Η επίθεση του εισαγγελέα Σ. Μπάγια στην «Κόντρα» σφράγισε τη σημερινή «κωλοβή» συνεδρίαση, όμως επειδή το μείζον δεν είναι ο εκνευρισμός του εισαγγελέα και οι συγκαλυμμένες απειλές του ενάντια στην εφημερίδα μας, αλλά η απεργία πείνας του Κ. Σακκά, θα ξεκινήσουμε το ρεπορτάζ απ' αυτό το θέμα, με το οποίο έκλεισε η συνεδρίαση.
Η συνήγορος του Κ. Σακκά Μ. Δαλιάνη, αφού κατέθεσε και αναγνώστηκαν από την πρόεδρο ιατρικές γνωματεύσεις της παθολόγου Ολ. Κοσμοπούλου και του διευθυντή της κλινικής που νοσηλεύεται ο Κ. Σακκάς για την κατάσταση της υγείας του, καθώς διανύει την 23η μέρα απεργίας πείνας, ξεκαθάρισε ότι η ίδια τον εκπροσωπεί και δεν έχει εντολή να παραιτηθεί, δεν έχει όμως και δυνατότητα να τον εκπροσωπήσει, γιατί είναι σαφής η θέλησή του να παρευρίσκεται ο ίδιος, όπως άλλωστε έχει αποδείξει με τη συνεχή παρουσία του και την ενεργό συμμετοχή του στη δίκη, μέχρι που άρχισε την απεργία πείνας.
Η Μ. Δαλιάνη ανακοίνωσε ότι μετά την απόρριψη των «αντιρρήσεων» από το Συμβούλιο Εφετών κατά πλειοψηφία (ένα μέλος προσπάθησε να σώσει τη χαμένη τιμή της Δικαιοσύνης, είπε η συνήγορος), έχει καταθέσει αίτηση άρσης της προσωρινής κράτησης του Κ. Σακκά και αντικατάστασής της με όρους, επικαλούμενη και τους λόγους υγείας που έχουν προκύψει, παράλληλα δε ζήτησε και πρόταξή της από τον προϊστάμενο του Εφετείου, ο οποίος τη διαβεβαίωσε ότι θα γίνει. Ζήτησε, λοιπόν, διακοπή επί οχταήμερο, εκτιμώντας ότι μέχρι τη Δευτέρα το πρόβλημα θα λυθεί, είτε θετικά (με άρση της προσωρινής κράτησης) είτε πολύ αρνητικά.
Με πρόταση του εισαγγελέα, το τρομοδικείο αποφάσισε διακοπή για την Πέμπτη 4 Ιούλη.
Και επιστρέφουμε στην αρχή της συνεδρίασης, όταν ο εισαγγελέας διάβασε γραπτή δήλωση ενάντια στην «Κόντρα» (χωρίς να την κατονομάσει). Ηταν ένας λίβελος γεμάτος από ανακρίβειες και ανύπαρκτα περιστατικά, που κατέληγε με την απειλή ότι μετά το τέλος της δίκης ίσως σκεφτεί να ζητήσει τη δίωξή μας!
Ο κ. Μπάγιας, ενθυμούμενος τον συνδικαλιστή δικαστή, αλλά αγνοώντας τι σημαίνει αποτελεσματικός συνδικαλισμός, έχτισε την επιχειρηματολογία του στο ότι εμείς, ως «αυτόκλητοι υπερασπιστές» των κατηγορούμενων, με τα ρεπορτάζ μας λειτουργούμε, «ακούσια ή εκούσια», σαν… αντίπαλοί τους (!!!), εμποδίζοντας κάθε τι υπερασπιστικό που ακούγεται υπέρ τους (προφανώς από τον ίδιο). Οτι προσπαθούμε να δημιουργήσουμε αρνητικό κλίμα (sic!) για τη δίκη, με ψέματα, ανακρίβειες, παρασιωπήσεις και απατηλά δημοσιεύματα.
