Νωρίς το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, ο Δημήτρης Κουφοντίνας διεμήνυσε από τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Κρατικού Νοσκομείου του Βόλου, ότι αναστέλλει την απεργία πείνας, που ξεκίνησε στις 2 του Μάη (συμπλήρωσε 21 μέρες), εκτιμώντας ότι το βούλευμα του ΣΤ’ Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατοχύρωση του δικαιώματος στην άδεια για όλους τους κρατούμενους. Δεν παρέλειψε να διαβιβάσει τις ευχαριστίες του σε όλους όσοι στάθηκαν αλληλέγγυοι, στους γιατρούς και στο προσωπικό του νοσοκομείου Βόλου και σε κάθε προοδευτικό άνθρωπο που αναγνώρισε το δίκαιο αυτού του αγώνα.
Λόγω της σκληρής απεργίας πείνας, που τον οδήγησε στα πρόθυρα της πολυοργανικής ανεπάρκειας, ο Δ. Κουφοντίνας θα χρειαστεί να νοσηλευτεί ακόμα στη ΜΕΘ και μετά σε θάλαμο του νοσοκομείου, προκειμένου να δεχτεί αρχικά αγωγή αποκατάστασης και σταδιακής επανόδου σε κανονική σίτιση και στη συνέχεια να αποκατασταθεί η δυνατότητα κίνησης και βάδισης.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι πρόκειται για νίκη του απεργού πείνας πολιτικού κρατούμενου και του κινήματος αλληλεγγύης, που στάθηκε αποφασιστικά δίπλα του για άλλη μια φορά. Επ' αυτού, δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία το περιεχόμενο του 38σέλιδου βουλεύματος του Συμβουλίου του ΣΤ' Τμήματος του Αρείου Πάγου. Πρέπει, επίσης, να σημειώσουμε και ένα άλλο γεγονός. Η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου, που άσκησε την αναίρεση κατά του βουλεύματος του Βόλου, είναι η ίδια που είχε ασκήσει πειθαρχικές διώξεις κατά των δύο εισαγγελέων που είχαν εγκρίνει τις δύο πρώτες άδειες που πήρε ο Δ. Κουφοντίνας, όταν ήταν κρατούμενος στον Κορυδαλλό.
Το βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου του Βόλου, που παρατίθεται ολόκληρο στην αρεοπαγιτική απόφαση, είναι ένα ανατριχιαστικό κείμενο, που παραπέμπει στην εποχή του μετεμφυλιοπολεμικού μοναρχοφασισμού και της χούντας. Αυτό το βούλευμα έχει δύο σκέλη. Πρώτο, ισχυρίζεται ότι οι καταδικασμένοι σε περισσότερες από μία ποινές ισοβίων δε δικαιούνται κανονική άδεια. Δεύτερο, ισχυρίζεται ότι ο Δ. Κουφοντίνας δεν πληροί ούτε τις ουσιαστικές προϋποθέσεις. Και είναι αυτό το σημείο που προκαλεί κυρίως την ανατριχίλα, όχι μόνο επειδή ζητά από τον Κουφοντίνα δήλωση μετάνοιας, ούτε επειδή επικαλείται ψευδή πραγματικά περιστατικά (π.χ. ότι ο Κουφοντίνας έκοβε βόλτε στην Αθήνα και επέτρεψε να φωτογραφιστεί και να δημοσιευτούν οι φωτογραφίες του, ενώ είναι γνωστό ότι τραβήχτηκε μόνο μία φωτογραφία, από άγνωστο που χρησιμοποίησε το κινητό του, η οποία και πουλήθηκε στα γνωστά Μέσα της τρομοϋστερίας), αλλά και επειδή χαρακτηρίζει συλλήβδην το χώρο της αλληλεγγύης ως παράνομο (!) και φορτώνει την ευθύνη για τη δράση αυτού του χώρου στον Δ. Κουφοντίνα, εφαρμόζοντας με συνέπεια τη ναζιστική αρχή της συλλογικής ευθύνης, με τρόπο που θα τον ζήλευε ακόμα και ο Χίτλερ.
