Αποκαλύπτουμε σήμερα ένα παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο κράτος και καρτέλ συνεργάζονται αρμονικότατα, ώστε τα δεύτερα να γδύνουν το Δημόσιο μοιράζοντας μεταξύ τους τις κρατικές προμήθειες, σε μονοπωλιακές τιμές και χωρίς ίχνος ανταγωνισμού, στον οποίο κατά τα άλλα ομνύουν.
Κάθε ένα-δυο χρόνια, η ΥΠΑ (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας) προκηρύσσει διαγωνισμό για την προμήθεια ανταλλακτικών φωτοσήμανσης των αεροδρομίων της χώρας. Ο διαγωνισμός είναι (υποτίθεται) μειοδοτικός. Δηλαδή, όποιος προμηθευτής δώσει τη χαμηλότερη τιμή για προϊόντα που πληρούν τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές παίρνει την προμήθεια. Ομως, οι μεγάλες εταιρίες του κλάδου, μεταξύ των οποίων και η Siemens, μέσω θυγατρικής της, έχουν μοιράσει τις δουλειές και το κράτος διευκολύνει το καρτέλ, προκηρύσσοντας όχι μειοδοτικό αλλά φωτογραφικό διαγωνισμό, αναφέροντας μάλιστα και τα ονόματα των εταιριών που θα πάρουν τη δουλειά!
Αυτή η κολόνια κρατάει χρόνια και το… άρωμά της δεν νοθεύεται με τίποτα. Ο τελευταίος διαγωνισμός είναι εν εξελίξει. Προκηρύχτηκε στις 23 Οκτώβρη (από την κυβέρνηση Παπανδρέου, δηλαδή), είναι προϋπολογισθείσας δαπάνης 787.467,03 ευρώ και η σχετική διακήρυξη υπογράφεται, με εντολή υπουργού (Ρέππα, δηλαδή) από τον διοικητή της ΥΠΑ Λ. Βλάμη. Κριτήριο κατακύρωσης είναι η χαμηλότερη τιμή. Οταν, όμως, κοιτάξει κάποιος το παράρτημα με τις τεχνικές προδιαγραφές, διαπιστώνει ότι το μόνο κριτήριο είναι… η εταιρία (ή ο αντιπρόσωπός της) που θα πάρει τη δουλειά, αφού ορίζονται τεχνικές προδιαγραφές σε συνδυασμό με συγκεκριμένες μάρκες προϊόντων!
Αν εξαιρέσουμε μια κατηγορία, για την οποία δεν αναφέρονται μάρκες (προϋπολογισμός 66.820,00 ευρώ, δηλαδή 8,5% του συνολικού προϋπολογισμού), όλες οι άλλες είναι ακριβώς προσδιορισμένες. Εχουμε και λέμε: Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας Thorn 2008, Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας Philips 2008, Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας OCEM 2008, Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας IDMAN 2008, Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας Alsh-tom 2008, Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας Airfielddsign 2008, Υλικά φωτοσήμανσης εταιρείας ADB 2008 (εδώ παίζει η Siemens).
Αν μεν πρόκειται για κάποιες ηλεκτρονικές πλακέτες, θα μπορούσε να πει κανείς ότι πρέπει να είναι συγκεκριμένες μάρκες, αφού θα τοποθετη- θούν σε ανάλογα μηχανήματα. Οταν, όμως, πρόκειται για φώτα, για μετασχηματιστές, για σταθεροποιητές και άλλα εξαρτήματα που έχουν συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές και μπορούν να κατασκευαστούν από πολλούς, ποιος ο λόγος να αναφέρονται και συγκεκριμένες μάρκες;
Ο λόγος είναι απλός. Οποιος προσφέρει προϊόν με τις ίδιες τεχνικές προδιαγραφές, αλλά όχι της συγκεκριμένης μάρκας, απορρίπτεται εκ των προτέρων. Η μάρκα, που τίθεται δεσμευτικά, οδηγεί κατευθείαν σε συγκεκριμένο προμηθευτή (ή προμηθευτές) και βέβαια η τιμή με την οποία αγοράζει το δημόσιο είναι από τα πριν (μονοπωλιακά) καθορισμένη. Ξεκινά, για παράδειγμα, η διακήρυξη από τιμή 24.000 ευρώ για ένα εξάρτημα, δίνει ο προμηθευτής 23.900 και παίρνει τη δουλειά, αφού αυτός έχει τη συγκεκριμένη μάρκα. Για παράδειγμα, όπως πληροφορηθήκαμε, ένας σταθεροποιητής που η τιμή του στη διακήρυξη είναι 24.000 ευρώ έχει κόστος 10.000 ευρώ και μπορεί να προσφερθεί στην τιμή των 14-16.000 ευρώ. Το Δημόσιο, όμως, θα τον αγοράσει τελικά γύρω στα 23.900 ευρώ, αφού ζητά όχι σταθεροποιητή με συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές (που μπορούν να ελεγχθούν), αλλά σταθεροποιητή συγκεκριμένης μάρκας!
Σε μια περίοδο που στραγγαλίζονται στοιχειώδη δικαιώματα των εργαζόμενων και το γκουβέρνο διακηρύσσει ότι θα κάνει «οικονομίες παντού», οι κάθε είδους «νταβατζήδες» εξακολουθούν να λυμαίνονται ανενόχλητοι δημόσια έργα και κρατικές προμήθειες. Θα πάρουμε, άραγε, καμιά απάντηση για τα παραπάνω;