Δηλαδή, προσπάθησε να φέρει την «Κόντρα» σε αντίθεση με τους κατηγορούμενους! Θα μιλούσαμε για προβοκάτσια, αν δεν επρόκειτο για αφέλεια που μόνο σε θόλωμα της κρίσης, εξαιτίας εκνευρισμού, μπορεί να αποδοθεί.
Δεν παρέλειψε, βέβαια, κατά το συνήθειο του, να ψάλει έναν ύμνο στο δικαίωμα του λόγου και της ενημέρωσης, το οποίο χαρακτήρισε σημαντικότερο από το δικαίωμα στη ζωή, για να κατηγορήσει την «Κόντρα» (μια συγκεκριμένη ιστοσελίδα, όπως είπε) ότι περιγράφει ψευδώς τα γεγονότα. Οι κρίσεις δεν τον πειράζουν είπε, όμως η παρουσίαση των γεγονότων πρέπει να προηγείται και να είναι πιστή. Προσπάθησε δηλαδή να παραδώσει και μαθήματα δημοσιογραφικής δεοντολογίας!
Μας είναι αδιανόητο, είπε ο Σ. Μπάγιας, ότι μπορεί να υπάρξει δικαστήριο ανεξάρτητο και απροκατάληπτο! Ειδικά αυτό δεν αξίζει του παραμικρού σχολίου, καθώς θυμίζει την παροιμία «φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης».
Μάλλον, όμως, δεν τα λογάριασε καλά ο έμπειρος συνδικαλιστής-εισαγγελέας. Από τα δικηγορικά έδρανα αντέδρασε ακαριαία η Αννυ Παπαρρούσου. Η συνήγορος σημείωσε ότι αυτή η δίκη είναι ειδική δίκη, είναι πολιτική δίκη, γι' αυτό και το δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να δεχτεί την πολιτική κριτική. Θύμισε ότι το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα της υπεράσπισης να τηρούνται φωνογραφημένα πρακτικά και να δίνονται στη δημοσιότητα, όπως γινόταν στη δίκη της 17Ν, οπότε θα μπορούσε κάθε Μέσο να κάνει τη δική του κριτική παρουσίαση. Σημείωσε ακόμη η συνήγορος, ότι η παρουσίαση που γίνεται από το συγκεκριμένο Μέσο και τους συγκεκριμένους δημοσιογράφους είναι πολιτικά φορτισμένη, γιατί αυτοί που την κάνουν είναι πολιτικά πρόσωπα με συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις. Η κάλυψη της δίκης, κατέληξε η συνήγορος, συνοδεύεται και από πολιτική κριτική. Δεν παρέλειψε, δε, να επισημάνει ότι ο εισαγγελέας δεν είπε κάτι συγκεκριμένο, για να μπορεί να γίνει συζήτηση επ' αυτού.
Και τότε η πρόεδρος διέπραξε τη μέγιστη απρέπεια: «Εσείς θεωρείτε ότι πρέπει να γράφονται αναλήθειες;», ρώτησε, διακόπτοντας, τη συνήγορο. Διατηρώντας την ψυχραιμία της, η συνήγορος απάντησε κοφτά: Αυτή η ερώτηση είναι απαράδεκτη, δεν με αφορά, δεν απαντώ.
Στο σημείο αυτό ο σύντροφος Γεράσιμος Λιόντος, που κυρίως καλύπτει το ρεπορτάζ αυτής της δίκης, παρενέβη στη διαδικασία και δείχνοντας το δημοσιογραφικό του κασετόφωνο είπε στον εισαγγελέα, πως ό,τι έχει πει είναι καταγεγραμμένο και αποτελεί ντοκουμέντο. «Μα δεν απευθύνεται σε σας», είπε η πρόεδρος, η οποία κατάλαβε ότι η υπόθεση δεν παίρνει καλή τροπή, μετά την παρέμβαση της Α. Παπαρρούσου.