Τυπικά και ουσιαστικά
Οι τρεις δικαστές του ΣΤ' Τμήματος του Αρείου Πάγου που συγκρότησαν το Συμβούλιο (πρόεδρος η αντιπρόεδρος του ΑΠ Δ. Κοκοτίνη, εισηγήτρια η αρεοπαγίτης Ε. Καλογεράτου-Ευαγγέλου και τρίτο μέλος η αρεοπαγίτης Σ. Μιχαλέτου) δε δυσκολεύτηκαν καθόλου να αναιρέσουν αυτό το προκλητικό βούλευμα. Το σκεπτικό τους είναι λακωνικό (σε αντίθεση με την αφόρητη φλυαρία του βουλεύματος του Βόλου) και αναφέρεται και στις τυπικές και στις ουσιαστικές προϋποθέσεις. To βούλευμα του Βόλου εγκαλείται για εσφαλμένη εφαρμογή και ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης και για έλλειψη ειδικής αιτιολογίας.
1 Σε ό,τι αφορά το σκέλος των τυπικών προϋποθέσεων για τυπική άδεια, ο Αρειος Πάγος -σε αντίθεση με το Συμβούλιο του Βόλου- κρίνει ότι και όσοι έχουν καταδικαστεί σε περισσότερες από μία φορές ισόβια έχουν δικαίωμα στην κανονική άδεια, βάζοντας τέρμα σ' αυτή την αυθαιρεσία (η οποία αφορά και άλλους κρατούμενους, πολιτικούς και ποινικούς, ανεξάρτητα αν επιστρατεύθηκε από το Δικαστικό Συμβούλιο του Βόλου για να κόψει την κανονική άδεια του Δ. Κουφοντίνα). Γράφει συγκεκριμένα το αρεοπαγιτικό βούλευμα:
«Η θέση αυτή του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Βόλου (σ.σ. ότι οι πολυϊσοβίτες δεν έχουν δικαίωμα κανονικής άδειας), η οποία φαίνεται να εδράζεται στη γραμματική διατύπωση του άρθρου 55 παρ. 1 του Σωφρονιστικού Κώδικα, είναι εσφαλμένη σύμφωνα και με τα όσα αρχικώς εξετέθησαν στις αρχικές σκέψεις της παρούσης αποφάσεως, καθώς πρέπει να σημειωθεί ότι ο νομοθέτης, στο αφηρημένο επίπεδο της κατάστρωσης διάταξης νόμου, χρησιμοποιεί πάντοτε τον ενικό αριθμό, χωρίς αυτό να υποδηλώνει ότι η εφαρμογή του εξαντλείται στην άπαξ πραγμάτωση του σχετικού κανόνα».
2 Στη συνέχεια, ο Αρειος Πάγος ψέγει το Δικαστικό Συμβούλιο του Βόλου, διότι, ναι μεν ερμήνευσε εσφαλμένα τις διατάξεις του νόμου 2776/1999, όμως δε σταμάτησε σ' αυτό το σημείο, ως όφειλε. Τονίζει χαρακτηριστικά: «Θα έπρεπε (σ.σ. το Συμβούλιο του Βόλου), αφ’ ότου δέχθηκε πως, κατά την νομική του άποψη, δεν συνέτρεχε η πλήρωση της τυπικής προϋποθέσεως για χορήγηση τακτικής άδειας, να δεχθεί την προσφυγή του εισαγγελέως και να απορρίψει τύποις την από 30.4.2019 αίτηση του ως άνω κρατούμενου, και, αφού δεν συνέτρεχε, κατά την άποψή του, η τυπική προϋπόθεση, να μην προχωρήσει στην εξέταση των ουσιαστικών προϋποθέσεων της χορήγησης τακτικής άδειας».
