♦ Σε διατεταγμένη υπηρεσία (1)
Ολα τα δελτία ειδήσεων το βράδυ της Κυριακής ήταν αυτό που θα λέγαμε «συμμαζεμένα». Απέφυγαν την πολλή προβοκατορολογία και καταστροφολογία, αντιλαμβανόμενα ότι ακόμα και στη συνείδηση των «νοικοκυραίων» δεν είναι δυνατόν να αντισταθμίσεις εύκολα τη δολοφονία ενός 15χρονου παιδιού, όχι σε συνθήκες σύγκρουσης και οδομαχιών, αλλά κυριολεκτικά εν ψυχρώ. Κάτι που έκανε ακόμα και ο δεξιός πρόεδρος των μεγαλεμπόρων, δηλώνοντας πως όταν έχεις το θάνατο ενός παιδιού, δε μπορείς να μιλάς για τις ζημιές. Ολα τα δελτία «συμμαζεμένα», λοιπόν, πλην ενός. Αυτού του ΣΚΑΙ. Παπαχελάς και Παπαδημητρίου, σε διατεταγμένη υπηρεσία κυριολεκτικά, έβαζαν στην ίδια μοίρα τη δολοφονία του 15χρονου με τις συγκρούσεις που αυτή προκάλεσε, για να αποφανθούν –και μάλιστα όχι μια φορά– ότι «δεν υπάρχει κράτος».
♦ Σε διατεταγμένη υπηρεσία (2)
Τη Δευτέρα τη σκυτάλη πήραν πολλοί. Και πρώτα-πρώτα τα φιντάνια του MEGA, από Τρέμη μέχρι Πρετεντεράκο.Δεν είναι μόνο αυτά που έλεγαν περί «κουκουλοφόρων», «γνωστών αγνώστων» και «αντιεξουσιαστών» (ξαφνικά, γέμισε η Ελλάδα αντιεξουσιαστές). Είναι και οι διάφορες θεωρίες που επιστράτευσαν μέσα στον πανικό τους και στην προσπάθεια να κάνουν πιστευτή τη φασιστική τους προπαγάνδα. Ο Καψής δήλωνε με το γνωστό ύφος του ηλίθιου που νομίζει ότι λέει κάτι έξυπνο, ότι είναι απόλυτα φυσικό, όταν οι μαθητές κατεβαίνουν στο δρόμο, «να πετάξουν και μια πέτρα», όχι όμως μολότοφ και φωτιές! Ο ίδιος άνθρωπος που όχι πολύ παλιότερα ζητούσε την κεφαλή επί πίνακι όποιου πετούσε μια πέτρα, τώρα τη θεωρεί «φυσική πράξη» ενός εφήβου. Λες και θα ρωτήσει κανείς τον Καψή και τους ομοίους του τι μέσα θα χρησιμοποιήσει. Λες και υπάρχει καμιά διαφορά ανάμεσα στα διάφορα μέσα που χρησιμοποιούνται. Δεν κάνει τον κόπο να κατέβει σε μια μαχητική διαδήλωση να τους δώσει επί τόπου τις συμβουλές του;
Ο Πρετεντεράκος τους ξεπέρασε όλους. Απαγόρευσε να χαρακτηρίζουμε κρούσμα κρατικής βίας τη δολοφονία του Αλέξη. Ηταν μια προσωπική πράξη, ένας προσωπικός τσαμπουκάς ενός αστυνομικού. Τίποτ’ άλλο. Δηλαδή –αναρωτιόταν με το γνωστό χολερικό του ύφος– αν ένας αστυνομικός σκοτώσει τη γυναίκα του σε ένα έγκλημα τιμής, θα πούμε ότι ήταν εκδήλωση κρατικής βίας; Προφανώς, ένας μπάτσος που σκοτώνει εν ώρα υπηρεσίας και για λογαριασμό της υπηρεσίας, δηλαδή του κράτους, είναι το ίδιο με έναν που διαπράττει ένα έγκλημα τιμής! Αξιος ο μισθός τους, αλλά πρέπει κάτι πιο έξυπνο να βρουν.
