Ακόμη μία φορά άνθρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο στον Εβρο και το ελληνικό κράτος αφήνει μέρες να κυλούν προφασιζόμενο ότι δεν βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους. Στη συνέχεια… μετακινήθηκαν λίγο τα χώματα και οι νησίδες και βρέθηκαν επί ελληνικού εδάφους και γι’ αυτό προέβη τελικά σε διάσωση. Σχεδόν 100 άνθρωποι (εκ των οποίων δεκάδες παιδιά) κινδυνεύουν και το ελληνικό κράτος ολιγωρεί. Αυτήν την φορά, οι άνθρωποι διασώθηκαν και φαίνεται να είναι όλοι «ασφαλείς» (δεν γνωρίζουμε φυσικά την κατάσταση της υγείας τους, ούτε και αν αυτή επιδεινώθηκε από την καθυστέρηση του ελληνικού κράτους).
Η συνθήκη της Γενεύης είναι σαφής και συγκεκριμένη ως προς τις υποχρεώσεις όλων των κρατών. Από τη στιγμή που άνθρωπος φτάνει στο κατώφλι μιας χώρας και θέτει εαυτόν στην κυριαρχία αυτής της χώρας, ζητώντας προστασία λόγω διώξεων στη χώρα καταγωγής ή στη χώρα προέλευσής του, η χώρα υποχρεούται να τον δεχτεί, να παραλάβει και να εξετάσει το αίτημά του, ενώ δεν μπορεί να αρνηθεί το δικαίωμά του στην υποβολή του σχετικού αιτήματος. Ταυτόχρονα και κατ΄ επέκταση, οι χώρες δεσμεύονται και από την αρχή της μη επαναπροώθησης. Καθίσταται, άρα, εντελώς σαφές ότι η Ελλάδα υποχρεούται να διασώζει και να διευκολύνει οποιονδήποτε επιθυμεί να υποβάλει αίτημα ασύλου στη χώρα. Και μάλιστα, είτε αυτός βρίσκεται επί ελληνικού εδάφους είτε στα σύνορα, αλλά και εκτός αυτών, όπου γενικότερα οι κρατικές αρχές ενεργούν ή όπου αυτές ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο, όπως έχει παγίως δεχτεί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Σύμφωνα με σχετικό Δελτίο Τύπου από το Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού, σε σχέση με τη διάσωση προσφύγων στον Εβρο, «οι ελληνικές αρχές προβαίνουν στις αναγκαίες ενέργειες ώστε, με σεβασμό στο εθνικό, ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο, να αποτραπεί κάθε αντικανονική είσοδος αλλοδαπού στη χώρα». Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να μας αναλύσει η κυβέρνηση τι ακριβώς ορίζει ως αναγκαίες ενέργειες αποτροπής κάθε αντικανονικής εισόδου, αλλά με σεβασμό στο εθνικό, ενωσιακό και διεθνές δίκαιο. Και έπειτα να μας ορίσει ποια θα μπορούσε να ήταν η κανονική είσοδος για κάποιον ο οποίος θέλει να ζητήσει άσυλο και δεν μπορεί να εκδώσει ταξιδιωτικά έγγραφα στη χώρα του.
Ο Μητσοτάκης δήλωνε προ εκλογών στο CNN (απαντώντας σε ερώτηση για το γνωστό βίντεο που δημοσίευσαν οι New York Times, στο οποίο φαινόταν καθαρά επαναπροώθηση προσφύγων στην Τουρκία από ελληνικές αρχές), ότι τέτοιες πρακτικές είναι απαράδεκτες, ότι έχει ήδη διατάξει έρευνα κλπ. Τελικά, προβαίνει το ελληνικό κράτος σε αποτροπή παράνομων αφίξεων στη χώρα (ενώ δεν υπάρχει τρόπος για νόμιμη άφιξη) και βαφτίζει γυναικόπαιδα και κατατρεγμένους «εθνική απειλή» ή υποδέχεται κάθε πρόσφυγα, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο;
Οπως έχουμε ήδη γράψει, ξέρουμε πολύ καλά ότι εκτός από τις φυσικές επαναπροωθήσεις, υπάρχουν και οι νομικές ή διαδικαστικές επαναπροωθήσεις. Αναφερόμαστε στις αποφάσεις του ελληνικού κράτους να μην παραδέχεται αιτήματα ασύλου από πρόσφυγες οι οποίοι έρχονται από Τουρκία και κατάγονται από ορισμένες χώρες (θεωρεί την Τουρκία ασφαλή τρίτη χώρα) και στην πρακτική της Υπηρεσίας Ασύλου να θεωρεί κάποιες χώρες ασφαλείς a priori και να μην εξετάζει επί της ουσίας αιτήματα ασύλου προερχόμενα από αυτές.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ΕΕ και ελληνικό κράτος εφαρμόζουν εξοντωτικές πολιτικές εναντίον των προσφύγων. Μέχρι στιγμής, πάντα βρίσκεται ένας τρόπος είτε να ερμηνεύονται κατά το δοκούν οι διάφοροι νόμοι είτε να βγαίνουν κάποιες κορόνες με διάθεση δήθεν προστασίας του Διεθνούς Δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων ώστε να κρατιούνται κάποια προσχήματα.
