Πανηγυρίζει και πάλι ο ΟΑΕΔ για το πόσο καλά δουλεύει το σύστημα… ανακύκλωσης της ανεργίας, παρουσιάζοντας ποσοστά επιτυχίας και συγκρίσεις με τις προηγούμενες χρονιές, τα οποία δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, καθώς δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για του λόγου το αληθές!
Τι και αν η επίσημη ανεργία, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, έφτασε το 17,1% ( σε σχέση με το 16,2% του περσινού πρώτου τριμήνου); Οι ιθύνοντες του ΟΑΕΔ, ζώντας σε ένα… παράλληλο σύμπαν, κάνουν λόγο για 13.189 νέες θέσεις εργασίας στο πρώτο εξάμηνο του 2021, ενώ προαναγγέλλουν άλλες 25.900 θέσεις (όλες…. προσωρινές βέβαια), που θα προκύψουν από τα «ανοικτά προγράμματα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας με επιδότηση που φτάνει το 100% του μισθού και των εισφορών, απλουστευμένους όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής, ενώ δεν υπάρχουν δεσμεύσεις».
Ενα τέτοιο πρόγραμμα προαναγγέλλει 1.000 θέσεις εφτάμηνης απασχόλησης για την Δυτική Ελλάδα και την Hπειρο, για ανέργους 18 έως 30 ετών.
Με αυτό όλοι θα είναι ευχαριστημένοι! Πρώτα-πρώτα οι άνεργοι, που για… εφτά ολόκληρους μήνες θα εργαστούν με τον βασικό μισθό ( για μετά… έχει ο θεός!) και θα αποκτήσουν «επαγγελματική εμπειρία», οι εργοδότες καπιταλιστές που δε θα βάλουν καθόλου το χέρι στην τσέπη, αφού η επιδότηση θα φτάσει το 100% μισθών και εισφορών, βγάζοντας έτσι τεράστια κέρδη (για το καλό της εθνικής οικονομίας, βεβαίως βεβαίως…), αλλά και η κυβέρνηση που θα διαφημίζει όλη αυτή τη φάμπρικα σαν καταπολέμηση της ανεργίας, σε μια εποχή που το κύρος της από τα αντεργατικά εκτρώματα και όλες τις άλλες «επιτυχίες» της στο μέτωπο της πανδημίας έχει υποστεί πλήγμα.
Εκείνο που δεν λένε οι ανακοινώσεις του ΟΑΕΔ είναι το πόσοι εργαζόμενοι θα χάσουν τη δουλειά τους, προκειμένου οι επιχειρήσεις να προσλάβουν επιδοτούμενους ανέργους. Αυτό όμως γίνεται ξεκάθαρο, αν προσέξει κανείς το πώς παρουσιάζουν κάποιες προϋποθέσεις που βάζουν, σαν δήθεν προστασία των εργαζομένων στις υπό επιδότηση επιχειρήσεις.
Διαβάζουμε σε δελτίο τύπου του ΟΑΕΔ στις 25/6/2021, την ημέρα που «έκλεινε» το πρόγραμμα των 1.000 θέσεων 12μηνης εργασίας, που αφορούσε εργαζόμενους που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση: «Απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής αποτελεί, η δημιουργούμενη θέση εργασίας να αντιπροσωπεύει καθαρή αύξηση του αριθμού του προσωπικού της επιχείρησης, σε σχέση με το μέσο όρο των προηγούμενων 12 μηνών και η επιχείρηση να μην έχει λάβει ενισχύσεις για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση που να υπερβαίνουν τα 5 εκατ. ευρώ ετησίως». Με αυτή τη «ρήτρα», οι ιθύνοντες του ΟΑΕΔ δίνουν την εντύπωση στον αναγνώστη, ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση που θα προσλάβει επιδοτούμενους ανέργους δεν πρόκειται να κάνει απολύσεις προσωπικού για ένα χρόνο τουλάχιστον, αφού το… πλάνο μιλάει για αύξηση πάνω από τον μέσο όρο του αριθμού απασχολούμενων.
Φυσικά, πρόκειται για… οφθαλμαπάτη, όπως θα δούμε. Οπως έχουμε επισημάνει (σ.σ. για τις ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης) και όπως αναφέρει το τελευταίο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ, «απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη μιας επιχείρησης στο πρόγραμμα είναι να μην έχει προβεί, κατά τη διάρκεια του τριμήνου πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής, σε μείωση του προσωπικού της». Αυτό ήταν και το πάγιο αίτημα του ΣΕΒ, το οποίο έχει γίνει πράξη.
