Η πυρκαγιά της 19ης και 20ής Ιούλη του 2022, εκτός των άλλων, κατέστρεψε ολοσχερώς το δάσος Δασαμάρι που κάηκε για τέταρτη φορά. Το Δασαμάρι χωροταξικά βρίσκεται στα 15 km από το κέντρο της Αθήνας. Η φωτιά μπήκε στο Δασαμάρι τη νύχτα της 20ής Ιούλη και μέχρι το πρωί κάηκε ολοσχερώς το δάσος και προκλήθηκε μεγάλη οικολογική ζημιά στα ρέματα Βαλανάρη και Δασαμάρι. Επίσης, μεγάλη ζημιά προκλήθηκε στα άλση και πεζοδρόμια στο Ντράφι και στη Διώνη.
Τη μεγάλη καταστροφή περιέγραψαν με μελανά χρώματα η Ανεξάρτητη Πρωτοβουλία Πολιτών «Δασαμάρι SOS» και η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας με αναφορά τους στην Εισαγγελία Εφετών Αθήνας στις 25 Ιούλη του 2022, από την οποία παραθέτουμε απόσπασμα (η έμφαση δική μας):
«Η φωτιά εισήλθε στο δασικό Δασαμάρι από τα βόρεια (οδό Βεργίνας) περίπου στις 3:00 π.μ. της 20ής Ιουλίου και επί 5 ώρες κατέβαινε αργά προς τα νότια τις λοφοσειρές εισερχόμενη και στο ρέμα Δασαμάρι (που αποτελεί όριο του οικισμού Διώνη με το δασικό Δασαμάρι) όπου επιταχύνθηκε και εντάθηκε λόγω του φυσικού φαινομένου Bernoulli. Κατά τις 8:15 π.μ. η φωτιά είχε κατακάψει όλη τη δασική έκταση (περίπου 3.500 στρ.), το ρέμα Δασαμάρι καθώς και το ρέμα Βαλανάρη (που αποτελεί όριο του Ντραφίου με το δασικό Δασαμάρι).
Στο δασικό Δασαμάρι υπάρχει δίκτυο δασικών δρόμων όπου καθόλη τη διάρκεια της φωτιάς δεν εμφανίστηκε ούτε ένα πυροσβεστικό όχημα, ούτε του Πυροσβεστικού Σώματος ούτε της Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, ώστε να ανασχέσουν το μέτωπο της φωτιάς που κατέβαινε αργά προς τα νότια. Ακόμα και στην οδό Επτανήσων της Διώνης, που εφάπτεται του ρέματος Δασαμάρι, δεν υπήρξε παράταξη πυροσβεστικών οχημάτων για την ανάσχεση της φωτιάς. Η συντονισμένη παράταξη πυροσβεστικών στους δασικούς δρόμους, στην οδό Επτανήσων αλλά και στην λεωφόρο Αχαιών του Ντραφίου θα είχε αποτρέψει την καταστροφή του δασικού οικοσυστήματος καθώς και τη γιγάντωση της φωτιάς που εισήλθε στους οικισμούς. Επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις εμφανίστηκαν στα νότια της οδού Επτανήσων αφού η φωτια είχε κατακάψει το δασικό Δασαμάρι.
Γι’ αυτήν την καταστροφή της δασικής έκτασης ευθύνες έχουν η τοπική και η κεντρική διοίκηση».
Το Δασαμάρι είχε καεί ξανά το 1995, το 1998 και το 2009. Οι δύο συλλογικότητες πολιτών είχαν στείλει τρεις επιστολές (3 και 27 Μάη του 2021 και 5 Απρίλη του 2022) στις αρμόδιες υπηρεσίες, με πρώτο τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας, και ζητούσαν τη λήψη μέτρων «για την κατεπείγουσα ανάγκη πυροπροστασίας της δασικής έκτασης Δασαμάρι». Κανένα μέτρο δεν πάρθηκε. Το μόνο που έγινε ήταν η ανταλλαγή επιστολών, έντεκα τον αριθμό, σχετικά με τα διοικητικά όρια του δάσους Δασαμάρι, ενώ το συγκεκριμένο δάσος υπάγεται στην αρμοδιότητα του Δασαρείου Πεντέλης. Στην αρμοδιότητά του υπάγονται επίσης και τα ρέματα Βαλανάρη και Δασαμάρι.
Στο παρελθόν έγιναν απόπειρες να ενταχθεί το δάσος Δασαμάρι στο σχέδιο πόλης και να νομιμοποιηθούν αρκετές πολυτελείς κατοικίες, αλλά απέτυχαν, χάρη στις κοινητοποιήσεις των κατοίκων.
