«Μπορούν τα οικονομικά της Ελλάδας να αντέξουν το κόστος της προληπτικής προστασίας των δασών;». Λένε πως από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια. Ο Βύρων Πολύδωρας, στον οποίο ανήκει η εντός εισαγωγικών φράση (δήλωση στην «Ελευθεροτυπία») δεν είναι ούτε μικρός ούτε τρελός. Είναι ένας αστός πολιτικός εξαιρετικά στριμωγμένος, καθώς βρίσκεται συνεχώς στη δίνη του κυκλώνα κι εκεί που πάει να πει «δόξα τω Θεώ», του ‘ρχεται νέο στραπάτσο και ξαναρχίζει τα «βόηθα Παναγιά». Μ’ αυτό το… στοχαστικό ερώτημα (το οποίο τις επόμενες μέρες το ‘κανε γαργάρα, όπως και εκείνο το «την πατήσαμε», που του ξέφυγε το βράδυ που μαινόταν η φωτιά στην Πάρνηθα), ο Πολύδωρας -χωρίς να το συνειδητοποιεί- περιέγραψε εμμέσως πλην σαφώς την ουσία (και) της πολιτικής προστασίας των δασών, που ακολουθεί εδώ και χρόνια (και όχι μόνο επί των ημερών της σημερινής κυβέρνησης) το ελληνικό κράτος.
Ο καπιταλισμός έχει ξεπεράσει σε επιθετικότητα και καταστροφικότητα κάθε προηγούμενη φάση του. Κάποτε φρόντιζε κάπως και τη βιτρίνα του. Προσπαθούσε να εξασφαλίσει κοινωνικές συναινέσεις χρηματοδοτώντας κάποιες δράσεις κοινωνικού ενδιαφέροντος. Προστάτευε κάποια αγαθά που τα είχε βαφτίσει εθνικής σημασίας. Αυτά πλέον ανήκουν στο παρελθόν. Πλέον, ό,τι δεν παράγει άμεσα υπεραξία πετιέται στα σκουπίδια. Και αντίστροφα, ό,τι μπορεί να προσφέρει έδαφος κερδοφόρας τοποθέτησης στο ιδιωτικό κεφάλαιο κατεβαίνει από τη σφαίρα του εθνικού ή του κοινωνικού και παραδίδεται στη «ρυθμιστική δύναμη της αγοράς».
Η δασοπροστασία απαιτεί κονδύλια. Και κονδύλια δεν διατίθενται. Ακόμα και αυτά που διατίθενται μένουν στα χαρτιά, δεν εκταμιεύονται, δεν χρησιμοποιούνται για τις δουλειές για τις οποίες προορίζονται. Γράφαμε στο προηγούμενο φύλλο ότι πριν μερικά χρόνια δίνονταν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για έργα προστασίας και ανάπτυξης των δασών 10 εκατ. ευρώ και οι αρμόδιες υπηρεσίες ζητούσαν κι άλλα, γιατί δεν έφταναν. Το 2006 εγκρίθηκαν μόνο 6,5 εκατ. ευρώ και ύστερα από διαμαρτυρίες των υπηρεσιακών παραγόντων έγιναν 8,5 εκατ. για να ξαναπέσουν στα 6,5. Ζήτησαν οι υπηρεσίες άλλα 2, υιοθέτησε το αίτημα ο υπουργός Γεωργίας, αλλά ο Αλογοσκούφης ακόμα δεν ενέκρινε το κονδύλι. Αυτό, όμως, δεν εμπόδισε τον Καραμανλή να οργανώσει φιέστα το Μάρτη, στην οποία καμάρωνε ότι για πρώτη φορά ο μηχανισμός προστασίας ήταν έτοιμος από τόσο νωρίς. Προφανώς, κανένας δεν του θύμισε ότι με πορδές δεν βάφονται αυγά και ότι πιθανόν αυτή η φιέστα να γύριζε σαν μπούμερανγκ πάνω του.
