Μερικά εκατομμύρια δολάρια (τόσο κοστίζουν δυο F-16 τρίτης γενιάς) στον πάτο της θάλασσας, ένας πιλότος (Ελληνας) τροφή για τα ψάρια και ένας (Τούρκος) διασωθείς είναι ο υλικός απολογισμός της πρώτης σύγκρουσης ελληνικού με τουρκικό μαχητικών αεροσκαφών. Ως χρονικό μιας προαναγγελθείσας σύγκρουσης το χαρακτήρισαν όλοι. Οι καθημερινές εμπλοκές και εικονικές αερομαχίες κάποια στιγμή θα κατέληγαν σε σύγκρουση. Τις δυο προηγούμενες φορές που είχαμε πτώση αεροσκάφους σε εμπλοκή (ο απολογισμός είναι ένας Ελληνας και ένας Τούρκος πιλότος νεκρός) δεν είχε υπάρξει σύγκρουση αεροσκαφών στον αέρα, αλλά επικίνδυνοι ελιγμοί που οδήγησαν τον εκάστοτε πιλότο στο μοιραίο λάθος, την απώλεια στήριξης και την πτώση, που σ’ αυτές τις συνθήκες τις περισσότερες φορές ισοδυναμεί με θάνατο, καθώς η εκτίναξη του καθίσματος είναι αδύνατη (λόγω των πολύ υψηλών ταχυτήτων που φτάνουν το εφταπλάσιο της επιτέχυνσης της βαρύτητας). Ε, κάποια στιγμή θα γινόταν και η σύγκρουση.
Το επεισόδιο διευθετήθηκε μέσα σε μισή ώρα. Μια επικοινωνία των αρχηγών των δυο Επιτελείων, μια επικοινωνία των υπουργών Εξωτερικών και όλα ησύχασαν. Τα αεροσκάφη επέστρεψαν στις βάσεις τους, ο ουρανός έμεινε για καναδυό μέρες μόνο για τα πολιτικά αεροπλάνα και οι τόνοι των καταγγελιών εκατέρωθεν κρατήθηκαν ιδιαίτερα χαμηλοί. Βοήθησαν και οι «μεγάλοι σύμμαχοι» σ’ αυτό, βοήθησαν και οι ανάγκες του τουρισμού στον οποίο τόσα επενδύουν και οι δυο χώρες. Ξέρετε τι θα σήμαινε για το αναμενόμενο τουριστικό ρεύμα προς τα ελληνικά νησιά και τα τουρκικά παράλια στο Αιγαίο μια εικόνα σύμφωνα με την οποία Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται αντιμέτωπες σε παράταξη πολέμου; Εδώ πριν λίγο καιρό οι «κουμπάροι» Καραμανλής και Ερντογάν είχαν ανακοινώσει συμφωνία για αναστολή όλων των στρατιωτικών πτήσεων στο Αιγαίο κατά τη θερινή περίοδο, για να μην υπάρξει κανένα απρόοπτο και χαλάσει το κατάλληλο για τον τουρισμό κλίμα.
Τελικά, το απρόοπτο συνέβη σε μια στιγμή που κανείς τους δεν το περίμενε. Σε μια αναγνώριση ρουτίνας (μάλλον για αναγνώριση πρόκειται, γιατί αν υπήρχε εμπλοκή αναχαίτισης δεν θα σωνόταν ούτε ο τούρκος πιλότος). Ποιος από τους δύο πιλότους έκανε το λάθος; Η κάθε πλευρά ρίχνει την ευθύνη στην άλλη. «Εκανε απότομο ελιγμό ο Τούρκος», λένε οι Ελληνες, «το ελληνικό αεροπλάνο χτύπησε από πίσω και κάτω το δικό μας, λένε οι Τούρκοι. Εχει καμιά σημασία, άραγε; Σημασία έχει το πολιτικό κλίμα που οδηγεί σε τέτοια λάθη. Ανθρωποι κουμαντάρουν αυτές τις υπερσύγχρονες πολεμικές μηχανές, όχι ρομπότ.
Αυτά, όμως, είναι ψιλά γράμματα για τους πολιτικάντηδες που άρχισαν να επιδίδονται και πάλι στο γνωστό σπορ των αλληλοκατηγοριών σχετικά με το ποιος είναι ντούρος πατριώτης και ποιος ενδοτικός. Και βέβαια, αυτή η προπαγάνδα περιλαμβάνει, όπως πάντοτε, ισχυρές δόσεις εθνικισμού. Αυτού του εθνικισμού που τυφλώνει, που κρύβει την αλήθεια και μετατρέπει το λαό σε άθυρμα στα χέρια των πολιτικάντηδων. Φτάνουν στο σημείο να μιλούν για «κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας» ακόμα και στη συγκεκριμένη περίπτωση, που συγκρούστηκαν δυο στρατιωτικά αεροπλάνα σε διεθνή εναέριο χώρο. Ναι, αλλά εντός του FIR Αθηνών. Ομως το FIR δε συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα. Και σύμφωνα με τον κανονισμό του ICAO τα στρατιωτικά αεροπλάνα δεν έχουν υποχρέωση υποβολής σχεδίων πτήσεων. Μάλλον βιάστηκαν οι «δικοί μας», επειδή ήξεραν ότι τα τουρκικά πολεμικά πήγαιναν για να «τεστάρουν» τις βάσεις των S-300 στην Κρήτη, και τα πλησίασαν ενόσω ακόμα βρίσκονταν σε διεθνή εναέριο χώρο. Εκτός αν δεν είχαμε βιασύνη, αλλά μια επίδειξη εθνικού τσαμπουκά για ανύπαρκτα δικαιώματα.
Αν ρωτήσεις τους απλούς ανθρώπους στην Ελλάδα και στην Τουρκία, θα σου πουν ότι είναι υπέρ της ειρήνης και ενάντια σε κάθε εθνικό μίσος. Αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι, όμως, γίνονται πρώτη ύλη για τα εθνικιστικά ρεύματα και στις δυο χώρες, επειδή δε μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι ειρήνη και φιλία δε μπορεί να υπάρξει όσο οι αστικές κλίκες κυβερνούν και στην Ελλάδα και στην Τουρκία και όσο οι Αμερικάνοι και το ΝΑΤΟ ασκούν επιδιατητικό ρόλο. Η περιοχή του Αιγαίου, η Ελλάδα και η Τουρκία, είναι μια από τις μεγαλύτερες αγορές όπλων παγκοσμίως. Κάθε φορά πο0υ ένα μαχητικό συντρίβεται, κάθε φορά που τόνοι πυρομαχικών σπαταλιούνται σε μεγαλειώδεις ασκήσεις, οι μάνατζερ στα αμερικανονατοϊκά μονοπώλια όπλων τρίβουν τα χέρια τους.