Η Γάζα είναι η μεγαλύτερη φυλακή του κόσμου, όπως είδαμε στο προηγούμενο φύλλο. Μια ανοιχτή φυλακή στην οποία εφαρμόζονται μέθοδοι επιστημονικής γενοκτονίας του πληθυσμού, ειδικά από τότε που ο αποκλεισμός έσφιξε, προκειμένου να γκρεμιστεί από την εξουσία η κυβέρνηση της Χαμάς. Ο αποκλεισμός δεν είναι μόνο από τη μεριά του Ισραήλ. Είναι και από τη μεριά της Αιγύπτου, που έχει σφραγίσει το πέρασμα της Ράφα, και από τη μεριά των αραβικών κυβερνήσεων, που δεν κουνάνε το δαχτυλάκι τους, αλλά και από τη μεριά της Παλαιστινιακής Αρχής της Ραμάλα, που ποντάρει στον αποκλεισμό για να καμφθεί το φρόνημα των κατοίκων της Λωρίδας και να γκρεμίσουν την κυβέρνηση της Χαμάς, αποκαθιστώντας στην εξουσία τα λαμόγια και τους προσκυνημένους της Φάταχ, που είδαν κι έπαθαν μέχρι να τους ξεφορτωθούν.
Απ’ αυτή την άποψη είναι χαρακτηριστικός ο σχεδόν εχθρικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε η Ραμάλα την αποστολή του Free Gaza Movement. Oύτε μια ενθαρρυντική δήλωση, όταν ανακοινώθηκε η έναρξη της αποστολής. Ούτε μια δήλωση καταδίκης των Σιωνιστών, όταν αυτοί απειλούσαν πότε ότι θα βυθίσουν τα πλοία και πότε ότι θα τα αιχμαλωτίσουν και θα συλλάβουν τους επιβαίνοντες σ’ αυτά. Ούτε ένας χαιρετισμός όταν η αποστολή έσπασε τον αποκλεισμό και έφτασε στη Γάζα εν μέσω πανηγυρισμών του παλαιστινιακού λαού. Η πρώτη και μοναδική φορά που ακούσαμε νέα από τη Ραμάλα ήταν όταν εκπρόσωπος της παλαιστινιακής πρεσβείας στην Αθήνα ήρθε στην υποδοχή του «Αγ. Νικόλαος» στον Πειραιά και μετέφερε χαιρετισμό του Αμπάς. Αυτό, όμως, περισσότερο είχε να κάνει με την τήρηση κάποιων ισορροπιών στην Ελλάδα, και ως προς τον ελληνικό λαό και ως προς την εδώ παλαιστινιακή παροικία.
Στόχος του αποκλεισμού, λοιπόν, είναι το φρόνημα του λαού της Γάζας. Τι έχει επιτευχθεί σ’ αυτόν τον τομέα; Ενα ολοστρόγγυλο μηδενικό. Αυτό μας το είπαν εκπρόσωποι όλου του πολιτικού φάσματος της Γάζας, ακόμα και άνθρωποι που δεν ανήκουν στη Χαμάς, ούτε συμφωνούν με την πολιτική της στην ενδοπαλαιστινιακή διένεξη. Είχαμε, όμως, την ευκαιρία να το διαπιστώσουμε και μόνοι μας, παρατηρώντας το περιβάλλον στις λίγες μέρες που μείναμε στη Γάζα και περιοδεύσαμε στις πόλεις της.
Αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη, αντίσταση. Αυτές είναι οι λέξεις με τις οποίες μπορεί να περιγραφεί το φρόνημα του λαού της Γάζας. Την αξιοπρέπεια την είδαμε, τη βιώσαμε. Την αλληλεγγύη την πληροφορηθήκαμε από τις πολλές συζητήσεις που κάναμε. Την αντίσταση τη γνωρίζει όλος ο κόσμος.
