Τι δείχνουν οι πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών; Οτι η συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη δεν πρόκειται να μακροημερεύσει. Το καινούργιο εφιαλτικό πακέτο θα το περάσει από τη Βουλή (κι αυτό είναι που έχει σημασία για τον ελληνικό λαό), όμως ήδη η συνοχή των τριών εταίρων έχει γίνει φύλλο και φτερό και κανένας δεν ξέρει ποιες ακριβώς θα είναι οι εξελίξεις του τρικομματικού σχήματος.
Βέβαια, οι δραματικοί τόνοι των τελευταίων ημερών εμπεριέχουν το στοιχείο της υπερβολής, του φουσκώματος. Πάντοτε ανεβαίνει η δραματοποίηση, προκειμένου να διευκολυνθούν οι αρχηγοί να μαντρώσουν τις κοινοβουλευτικές τους ομάδες και οι βουλευτές που εμφανίζονται ότι διαφωνούν να λειάνουν τις διαφωνίες τους και να πουν το περιπόθητο ναι. Πέρα από την υπερβολική δραματοποίηση, όμως, υπάρχει και η πραγματικότητα της πολιτικής κρίσης κορυφών, που έκανε και πάλι την εμφάνισή της. Από βδομάδα, με ψηφισμένα τα μέτρα, η συγκυβέρνηση θα μετρήσει τις απώλειές της και τίποτα δε θα είναι όπως μέχρι τώρα.
Τι ακριβώς συνέβη με τον Κουβέλη και τη ΔΗΜΑΡ; Επέλεξαν μια πολιτική ή εγκλωβίστηκαν σε μια πολιτική; Οτι και να ισχύει, εκείνο που έχει σημασία είναι πως οι σχέσεις Σαμαρά-Κουβέλη, που κάμποσες φορές είχαν εμφανιστεί από κοινού ενάντια στον Βενιζέλο (δημιουργία «εθνικής διαπραγματευτικής ομάδας», συνάντηση με Μέρκελ κτλ.), έχουν φτάσει στο όριο της ρήξης. Την περασμένη Κυριακή, ο Κουβέλης διάλεξε μια κυπριακή εφημερίδα («Φιλελεύθερος») για να ρίξει τους τόνους και ν’ απλώσει χέρι συνεργασίας προς τον Σαμαρά. «Βασικός στόχος είναι να υπάρξει εκταμίευση (…) είμαι οπαδός της διαλεκτικής και νομίζω ότι η διαλεκτική είναι εκείνη που πάντοτε φέρνει τα αποτελέσματα (…) Η κοινή μας δέσμευση να πετύχει αυτή η κυβέρνηση εθνικής ευθύνης είναι το στοιχείο που συνέχει, έχει τον κρίσιμο συνεκτικό ιστό για τη λειτουργία της κυβέρνησης (…) Εχουμε τηλεφωνικές επικοινωνίες και το πρωί και το μεσημέρι και βραδινές ώρες, κάποια φορά και μετά το μεσονύχτιο (…) Εκείνο που κυριαρχεί είναι η χώρα να παραμείνει στην Ευρωζώνη, να μην επιστρέψει στη δραχμή, με επίγνωση του επαχθούς των μέτρων (…) Ο ελληνικός λαός στη μεγάλη του πλειονότητα έχω την εκτίμηση ότι κατανοεί πως πρέπει να υπάρξουν θυσίες για να εξασφαλιστεί το μείζον, που είναι η χώρα να παραμείνει σε τροχιά ευρωπαϊκή (…) Πιστεύω ότι θα τον περάσουμε τον κάβο (σ.σ. της 12ης Νοέμβρη)».
Κι όμως, ο Σαμαράς δεν έκανε την κίνηση που του ζητούσε ο Κουβέλης (να βάλει τα εργασιακά σε χωριστό άρθρο, για να ψηφίσει «παρών» η ΔΗΜΑΡ), υπερψηφίζοντας όλα τα υπόλοιπα. Το πιθανότερο είναι πως δεν μπορούσε να την κάνει, επειδή θα δημιουργούσε πρόβλημα στον Βενιζέλο, που έχει μεγαλύτερους μπελάδες (οι Πασόκοι θα τον κατηγορού-σαν πως δεν πέτυχε τίποτα, εν αντιθέσει με τον Κουβέλη). Δεν έμεινε, όμως, μόνο σ’ αυτό. Την ώρα που συνεδρίαζαν οι κοινοβουλευτικές ομάδες του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, βγήκε και ανακοίνωσε ότι «ολοκληρώσαμε σήμερα τη διαπραγμάτευση για τα μέτρα και τον Προϋπολογισμό» και πως το να αποφευχθούν οι κίνδυνοι «εναπόκειται πια στην υπευθυνότητα όλων των κομμάτων και του καθενός βουλευτή ξεχωριστά».
