Η δίκη συνεχίστηκε με την κατάθεση του αστυνομικού Σαββάκη, φρουρού του Γ. Πέτσου, που δεν προσέθεσε τίποτα περισσότερο στην υπόθεση. Επανέλαβε, βέβαια, το γνωστό από την πρώτη δίκη σενάριο για κάποιο περιπολικό που «είδε» στον τόπο της ενέργειας κατά Πέτσου, το οποίο φαινόταν σαν… συνοδευτικό των δραστών και αποχώρησε. Το δυστύχημα για τον Σαββάκη είναι πως αυτά τα περί περιπολικού τα επινόησε χρόνια μετά την ενέργεια, για να τροφοδοτήσει τα σενάρια περί μυστικών υπηρεσιών. Για μια ακόμη φορά δε μπόρεσε να δώσει καμιά πειστική απάντηση στα επίμονα ερωτήματα της Γ. Κούρτοβικ, γιατί δεν έχει πει τίποτα για περιπολικό στις προανακριτικές του καταθέσεις και στις συζητήσεις του με δημοσιογράφους. Από τη δύσκολη θέση ανέλαβε να τον βγάλει ο Πέτσος, που είπε ότι η τυχόν ύπαρξη περιπολικού δε σημαίνει απαραίτητα ανάμιξη μυστικών υπηρεσιών, αλλά μπορεί το περιπολικό να «την έκανε» από φόβο του πληρώματός του.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΒΙΟΧΑΛΚΟ
Σώνει και καλά να βγάλουν ότι σε ένα χτύπημα που έγινε με δυο ρουκέτες στο κτίριο γραφείων της Βιοχάλκο στους Αμπελόκηπους υπήρξε απόπειρα ανθρωποκτονίας κατά του φύλακα. Σώνει και καλά. Κι αν τα γεγονότα είναι πεισματάρικα και διαψεύδουν τις νοητικές κατασκευές, τόσο το χειρότερο για τα γεγονότα!
Ας δούμε, καταρχάς, τα γεγονότα. Το κτίριο της Βιοχάλκο χτυπήθηκε από τη 17Ν με δυο ρουκέτες στο πίσω μέρος του, ψηλά. Η μια ρουκέτα χτύπησε μεταξύ δευτέρου και τρίτου ορόφου και η άλλη στον τρίτο όροφο. Ο μοναδικός φύλακας (Κεφαλόπουλος) καθόταν στο ισόγειο, στο μπροστινό μέρος, σε φωτισμένο γραφείο, ορατό σε όποιον κοιτούσε από το δρόμο. Γι’ αυτό και δεν έπαθε απολύτως τίποτα από την έκρηξη, που έγινε τρεις ορόφους ψηλότερα και στην πίσω πλευρά του κτιρίου.
Ομως, ο μάρτυρας Τζατζιμάκης, ταξίαρχος εν αποστρατεία, επικεφαλής ασφάλειας της Βιοχάλκο, προσπάθησε να πει ότι ο φύλακας θα μπορούσε να βρίσκεται σε κάποιον όροφο, προκειμένου να «χτυπήσει» το ρολόι ελέγχου. Και θα πήγαινε με σβηστά τα φώτα! Θα παρίστανε τον τυφλοπόντικα, δηλαδή. Ομως, στην προηγούμενη δίκη, ο φύλακας είχε καταθέσει ότι πάντοτε άναβε το φως όταν ανέβαινε να «χτυπήσει» το ρολόι ελέγχου στους πάνω ορόφους. Οταν αυτό επισημάνθηκε στον Τζατζιμάκη, αυτός επέμενε: «Θα μπορούσε, όμως, να μην ανάψει το φως, γιατί διαχεόταν το φως από τη σκάλα μέχρι το δεύτερο όροφο». Κι όταν ο Χρ. Ξηρός τον ρώτησε ότι στον πέμπτο (τελευταίο όροφο) δε θα μπορούσε να δει και αναγκαστικά θα άναβε το φως, η απάντησή του ήταν: «Μπορεί να χρησιμοποιούσε το ασανσέρ». Ναι –επέμεινε ο Χριστόδουλος- αλλά βγαίνοντας από το ασανσέρ θα άναβε το φως. Πώς αλλιώς θα έβλεπε για να βάλει το μικρό κλέιδί στη σχισμή του ρολογιού; Αφωνος ο μάρτυρας. Δεν ήθελε, βλέπετε, να πει ότι κάθε κίνηση του φύλακα στο κτίριο γινόταν με αναμμένα φώτα και επομένως ήταν ορατή από εκείνους που εκτόξευσαν τις ρουκέτες, οι οποίοι προφανώς δεν ήθελαν να πλήξουν το φύλακα.