Η αλήθεια όμως είναι μία. Καλοκαιριάζει. Η στάθμη του νερού στο ποτάμι πέφτει. Οπως είναι λογικό, η διέλευση μέσω του Εβρου στην Ελλάδα είναι πιο εύκολη, άρα περισσότεροι πρόσφυγες θα προσπαθήσουν να περάσουν. Ταυτόχρονα με τους πρόσφυγες, θα ανακαλύπτουμε συνεχώς και τα πτώματα όσων κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεν τα κατάφεραν. Η στάθμη του νερού πέφτει και μας φέρνει συνεχώς αντιμέτωπους με την πολιτική απόφαση κυβέρνησης (προηγούμενων και υπηρεσιακής) και ΕΕ απέναντι στους (και όχι σε σχέση με τους) πρόσφυγες.
Ηδη, μετά την αναγκαστική διάσωση των 92 προσφύγων από τη νησίδα του Εβρου, άρχισαν τα όργανα. Ο μηχανισμός προπαγάνδας του Μητσοτάκη έδωσε γραμμή στα παπαγαλάκια του να γράφουν για αδυναμία της υπηρεσιακής κυβέρνησης να χειριστεί το ζήτημα και για εκμετάλλευση αυτής της αδυναμίας από την τουρκική κυβέρνηση και τους διακινητές, που απειλούν να στείλουν κύμα προσφύγων στον Εβρο μέχρι τις εκλογές.
Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης στα σημερινά «Νέα»: «Μαθαίνω ότι πολλοί υπουργοί της υπηρεσιακής κυβέρνησης έχουν υιοθετήσει το δόγμα «non politics, only policy»: διοίκηση, διαχείριση δηλαδή, αλλά όχι στρατηγικές επιλογές που απορρέουν από πολιτικά προγράμματα. Σε κάποια υπουργεία δεν φαίνεται η διαφορά, αφού απλώς οι επικεφαλής διασφαλίζουν τη συνέχεια του κράτους. Σε κάποια άλλα, αυτή η στάση έχει επιπτώσεις. Το επεισόδιο με τους μετανάστες που ωθήθηκαν από τούρκους κρατικούς υπαλλήλους σε νησίδα του Εβρου, οι οποίοι τελικά με τη βοήθεια στελεχών ΜΚΟ περισυνελέγησαν από τις ελληνικές αρχές, μπορεί να ενθουσιάζει τους ανθρωπιστές του καναπέ, αλλά θα μπορούσε να δημιουργήσει μια δυναμική μεταναστευτικής πίεσης στη χώρα, που στο παρελθόν δημιούργησε σοβαρές κρίσεις. Η ελληνική πολιτεία δεν μπορεί να παραιτηθεί από την προστασία των συνόρων, επειδή αλλιώς ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές, εξωθημένες από το τουρκικό βαθύ κράτος, δημιουργούν ζητήματα κοινωνικής συνοχής. Η ντροπή της Μόριας και η ντροπή της Ειδομένης ήταν αποτελέσματα ακριβώς αυτού του ανθρωπισμού του καναπέ: πολύ ωραίος να τον προφέρεις, αδύναμος να διαχειριστεί τις συνέπειες. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιμετώπισε με ρεαλισμό και αποφασιστικότητα το ζήτημα, και μην έχετε αμφιβολίες ότι εκλογικά επιβραβεύτηκε γι’ αυτό. Για τον ίδιο λόγο θα επιβραβευτεί εκ νέου. That’s politics».
Πού ξέρει ο αρθρογράφος του «βαθέος Μαξίμου» ότι οι πρόσφυγες Γεζίντι «ωθήθηκαν από τούρκους κρατικούς υπαλλήλους»; Δεν το ξέρει, το γράφει επειδή αυτό επιβάλλουν οι αρχές του γκεμπελισμού. Απόδειξη το ρεπορτάζ σε άλλες σελίδες της φυλλάδας, που αναφέρει ότι οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν από διακινητές, στους οποίους πλήρωσαν από 1.000 μέχρι 2.000 ευρώ, όπως κατέθεσαν στις ελληνικές αρχές. Ομως, τα περί «τούρκων κρατικών υπαλλήλων» χρειάζονται για να θεμελιώσουν τη θεωρία της «εθνικής απειλής» από «εισβολείς».
Κακώς οι ελληνικές αρχές περισυνέλεξαν –έστω και μετά από αγωνιώδεις εκκλήσεις τόσων ημερών- τους 92 πρόσφυγες; Κακώς, προφανώς, σύμφωνα με τη νεοδημοκρατική προπαγάνδα. Τι θα έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη; Προφανώς θα έστελνε κουκουλοφόρους να τους πλακώσουν νυχτιάτικα στο ξύλο και να τους επαναπροωθήσουν με την απειλή των όπλων στο τουρκικό έδαφος. Μόνο μια τέτοια μεταχείριση θα συνιστούσε «ρεαλισμό και αποφασιστικότητα». Μα αυτό είναι αντίθετο σε κάθε έννοια Διεθνούς Δικαίου. Ε και; «That’s politics»!