δημόσιες συναθροίσεις από τον Οκτώβρη του 2012.

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9998&cat_id=20
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9784&cat_id=20&pos=2&issue_id=282
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9831&cat_id=20&pos=2&issue_id=283
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=10186&cat_id=20&pos=2&issue_id=290
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=17722&cat_id=20&pos=2&issue_id=465
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=17939&cat_id=20&pos=2&issue_id=469

Υεμένη

Η Υεμένη είναι η πιο φτωχή αραβική χώρα, με 18 εκατομμύρια περίπου πληθυσμό, με μεγάλη ανεργία, κυρίως στη νεολαία, και το μισό πληθυσμό να ζει με λιγότερο από 2 δολάρια την ημέρα. Το καθεστώς του Αλί Σάλεχ, βουτηγμένο μέχρι το λαιμό στη διαφθορά, ανέπτυξε στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ στον αποκαλούμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», λόγω της στρατηγικής θέσης της χώρας στο Νότο της Αραβικής Χερσονήσου. Επίσης, στη χώρα υπάρχει ισχυρό ισλαμικό κίνημα και έντονο αντιαμερικάνικο αίσθημα, ενώ στο Βορρά υπάρχει το ισχυρό αυτονομιστικό κίνημα των Huthi και στο Νότο άλλο αποσχιστικό κίνημα.

Το ντόμινο των εξεγέρσεων έφτασε και στην Υεμένη απειλώντας το θρόνο του επί 32 χρόνια προέδρου της χώρας Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν στις 22 Γενάρη 2011, απαιτώντας την παραίτηση της κυβέρνησης Σάλεχ και μέτρα για την αντιμετώπιση της φτώχειας, της ανεργίας και της διαφθοράς. Οπως ήταν επόμενο, αντιμετωπίστηκαν με άγρια καταστολή, αυτό όμως δεν απέτρεψε την όξυνσή τους. Ενδεικτικό της οξυμένης κατάστασης που επικρατούσε στη χώρα ήταν και η ρουκέτα που χτύπησε στις 3 του Ιούνη το προεδρικό μέγαρο, σκοτώνοντας 11 κυβερνητικούς αξιωματούχους και τραυματίζοντας τον ίδιο τον Σάλεχ!

Ο τελευταίος όμως γαντζώθηκε στον προεδρικό θρόνο, προκαλώντας νέες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις  μέχρι το Νοέμβρη του ίδιου χρόνου. Τότε ο Σάλεχ υπέγραψε συμφωνία με τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις της χώρας, με πρωτοβουλία του Συμβουλίου Συνεργασίας των χωρών του Κόλπου, για τους όρους της αποχώρησής του από το θρόνο. Η συμφωνία υπογράφτηκε στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας και προέβλεπε πλήρη ασυλία για τον ίδιο, τους στενούς συγγενείς του και συνεργάτες του, για τα εγκλήματα που διέπραξαν κατά την 32χρονη θητεία του και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της 10μηνης λαϊκής εξέγερσης. Προέβλεπε επίσης τη μεταβίβαση της εξουσίας στον αντιπρόεδρο και στενό συνεργάτη του στρατηγό Μανσούρ Χάντι, ενώ ο Αλί Σάλεχ θα διατηρούσε τον τίτλο του προέδρου μέχρι τις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Ο Χάντι ήταν και ο μοναδικός υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές που έγιναν τελικά το Φλεβάρη του 2012!

Για περισσότερες πληροφορίες
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=9632&cat_id=20&pos=2&issue_id=279
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=10047&cat_id=20&pos=2&issue_id=287
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=14271&cat_id=20&pos=2&issue_id=387
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=15232&cat_id=20&pos=2&issue_id=411
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=16052&cat_id=20&pos=2&issue_id=430
https://www.eksegersi.gr/article.php?article_id=16369&cat_id=20&pos=2&issue_id=438

Τίποτα δεν δικαιώθηκε, όλα συνεχίζονται

Αυτές ήταν οι σημαντικότερες «στιγμές» της «αραβικής άνοιξης». Ο εξεγερτικός άνεμος έφτασε ακόμη και σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ, αλλά αντιμετωπίστηκε με άγρια καταστολή. Κάθε αντίσταση την έπνιξαν εν τη γεννέσει της. Δεν υπήρξε όμως και η αντίστοιχη μαχητικότητα και αποφασιστικότητα από τη μεριά των διαδηλωτών.