Αφωνος έμεινε και όταν του επισημάνθηκε από τη Γ. Κούρτοβικ σημείο της κατάθεσής του στην πρώτη δίκη, σύμφωνα με το οποίο ο φύλακας «χτυπούσε» μόνο το ρολόι στο ισόγειο, ενώ αυτά των πάνω ορόφων ήταν εκτός ενέργειας! Είναι έτσι κι αλλιώς βαρύτατο το κατηγορητήριο, δεν χρειάζεται να το φορτώνουμε και με τέτοιες ανακρίβειες, παρατήρησε η συνήγορος, που εξέφρασε τη διαμαρτυρία της που το δικαστήριο ακούει τέτοια πράγματα και δεν εξεγείρεται, δε λέει στο μάρτυρα «πηγαίνετε κύριε».
Είναι γνωστό ότι οι οργανώσεις ένοπλης επαναστατικής βίας έπαιρναν πάντοτε μέτρα για να μη χτυπηθούν αθώοι άνθρωποι. Οταν συνέβη το τραγικό λάθος στο Σύνταγμα, στην ενέργεια κατά Παλαιοκρασά, η 17Ν βγήκε και ανέλαβε τις ευθύνες της. Η ενέργεια κατά των γραφείων της Βιοχάλκο δε μπορεί να πάρει άλλο νομικό χαρακτηρισμό εκτός απ’ αυτόν της έκρηξης. Η προσπάθεια να χαρακτηριστεί απόπειρα ανθρωποκτονίας αποτελεί ένα ακόμη νομικό τερατούργημα, που αντλεί τη «νομιμοποίησή» του από το κλίμα τρομοϋστερίας.
Ο μάρτυρας Λειβαδίτης, περίοικος που είδε τους δράστες να φεύγουν, δεν θυμόταν τίποτα σωστό. Δεν ήταν στημένος ο άνθρωπος, αλλά δεν ήταν σε θέση να δώσει ούτε μια περιγραφή που να ταιριάζει με τα όσα είχε πει προανακριτικά. Είναι χαρακτηριστικό, ότι επέμεινε πως ακούστηκαν δυο εκρήξεις, ακόμα και όταν ο Δ. Κουφοντίνας του επισήμανε ότι οι εκρήξεις ήταν τέσσερις (δυο διπλές). Εν πάση περιπτώσει, δεν αναγνώρισε κανέναν κι αυτό είναι που έχει σημασία.