Ο εισαγγελέας ξαναπήρε το λόγο, μιλώντας αυτή τη φορά για «ορισμένες ανακρίβειες» και αποφεύγοντας να επαναλάβει όσα είχε πει στη γραπτή δήλωση που διάβασε. Μίλησε για διαφάνεια και καθαρές εξηγήσεις, χωρίς υποκρισία! Αρνήθηκε και πάλι όμως να γίνει συγκεκριμένος αναφερόμενος σε περιστατικά, όπως τον είχε καλέσει η Α. Παπαρρούσου. «Θα ευτελίσουμε τελείως τη συζήτηση» ήταν το… επιχείρημά του! Επανέλαβε το λογύδριο υπέρ της ελευθερίας του λόγου και κατέληξε λέγοντας πως δεν νομίζει ότι πρέπει να συνεχιστεί το ζήτημα.
Παρέμβαση έκανε και ο Χρ. Τσάκαλος, που είπε ότι σ' αυτές τις καθαρά πολιτικές δίκες τα γεγονότα δεν έχουν μία και μοναδική πολιτική αφήγηση, αλλά κάθε υποκείμενο τα ερμηνεύει διαφορετικά. Η δε ερμηνεία ενός γεγονότος είναι πιο ισχυρή από το ίδιο το γεγονός. Δεν σας ενόχλησαν, είπε στον εισαγγελέα, τα χολιγουντιανά σενάρια που συνόδευαν τις συλλήψεις μας και η δικτατορία της σιωπής που επιβλήθηκε όταν ξεκίνησαν οι δίκες, που αποτελούν τη φυσική συνέχεια των συλλήψεων. Παρά την ευγλωττία σας και το ήπιο ύφος που έχετε, συνέχισε, δεν παραλείψατε να θυμίσετε την τιμωρητική διάσταση του θεσμού που υπηρετείτε. Είπατε ότι ίσως ασκήσετε διώξεις, υπενθυμίζοντάς μας ότι πίσω από το πρόσωπο της δικαιοσύνης κρύβεται το τσεκούρι της τιμωρίας.
«Νομίζω ότι το λήξαμε». Με τη φράση αυτή η πρόεδρος έβαλε την τελεία.
Εχουμε κλείσει δεκαετία στην παρουσίαση των μεγάλων πολιτικών δικών. Μολονότι στους δικαστικούς κύκλους μας διαβάζουν φανατικά στη διάρκεια των δικών, μολονότι στο παρασκήνιο έχουμε ακούσει πολλά (ειδικά την περίοδο που στον Κορυδαλλό λειτουργούσε το Κέντρο Τύπου και δικαστές και εισαγγελείς περνούσαν για δημόσιες σχέσεις), ουδέποτε δεχτήκαμε επίθεση σαν αυτή του Σ. Μπάγια. Πρόσφατα, ο εισαγγελέας στη δίκη του ΕΑ Α. Λιόγας αναφέρθηκε σε μας κατά την αγόρευσή του, αλλά χωρίς να πει κάτι το απαξιωτικό και βέβαια χωρίς να μας κατηγορήσει για ανακρίβειες, ψέματα και τα παρόμοια. Ο Σ. Μπάγιας «διέβη τον Ρουβίκωνα» κι αυτό έχει να κάνει μόνο με την προσωπικότητά του και τις φιλοδοξίες του.