Χαρακτηριστικό των αραβικών εξεγέρσεων ήταν η ταχύτατη διάδοσή τους από χώρα σε χώρα. Δικτατορικά καθεστώτα που κυβερνούσαν επί δεκαετίες, με κοινοβουλευτικό μανδύα ή χωρίς, γκρεμίστηκαν μέσα σε λίγες βδομάδες. Ηταν σα να άνοιξε ο ασκός του Αιόλου αποδεσμεύοντας την οργή που καταπνιγόταν επί δεκαετίες.

Με αυτή την έννοια, οι αραβικές εξεγέρσεις, είτε κέρδισαν εν μέρει τους στόχους τους είτε έχασαν κάτω από την πιο άγρια καταστολή, θα καταγραφούν από την Ιστορία ως ένα βήμα προς τα μπρος, στον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση, αφού στη διάρκειά τους αφυπνίστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες πληβειακών μαζών σε χώρες που μερικά χρόνια πριν κανένας δεν περίμενε ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο.

Πουθενά βέβαια δεν έγινε κατορθωτό να ανατραπούν οι κοινωνικές σχέσεις που επικρατούσαν. Αυτό δεν ήταν δυνατό, από τη στιγμή που οι εξεγέρσεις και ταξικό χαρακτήρα δεν είχαν, αλλά ούτε και ενιαία πολιτική οργάνωση. Ετσι, ήταν σχετικά εύκολο, είτε με την άγρια καταστολή είτε με την άνοδο στην εξουσία καθεστωτικών κομμάτων που δεν αμφισβητούσαν ούτε στο ελάχιστο την ταξική καταπίεση αλλά μόνο τη μορφή διακυβέρνησης (Ισλαμιστές), να επιτευχθούν εσωκαθεστωτικές αλλαγές και να μη διαταραχτεί ριζικά η ιμπεριαλιστική κυριαρχία.

Οι λαοί αυτοί, που το παγκόσμιο κεφάλαιο τους έχει καταδικάσει στην εξαθλίωση, δε θα απελευθερωθούν ούτε από «δημοκρατικά κινήματα» ούτε από ισλαμιστικές κυβερνήσεις. Για τους λαούς αυτούς ισχύει η επισήμανση του Μαρξ, όταν πριν από ενάμιση αιώνα ανέλυε τις συνέπειες της βρετανικής κυριαρχίας στην Ινδία:

«Οταν μια κοινωνική επανάσταση διαφεντέψει στα επιτεύγματα της αστικής εποχής, στην παγκόσμια αγορά και στις μοντέρνες παραγωγικές δυνάμεις, και τα υποτάξει στον κοινό έλεγχο των πιο προχωρημένων λαών, μονάχα τότε η ανθρώπινη πρόοδος θα πάψει να μοιάζει μ’ αυτό το αποτρόπαιο ειδωλολατρικό ξόανο που δεν πίνει νέκταρ παρά μόνο μέσα από το κρανίο των σφαγιασμένων».

Μέχρι τότε, οι πληβειακές μάζες θα εξεγείρονται, γιατί δε θα βρίσκουν δικαίωση από οποιοδήποτε αστικό καθεστώς, όσο δημοκρατικό κι αν εμφανίζεται αυτό. Οσοι  σπεύδουν να χλευάσουν αυτές τις εξεγέρσεις πρέπει να κατέβουν από τους «άμβωνές» τους, να αφουγκραστούν αυτούς τους λαούς και να αναλογιστούν πόσο περισσότερο έχουν προσφέρει αυτοί στον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση, στην πράξη κι όχι στα λόγια.