Μετά τις καταθέσεις των μαρτύρων, ο Δ. Κουφοντίνας ζήτησε να κάνει μια δήλωση και είπε τα εξής:
«Ο όμιλος Βιοχάλκο είναι μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Απ’ ό,τι διαβάζω εδώ, από τα στοιχεία που βγάζουν, οι εξαγωγές προσέγγισαν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Εχει τεράστια κέρδη, βέβαια, αυτός ο όμιλος, κέρδη τα οποία δεν προέρχονται μόνο από την εκμετάλλευση των εργατών, την υπεραξία των εργαζομένων, αλλά επίσης τα κέρδη προέρχονται σε ένα βαθμό από την απουσία μέτρων ασφαλείας. Γι’ αυτό ο όμιλος Βιοχάλκο σ’ όλες τις εταιρίες που διαθέτει σε όλη την Ελλάδα έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά εργατικών ατυχημάτων. Σύμφωνα με τις εκθέσεις των Επιθεωρητών Εργασίας, δεν υπάρχει μήνας που να μην έχει σημειωθεί σε κάποιο εργοστάσιο του ομίλου Βιοχάλκο ένα σοβαρό εργατικό ατύχημα. Αποκορύφωμα της έλλειψης μέτρων προστασίας ήταν τον Απρίλη του 2003 μια φονική έκρηξη σε ένα εργοστάσιο του ομίλου Βιοχάλκο, τα Σωληνουργεία Κορίνθου, όπου είχαμε τον θάνατο έξι εργατών και το σακάτεμα άλλων τριών. Τότε εγώ είχα πει, στην τελική δήλωση που είχα κάνει στο προηγούμενο δικαστήριο, ότι ουδείς θα διωχτεί, ουδέποτε θα διωχτούν, όπως δεν διώχτηκαν και δεν θα διωχτούν οι υπεύθυνοι για άλλα εργατικά ατυχήματα. Πραγματικά, πριν από λίγο καιρό, αφού χρειάστηκαν τρία ολόκληρα χρόνια, για να αποφασίσει η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη (το ανεξάρτητη σε εισαγωγικά παρακαλώ), ότι επρόκειτο για πλημμέλημα. Οτι η δολοφονία, δηλαδή, των έξι εργατών και το σακάτεμα των άλλων τριών, που σύμφωνα με έκθεση τότε των εμπειρογνωμόνων οφειλόταν στην απουσία ενός απλού εξαρτήματος, μιας βαλβίδας αντεπιστροφής στις φιάλες οξυγονοκόλλησης, ενός εξαρτήματος που στοιχίζει 15 ευρώ, ελάχιστα δηλαδή, αλλά απ’ αυτά βγαίνουν τα κέρδη, γιατί δεν έλειπε μόνο αυτό, λείπανε πάρα πολλά άλλα μέτρα ασφαλείας για τους εργαζόμενους κι όλ’ αυτά στοιχίζουν. Ελεγα πάλι, στην τελική δήλωση στο προηγούμενο δικαστήριο, ότι στους ισολογισμούς των μεγάλων εταιριών προβλέπεται κι ένα κονδύλι – ανατριχιαστικό είν’ αυτό – για αποζημιώσεις εργαζομένων, για ατυχήματα που θα γίνουν σίγουρα. Ατυχήματα που θα ‘χαν αποφευχθεί, αν παίρνονταν μέτρα ασφαλείας. Αλλά τα μέτρα ασφαλείας έχουμε πει ότι κοστίζουν πολλαπλάσια χρήματα απ’ ό,τι κοστίζει η αποζημίωση κάποιωνη εργαζομένων.
Αν τα αναφέρω αυτά τώρα, τα αναφέρω και για έναν πρόσθετο λόγο. Γιατί φαίνεται εδώ πέρα ολοκάθαρα η Δικαιοσύνη των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Στην περίπτωση που είπα, στην ολοφάνερη αυτή δολοφονία των έξι εργατών, έξι ανθρώπων με ονόματα, με οικογένειες, με παιδιά, και των άλλων που σακατευτήκαν για πάντα στη ζωή τους, η Δικαιοσύνη τα χαρακτήρισε πλημμελήματα και δε θα διωχτεί ουδείς κι αν θα καταδικαστεί κάποιος θα καταδικαστεί όπως οι εφοπλιστές του “Σαμίνα”, που καταδικαστήκαν σε έξι μήνες με εξαγορά για τη δολοφονία τόσων ανθρώπων. Και δω βλέπουμε, σ’ αυτή την περίπτωση, και η εισαγγελία και ή Εδρα σας να προσπαθεί να βγάλει από τα μαλλιά απόπειρα ανθρωποκτονίας. Στο προηγούμενο δικαστήριο καταδικάστηκαν κατηγορούμενοι σε βαρύτατες ποινές – όχι ότι μ’ ενδιαφέρει η ποινή, δε μ’ ενδιαφέρει η ποινή, αδιαφορώ για την ποινή – αλλά στιγματίζω αυτό ακριβώς. Προσπαθούν να τραβηχτεί από τα μαλλιά η απόπειρα αυτοκτονίας. Και στην περίπτωση των Σωληνουργείων Κορίνθου, του ομίλου Βιοχάλκο, απουσιάζει παντελώς ο ενδεχόμενος δόλος, δεν ερευνάται και οι πράξεις χαρακτηρίζονται πλημμέλημα.