♦ Σε διατεταγμένη υπηρεσία (3)
Παλαιό Φάληρο, λίγο μετά την κηδεία του Αλέξη. Μάζα νεολαίων πορεύ-εται προς το αστυνομικό τμήμα.Μια ομάδα Ζητάδων που καραδοκεί προσπαθεί να τους φράξει το δρόμο. Αρχίζει πετροπόλεμος. Τα παιδιά πετούν πέτρες, οι Ζητάδες που δεν έχουν ασφυξιογόνα απαντούν επίσης με πέτρες. Ξαφνικά, ένας απ’ αυτούς βγάζει το πιστόλι και το αδειάζει στον αέρα. Ρεπόρτερ του ραδιόφωνου του ΣΚΑΙ βλέπει τη σκηνή. Μιλά για περίπου 10 πυροβολισμούς. Οργισμένοι κάτοικοι επιβεβαιώνουν το περιστατικό επώνυμα. Μισή ώρα αργότερα, στο δελτίο του MEGA, o Σόμπολος επιμένει: Οι αστυνομικοί δεν πυροβολούν ποτέ, παρά μόνο αν απειλούνται. Οι πληροφορίες μου λένε ότι ο αστυνομικός εγκλωβίστηκε και πυροβόλησε μόνο μία φορά στον αέρα. Αυτό μου λέει η πηγή μου που είναι αξιόπιστη. Σε λιγότερο από πέντε λεπτά έχει κάνει γαργάρα την είδηση, καθώς οργισμένοι αυτόπτες μάρτυρες κατακλύζουν με τηλεφωνήματα το MEGA και δηλώνουν πως ούτε ένας ήταν ο πυροβολισμός ούτε εγκλωβισμένοι ήταν οι Ζητάδες, αλλά προσπαθούσαν να ανακόψουν την πορεία των διαδηλωτών. Στο καπάκι, εμφανίζεται ρεπόρτερ του MEGA που έχει κάλυκα που της παρέδωσαν αυτόπτες μάρτυρες, οι οποίοι της είπαν ότι οι πυροβολισμοί ήταν πολλοί, όπως πολλοί ήταν και οι Ζητάδες και καθόλου εγκλωβισμένοι. Δέκα λεπτά αργότερα, έδειξαν βίντεο με τον Ζητά να πυροβολεί, ευρισκόμενος τουλάχιστον πενήντα μέτρα μακριά από τους διαδηλωτές, χωρίς ν’ αντιμετωπίζει κανένα κίνδυνο!
Η αστυνομία μιλούσε για εγκλωβισμένο σε περιπολικό αστυνομικό που κινδύνευε και ο Σόμπολος, μαζί με την υπόλοιπη χορωδία του MEGA επαναλάμβαναν την άποψή της σαν πιστά παπαγαλάκια.
