Δημοσιεύουμε αποσπάσματα από το άρθρο των A. Παπαϊωάννου και Χ. Κρομμύδα, που δημοσιεύτηκε στο tvxs. Στο άρθρο αναφέρονται στοιχεία, η συλλογή των οποίων αφορά σε έρευνα που έγινε την άνοιξη του 2019 για τους σκοπούς ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ της ΕΕ, που συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τον πρώτο συγγραφέα.
Τα στοιχεία είναι πολύ αποκαλυπτικά και κάνουν σκόνη τις φανφάρες του υπουργείου Παιδείας για τη μεγάλη επιτυχία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, που φτιάχτηκε «στο πόδι», με αφορμή την επιδημία του κοροναϊού για καθαρά δημαγωγικούς σκοπούς.
Στο άρθρο ο συγγραφέας επισημαίνει:
«Ανάλυση δεδομένων από πρόσφατη έρευνά μας δείχνει ότι χιλιάδες μαθητές στη χώρα θα έχουν πολύ σημαντικές δυσκολίες να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις. Για άλλη μια φορά αυτοί που θα την πληρώσουν θα είναι οι φτωχοί μαθητές, ένα μεγάλο ποσοστό των οποίων δεν έχει καν ΗΥ στο σπίτι. Σε πιο δεινή θέση είναι οι μαθητές και μαθήτριες που ετοιμάζονται για πανελλαδικές εξετάσεις και ανήκουν σε φτωχά κοινωνικο-οικονομικά στρώματα. Θα ήταν πολύ άδικο γι’ αυτά τα παιδιά να εξεταστούν σε ύλη που διδάσκεται με εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση.
Το κλείσιμο όλων στο σπίτι οδηγεί επίσης μαθητές, αδέλφια και γονείς των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων να συγχρωτίζονται στον ίδιο χώρο για εργασία. Αν κάποιο μέλος της οικογένειας χρειάζεται να συμμετέχει σε online τηλεδιάσκεψη ή online μάθημα, η εργασία των υπόλοιπων θα δυσκολεύεται ακόμη περισσότερο λόγω έλλειψης ατομικού χώρου εργασίας».
Στην έρευνα οι μαθητές απάντησαν στο ερωτηματολόγιο οικογενειακής ευημερίας FASIII1 που χρησιμοποιείται από την Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τη μελέτη συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία των μαθητών (Health Behaviour in School-Aged Children study).
Στην Ελλάδα το δείγμα ήταν τυχαία επιλεγμένο απ’ όλη τη χώρα και η ηλικία των μαθητών και μαθητριών ήταν από 10 έως 17 ετών.
– Από την ανάλυση των δεδομένων βρέθηκε ότι στην Ελλάδα το 5.8% των μαθητών και μαθητριών δεν έχει κανέναν Ηλεκτρονικό Υπολογιστή (ΗΥ), Mac ή laptop στο σπίτι, το 39.8% έχει έναν, το 33.1% δύο και το 21.3% πάνω από 2 ΗΥ στο σπίτι.
– Στο 18% των φτωχότερων ελληνικών οικογενειών το ποσοστό με κανέναν ΗΥ στο σπίτι ανεβαίνει στο 17.5%. Αντίθετα το ποσοστό χωρίς ΗΥ είναι λιγότερο από 1% στις ελληνικές οικογένειες που ανήκουν στο 50% με την καλύτερη οικονομική κατάσταση.
– Σε όλες τις σχολικές βαθμίδες τα ποσοστά με 0, 1, 2 ή πάνω από 2 ΗΥ παραμένουν τα ίδια. Είναι προφανές ότι οι μαθητές και μαθήτριες που προετοιμάζονται για πανελλαδικές εξετάσεις και ανήκουν στα φτωχά κοινωνικο-οικονομικά στρώματα είναι σε πολύ δυσχερέστερη κατάσταση από τους άλλους συμμαθητές και συμμαθήτριές τους.
– Από το συνολικό δείγμα στην Ελλάδα, το 93.8% (2851 μαθητές/μαθήτριες) ήταν ελληνικής εθνικότητας και το 5.7% (173 μαθητές/μαθήτριες) εθνικότητας από χώρα εκτός ΕΕ (κυρίως Αλβανίας). Το ποσοστό των μαθητών και μαθητριών εκτός ΕΕ που δεν έχει κανέναν ΗΥ στο σπίτι είναι 19.1%. Ωστόσο και το ποσοστό μαθητών και μαθητριών με ελληνική εθνικότητα χωρίς ΗΥ δεν είναι αμελητέο, σχεδόν 5%, ενώ το ποσοστό με το πολύ έναν ΗΥ στο σπίτι σε οικογένειες με ελληνική εθνικότητα είναι 43%.
– Το ένα τέταρτο των μαθητών και μαθητριών στην Ελλάδα δεν έχουν δικό τους υπνοδωμάτιο, που συχνά χρησιμοποιείται και ως χώρος για σχολική εργασία στο σπίτι. Αυτό δυσχεραίνει την εργασία αυτών των παιδιών για το σχολείο. Η θέση τους έχει γίνει τώρα ακόμη πιο δυσχερής με το κλείσιμο όλων στο σπίτι λόγω COVID-19 και τις απαιτήσεις όλων, μαθητριών, αδελφών και γονέων για δουλειά από το σπίτι.
– Σχεδόν τα μισά παιδιά που ανήκουν στο 18% των οικογενειών με τις χαμηλότερες οικονομικές δυνατότητες δεν έχουν δικό τους υπνοδωμάτιο. Αντίθετα, το 95% των παιδιών που ανήκουν στο 15% των οικογενειών με τις υψηλότερες οικονομικές δυνατότητες έχουν δικό τους υπνοδωμάτιο.