Πρόεδρος: Δηλαδή το δικαστήριο προσπαθεί σώνει και καλά να βγάλει απόπειρα ανθρωποκτονίας; Από πού προκύπτει αυτό;
Δ. Κουφοντίνας: Πρώτον, ότι το πρωτόδικο δικαστήριο καταδίκασε για απόπειρα ανθρωποκτονίας, δεύτερον από τις ερωτήσεις τόσο της εισαγγελίας όσο και της κυρίας εφέτη δίπλα σας. Ενώ βγαίνει καθαρά και από τις καταθέσεις στο πρωτόδικο, ότι σπάσανε λίγα τζάμια, ότι ανάβανε τα φώτα. Δεν αναφέρομαι δηλαδή στο ότι η οργάνωση θα έπαιρνε κάθε μέτρο για να μην υπάρξει ατύχημα, αναφέρομαι σε πραγματικά περιστατικά που κατατέθηκαν από τους ίδιους τους μάρτυρες εδώ. Αν έβγαινε ο φύλακας ν’ ανέβει στους ορόφους, γιατί μιλάμε για δύο διαφορετικά κτίρια, είναι δυο διαφορετικές πολυκατοικίες οι οποίες είναι κολλητά. Ο φύλακας ήταν στην είσοδο της μίας και οι εκρήξεις γίνανε στην πλαϊνή πλευρά της άλλης πολυκατοικίας. Αν λοιπόν έβγαινε ο φύλακας για να περάσει από τη μια πολυκατοικία να πάει στην άλλη να ελέγξει, θα άναβε τα φώτα. Λοιπόν, απ’ αυτό θα φαινόταν. Αν κι ο φύλακας, είπαμε, λόγω του κρύου (σ.σ. τη βραδιά εκείνη η Αθήνα ήταν σκεπασμένη από χιόνι), είχε καθήσει στο δωματιάκι του και καλά έκανε ο άνθρωπος, βέβαια. Δε θέλω να συνεχίσω περισσότερο, σας μίλησα για τη Δικαιοσύνη των δύο μέτρων και δύο σταθμών, δε θέλω να πω αυτό που είχε πει ο Λουκάς πριν από 18 αιώνες: “Ουαί υμίν της Νομικής”.
Πρόεδρος: Η κατηγορία, όμως, είναι απόπειρα ανθρωποκτονίας, επομένως το δικαστήριο ερευνά κάθε πτυχή της.
Γ. Κούρτοβικ: Πρέπει να ερευνά και τα άλλα στοιχεία και την πιθανότητα να μην υπάρχει απόπειρα ανθρωποκτονίας.
Εφέτης: Γι’ αυτό που είπε ο κ. Κουφοντίνας. Να μην μελετούμε το σύνολο της δικογραφίας με κάθε προσοχή και να μη διατυπώνουμε τις ερωτήσεις που προκύπτουν από την ανάγνωση την προσεκτική του συνόλου της δικογραφίας;
Δ. Κουφοντίνας: Μακάρι συνολικά η Δικαιοσύνη να το έκανε αυτό. Δε θα φτάναμε στη σημερινή απαξίωση των θεσμών. Και δε θα φτάναμε να δικαιολογεί τέτοιο κομμάτι της κοινωνίας τις ενέργειες της 17Ν.
