Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Με αφορμή αυτήν την επέτειο, ο Φώτος Λαμπρινός (Αρης Βελουχιώτης: Το δίλημμα, Καπετάν Κεμάλ: ο σύντροφος) αποφασίζει να φτιάξει ένα ντοκιμαντέρ για τα πρώτα χρόνια της από το 1917 έως το 1934 (χρονιά που για τον σκηνοθέτη αποτελεί ορόσημο για τη διάψευση του οράματος, γιατί -όπως λέει- ο Στάλιν έχει εδραιώσει την εξουσία του). Ο Λαμπρινός λέει ότι επί πέντε χρόνια μελετούσε ιστορικά την περίοδο αυτή, συνέλεγε αρχειακό υλικό, συζητούσε με την ομάδα των ιστορικών που συμβουλευόταν για την ταινία, προκειμένου να τεκμηριώσει καλά το θέμα του. Απορούμε γιατί του πήρε (αν του πήρε) πέντε χρόνια για να βγάλει όλον αυτόν τον οχετό εναντίον της πιο φωτεινής σελίδας της σύγχρονης ιστορίας. Τόσα και τόσα ψέματα και χυδαιολογίες έχουν γραφτεί, τόσοι σοβιετολόγοι έχουν αφιερώσει τη ζωή τους σ’ αυτό το σκοπό, είχε υλικό για να τελειώσει γρηγορότερα…
Ο σκηνοθέτης υποστηρίζει ότι έχει τεκμηριώσει απόλυτα την ταινία του. Εχει μαζέψει σπάνιο αρχειακό υλικό, έχει διαβάσει δεκάδες βιβλία, έχει συλλέξει επίκαιρα της εποχής κλπ. Σε όλη την ταινία, ο ίδιος αφηγείται σε voice over κάποια ιστορικά γεγονότα. Είναι ολοφάνερη η αγωνία του Λαμπρινού να μας πείσει ότι κάνει μια αντικειμενική και ουδέτερη προσπάθεια για να κατανοήσει την συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Δεν έχει, βέβαια, το θάρρος να υποστηρίξει ότι αυτή είναι η προσωπική του άποψη, αλλά προσπαθεί να εμφανιστεί σαν ο κάτοχος της απόλυτης αλήθειας, που την ανακάλυψε μαζί με τους συμβούλους του, εντρυφώντας στα αρχεία της Ιστορίας. Μόνο που δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο σ’ όλ’ αυτά. Τα αίσχη της αντικομμουνιστικής σοβιετολογίας ήταν γνωστά πολύ πριν ο Λαμπρινός αρχίσει να κάνει ταινίες.
Και βέβαια, δεν είναι καθόλου έντιμο να επικαλείσαι το αριστερό σου παρελθόν, τις σπουδές στη Μόσχα και τους κομμουνιστές γονείς σου. Αυτοί δε φταίνε σε τίποτα αν εσύ, όπως λες, από όλη αυτήν την ιστορία κρατάς μόνο την πίκρα της διάψευσης και τη σχέση μεταξύ οράματος και πραγματικότητας. Από «ανανήψαντες» είναι γεμάτη η Ιστορία.
Ελένη Π.
