Στην αρχή του δεύτερου lockdown, η πλειοψηφία των εργαζόμενων στο χώρο του θεάματος-ακροάματος χρησιμοποιούσε το επιχείρημα «στο αεροπλάνο δεν κολλάει, στο θέατρο κολλάει», για να διαμαρτυρηθεί για το κλείσιμο των θεάτρων και των χώρων πολιτισμού, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που θα μπορούσε να έχει η συνέχιση των προβών, των γυρισμάτων και το άνοιγμα των θεάτρων στη διασπορά του ιού. Τώρα, μετά και από την κίνηση του ΥΠΠΟΑ, που έδωσε άδεια σε ορισμένους να κάνουν πρόβες και γυρίσματα, από την πλευρά των σωματείων έχουμε μόνο κάποιες ανακοινώσεις-ενημερώσεις για τα επιδόματα ειδικού σκοπού. Βλέπετε, χώροι όπως η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, το Εθνικό Θέατρο, η Εθνική Λυρική Σκηνή συνεχίζουν τις παραστάσεις διαδικτυακά και αυτό φαίνεται πως ικανοποίησε ορισμένους, οπότε σταμάτησε και η γκρίνια. Τώρα άπαντες… εύχονται το θέατρο να υποδεχτεί ξανά θεατές!
Μιλήσαμε παραπάνω για ορισμένους μόνο που πήραν άδεια να κάνουν πρόβες και γυρίσματα, γιατί οι ΚΑΔ όσων σχετίζονται με το χώρο των τεχνών βρίσκονται σε αναστολή. Το υπουργείο, λοιπόν, προχώρησε στην αδειοδότηση προβών και γυρισμάτων για να ικανοποιήσει τους καναλάρχες, που ήθελαν να συνεχίσουν ή και να ξεκινήσουν γυρίσματα σειρών και εκπομπών, αλλά και τους χώρους πολιτισμού -που προαναφέραμε- που είχαν ήδη κλείσει στο πρόγραμμά τους κάποιες νέες παραγωγές. Πρέπει να παρουσιάσουν και αυτοί κάτι καινούργιο, πέρα από το στοκ (παλιότερες μαγνητοσκοπημένες παραστάσεις), ώστε και την επιχορήγηση που πήραν να δικαιολογήσουν και να αποδείξουν αυτό που δημόσια ισχυρίζονται, ότι ο πολιτισμός δεν μπαίνει στον γύψο (προφανώς για τους ημέτερους). Ολοι οι άλλοι εργαζόμενοι -η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων του Πολιτισμού- αν είναι τυχεροί, θα πάρουν το επίδομα των 534 ευρώ και πολύ τους είναι.
Βλέποντας αυτό το καθεστώς, καθώς και τη στρατηγική του υπουργείου Πολιτισμού που αβαντάρει λίγους κι εκλεκτούς και αγνοεί την πλειοψηφία, σπουδαστές από τις σχολές της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, του Εθνικού Θεάτρου, του ΚΘΒΕ και του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας προχώρησαν σε κοινή ανακοίνωση, ζητώντας από το υπουργείο το άνοιγμα των σχολών. Τώρα το επιχείρημα διατυπώνεται ως εξής: «Στο γύρισμα και στην πρόβα δεν κολλάει, στις σχολές κολλάει». Επιστρατεύονται δε, ενισχυτικά, οι δυσκολίες της τηλεκπαίδευσης και το ότι αυτή δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη δια ζώσης εκπαίδευση.
