Νέες ανατροπές στην κοινωνική ασφάλιση, σε επίπεδο ΕΕ, προανήγγειλε ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Φαν Ρομπάι με δηλώσεις του στη γερμανική εφημερίδα «Welt am Sonntag». Ο Ρομπάι δήλωσε ότι «μπορούν να δεσμευτούν και οι 27 χώρες-μέλη να μεταρρυθμίσουν τα συνταξιοδοτικά τους συστήματα με ένα καθορισμένο χρονοδιάγραμμα, με έναν εναρμονισμένο τρόπο, με έναν καθορισμένο στόχο». Εχοντας, μάλιστα, υπόψη του την πείρα του παρελθόντος, σύμφωνα με την οποία οι διάφορες αλλαγές στα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν εναρμονίζονται, με αποτέλεσμα ν’ ακολουθούν αλληλοκατηγορίες (θυμόσαστε ασφαλώς την περίοδο που η Κριστίν Λαγκάρντ, ως υπουργός Οικονομικών του Σαρκοζί, κατηγορούσε τη Γερμανία για «κοινωνικό ντάμπινγκ»), ο Ρομπάι συμπλήρωσε ότι είναι κρίσιμο ζήτημα «να μη γίνουν απλώς συστάσεις, διότι μετά καθεμιά χώρα θα κάνει ό,τι θέλει», αλλά η μεταρρύθμιση «να γίνει με δεσμευτικό τρόπο». Ως βασικό στοιχείο αυτής της πανευρωπαϊκής μεταρρύθμισης ο Ρομπάι προτείνει τη «συσχέτιση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής». Αυτό, βέβαια, οδηγεί σε αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Ο Ρομπάι είπε πως το θέμα της ενιαίας αντιασφαλιστικής ανατροπής δεν είναι κάποιου μακρινού μέλλοντος, αλλά βρίσκεται ήδη στην ατζέντα της συνόδου κορυφής της 28ης Ιούνη. Οπως δήλωσε, «αυτό είναι ένα από τα θέματα που θα πρέπει να συζητήσουμε τους επόμενους μήνες και προτιθέμεθα να βάλουμε κάτι στο τραπέζι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Πέμπτη και την Παρασκευή» (η συνέντευξη δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα).
Οι δηλώσεις Ρομπάι δεν θα ‘πρεπε να εκπλήξουν κανέναν. Οταν στην ΕΕ μιλούν για «περισσότερη Ευρώπη», για «πολιτική ένωση», για «οικονομική διακυβέρνηση», ξεκινούν πάντοτε από τις αντεργατικές ανατροπές. Τους είναι πάντοτε πιο εύκολο να συντονιστούν και να εναρμονιστούν σ’ αυτό το επίπεδο, αν και δεν τα καταφέρνουν πάντοτε. Ομως, προκειμένου να διαχειριστούν την κρίση και να καταφέρουν να ενιαιοποιήσουν κάποιους κανόνες, αμβλύνοντας ορισμένες πλευρές του ανταγωνισμού ανάμεσα στα ευρωπαϊκά ιμπεριαλιστικά κέντρα, πρέπει να κινηθούν στο επίπεδο της δημοσιονομικής πολιτικής, στο οποίο τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης κατέχουν δεσπόζουσα θέση. Πρέπει, λοιπόν, τους επόμενους μήνες να περιμένουμε συγκεκριμενοποίηση της αντιασφαλιστικής κατεύθυνσης.
Βέβαια, στη χώρα μας τα πράγματα έχουν τη δική τους δυναμική. Παρά τα σημαντικά πλήγματα που δέχτηκαν την τελευταία διετία τα ασφαλιστικά δικαιώματα εργαζόμενων και συνταξιούχων, τα ασφαλιστικά ταμεία –καταληστευμένα και υπονομευμένα– βρίσκονται αντιμέτωπα με το φάσμα της κατάρρευσης, που «δείχνει» στην κατεύθυνση νέων ανατροπών. Η πολιτική ηγεσία που η συγκυβέρνηση τοποθέτησε στο υπουργείο Εργασίας (Βρούτσης, Νικολόπουλος) αποφάσισε ήδη τη συγκρότηση δύο «μόνιμων διαπραγματευτικών ομάδων», η μία από τις οποίες θα έχει ως αντικείμενο το Ασφαλιστικό (η άλλη τις Εργασιακές Σχέσεις). Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για διαπραγματευτική ομάδα, αλλά για ομάδα προετοιμασίας των νέων αντιασφαλιστικών ανατροπών.