Στην πρώτη κιόλας βόλτα που κάναμε στους δρόμους της Γάζας, εκείνο που μας προκάλεσε εντύπωση και το σχολιάσαμε ήταν η απουσία ζητιάνων. Είναι μια εικόνα που συναντάς στις περισσότερες αφρικανικές και ασιατικές χώρες, όχι όμως στη Γάζα. Παρά τη φτώχεια και τη δυστυχία που έχει επιφέρει ο αποκλεισμός, αυτός ο λαός είναι τόσο περήφανος που δεν καταδέχεται να ζητιανέψει. Η πιτσιρικαρία ήταν αυτή που μας πλησίαζε σε κάθε μας δημόσια μετακίνηση. Χιλιάδες παιδικά χέρια απλώθηκαν προς το μέρος μας, ούτε ένα για να ζητιανέψει. Τα χέρια απλώνονταν για να σφίξουν τα δικά μας. Οταν βρίσκονταν μακριά, τα χέρια σηκώνονταν με το σήμα της νίκης, «σήμα κατατεθέν» του λαού της Γάζας. Μικροί και μεγάλοι, όταν αντιλαμβάνονταν την παρουσία μας, χαμογελούσαν εγκάρδια και σήκωναν το χέρι τους με το σήμα της νίκης. Σημάδι, αν μη τι άλλο, ότι το φρόνημα αυτού του λαού εξακολουθεί να είναι ψηλό, ότι πιστεύει στη νίκη, όσες θυσίες κι αν χρειαστούν, όσος χρόνος κι αν χρειαστεί να περάσει. Time is not important, έλεγε ο ηγέτης της Χαμάς Μαχμούντ Ζαχάρ, σ’ ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε πέρυσι από τον Βαγγέλη Πισσία και είδαμε πριν λίγο καιρό στην Αθήνα.
Την αξιοπρέπεια την έβλεπες επίσης στις συζητήσεις με απλούς ανθρώπους. Δεν ήταν πολλοί αυτοί με τους οποίους συναντηθήκαμε, όλοι τους όμως μας κάλεσαν να πάμε στο σπίτι τους να μας κάνουν το τραπέζι. Είναι η μεγαλύτερη τιμή που μπορεί να κάνει ένας Παλαιστίνιος σ’ έναν ξένο. Δυστυχώς, δε μπορέσαμε ν’ ανταποκριθούμε σε καμιά απ’ αυτές τις προσκλήσεις. Ελπίζουμε μια άλλη φορά να έχουμε αυτή την τιμή και τη χαρά.
Την αξιοπρέπεια την είδαμε στον προσφυγικό καταυλισμό της Γάζας, όπου μας ξενάγησε ο ίδιος ο Ισμαήλ Χανίγια που κατοικεί εκεί. Οι άνθρωποι μας έβαζαν στα σπίτια τους, μας έδειχναν την αθλιότητα στην οποία είναι αναγκασμένοι να ζουν, αλλά στο ύφος τους και στην εν γένει στάση τους δεν υπήρχε κακομοιριά, δεν υπήρχε επαιτεία, αλλά μόνο οργή, καταγγελία, απαίτηση.
Την αξιοπρέπεια την είδαμε στις μανάδες των φυλακισμένων. Στα οργισμένα πρόσωπα, τα πύρινα μάτια, τον καταγγελτικό λόγο ενάντια όχι μόνο στο σιωνιστικό κράτος, αλλά και τη συνένοχη «διεθνή κοινότητα».
Η αλληλεγγύη είναι αυτή που κρατά ψηλά το φρόνημα ή το ψηλό φρόνημα είναι αυτό που τροφοδοτεί την αλληλεγγύη; Ισχύει και το ένα και το άλλο. Είναι μια διαλεκτική σχέση. Χωρίς αλληλεγγύη αυτή η κοινωνία θα είχε διαλυθεί και τα μέλη της θα μετατρέπονταν σε αθύρματα στα χέρια των ηγετών της Φάταχ που υπηρετούν τα αμερικανοσιωνιστικά σχέδια.
Στη Λωρίδα της Γάζας υπάρχει, βέβαια, μια ταξική κοινωνία. Ομως, κανένας δεν αφήνεται να πεθάνει της πείνας. Ενα πιάτο φαΐ υπάρχει πάντοτε για το γείτονα. Ενα τσουβάλι αλεύρι ή ρύζι, λίγο λάδι, μερικά ζαρζαβατικά. Το παιδί ακόμα και της πιο φτωχής οικογένειας θα πάει στο σχολείο κι εκεί θα πάρει όχι μόνο βιβλία και γραφική ύλη, αλλά και ρούχα. Τα παιδιά στα σχολεία φορούν ομοιόμορφες ενδυμασίες κι αυτό είναι σημαντικό, γιατί δεν αφήνει να φανούν οι οικονομικές ανισότητες των οικογενειών. Τα ρούχα των παιδιών που μεγαλώνουν δίνονται στα μικρότερα παιδιά, αφού πρώτα πλυθούν και μεταποιηθούν. Περάσαμε τυχαία έξω από πολλά σχολεία (ήταν η πρώτη μέρα των μαθημάτων) και είχαμε την ευκαιρία να δούμε παιδάκια ντυμένα ομοιόμορφα. Δε μπορούσες να ξεχωρίσεις αν ένα παιδί ήταν από τον προσφυγικό καταυλισμό, από μια εργατογειτονιά ή από κάποια καλοβαλμένη μικροαστική οικογένεια.