Φυσικά δεν μπορεί. Φαντάζεστε έναν σπουδαστή χορού να πρέπει να κινηθεί μεταξύ γραφείου, καναπέ και φωτιστικού, χωρίς να φάει το κεφάλι του, και όλο αυτό πάνω στα πλακάκια; Το θέαμα είναι τουλάχιστον αστείο. Πολύ απλά δεν μπορεί να γίνει. Ακόμα, όμως, κι αν υποθέσουμε ότι ανοίγουν οι σχολές, όπως ζητούν οι σπουδαστές, με την εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων, αναρωτιόμαστε τι μάθημα μπορεί να γίνει; Οταν πρέπει να γίνεται διάλειμμα κάθε 15 λεπτά, κάθε 5 λεπτά να αερίζεται ο χώρος και ο σπουδαστής να χρησιμοποιεί μάσκα; Σε μάθημα χορού ή υποκριτικής η μάσκα είναι άχρηστη μέσα στο πρώτο μισάωρο και στο τέλος καταλήγει να μοιάζει με «βρακί». Πώς να τηρηθούν οι αποστάσεις, ειδικά σε ένα μάθημα χορού, όταν ο σπουδαστής για να ανταποκριθεί επιστρατεύει όλη του την ενέργεια, οπότε οι αποστάσεις «πάνε περίπατο», ψυχισμός και μυαλό μπαίνουν σε άλλη διάθεση, καθώς στόχος είναι η επίτευξη του τεχνικού αποτελέσματος; Ή ο δάσκαλος θα κάνει απλά «γυμναστική για κυρίες», με στόχο να αποφύγει την έντονη σωματική άσκηση, όταν προετοιμάζει τους τριτοετείς για τις πτυχιακές;
Υπό αυτές τις συνθήκες, όταν
- ο κοροναϊός καλπάζει, τα νοσοκομεία βρίσκονται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης, με τους διασωληνωμένους στα ύψη (πάνω από 300) και τους νεκρούς πάνω από 30 καθημερινά,
- η εγκληματική πολιτική της κυβέρνησης κρατάει ανοιχτούς τους εργασιακούς χώρους μεγάλης συγκέντρωσης εργατικού δυναμικού (ακόμη και στις «κόκκινες» περιοχές), που μετατρέπονται σε ωρολογιακές βόμβες, καθώς οι «παστωμένοι» εργαζόμενοι μεταφέρουν τον ιό από τους χώρους δουλειάς στα σπίτια και την κοινωνία και το ανάποδο,
- ο κίνδυνος μόλυνσης και μετάδοσης του ιού είναι μεγάλος, καθώς δεν έχουμε ξεμπερδέψει με το δεύτερο κύμα, ενώ ένα τρίτο είναι προ των πυλών,
- ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού προχωρά με ρυθμούς χελώνας,
είναι τεράστιο λάθος οι καλλιτέχνες και τώρα οι σπουδαστές, που προετοιμάζονται για να μπουν στο χώρο, να κλείνουν τα μάτια τους σ’αυτό που συμβαίνει.
Πάρα πολλοί από αυτούς ισχυρίζονται ότι είναι άνθρωποι ανοιχτόμυαλοι και προοδευτικοί. Το τελευταίο ειδικά σηκώνει πολλή συζήτηση, γιατί σημασία έχει πάντα η κατεύθυνση.
Αλήθεια, τι περιεχόμενο αποκτούν αυτοί οι ισχυρισμοί όταν μιλάμε για τη δημόσια υγεία; Για τους δικούς μας, δικούς τους, ανθρώπους που μπορεί να ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή είναι ηλικιωμένοι και μπορεί να τους βάλουν σε κίνδυνο;
Κανένα υγειονομικό πρωτόκολλο, κανένα ημίμετρο σε αυτήν τη φάση δεν είναι αρκετό. Μόνο αν εφαρμοστεί ένα αυστηρό, καθολικό lockdown, με αναστολή κάθε παραγωγικής, εμπορικής και οικονομικής δραστηριότητας του καπιταλισμού, πλην των απαραίτητων για την τροφοδοσία με είδη άμεσης ανάγκης και την κοινή ωφέλεια, θα καταφέρουμε να επιστρέψουμε σε μια «κανονικότητα». Και τότε μπορούμε να συζητάμε και για ανοιχτές σχολές.
ΥΓ. Αναρωτιούνται συνεχώς οι καλλιτέχνες γιατί ο κόσμος αγνοεί τα προβλήματά τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν δεκαετίες τώρα. Αναρωτιούνται χωρίς να εμβαθύνουν στην ουσία που είναι η αποστασιοποίηση από τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα, ειδικά σε αυτήν τη φάση που είμαστε αντιμέτωποι με μια καλπάζουσα πανδημία.