Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές έρευνες και στατιστικά στοιχεία ψυχιατρικών υπηρεσιών, παρουσιάζεται μια σημαντική αύξηση στην εκδήλωση ψυχικών νόσων, η οποία αντικατοπτρίζεται τόσο στην αύξηση του ποσοστού των αυτοκτονιών όσο και του ποσοστού του πληθυσμού που προστρέχει να ζητήσει ψυχολογική υποστήριξη και θεραπεία. Δεδομένα που δε γίνεται παρά να ερμηνευθούν και ως επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και τα οποία, πέρα από τα μέλη της εργαζόμενης κοινωνίας, φαίνεται ότι έχουν θορυβήσει κατά πολύ και τους κυρίαρχους. Αφορμή γι΄ αυτό το σχόλιο αποτελεί η κινητικότητα που παρουσιάζει τελευταία το υπουργείο Υγείας αναφορικά με τη σύσταση ενός δικτύου, το οποίο θα συμπεριλάβει υπαλλήλους υπηρεσιών και εθελοντές πολίτες, οι οποίοι θα λαμβάνουν το σήμα επικινδυνότητας που εκπέμπουν πιθανοί υποψήφιοι αυτόχειρες και θα διαμεσολαβούν, ώστε οι τελευταίοι να ζητήσουν βοήθεια από τις αντίστοιχες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, προτού, φυσικά, προβούν στο απονενοημένο διάβημα.
Το σχέδιο της «Κοινωνικής Αντένας Αλληλεγγύης», όπως αποκαλείται, αφορά στην εκπαίδευση υπαλλήλων υπηρεσιών (π.χ. εφοριακοί, μπάτσοι, δάσκαλοι, παπάδες κ.ά.), οι οποίοι έρχονται σε επαφή με ανθρώπους που βρίσκονται σε κατάσταση κρίσης, ενώ ευπρόσδεκτη είναι και η συμμετοχή των πολιτών σε εθελοντική βάση. Ολοι αυτοί θ’ αποτελέσουν ένα «δίχτυ κοινωνικής προστασίας» και θα λαμβάνουν εκπαίδευση, υποστήριξη και εποπτεία, ώστε να μπορούν να εντοπίσουν και να παραπέμψουν τα «περιστατικά σε κρίση».
Την ευθύνη για την κατάρτιση και την παρουσίαση του δικτύου έχει επωμιστεί ο υφυπουργός Μ. Μπόλαρης και η ανακοίνωσή του αναμένεται εντός των επόμενων ημερών. Μάλιστα, μιλώντας ο ίδιος στη Βουλή, ανέφερε ότι η βάση αυτής της προσπάθειας είναι η δεξαμενή του εθελοντισμού στην Ελλάδα και δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι νοσταλγεί και προσδοκά την επανεμφάνιση του κινήματος του εθελοντισμού των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Οι πρώτες αντιδράσεις από ειδικούς στο χώρο της ψυχικής υγείας έκαναν λόγο για «μεγάλο παραμύθι» θυμίζοντας την ίδια στιγμή την τραγική κατάσταση με την περικοπή των κονδυλίων στο χώρο των δομών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (πρόγραμμμα Ψυχαργώ, ΚΕΘΕΑ κ.λπ.) και τη συνεχή και σταθερή πορεία κατεδάφισης των κοινωνικών παροχών και υπηρεσιών. Ισως και αυτές οι αντιδράσεις να έχουν παίξει ένα ρόλο στην καθυστέρηση της ανακοίνωσης του σχεδίου των «αντενών» και να βρίσκεται σε εξέλιξη η επεξεργασία του για το βέλτιστο «επικοινωνιακό» πλασάρισμα.
Είναι ηλίου φαεινότερο, ότι τέτοιες κινήσεις εξυπηρετούν και σκοπιμότητες προπαγάνδας, προσδίδοντας χαρακτηριστικά «σωτήρα» και κοινωνικά ευαίσθητου στους θύτες της εργαζόμενης κοινωνίας. Είναι εξαιρετικά χρήσιμο για το αστικό κράτος να μπορεί να παρουσιάζει και ένα δεύτερο πρόσωπο, ως άλλος Ιανός. Από τη μια να οδηγεί στην απόγνωση και την εξαθλίωση χιλιάδες εργαζόμενους και από την άλλη –υποτίθεται– να λαμβάνει μέτρα πρόληψης από την αυτοκτονία. Αν καταφέρουν και αξιοποιήσουν εθελοντικά έναν πληθυσμό, ο οποίος λόγω στοιχειώδους κοινωνικής αλληλεγγύης θα ανταποκριθεί, θα εξασφαλίσουν και μηδενικό κόστος, χωρίς να χρειαστεί να προσλάβουν άνεργους ή απολυμένους ειδικούς ψυχικής υγείας.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως οι κυρίαρχοι οσμίζονται τις επερχόμενες κοινωνικές εκρήξεις που γεννά η επιθετική σφοδρότητα του καπιταλισμού. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, η διατήρηση των ισορροπιών, η κοινωνική ειρήνη, όλ’ αυτά που αποτελούν συνιστώσες της ταξικής συνεργασίας και της ιδεολογικής υποταγής της εργατικής τάξης στο κεφάλαιο.
ΥΓ: Η φιλοσοφία και η αντίληψη του προγράμματος των «κοινωνικών αντενών» δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από τις αντίστοιχες πρακτικές των πολυεθνικών. Η France Telecom, η οποία έσπευσε να συστήσει… τηλεφωνική γραμμή βοήθειας(!), έπειτα από το κύμα αυτοκτονιών που εκδηλώθηκε από εργαζόμενούς της. Η κινέζικη εταιρία FoxConn (κατασκευαστική εταιρία προϊόντων των Apple, Sony, Nokia), η οποία προσέλαβε 2.000 τραγουδιστές, γυμναστές, βουδιστές και ψυχιάτρους για την εργασιακή γαλήνη των κινέζων εργατών, ενώ από την άλλη ζητούσε έγγραφες δηλώσεις… μη αυτοκτονίας από τους υπαλλήλους της για την αποφυγή καταβολής αποζημιώσεων στους συγγενείς τους. Η φωτογραφία είναι από το τεράστιο δίχτυ, το οποίο η FoxConn τοποθέτησε στα εργοστάσιά της, έπειτα από το κύμα αυτοκτονιών 20χρονων εργατών το 2010.