Γράφαμε ακόμα για τον περιβόητο «Ειδικό Φορέα Δασών», που ιδρύθηκε με το δασοκτόνο νόμο του ΠΑΣΟΚ (τον οποίο διατήρησε και εφαρμόζει η ΝΔ, για να μην ξεχνιόμαστε). Μαζεύονται λεφτά στο φορέα, εγγράφονται και κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά αντί να διατεθούν για δασοπονικά έργα… αποθεματοποιούνται. Με μια απλή υπογραφή του υπουργού Γεωργίας μπορεί να εκταμιευτεί κάθε απαραίτητο κονδύλιο απ’ αυτό το φορέα, όμως ο Ε. Μπασιάκος αρνήθηκε να υπογράψει την εκταμίευση 4,5 εκατ. ευρώ για τα απαραίτητα έργα που ζητούσαν οι αρμόδιες υπηρεσίες και φέτος τους διαμήνυσε να μη μπουν στον κόπο να υποβάλουν αιτήματα, διότι δεν πρόκειται να εγκρίνει δεκάρα! Και να σκεφτείτε ότι το 2006 το αποθεματικό του Φορέα είχε ξεπεράσει τα 40 εκατ. ευρώ. Προφανώς, δεν διετέθησαν ούτε τα ελάχιστα κονδύλια που ζητήθηκαν, γιατί χρησιμοποιήθηκαν για να κλείσουν άλλες τρύπες, στο πλαίσιο της «δημοσιονομικής πειθαρχίας».
Μ’ αυτή την κατάσταση από πλευράς χρηματοδότησης (γιατί από εκεί ξεκινούν όλα), ήταν επόμενο να γίνει ό,τι έγινε στην Πάρνηθα. Υπηρεσίες με μειωμένο προσωπικό, ασυντόνιστες, μπαϊλντισμένες, αδιάφορες, ένα γενικό μπάχαλο. Σ’ ένα πεδίο εντελώς εγκαταλελειμένο, χωρίς καμιά πρόνοια για αποτελεσματική καταστολή.
♦ …εκτός από τα όπλα
Μόνο μία κατηγορία μη παραγωγικών δαπανών δεν θεωρείται άχρηστη. Κι ας μην έχει καμιά κοινωνική χρησιμότητα. H προμήθεια οπλικών συστημάτων.
Αγανακτισμένους με την πολιτική του «κράτους ηλιθίων» εμφάνιζε ρεπορτάζ της «Ελευθεροτυπίας» ανώτερους αξιωματικούς του υπουργείου Αμυνας. Διότι -όπως έλεγαν- δαπανώνται τεράστια ποσά για μια «εξ ανατολών εν δυνάμει απειλή και χάνουμε τη μάχη της φωτιάς με σχεδόν τις ίδιες συνέπειες». Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πόσο ειλικρινής ήταν η αγανάκτηση των υψηλόβαθμων καραβανάδων (μπορεί να ήταν αντίδραση της στιγμής, μπορεί να υπέκρυπτε ανταγωνισμό), όμως τα συγκριτικά τους στοιχεία είναι εκπληκτικά: 3 F-16 λιγότερα από τα 90 που αγοράστηκαν ισοδυναμούν με 6 σύγχρονα πυροσβεστικά αεροπλάνα. 2 Mirage λιγότερα από τα 15 που αγοράστηκαν ισοδυναμούν με 5 πυροσβεστικά. 1 Απάτσι λιγότερο από τα 12 που αγοράστηκαν ισοδυναμεί με 5 πυροσβεστικά ελικόπτερα. 10 άρματα Leopard λιγότερα από τα 173 καινούργια που αγοράστηκαν ισοδυναμούν με 170 υπερσύγχρονα πυροσβεστικά οχήματα. Μια τόσο μικρή μείωση στις προμήθειες οπλικών συστημάτων δεν θα άλλαζε τίποτα στην ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο, λένε οι καραβανάδες.
Γιατί δε γίνεται, όμως; Γιατί «είμαστε κράτος ηλιθίων», απαντούν. Απάντηση αντάξια του επιπέδου ενός στρατιωτικού. Που «δεν ξέρει» πώς παίζεται το παιχνίδι με τα οπλικά συστήματα. Που «δεν ξέρει» τίποτα για πολιτικές πιέσεις και πολιτικές συμφωνίες. Εκείνο που σίγουρα δεν ξέρει είναι πως το εμπόριο όπλων αποτελεί το στυλοβάτη του παγκόσμιου καπιταλισμού, εν αντιθέσει με το εμπόριο μέσων πολιτικής προστασίας.