Η αλληλεγγύη και το αγωνιστικό φρόνημα κατάφεραν να ακυρώσουν ένα σημαντικό κομμάτι του γενοκτονικού σχεδίου των Σιωνιστών. Τις από αέρος κατεδαφίσεις σπιτιών ανθρώπων της Αντίστασης. Η τακτική των Σιωνιστών ήταν να ανακοινώνουν από το ραδιόφωνο ότι το τάδε σπίτι θα κατεδαφιστεί, επειδή κάποιο μέλος της οικογένειας συμμετέχει στην ένοπλη Αντίσταση. Προειδοποιούσαν έτσι για να εκκενωθεί το σπίτι, ώστε να μη κατηγορηθούν ότι σκοτώνουν αμάχους. Οπως μάθαμε από διήγηση συντρόφου, ήταν αυτός και μερικοί άλλοι που μια μέρα έτρεξαν σ’ ένα σπίτι-στόχο στη γειτονιά τους. Προέτρεψαν και άλλους να κάνουν το ίδιο και σε λίγο είχαν μαζευτεί καμιά διακοσαριά στην ταράτσα του κτιρίου. Οι πιλότοι των F-16 δίστασαν να βομβαρδίσουν τόσο κόσμο, προφανώς επικοινώνησαν με τη βάση τους και πήραν εντολή να γυρίσουν άπρακτοι. Εκτοτε, αυτό έγινε κανόνας. Μόλις από το ραδιόφωνο ανακοινώνεται βομβαρδισμός σπιτιού, τρέχουν όλοι και κατακλύζουν την ταράτσα του κτιρίου και των γειτονικών. Μπορεί να δεις 500-1000 άτομα. Ετσι, οι από αέρος κατεδαφίσεις έχουν σταματήσει, διότι οι Σιωνιστές δε θέλουν να καταγράφουν ήττες.
Το πνεύμα της Αντίστασης στη Γάζα είναι ζωντανό. Η δική μας επίσκεψη συνέπεσε με περίοδο εκεχειρίας, αλλά και σε διαφορετική περίοδο να πηγαίναμε δε θα μπορούσε μια τόσο μεγάλη αποστολή να έρθει σε επαφή με τις οργανώσεις της ένοπλης Αντίστασης. Η μόνη «ζωντανή» επαφή που είχαμε ήταν με μια μεγάλη ομάδα νεαρών στη Ράφα, οι οποίοι έκαναν στρατιωτικά γυμνάσια στη νεκρή ζώνη της μεθορίου με την Αίγυπτο. Από τα πράσινα καπέλα και φουλάρια καταλάβαμε ότι είναι της Χαμάς, ενώ ο σχηματισμός τους ήταν στρατιωτικού τύπου (δυο ομάδες οπλισμένες με Καλάζνικοφ και από δύο RPG σε κάθε ομάδα). Οι περισσότεροι φορούσαν κουκούλες ή μαντήλια στο πρόσωπο και απ’ αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι απομακρύνθηκαν μόλις μας είδαν, συμπεράναμε ότι δεν επρόκειτο για μονάδα της πολιτοφυλακής, αλλά για «δόκιμους» του Ιζεντίν αλ-Κασάμ, του ένοπλου σκέλους της Χαμάς.
Εκείνο που αξίζει να σημειωθεί είναι πως στη βάση υπάρχει ενότητα δράσης ανάμεσα στα στρατιωτικά σκέλη των διάφορων οργανώσεων. Κάνουν από κοινού νυκτερινές ασκήσεις, ενώ έχουν κατανείμει επιχειρησιακά τις δυνάμεις τους σε όλη τη Λωρίδα. Κάθε μαχητής (που τη μέρα είναι ένας απλός εργαζόμενος) ξέρει που πρέπει να πάει σε περίπτωση πολεμικής εμπλοκής, ενώ οι διοικητές έχουν επικοινωνία με ασύρματους και κινητά τηλέφωνα.