Μέχρι και τα 50 δισ. ευρώ (και όχι 20 που έλεγαν αρχικά ή 30 που τα ανέβασαν στη συνέχεια) μπορεί να φτάσουν τα κεφάλαια που θα χορηγηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών μετά το «κούρεμα» των κρατικών ομολόγων που κατέχουν. Μιλάμε για ζεστό χρήμα που θα δανειστεί το ελληνικό κράτος από τον EFSF (Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και θα τα παραδώσει στους τραπεζίτες για να τα διαχειρι- στούν. Ο Βενιζέλος, με το απύθμενο θράσος που τον διακρίνει, μιλά τώρα και για «ανακεφαλαιοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων». Είπε μιλώντας στη Βουλή, την Τρίτη 28 Φλεβάρη: «Τα ασφαλιστικά ταμεία ήδη έχουμε προβλέψει ότι θα ανακεφαλαιοποιηθούν, θα αναπληρωθεί η περιουσιακή τους απώλεια με τον ειδικό φορέα που έχουμε ψηφίσει στον προηγούμενο νόμο, στο ν.4046/2012 πριν από δεκαπέντε ημέρες». Οι τραπεζίτες παίρνουν ζεστό χρήμα, ενώ τα ασφαλιστικά ταμεία παίρνουν ένα αδειανό πουκάμισο, ένα φορέα στον οποίο θα εκχωρηθούν κάποια περιουσιακά στοιχεία, άγνωστα ποια και ποιας αξίας και ποιας δυνατότητας αξιοποίησης.
Σύμφωνα με την απαίτηση της τρόικας, το δημόσιο για τα κεφάλαια που θα χορηγήσει στις τράπεζες θα πάρει κοινές μετοχές. Μόνο που αυτές οι μετοχές δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου! Θα ισοδυναμούν, δηλαδή, με προνομιούχες μετοχές. Ετσι, οι τραπεζίτες, εκπροσωπώντας τους καπιταλιστές μεγαλομετόχους των τραπεζών τους, θα διαχειρίζονται εν λευκώ τα κεφάλαια που θα πάρουν, χωρίς καμιά δυνατότητα παρέμβασης από το κράτος, στο οποίο κατά τα άλλα θα ανήκει η πλειοψηφία των μετοχών.
Με το ίδιο θράσος ο Βενιζέλος παρουσίασε ως καταλυτικής σημασίας τον φερετζέ που φόρεσαν σ’ αυτή την πρωτοφανή απόφαση: «Το κράτος, λοιπόν, το δημόσιο μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα έχει το στρατηγικό έλεγχο, θα ελέγχει απολύτως τις μεγάλες αποφάσεις, καταστατικές αλλαγές, συγχωνεύσεις, αλλαγή τοπίου και θα ελέγχει την τήρηση του σχεδίου ανασυγκρότησης κάθε τράπεζας». Θα ελέγχει, δηλαδή, αυτά που μπορεί να ελέγξει και ο κάθε μικρομέτοχος στη γενική συνέλευση μιας τράπεζας. Οταν, όμως, πρόκειται για αποφάσεις στρατηγικής σημασίας, όπως π.χ. η εξαγορά ή η συγχώνευση μιας τράπεζας, οι αποφάσεις θα παρθούν έτσι κι αλλιώς σε πολιτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, αν η Deutsche Bank θελήσει να εξαγοράσει την Εθνική, αμφιβάλλει κανείς ότι θα είναι η γερμανική κυβέρνηση αυτή που θα επιβάλει την πειθαρχία στην όποια ελληνική κυβέρνηση;
Σε μια τράπεζα, όμως, όπως και σε κάθε άλλη καπιταλιστική επιχείρηση, σημασία έχει η καθημερινή διαχείριση, το μάνατζμεντ. Εκεί γίνονται τα παιχνίδια, εκεί οι διαχειριστές κλέβουν τους μετόχους, εκεί γίνονται οι κομπίνες. Κι εκεί το κράτος, ο μεγαλομέτοχος, δεν θα έχει κανένα λόγο.
«Προσδοκούμε –είπε ο Βενιζέλος– να πάρουμε πίσω όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος από τα δισεκατομμύρια που θα έχει επενδύσει ο ελληνικός λαός στην ανασυγκρότηση του τραπεζικού συστήματος, γιατί αυτά επιβαρύνουν το χρέος, γιατί αυτά τα οφείλει ο ελληνικός λαός και στόχος μας είναι να διαθέσουμε τις μετοχές για να μειώσουμε το χρέος και για να μειώσουμε το βάρος που θα κουβαλά ο ελληνικός λαός σε δύο, σε πέντε χρόνια». Προσέξτε τη διατύπωση. Μέχρι πρότινος, έλεγαν ότι σε μια πενταετία το πολύ θα πάρουν πίσω τα λεφτά που θα δοθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και με σημαντικό κέρδος. Εφερναν, μάλιστα, ως παράδειγμα τις ΗΠΑ, όπου η κυβέρνηση αποκόμισε υπεραξίες ξαναπουλώντας τις μετοχές στους τραπεζίτες, όταν οι τράπεζες ανέκαμψαν από την κρίση. Τώρα, ο Βενιζέλος κατεβάζει τις προσδοκίες στο «να πάρουμε πίσω όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος από τα δισεκατομμύρια». Τα υπόλοιπα τι θα γίνουν; Θα πάνε στις τσέπες των τραπεζιτών και των μεγαλοκαπιταλιστών που ελέγχουν το μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών. Καθήκον των τραπεζιτών είναι να μαγειρέψουν έτσι τ’ αποτελέσματα, ώστε να εμφανίζεται μια μεγάλη μαύρη τρύπα ζημιών, μεταγγίζοντας τα κέρδη στις τσέπες μιας χούφτας καπιταλιστών κι αφήνοντας τη ζημιά στον μεγαλομέτοχο, δηλαδή στο ελληνικό δημόσιο.