3 Ομως, ο Αρειος Πάγος δε μένει μόνο στο τυπικό νομικό σκέλος. Περνάει και στο σκέλος των ουσιαστικών προϋποθέσεων, το οποίο είναι το πιο σημαντικό τμήμα του αρεοπαγιτικού βουλεύματος, διότι δημιουργεί νομολογία, η οποία φράζει το δρόμο στην υποκριτική επίκληση ουσιαστικών προϋποθέσεων για να κοπεί η άδεια του Δ. Κουφοντίνα. Ο Αρειος Πάγος σημειώνει ότι το βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου του Βόλου δεν περιλαμβάνει «την απαιτούμενη ειδική αιτιολογία» και είναι αντιφατικό.
Είναι σημαντικές δύο από τις αντιφάσεις του βουλεύματος του Βόλου, που σημειώνει.
♦ Η πρώτη αντίφαση: «Το συμβούλιο (σ.σ. του Βόλου) προχώρησε στην εξέταση των ουσιαστικών προϋποθέσεων και δέχθηκε ότι δεν συνέτρεχαν ούτε αυτές, στηριζόμενο κυρίως στο ότι ο κρατούμενος δήλωσε ενώπιόν του αυτολεξεί, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: “Να πιάσουμε το κόκκινο νήμα της αντίστασης (…) αμφισβήτησα ένοπλα το κρατικό μονοπώλιο (της βίας), γι’ αυτό καταδικάστηκα…“. Το συμβούλιο εν προκειμένω δέχεται, αφενός μεν ότι στην έννοια του σωφρονισμού δεν περιλαμβάνεται η καθοιονδήποτε τρόπο ιδεολογική μεταστροφή του κατάδικου, στη συνέχεια όμως, αντιφατικά δέχεται ότι ο κρατούμενος δεν είναι πρόθυμος να αλλάξει στάση ζωής και να μεταμεληθεί αλλά εμμένει στην άποψη του περί ένοπλης ανατροπής του κρατικού μονοπωλίου της βίας και άρα καθιστά εναργές ότι, ευκαιρίας δοθείσης, δεν αποκλείεται να τελέσει και νέες αξιόποινες πράξεις ιδιαίτερης απαξίας».
Εκείνο που λέει ο Αρειος Πάγος είναι πως δεν μπορεί να τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας η ιδεολογική μεταστροφή του κρατούμενου, δηλαδή η απαίτηση απ' αυτόν να κάνει δήλωση μετάνοιας (για να το πούμε απλά).
♦ Η δεύτερη αντίφαση: «Το προσβαλλόμενο βούλευμα δέχεται ότι ο κρατούμενος δεν έχει τιμωρηθεί πειθαρχικά κατά τη διάρκεια της κράτησής του, έχει δείξει καλή διαγωγή, έχει λάβει έξι τακτικές άδειες, των οποίων έκανε καλή χρήση, αλλά δεν περιλαμβάνει περιστατικά κακής χρήσης κατά τη διάρκεια των αδειών αυτών, περιοριζόμενο στην παραδοχή ότι “κατά τη διάρκεια της προηγούμενης άδειάς του έκανε αμέριμνος περίπατο στο κέντρο της Αθήνας και μάλιστα επέτρεψε να ληφθούν και να δημοσιευθούν φωτογραφίες του, σε σημεία πλησίον εκείνων που δολοφονήθηκαν συγκεκριμένα θύματά του, συμπεριφορά όλως προκλητική, που καταδεικνύει έμπρακτα πέραν πάσης αμφιβολίας την έλλειψη σεβασμού στην μνήμη των θυμάτων“».
Με απλά λόγια, ο Αρειος Πάγος λέει στο Δικαστικό Συμβούλιο του Βόλου, ότι δεν μπορείς από τη μια να λες ότι ο Κουφοντίνας πήρε έξι άδειες και έκανε καλή χρήση τους (άρα, ούτε ύποπτος φυγής μπορεί να χαρακτηριστεί, ούτε ύποπτος για τη διάπραξη νέων «αδικημάτων») και την ίδια στιγμή να του κόβεις την άδεια επειδή έκανε βόλτες στην Αθήνα (όπως είχε κάθε δικαίωμα ως αδειούχος κρατούμενος).