Το δικό μας σχόλιο. Νομίζουμε πως οι παρεμβάσεις του προέδρου και της εφέτη, με τον προφανή απολογητικό χαρακτήρα, δικαιώνουν τις επισημάνσεις του Δ. Κουφοντίνα. Γιατί οι ερωτήσεις από την εισαγγελέα και την εφέτη (μάρτυρας αδιάψευστος τα απομαγνητοφωνημένα πρακτικά) έτειναν όλες στη θεμελίωση της απόπειρας ανθρωποκτονίας. Δεν έγινε ούτε μία ερώτηση που να κατατείνει στην αμφισβήτηση αυτής της εκδοχής. Αυτό δεν συνιστά απροκατάληπτη αναζήτηση της αλήθειας, βάσει των πραγματικών περιστατικών και της κοινής λογικής, αλλά προσπάθεια θεμελίωσης μιας κατηγορίας καταφανώς έωλης. Αν είχε γίνει έστω και μια ερώτηση που να αμφισβητούσε έστω και έναν από τους απίθανους ισχυρισμούς του μάρτυρα, θα λέγαμε ότι ο Κουφοντίνας το παρατράβηξε. Ομως δεν έγινε ούτε μία. Οι ερωτήσεις ήταν μονοσήμαντες και όλες στην κατεύθυνση θεμελίωσης της κατηγορίας.
Η μάρτυρας Σιάτη (υπόθεση Νορντίν) ισχυρίστηκε ότι από τον τρίτο όροφο μιας πολυκατοικίας (που έχει και ψηλή πυλωτή) είδε τα δυο άτομα της ενέργειας να εγκαταλείπουν τη μηχανή και… αναγνώρισε τον Χριστόδουλο Ξηρό, μολονότι –όπως της επισήμανε και ο πρόεδρος- στην Αστυνομία είχε καταθέσει ότι δεν είδε καθόλου τα πρόσωπά τους, αλλά… μετά αναγνώρισε τον Χριστόδουλο! Η πλάκα είναι πως ως Χριστόδουλο «αναγνώρισε» τον πιο κοντό από τους δυο δράστες που υποτίθεται ότι είδε. Ο άλλος –είπε- ήταν είκοσι πόντους ψηλότερος! Δεδομένου ότι ο Χριστόδουλος είναι 1,86 μάλλον θα πρέπει να αρχίσει να ψάχνεται ο… Φασούλας. Η γυναίκα τα έχει χαμένα. Πρόκειται για χαρακτηριστική πρίπτωση κυρίας Ευγενούλας Νο 2, γεγονός που φάνηκε να εντοπίζεται και από την έδρα, η οποία με τις ερωτήσεις της αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς της και κατέδειξε μπόλικες αντιφάσεις. Μόνο ο εκπρόσωπος των αμερικανοβρετανικών συμφερόντων στη δίκη έδειξε να την παίρνει στα σοβαρά. Κρίμα, γιατί ο Ηλ. Αναγνωστόπουλος (ανεξάρτητα από το ρόλο του στη δίκη) είναι πολύ καλός νομικός και θα έπρεπε να αυτοπροστατευθεί, ακολουθώντας το παράδειγμα των συναδέλφων του στην υπόθεση Μπακογιάννη (τρεις πανεπιστημιακοί κι αυτοί), που αρνήθηκαν να υποβάλουν οποιαδήποτε ερώτηση στον Μπερετάνο. Ο Αναγνωστόπουλος, αντί να προστατεύσει την κυριούλα, προσπάθησε να την καταστήσει αξιόπιστη, αναγκάζοντας έτσι την υπεράσπιση να την ξετινάξει, όπως είχε καθήκον.