Στις 9 Αυγούστου του 2022, οι δύο κινήσεις πολιτών απηύθυναν ανοιχτή επιστολή στο Δασαρχείο Πεντέλης για την παράνομη δράση του δήμου Ραφήνας-Πικερμίου στα άλση και πεζοδρόμια των οικισμών Ντράφι και Διώνη και της Περιφερειακής Ενότητας της περιφέρειας Αττικής στο ρέμα Βαλανάρη. Παραθέτουμε δύο αποσπάσματα από την επιστολή (η έμφαση δική μας):
«Ανεξέλεγκτη δενδροκτονία ξεκίνησε από το Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου στους καμένους οικισμούς του Ντραφιού και της Διώνης, σε κοινόχρηστους χώρους (άλση, πεζοδρόμια). Εργολάβοι πετσοκόβουν και κλαδεύουν, χωρίς μελέτες, χωρίς επίβλεψη…
Η Περιφέρεια Αττικής κάνει ανεξέλεγκτη εισβολή σε ρέματα με τεράστια σκαπτικά μηχανήματα για να καθαρίσουν φράγματα και αναβαθμούς, όπως χαρακτηριστικά διαπιστώσαμε στο ρέμα Βαλανάρη. Χωρίς μελέτη, χωρίς επίβλεψη δασολόγων, έξω από κανόνες αειφόρου διαχείρισης που απαιτούν συντήρηση των φραγμάτων με μηχανήματα εκτός κοίτης ή μικρών διαστάσεων και βάρους (Bobcat) σε συνδυασμό με χειρωνακτική εργασία. Οι μεγάλες ράμπες και οι ελιγμοί των τεράστιων μηχανημάτων εκχερσώνουν μεγάλες εκτάσεις στην κοίτη και τα πρανή, εκμηδενίζοντας τη δυνατότητα φυσικής αναγέννησης και αποσταθεροποιώντας τα πρανή, ενώ ξεριζώνουν πλατάνια και καλαμιές, φυσικούς συμμάχους για τη συγκράτηση φερτών υλικών και για την ανάσχεση της ταχύτητας των νερών που θα κατέβουν από το καμένο Πεντελικό στις πόλεις».
Στις 12 Αυγούστου, επικοινωνήσαμε με την α/α προϊσταμένη του Δασαρχείου Πεντέλης, της αναφέραμε την παράνομη δράση του δήμου Ραφήνας-Πικερμίου στα άλση και πεζοδρόμια στο Ντράφι και στη Διώνη και την ρωτήσαμε τι ενέργειες έκανε το Δασαρχείο. Μας απάντησε ότι έστειλε έγγραφο στο δήμο και πως αν υποβάλουμε αίτηση θα μας χορηγήσει αντίγραφο. Στις 17 Αυγούστου υποβάλαμε την αίτηση και την ίδια ημέρα μας απέστειλε το έγγραφο.
Στην αρχική μας επικοινωνία, όταν δεν είχαμε το έγγραφο, την ρωτήσαμε αν έστειλε υπάλληλο του Δασαρχείου για να σημάνει ποια από τα καμένα δένδρα πρέπει να κοπούν και να εποπτεύει τις εργασίες του εργολάβου στον οποίο ο δήμος Ραφήνας-Πικερμίου ανέθεσε τη δουλειά, όπως προβλέπεται από το ισχύον Προεδρικό Διάταγμα του 1929. Μας απάντησε ότι δεν έστειλε, γιατί δεν έχει προσωπικό!
Από το έγγραφο που το Δασαρχείο απέστειλε στο δήμο, αντίγραφο του οποίου μας χορήγησε, παραθέτουμε απόσπασμα από το οποίο πιστοποιείται η εξαιρετικά πλημμελής άσκηση των καθηκόντων του Δασαρχείου Πεντέλης
«Οσον αφορά τα καμένα δέντρα που βρίσκονται σε πρανή και εκατέρωθεν των επαρχιακών δημοτικών & κοινοτικών οδών καθώς και πλησίον κατοικιών, καταστημάτων, πεζοδρομίων, κοινοχρήστων χώρων – λόγω επικινδυνότητας και προς αποφυγή ατυχημάτων κατοίκων, διερχομένων πεζών και οχημάτων – εγκρίνουμε την απομάκρυνσή τους, μερίμνει των υπηρεσιών του Δήμου σας».