Καθήσαμε και διαβάσαμε και τα 58 ρεπορτάζ που έχουμε κάνει γι' αυτή τη δίκη. Στα 30 δεν υπάρχει καμιά αναφορά στον εισαγγελέα της έδρας. Σε έξι έχουμε θετικές αναφορές σ' αυτόν. Στα υπόλοιπα του ασκούμε κριτική, σε ορισμένες περιπτώσεις ιδιαίτερα σκληρή. Σε ελάχιστα (ζήτημα είναι αν είναι τρία-τέσσερα) αναφερόμαστε σε γεγονότα, για να τα παρουσιάσουμε έτσι ή αλλιώς, όπως ισχυρίζεται. Η σφοδρότερη κριτική γίνεται σε απόψεις που εξέφρασε ο Σ. Μπάγιας. Εχουμε γράψει για «επίδειξη δημοκρατικότητας», για «φιλελεύθερη και δημοκρατική φλυαρία», για «σοφιστείες χαμηλού επιπέδου», για απόψεις «με τόσο αβασάνιστο, με τόσο επιστημονικά φτηνό τρόπο», για «δικονομικό εξυπνακισμό» κ.ά. Αυτές οι κρίσεις, που συνοδεύονται με εκτεταμένη επιχειρηματολογία, χωρίς καμία ύβρι, είναι που ενόχλησαν τον Σ. Μπάγια. Οπως και το γεγονός ότι γράψαμε πως δεν πρόκειται ποτέ να γίνει Τερτσέτης, Πολυζωίδης ή Δελαπόρτας. Βλέπετε, ο κ. Μπάγιας θέλει να προβάλλεται εδώ και χρόνια ως «κάτι το διαφορετικό», ως εισαγγελέας μοντέρνος, με πίστη στο φιλελεύθερο Ποινικό Δίκαιο κτλ. Αυτά μπορεί να ισχύουν για τις κοινές ποινικές δίκες, όταν όμως πρόκειται για δίκες ενάντια σε εχθρούς του συστήματος ισχύει αυτό που είχε γράψει ο επιφανής γερμανός νομικός Χάινερ Χανόφερ: «Στις πολιτικές ποινικές δίκες στόχος δεν είναι η ανεύρεση της αλήθειας. Στόχος είναι η εξόντωση των αντιπάλων και η ενσωμάτωση των φίλων».
Ο κ. Μπάγιας μας είπε και σήμερα, με μεγάλη αυταρέσκεια μάλιστα, ότι ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του ως εισαγγελέα εγγυητή και θεματοφύλακα των δικαιωμάτων του κατηγορούμενου. Παρακολουθώντας τη δίκη, εμείς έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι και ο κ. Μπάγιας δεν είναι παρά εγγυητής και θεματοφύλακας των συμφερόντων του συστήματος. Απλά, προσπαθεί να το κάνει μοντέρνα, με τακτ, με άφθονη δημοκρατική φλυαρία και ως προς τούτο πράγματι διαφέρει από άλλους συναδέλφους του. Αυτό όμως είναι τύπος και όχι ουσία.
Για να τελειώνουμε.
Η «Κόντρα» μαθήματα δημοσιογραφικής δεοντολογίας δεν δέχεται από κανέναν. Υπηρετεί πάντοτε την αλήθεια, ακόμα κι αν η αλήθεια κάποιες φορές συμφέρει τον ταξικό αντίπαλο. Γι' αυτό και δεν έχουμε ανάγκη να διαστρεβλώσουμε γεγονότα. Εχουμε την ικανότητα και την πείρα να τα κρίνουμε, διεισδύοντας στην ουσία τους. Ειδικά όταν αναφερόμαστε σε κρατικούς παράγοντες (υπουργούς, πολιτικά στελέχη, διοικητές οργανισμών, δικαστές, εισαγγελείς) φροντίζουμε πάντα να είμαστε απόλυτα ντοκουμενταρισμένοι, γιατί ξέρουμε πως αυτοί έχουν τον κρατικό μηχανισμό με το μέρος τους και αν κάπου μας βρουν λάθος, θα μας χτυπήσουν ανελέητα.
Τις απόψεις και τις κρίσεις μας, όμως δεν τις διαπραγματευόμαστε. Η «Κόντρα» δεν τρομοκρατείται, δεν φιμώνεται. Οι συντάκτες της «έχουν κρεμάσει την κάπα τους» από τα μικράτα τους, έχουν διωχτεί, έχουν δικαστεί, έχουν καταδικαστεί, έχουν φυλακιστεί. Αν ήταν να τα διπλώνουμε μετά από απειλές, θα είχαμε πάει στα σπίτια μας εδώ και χρόνια.