Ο παρακάτω πίνακας, που παραθέτει ο ΟΑΕΔ στην ανακοίνωσή του, αναφέρεται στον αριθμό των «ωφελούμενων» που δικαιούται να προσλάβει η κάθε επιχείρηση στο νέο πρόγραμμα, ο οποίος εξαρτάται από τον συνολικό αριθμό του προσωπικού που απασχολεί.
Ας πάρουμε την τελευταία περίπτωση. Μία εταιρία άνω των 50 ατόμων μπορεί να προσλάβει 20 επιδοτούμενους του ΟΑΕΔ. Παράλληλα, δεν την εμποδίζει κανένας, όλο τον προηγούμενο χρόνο, μέχρι τους τελευταίους τρεις μήνες πριν από την έναρξη του προγράμματος επιδότησης, να έχει απολύσει 10 ή και 15 άτομα (ανάλογα με τις ανάγκες και τους υπολογισμούς της εργοδοσίας). Πάλι κερδισμένος θα είναι ο εργοδότης καπιταλιστής. Γιατί το «κενό» που θα προκύψει θα το καλύψει με το παραπάνω από τους «ωφελούμενους» του ΟΑΕΔ, χωρίς να βάλει καν το χέρι στην τσέπη, αφού η επιδότηση για τους καινούργιους μπορεί να φτάσει μέχρι και το 100% του μισθού τους. Και επιπλέον, θα είναι «καθ’ όλα εντάξει» με την προϋπόθεση που βάζει ο ΟΑΕΔ για αύξηση του προσωπικού πάνω από το μέσο όρο το τελευταίο δωδεκάμηνο. Φανταστείτε, λοιπόν, πόσες απολύσεις μπορεί να έχουν γίνει σε όλες τις επιχειρήσεις που θα δηλώσουν συμμετοχή στο πρόγραμμα, μέχρι να φτάσουν να προσλάβουν τον αριθμό των 1.000 «ωφελούμενων» ανέργων! Και δεν είναι μόνο ένα το πρόγραμμα που εξαγγέλλεται, όπως είδαμε.
Ολο αυτό συμβαίνει, φυσικά, επειδή ο ΟΑΕΔ δεν απαιτεί από τους εργοδότες να αυξήσουν τον αριθμό των απασχολούμενων εργατών πριν από την έναρξη του προγράμματος, αλλά αυτή η αύξηση να προκύπτει με τις δημιουργούμενες θέσεις εργασίας. Οι απολύσεις θα αποφεύγονταν μόνο αν απαγορευόταν ρητά να γίνουν το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την έναρξη του προγράμματος επιδότησης (και αν υπήρχε ο σχετικός έλεγχος, βέβαια). Ομως, η απαγόρευση υπάρχει μόνο για το πολύ κοντινό διάστημα των τριών μηνών, στο οποίο οι καπιταλιστές μπορούν να κάνουν άνετα το «κουμάντο» τους για το ποιους θα βγάλουν. Ετσι λειτουργεί η φάμπρικα της «ενεργητικής πολιτικής απασχόλησης» (όπως έχουμε αναφέρει). Σύμφωνα με τα… νεοφιλελεύθερα μαθηματικά, όμως, αυτό παρουσιάζεται σαν «αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των επιχειρήσεων πάνω από τον μέσο όρο»!
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι εργοδότες καπιταλιστές έχουν και το πάνω χέρι στο ποιους θα προσλάβουν στα διάφορα προγράμματα, λες και τους πληρώνουν οι ίδιοι από την τσέπη τους. Οπως διαβάζουμε χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση της 25ης Ιουνίου, «για συμμετοχή στο πρόγραμμα, οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις κενές θέσεις, προσδιορίζοντας την ειδικότητα και το επιθυμητό επίπεδο. Στη συνέχεια, οι εργασιακοί σύμβουλοι του ΟΑΕΔ υποδεικνύουν στην επιχείρηση τους κατάλληλους υποψηφίους, σύμφωνα με τα απαιτούμενα προσόντα της κενής θέσης, και κατόπιν η επιχείρηση επιλέγει μεταξύ των υποψηφίων και προσλαμβάνει τον άνεργο». Δηλαδή, οι εργασιακοί σύμβουλοι του ΟΑΕΔ περιορίζονται αναγκαστικά στο ρόλο του συμβούλου προσλήψεων των καπιταλιστικών επιχειρήσεων!