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι -σύμφωνα με το βούλευμα του Αρείου Πάγου- η απόρριψη του εισαγγελικού βέτο και η χορήγηση στον Δημήτρη Κουφοντίνα της άδειας που δικαιούται είναι ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ για τη νέα σύνθεση του Δικαστικού Συμβουλίου του Βόλου, η οποία ακόμα δεν ξέρουμε πότε θα συνεδριάσει.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι πρόκειται για νίκη του απεργού πείνας Δημήτρη Κουφοντίνα και του κινήματος αλληλεγγύης, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε όσα προηγήθηκαν και όσα ειπώθηκαν από τους εκπροσώπους του μαύρου μετώπου (Μητσοτακαίικο και ΜΜΕ της τρομοϋστερίας) στη διάρκεια της απεργίας πείνας.
Βασανιστήριο
Κάθε λογικός άνθρωπος αναρωτιέται: αφού υπήρχε τόσο ισχυρή νομική επιχειρηματολογία ενάντια στην αυθαιρεσία του Δικαστικού Συμβουλίου του Βόλου, γιατί άφησαν τον Δ. Κουφοντίνα να φτάσει στα πρόθυρα του θανάτου και δεν έλυσαν το θέμα νωρίτερα; Η απάντηση είναι απλή: πολιτική ήταν η απόφαση να κόψουν την άδεια στον Δ. Κουφοντίνα και με πολιτικό τρόπο διαχειρίστηκαν τα δεδομένα που δημιούργησε η απεργία πείνας του κομμουνιστή πολιτικού κρατούμενου. Αν αντιμετώπιζαν το ζήτημα νομικά, δε θα είχε υπάρξει ποτέ, όπως αποδεικνύει το αναιρετικό βούλευμα του Αρείου Πάγου.
Από τη μέρα που το Δικαστικό Συμβούλιο του Βόλου έκανε δεκτό το εισαγγελικό βέτο και έκοψε την άδεια του Δημήτρη Κουφοντίνα, ο οποίος βρισκόταν ήδη σε απεργία πείνας, ένα βρόμικο παιχνίδι άρχισε να παίζεται ανάμεσα στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και στα ανώτατα κλιμάκια της αστικής Δικαιοσύνης, που είχε ως μοναδικό αποτέλεσμα να οδηγήσει τον απεργό πείνας στην Εντατική του Κρατικού Νοσκομείου του Βόλου, καθώς οι γιατροί ανησυχούσαν πλέον για την ίδια του τη ζωή.
Στις 10 του Μάη, το Δικαστικό Συμβούλιο του Βόλου δημοσιοποίησε την απόφασή του με την οποία απέρριψε το αίτημα του Δ. Κουφοντίνα για τη χορήγηση κανονικής άδειας. Δύο λύσεις υπήρχαν. ‘Η η κυβέρνηση (το υπουργείο Δικαιοσύνης) θα προχωρούσε στην κατάργηση της διάταξης Δένδια που θέσπισε το εισαγγελικό βέτο στις άδειες των κρατούμενων ή η απόφαση θα αναιρούνταν από τον Αρειο Πάγο. Οι πάντες (κυβέρνηση και δικαστική εξουσία) γνώριζαν πολύ καλά ότι, ακόμα κι αν τη δει κανείς υπό στενό νομικό πρίσμα, η απόφαση του Συμβουλίου του Βόλου ήταν καθαρά εκδικητική. Ο Κουφοντίνας είχε (και έχει) όλες τις τυπικές προϋποθέσεις, αλλά και τις ουσιαστικές προϋποθέσεις. Δε χρειάζεται οποιαδήποτε άλλη απόδειξη εκτός από τις έξι άδειες που είχε ήδη πάρει των οποίων έκανε «καλή χρήση», σύμφωνα με τη νομική ορολογία. Η διευθύντρια της φυλακής και η εκπρόσωπος της κοινωνικής υπηρεσίας εισηγήθηκαν θετικά για τη χορήγηση και της έβδομης άδειας, αλλά από εισαγγελέα και Δικαστικό Συμβούλιο επιστρατεύτηκαν μια σειρά ιδεολογήματα, αμφισβητήθηκε το ίδιο το δικαίωμα του λόγου και της άποψης από τον Δ. Κουφοντίνα, για να ικανοποιηθεί η απαίτηση των πιο μαύρων κύκλων να μην ξαναπάρει άδεια ειδικά ο Δ. Κουφοντίνας.