♦ Η οργή έγινε πράξη
Κυριακή μεσημέρι. Η ογκώδης, οργισμένη διαδήλωση ξεκινά από το Μουσείο και κινείται στην Πατησίων με κατεύθυνση την Αλεξάνδρας. Κάμερες και συστήματα ασφάλειας καταστρέφονται συνεχώς. Οι πρώτοι ΜΑΤάδες εμφανίζονται από την Ιουλιανού. Οι διαδηλωτές ξεσπούν σε οργισμένα συνθήματα: «μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι». Στο σημείο που βρισκόμαστε η πλειοψηφία δεν είναι νέοι. Είναι άνθρωποι μιας κάποιας ηλικίας, απ’ αυ- τούς που ενδεχομένως να έχουν αποδοκιμάσει στο παρελθόν αυτό το σύνθημα σαν «απολίτικο». Ηρθε η ώρα να κάνουν έμπρακτα την αυτοκριτική τους. Ενας πενηντάρης και βάλε, καλοντυμένος, αρπάζει μια κοτρόνα, σκαρφαλώνει με δυσκολία (είναι και η ηλικία βλέπετε) στη ζαρντινιέρα που χωρίζει τα δυο ρεύματα της Πατησίων, διασχίζει κάθετα το απέναντι ρεύμα, κάνει μερικά μέτρα στην Ιουλιανού και την εκσφενδονίζει καταπάνω στους ΜΑΤάδες, ενώ οι υπόλοιποι ξεσπούν σε χειροκροτήματα. Η κοτρόνα δεν έφτασε ποτέ στο στόχο της. Παραήταν μεγάλη κι αυτός που την πέταξε δεν είχε τη δύναμη να τη φτάσει. Ομως, η κίνησή του είχε τεράστια συμβολική σημασία. Ηταν μια ακόμη έμπρακτη αυτοκριτική για τα όσα έχουν ειπωθεί (δυστυχώς όχι μια φορά) ενάντια στο κομμάτι εκείνο του κινήματος που συγκρούεται με την καταστολή. Ηταν η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που συναντήθηκαν στο δρόμο και στην πράξη η λεγόμενη εξωκοινοβουλευτική αριστερά με τον αναρχικό-αντιεξουσιαστικό χώρο, χωρίς προβοκατορολογία περί «κουκουλοφόρων» και «γνωστών-αγνώστων».
Αυτό που έχει σημασία είναι αυτή η ενότητα να διατηρηθεί και στο μέλλον. Δε θέλουμε να εκφράσουμε ούτε αισιοδοξία ούτε απαισιοδοξία. Απλώς το σημειώνουμε.
♦ Συναδέλφωση στα χαρακώματα
Παιδιά με σκουφιά και κασκόλ της ΑΕΚ, του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού μαζί στους δρόμους και τα οδοφράγματα του αγώνα. Τους είδαμε παντού. Στις πορείες, στην κηδεία του Αλέξανδρου, στο Σύνταγμα, στη Νομική, στο Πολυτεχνείο. Η συσσωρευμένη οργή, το μίσος ενάντια στην κρατική καταστολή, όλα αυτά που χρόνια τους πνίγουν και που εξεράγησαν ξαφνικά με πυροκροτητή τη δολοφονία του Αλέξανδρου, έσβησαν τις οπαδικές διαφορές και τις τεχνητές έχθρες, αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις και τους ένωσαν όλους μαζί στο δρόμο. Πάντα τέτοια, παιδιά, και να θυμόσαστε αυτές τις μέρες και στο μέλλον.
♦ Δεκανίκια της κυβέρνησης
Δυο εντελώς διαφορετικά ρεπορτάζ σε δυο εφημερίδες την ίδια μέρα, σχετικά με την ιατροδικαστική εξέταση της σορού του δολοφονημένου Αλέξανδρου.
Ριζοσπάστης: «Ωστόσο, στο ερώτημα εάν ο ειδικός φρουρός πυροβόλησε απευθείας το νεαρό ή αν η σφαίρα εξοστρακίστηκε δε δόθηκε απάντηση, καθώς στη συνέχεια θα γίνει και βαλλιστικός έλεγχος στα εργαστήρια της Αστυνομίας».
Τα Νέα: «Οι ιατροδικαστές διαπίστωσαν πως η σφαίρα έφερε μια μικρή αλλοίωση, γεγονός που αρχικά δεν απέκλεισε το σενάριο που υποστήριξε από την αρχή ο Κορκονέας, ότι δηλαδή πυροβόλησε στο έδαφος και στη συνέχεια η σφαίρα εξοστρακίστηκε. Η προσεκτικότερη όμως εξέταση της σορού του άτυχου 15χρονου απέκλεισε οριστικά τον ισχυρισμό του. Η φορά της σφαίρας που τραυμάτισε θανάσιμα τον Αλέξη Γρηγορόπουλο ήταν από πάνω προς τα κάτω. Σε περίπτωση εξοστρακισμού της, όπως επισημαίνουν στα ΝΕΑ έμπειροι αξιωματικοί της ΕΛΑΣ, θα έπρεπε η φορά της σφαίρας να ήταν αντίστροφη και να είχε χτυπήσει το παιδί από κάτω προς τα επάνω».