Στις 18 Αυγούστου υποβάλαμε στο Δασαρχείο Πεντέλης δεύτερη αίτηση, στην οποία ανάμεσα στ’ άλλα ρωτούσαμε την α/α προϊσταμένη του:
«Επικοινωνήσατε με την Περιφέρεια Αττικής και με έγγραφό σας υποδείξατε πώς θα γίνουν οι εργασίες καθαρισμού στο Βαλανάρη;
Αν στείλατε στην Περιφέρεια Αττικής έγγραφο, όπως κάνατε με τους Δήμους Ραφήνας-Πικερμίου, Πεντέλης και Παλλήνης, ζητώ να μου δώσετε ένα αντίγραφο».
Παραθέτουμε την απάντηση που μας έδωσε την επομένη (19 Αυγούστου):
ΘΕΜΑ: «Απάντηση εγγράφου»
Σχετ.: α) Το αρ. 273694/18-08-2022 αίτημά σας
β) Το αρ. 271618/17-08-2022 αίτημά σας
γ) Η αρ. 272981/17-08-2022 απάντηση Δασαρχείου Πεντέλης
Σε απάντηση του ανωτέρω (α) σχετικού, σας ενημερώνουμε ότι έχετε τη δυνατότητα αναζήτησης, στην ιστοσελίδα dasarxeio.com, της Εγκυκλίου ΥΠΕΝ/ΔΔΕΥ/81818/2774/05.08.2022 (ΑΔΑ: 6ΗΛΣ4653Π8-Ξ94) με θέμα “Αρμοδιότητες των Υπηρεσιών σχετικά με την εκτέλεση καθαρισμών στις κοίτες (ορεινές & πεδινές) χειμάρρων“.
Πέραν τούτου, καθώς και προηγηθείσας αλληλογραφίας, (β) & (γ) σχετικά, η Υπηρεσία μας στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της και των δυνατοτήτων της, εποπτεύει την περιοχή ευθύνης της, διενεργεί ελέγχους και όπου διαπιστώνονται παραβάσεις της Δασικής Νομοθεσίας προβαίνει στις προβλεπόμενες ενέργειες, εκτελώντας συνειδητά τις υποχρεώσεις της – και χωρίς την ανάγκη υπόδειξης οποιουδήποτε – έναντι του Νόμου και της Πολιτείας._
Η αναπληρώτρια Προϊσταμένη
Δασαρχείου Πεντέλης
Χρυσή Κύρκου
Δασολόγος
Καταρχάς, η εγκύκλιος που επικαλείται η α/α προϊσταμένη του Δασαρχείου είναι καταπέλτης εναντίον της, καθώς καταδεικνύει ότι ασκεί εξαιρετικά πλημμελώς τα καθήκοντά της. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από την εγκύκλιο (η έμφαση δική μας), ενώ στο τέλος την παραθέτουμε ολόκληρη:
«Υπενθυμίζεται, επιπροσθέτως, ότι σε περίπτωση ανάγκης απομάκρυνσης τυχόν φυόμενης δασικής βλάστησης επί υδατορεμάτων, εντός ή εκτός της κοίτης τους, ισχύουν και εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν.δ. 86/1969 περί δασικού κώδικα σχετικά με την σύνταξη πινάκων υλοτομίας, έγκρισή τους και έκδοσης, αρμοδίως, απόφασης έκτακτης κάρπωσης απόληψης δασικών προϊόντων, με αντίστοιχο ορισμό του τρόπου διάθεσης και διακίνησης των παραχθέντων δασικών προϊόντων».
Δεύτερο, δεν είναι «σύννομο και πρέπον» να παραπέμπεις σε ιδιωτική ιστοσελίδα κάποιον που υποβάλλει αίτημα για την αναζήτηση δημόσιου εγγράφου.
Τρίτο, το Δασαρχείο Πεντέλης δεν έκανε τίποτα απ’ αυτά που προβλέπονται στην εγκύκλιο και ενώ από τις 9 Αυγούστου έχει λάβει την επιστολή τεσσάρων Κινήσεων κατοίκων για την παράνομη δράση της Περιφέρειας Αττικής, στην απάντησή του σε εμάς μιλάει για ενέργειες σε μέλλοντα χρόνο!
Γίνεται φανερό, ότι το Δασαρχείο Πεντέλης παραβιάζει εν ψυχρώ τη νομοθεσία. Καλείται ο γενικός διευθυντής Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής να αποκαταστήσει άμεσα τη νομιμότητα.
Γεράσιμος Λιόντος
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΌ ΡΕΜΑΤΩΝ ΚΛΠ