Αν υπήρχε στοιχειώδης πολιτική εντιμότητα, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου θα κατέθετε αμέσως μια τροπολογία, βάζοντας τέρμα στο απαράδεκτο καθεστώς του εισαγγελικού βέτο (κάτι για το οποίο δεσμευόταν ο ΣΥΡΙΖΑ όταν ψηφιζόταν η εκτρωματική διάταξη Δένδια). Αντί να κάνει αυτό, ο υπουργός Δικαιοσύνης παρήγγειλε (ατύπως φυσικά) στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να λύσει αυτή το θέμα, ασκώντας αναίρεση στην απόφαση του Δικαστικού Συμβουλίου του Βόλου.
Η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της απορριπτικής απόφασης του Δικαστικού Συμβουλίου του Βόλου, έκανε γνωστό ότι ζήτησε το βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου Βόλου, τον ιατρικό φάκελο του Δημήτρη Κουφοντίνα, το τελευταίο ιατρικό πιστοποιητικό από το νοσοκομείο του Βόλου όπου ο νοσηλευόταν ο απεργός πείνας και την έκθεση της κοινωνικής λειτουργού της φυλακής, προκειμένου να τα μελετήσει και να κρίνει αν θα υποβάλει αίτηση αναίρεσης. Γνωρίζουμε ότι τα παρέλαβε αυθημερόν. Ομως, παρά την κατηγορηματική δήλωση του Κουφοντίνα ότι θα συνεχίσει την απεργία πείνας «μέχρι τη δικαίωση ή μέχρι το τέλος», η εισαγγελέας του ΑΠ έκανε μια βδομάδα για να ασκήσει αναίρεση! Στη διάρκεια αυτής της εβδομάδας έπαιζε με τον Καλογήρου πινγκ-πονγκ πάνω στην πλάτη του Κουφοντίνα, ζητώντας από τον υπουργό να πάρει αυτός την πολιτική ευθύνη και να προχωρήσει στην κατάργηση της διάταξης Δένδια για το εισαγγελικό βέτο, ώστε να μην πέφτει πάνω στις πλάτες του δικαστικού μηχανισμού η ευθύνη ν’ αποφασίζει για τέτοια ζητήματα, που είναι καθαρά πολιτικά.
Μόνο όταν ο Κουφοντίνας μεταφέρθηκε στην Εντατική, η εισαγγελέας του ΑΠ άσκησε αναίρεση, αργά το βράδυ της Παρασκευής 17 Μάη. Και το ΣΤ' Ποινικό Τμήμα του ΑΠ χρειάστηκε σχεδόν άλλη μια βδομάδα για να ολοκληρώσει τη δική του αναιρετική διαδικασία, κωλυσιεργώντας μέσω της τυπολατρείας, ενώ γνώριζε ότι ο Κουφοντίνας «τρώει τις σάρκες του» (κυριολεκτικά). Κυβέρνηση και δικαστικός μηχανισμός, για ν' ανοίξουν το δρόμο στην επαναχορήγηση της κανονικής άδειας που δικαιούται, υπέβαλαν τον Δ. Κουφοντίνα σ' έναν απάνθρωπο βασανισμό.