Τι είναι αυτό που έκανε το «Ριζοσπάστη» να δημοσιεύσει ένα ημιτελές (για να μην πούμε ψευδές) και πάντως αποπροσανατολιστικό ρεπορτάζ; Φανταζόμαστε πως δεν έχουν κανένα λόγο να αβαντάρουν το δολοφόνο. Αβαντάρουν, όμως, την κυβέρνηση, που θα της ήταν πιο βολική η ερμηνεία της δολοφονίας «χωρίς πρόθεση».
♦ Παλιά τους τέχνη
Γιατί να απορούμε για την εχθρική στάση του Περισσού απέναντι στη σημερινή εξέγερση της νεολαίας; Πότε αυτή η αντεπαναστατική κλίκα συντάχθηκε με ένα γνήσιο εξεγερτικό κίνημα που συγκρούστηκε στους δρόμους με την αστική εξουσία και τη θεσμική νομιμότητα; Πότε; Το 1973, βάφτισαν τους εξεγερμένους του Πολυτεχνείου «πράκτορες του Ρουφογάλη και της ΚΥΠ». Το 1975 χαρακτήρισαν έργο «χουντικών σταγονιδίων» και «πρακτόρων της Ασφάλειας και της ΚΥΠ» δυο μεγαλειώδεις εργατικές κινητοποιήσεις που κατέληξαν σε άγριες συγκρούσεις με την Αστυνομία. Το 1979, στα προεόρτια της Ιρανικής Επανάστασης που τσάκισε το ματοβαμμένο καθεστώς του σάχη, μιλού-σαν για «προβοκάτορες που σπάνε τράπεζες». Είναι συνεπείς.
♦ Δολοφόνοι και βέβηλοι
Τι γύρευαν τα ΜΑΤ στην κηδεία του αδικοχαμένου Αλέξανδρου; Τι γύρευαν οι δολοφόνοι στον τόπο του εγκλήματος; Χιλιάδες άνθρωποι, όλων των ηλικιών και διάφορων πεποιθήσεων πήγαν εκεί για να ξεπροβοδίσουν το νεκρό παιδί στο τελευταίο ταξίδι του. Αλλοι οργισμένοι, άλλοι απλώς βουρκωμένοι. Αλλοι σιωπηλοί και άλλοι με συνθήματα. Οι διμοιρίες ήταν εκεί, μερικές δεκάδες μέτρα από το νεκροταφείο, σε κοινή θέα. Προκλητικοί, για να τους δουν όλοι. Κι ας είχε ζητήσει ο ίδιος ο δεξιός δήμαρχος Φαλήρου να μην υπάρχει αστυνομία στην περιοχή.
Η πρόκληση δε μπορούσε να μείνει αναπάντητη. Το σύνθημα «μπάτσοι-γουρούνια-δολοφόνοι» ακούστηκε πρώτα από το εσωτερικό του νεκροταφείου, όπου ήταν συγκεντρωμένοι οι συμμαθητές του Αλέξανδρου. Αστραπιαία απλώθηκε έξω και κίνησε τα χείλη χιλιάδων ανθρώπων. Κι όταν η κηδεία τέλειωσε, ομάδες νεολαίων κινήθηκαν ενάντια στα ένστολα γουρούνια, δίνοντας την πρέπουσα απάντηση στην πρόκλησή τους. Μια απάντηση ταιριαστή όχι μόνο με τις αγωνιστικές παραδόσεις, αλλά και με το ήθος που διαχρονικά έχει αναπτύξει ο ελληνικός λαός. Ενα ήθος που απαιτεί το σεβασμό στους νεκρούς. Ενα ήθος που με κυβερνητική εντολή περιφρόνησαν οι δολοφόνοι.