Ακόμα και για τους εχθρούς της, η Οκτωβριανή Επανάσταση εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως ένα κοσμοϊστορικό γεγονός. Τόμοι επί τόμων έχουν γραφτεί γι’ αυτή, από φίλους και εχθρούς. Και δεν είναι δυνατόν να συμπυκνωθεί σ’ ένα δημοσιογραφικό σχόλιο ο τεράστιος πλούτος ιδεών, συμπερασμάτων, διδαγμάτων που πηγάζουν από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Εντελώς συνοπττικά, λοιπόν, θα σταθούμε σ’ εκείνη την πλευρά που κατά τη γνώμη μας έχει τη μεγαλύτερη σημασία στη σημερινή επικαιρότητα και πρέπει ν’ αποτελέσει πηγή έμπνευσης και διδαχής για το εργατικό μας κίνημα.
Η επανάσταση του Οκτώβρη ήταν μια «στιγμή» σε μια επαναστατική διαδικασία που γνώρισε την κορύφωσή της από το Φλεβάρη μέχρι τον Οκτώβρη του 1917 (με το παλιό ημερολόγιο). Ηταν η κρίσιμη, η «καθοριστική» στιγμή. Εξι ώρες πριν θα είναι νωρίς, έξι ώρες μετά θα είναι αργά, έγραφε ο Λένιν στην Κεντρική Επιτροπή των Μπολσεβίκων, υπογραμμίζοντας την τεράστια σημασία του επαναστατικού στρατιωτικού σχεδίου. Το κόμμα των Μπολσεβίκων δεν ήταν μόνο ένα κόμμα θεωρητικά καταρτισμένο, προγραμματικά συγκροτημένο, στελεχιακά ατσαλωμένο, πολιτικά πρωτοπόρο και ικανό. Ηταν ένα κόμμα που μπορούσε να νικήσει και στρατιωτικά την εξουσία των αστών. Ενα κόμμα που μπορούσε να χαράζει τακτική λογαριάζοντας ακόμη και τις ώρες.
Το κόμμα των Μπολσεβίκων ήταν ένα πραγματικά πρωτοπόρο κόμμα του προλεταριάτου, που ήξερε να συνδέει τη θεωρία με την πράξη σε κάθε στιγμή του επαναστατικού γίγνεσθαι. Στις παλίρροιες και τις αμπώτιδες του κινήματος. Στην αρχή, στο μέσο και στο τέλος της επανάστασης. Που ήξερε να επιλέγει τη «στιγμή» για να οδηγήσει το ένοπλο προλεταριάτο στη νίκη. Το έδειξε και στη χαμένη επανάσταση του 1905 και στα χρόνια της τσαρικής τρομοκρατίας (αλλά και του παρτιζάνικου πολέμου) που ακολούθησαν. Εδειξε τι σημαίνει να έχεις θεωρία και πρόγραμμα, τι σημαίνει να εκπονείς τακτική που θα υπηρετεί τη στρατηγική σου. Φυσικά και έκανε λάθη τακτικής, ήταν όμως σε θέση να τα διορθώνει, γιατί δεν καθόριζε την τακτική εγκεφαλικά, βολονταριστικά, αλλά μελετώντας τους πραγματικούς ταξικούς συσχετισμούς και έχοντας πάντα στενή σύνδεση με την πρωτοπορία της εργατικής τάξης, η οποία του επέτρεπε να αφουγκράζεται ανά πάσα στιγμή τον παλμό της τάξης.
Η Ιστορία δεν γράφεται με «αν». Κανείς δεν μπορεί να πει πώς θα εξελίσσονταν τα πράγματα στη Ρωσία του 1917, αν δεν υπήρχαν οι Μπολσεβίκοι. Το βέβαιο είναι, όμως, ότι η επανάσταση του Οκτώβρη φέρει ανεξίτηλα τη σφραγίδα τους. Αυτοί τη σχεδίασαν, αυτοί οργάνωσαν το επιτελείο της, αυτοί εκπόνησαν όχι μόνο το πολιτικό αλλά και το στρατιωτικό της σχέδιο. Δεν ήταν, όμως, στρατηγοί χωρίς στρατό. Ηταν στρατηγοί που τους εμπιστεύονταν οι στρατιές των εξεγερμένων και οπλισμένων προλετάριων. Ο Λένιν από τη Φιλανδία και τα μέλη του Στρατιωτικού Επαναστατικού Κέντρου των Μπολσεβίκων (Στάλιν, Σβερντλόφ, Τζερζίνσκι, Ουρίτσκι, Μπουμπνόφ) ήταν πραγματικοί ηγέτες, με τεράστιο κύρος, που κάθε λόγος τους μετρούσε για το επαναστατημένο προλεταριάτο. Κι αυτό ήταν αποφασιστικός όρος για τη νίκη της επανάστασης.
Σήμερα, σε πολλούς τα παραπάνω ακούγονται σαν ιστορίες από ένα ένδοξο παρελθόν, το οποίο δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Αυτή είναι η μεγάλη νίκη της αστικής ιδεολογίας τα τελευταία 65 χρόνια. Κατάφερε, μέσω του αντεπαναστατικού οπορτουνισμού-αναθεωρητισμού, να σπάσει την πίστη στην επαναστατική προοπτική. Να κάνει κυρίαρχο το λεγκαλισμό (υποταγή στην αστική νομιμότητα σε όλα τα επίπεδα) και τον κοινοβουλευτικό κρετινισμό. Να μετατρέψει το «ρεαλισμό» σε δόγμα της εργατικής πολιτικής, δηλαδή να μετατρέψει την εργατική πολιτική στο αντίθετό της, σε παρακολούθημα της αστικής πολιτικής. Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο ιστορικό κενό, το οποίο το γέμισαν κάθε είδους παραλλαγές της αστικής ιδεολογίας και των μικροαστικών ριζοσπαστικών κατευθύνσεων, με αποτέλεσμα να μοιάζει με ουτοπία αυτό που άλλοτε φλόγιζε καθημερινά τις συνειδήσεις των πρωτοπόρων εργατών.
Με το καθήκον της οργάνωσης ενός κόμματος σαν το μπολσεβίκικο πρέπει να καταπιαστούν σήμερα οι πρωτοπόροι προλετάριοι. Ασφαλώς και δε θα πρόκειται για μια κόπια του μπολσεβίκικου κόμματος. Θα πρόκειται για το μπολσεβίκικο κόμμα της εποχής μας. Ο πυρήνας της συγκρότησής του, όμως, θεωρητικός, προγραμματικός, οργανωτικός, θα πρέπει να είναι ο ίδιος. Να είναι ένα κόμμα που να μπορεί να απευθύνεται αυτοτελώς στην τάξη του και να εκφράζει μέσα στους καθημερινούς της αγώνες τα στρατηγικά της συμφέροντα. Που να μπορεί να προωθεί τη ρήξη με το σύνολο της αστικής πολιτικής.