Οσο κι αν εκ των υστέρων οι άνθρωποι του Σαμαρά δικαιολόγησαν την κίνησή του ως αποτέλεσμα έξωθεν πιέσεων (σιγά μην του είπε κανένας ότι τη συγκεκριμένη ώρα πρέπει να κάνει τη συγκεκριμένη δήλωση), σημασία έχει πως επρόκειτο για έναν ωμό εκβιασμό. Οχι μόνο προς τη ΔΗΜΑΡ, τα στελέχη της οποίας ξαναβγήκαν στα κεραμίδια ανεβάζοντας τους τόνους (πλην Μπίστη), αλλά και προς το ΠΑΣΟΚ, όπως φάνηκε και εκ του αποτελέσματος, με τον Βενιζέλο να βάλλεται πανταχόθεν. Ακόμα και οι υπέρμαχοι των μέτρων, όπως ο Χρυσοχοΐδης, βρήκαν την ευκαιρία να τον κατηγορήσουν για εντελώς λαθεμένη στρατηγική έναντι του Σαμαρά και της συγκυβέρνησης.
Τι θα κάνει η ΔΗΜΑΡ; Αν κάνει τη μεγάλη κωλοτούμπα και πάει και ψηφίσει το «πακέτο», θα έχει υπογράψει τη θανατική της καταδίκη. Αν ψηφίσει «παρών», αφήνει την κυβέρνηση έκθετη στον κίνδυνο να μην πάρει την πλειοψηφία. Αν απόσχει, εξασφαλίζεται μεν η ψήφιση του «πακέτου» (πολύ άνετα), όμως κανένας δεν πρόκειται να συγχωρήσει στον Κουβέλη ότι έβαλε τη συγκυβέρνηση σε κρίση, προκειμένου να παίξει πολιτικά παιχνίδια. Τα αστικά ΜΜΕ θα τον «λιανίσουν». Κι αν δεν τα βρει με τον Σαμαρά κι αναγκαστεί να φύγει και από την κυβέρνηση, θα τον εξαφανίσουν, όπως έκαναν και με τον Καρατζαφέρη.
Το ΠΑΣΟΚ, από την άλλη, βρίσκεται υπό διάλυση. Μετά την ψήφιση των μέτρων ο Λοβέρδος θ’ ανακοινώσει την ίδρυση κόμματος, ο Σκανδαλίδης θα προβάλλεται ως ο «σοφός γέρων» που μπορεί να πάρει στις πλάτες του το ΠΑΣΟΚ και οι κινήσεις υπονόμευσης του Βενιζέλου θα πολλαπλασιαστούν, αφού αυτή τη στιγμή μέσα στο ΠΑΣΟΚ έχει περισσότερους εχθρούς παρά φίλους, ενώ δεν μπορεί να πολλαπλασιάσει τους φίλους γιατί δε διαθέτει τα μέσα για να τους «αγοράσει».
Πώς να μακροημερεύσει, λοιπόν, μια τέτοια συγκυβέρνηση; Το μόνο που σώζει τον Σαμαρά είναι ότι κανένας δε θέλει εκλογές, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Κανείς δεν ξέρει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, ενώ δεν πρέπει να αποκλειστούν και λύσεις τύπου Μόντι και Παπαδήμου από την παρούσα Βουλή.
Γιατί, όμως, ν’ ασχολείται κανείς με τις πιρουέτες του Κουβέλη, τα αδιέξοδα του Βενιζέλου και την αγωνία του Σαμαρά; Σημασία έχουν τα μέτρα και όχι οι διαδικασίες μέσω των οποίων θα επιτευχθεί η ψήφισή τους. Σημασία έχει το βάθεμα της κινεζοποίησης και όχι το πολιτικό σχήμα που θα τη διαχειριστεί. Εχει αποδειχτεί πως παρά την αδυναμία του πολιτικού συστήματος την τελευταία τριετία, τα μέτρα ψηφίζονται και η κινεζοποίηση βαθαίνει και ολοκληρώνεται. Ο καπιταλισμός πάντοτε διέθετε πολιτικές εφεδρείες.