Σε αυτό το σημείο συμβαίνει το εντελώς αντίθετο από τα αντίστοιχα προγράμματα του ΟΑΕΔ σε φορείς του Δημοσίου, τους Δήμους και τις κοινωφελείς επιχειρήσεις. Εχουμε αναφερθεί και σε αυτά τα προγράμματα, που αποτελούν ασφαλώς ανακύκλωση της ανεργίας. Το αστικό κράτος και οι κυβερνήσεις, επειδή δεν θέλουν να κάνουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες μέσω προσωρινών συμβάσεων του ΟΑΕΔ, οι οποίες συνήθως είναι οκτάμηνης διάρκειας και συχνά παίρνουν παράταση κάποιους μήνες. Οταν κάποιες συμβάσεις τελειώνουν και οι συμβασιούχοι του ΟΑΕΔ, που είχαν αρχίσει να μαθαίνουν τη δουλειά, φεύγουν, οι ανάγκες μένουν ακάλυπτες, καθώς το μόνιμο προσωπικό δεν επαρκεί. Κάτι τέτοιο συνέβη και στον ΕΦΚΑ, με την υπόθεση των εκκρεμών συντάξεων. Ωστόσο, ο τρόπος επιλογής είναι πιο συγκεκριμένος από ό,τι στον ιδιωτικό καπιταλιστικό τομέα.
Η διάκριση ανάμεσα σε επιτυχόντες και επιλαχόντες βασίζεται στον αριθμό των μορίων που συγκεντρώνει ο υποψήφιος, ο οποίος στην ηλεκτρονική του αίτηση επιλέγει μέχρι τρεις θέσεις. Στην ηλεκτρονική σελίδα του ΟΑΕΔ ο άνεργος βλέπει πόσες θέσεις εργασίας αναλογούν στον κάθε φορέα που θα επιλέξει (πχ. Δήμος, υπηρεσία κλπ). Εάν είναι μέσα στους επιτυχόντες, θα τοποθετηθεί σε κάποια από τις θέσεις που έχει επιλέξει. Εάν για κάποιους λόγους αρνηθεί ο υποψήφιος να πάει σε αυτή την θέση, τότε καλείται ένας επιλαχών για να καλύψει το κενό αυτό κ.ο.κ. Επίσης, ο άνεργος μπορεί να υποβάλλει ένσταση αν δεν είναι το όνομά του στους επιτυχόντες.
Στα προγράμματα, όμως, της «ενεργητικής απασχόλησης» που αφορούν τον ιδιωτικό τομέα, όλα αυτά πάνε περίπατο. Σιγά μην ασχολούμαστε τώρα με πίνακες, μόρια, σειρές προτεραιότητας και άλλα τέτοια….γραφειοκρατικά. Εδώ πάμε για… επανεκκίνηση της… οικονομίας (και της κονόμας ταυτόχρονα), τέτοια θα κοιτάμε τώρα; Δεν πρέπει να καθυστερούμε άσκοπα. Γι’ αυτό ο ΟΑΕΔ προτείνει για την κάθε θέση έναν αριθμό ατόμων και οι εργοδότες καπιταλιστές, σαν γενικοί δερβέναγες, επιλέγουν ποιους θα βάλουν στη δούλεψή τους, παρόλο που θα τους πληρώνουν σε μεγάλο βαθμό (ή και εξ ολοκλήρου) με κρατικά λεφτά από τον ΟΑΕΔ, αφού πρώτα έχουν απολύσει ένα μέρος του προσωπικού τους! Το πόσο… αδιάβλητα είναι τα κριτήρια με τα οποία θα επιλέγουν τους «ωφελούμενους» είναι… άγνωστα. Μάλλον θα μετράει η ηλικία, η «προσαρμοστικότητα» των εργαζόμενων, το πόσο πειθήνιοι είναι και άλλα τέτοια Κατά τα άλλα, μόνο στο… Δημόσιο συμβαίνουν τέτοια πράγματα, σύμφωνα με τη γνωστή νεοφιλελεύθερη προπαγάνδα.
Οσο για την αποτελεσματικότητα που θα έχει το πρόγραμμα των 1.000 θέσεων στην καταπολέμηση της ανεργίας στη Δυτική Ελλάδα και την Ηπειρο, λόγω περιοχής, θυμηθήκαμε το ξακουστό…. γεφύρι της Αρτας, που «ολημερίς το χτίζανε, τη νύχτα γκρεμιζόταν».