Δεν ήταν και τόσο δύσκολο αυτό. Στην κατάθεση που είχε δώσει αμέσως μετά το συμβάν περιέγραφε τον υποτιθέμενο Χριστόδουλο ως «μετρίου αναστήματος, αδύνατο» (1,86 και 120 κιλά είναι). Η απάντηση της μάρτυρα: «Δεν είπα εγώ τέτοια πράγματα»! Ελεγε, ακόμη, ότι «δε συγκράτησα το πρόσωπό του». Η απάντηση: «Τους τα είπα, δεν ξέρω τι έγραφαν τα παιδιά»! Προφανώς, η 17Ν είχε διεισδύσει στην Αντιτρομοκρατική και οι ασφαλίτες παραποιούσαν όσα τους έλεγε μια τόσο αξιόπιστη μάρτυρας!! Εδωσε και σκίτσο, λέει. Ομως, ούτε σκίτσο υπάρχει στη δικογραφία, ούτε σχετική αναφορά για περιγραφή χαρακτηριστικών υπάρχει και στις δύο προανακριτικές της καταθέσεις (μία στο σπίτι της και μία στα κεντρικά της Ασφάλειας). Η απάντησή της: «Δεν ξέρω, εγώ πρώτη φορά τ’ ακούω ότι δεν γραφτήκαν αυτά»! Ποιος οδηγούσε τη μοτοσικλέτα; «Νομίζω ο Χριστόδουλος». Στην προανακριτική, όμως, έλεγε ότι δεν είδε ποιος από τους δύο οδηγούσε και ποιος ήταν επιβάτης! Το κορυφαίο: τον είδε στην τηλεόραση, πριν συλληφθεί, τον αναγνώρισε και το είπε στον άντρα της. Τηλέφωνο, όμως, στην Αστυνομία δεν πήρε! Ούτε η ίδια, ούτε ο σύζυγος!!
Στο πως κατάφερε να δει χαρακτηριστικά από τον τρίτο όροφο θύμισε Μπακατσέλο. Εβαλε μάλιστα και μια… πινελιά. Ο υποτιθέμενος Χριστόδουλος της θύμιζε ένα φίλο της γιατρό. Πώς τον λένε το γιατρό; Εκεί… τα στύλωσε. Δεν θυμάται το επώνυμο του γιατρού, γιατί έχει φύγει χρόνια από τη γειτονιά! Κατά τα άλλα, έμοιαζε πολύ, μόνο που ο γιατρός είχε… μεγαλύτερη μύτη. Αυτή, που –κατά την κατάθεσή της- δεν είχε δει χαρακτηριστικά (πράγμα λογικότατο, όταν βρίσκεσαι στον τρίτο όροφο και βλέπεις για λίγα δευτερόλεπτα δυο αγνώστους από κάτω), πρόλαβε να κάνει και συγκρίσεις μεγέθους μύτης! Και πόσο ύψος έχει ο γιατρός; Δε μπορεί να υπολογίσει, αλλά ήταν κοντότερος από τον Γ. Γκουντούνα. 1,78 ο Γκουντούνας, κοντότερος ο γιατρός, 1,86 ο Χριστόδουλος, δηλαδή καμιά εικοσαριά πόντους ψηλότερος από το γιατρό, αλλά… του έμοιζε!
Εγώ δεν έχω να της κάνω καμία ερώτηση, είναι ντροπή, ήταν το σχόλιο του Χρ. Ξηρού. Ενώ ο Γ. Γκουντούνας έκρινε ότι έχει δόλο και ζήτησε την κράτησή της ως ψευδομάρτυρα. Η εισαγγελέας, μολονότι δεν επανέλαβε τα του συναδέλφου της στην πρώτη δίκη, που μιλούσε για κυρίους και κυρίες «με κεφαλαίο το Κ», απεφάνθη ότι δεν υπάρχει υπόνοια ψευδορκίας. Η αναγνώριση αυτή είναι για τα πανηγύρια, είπε απευθυνόμενος στην εισαγγελέα ο Χρ. Ξηρός. Ολοι αυτοί οι μάρτυρες είναι θύματα της δημοσιότητας. Γι’ αυτό και όλοι αναγνωρίζουν πρώτα το Σάββα, που ήταν το πρόσωπο της δημοσιότητας εκείνη την περίοδο, και ύστερα εμένα, που με έβλεπαν καθημερινά στις τηλεοράσεις. Το δικαστήριο πήρε την αναμενόμενη απόφαση: ότι δεν υπάρχει υπόνοια ψευδορκίας.
Το δικαστήριο έκανε ουσιαστικά δεκτό το αίτημα των συνηγόρων υπεράσπισης και έτσι Πέμπτη και Παρασκευή θα συνεχίσει με ανάγνωση εγγράφων για μια σειρά υποθέσεις εκρήξεων, που δεν υπάρχουν μάρτυρες.