Εν πάση περιπτώσει, αφού το θέμα ήταν τόσο απλό και τυπικό, σε δυο μέρες θα μπορούσαν να μας απαντήσουν ότι -βάσει της υπουργικής απόφασης (υποτίθεται)- η ΔΙΠΑ δεν εξετάζει τους τίτλους ιδιοκτησίας και αδίκως την εγκαλούμε. Το ότι χρειάστηκαν τρεις τουλάχιστον μήνες για να δώσει η ΔΙΠΑ μια φαινομενικά απλή και εύκολη απάντηση, δείχνει ότι στριμώχτηκαν και έψαχναν έναν εύσχημο τρόπο να αποφύγουν τις ευθύνες τους.
Οπως γνωρίζουν οι αναγνώστες μας, εμείς εγείραμε το μείζον ζήτημα ότι η ΔΙΠΑ προώθησε για δημόσια διαβούλευση τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για το γήπεδο της ΑΕΚ, στην οποία η εταιρία του Μελισσανίδη «Δικέφαλος 1924 ΑΕ» εμφανίζεται ως κύριος του οικοπέδου και φορέας του έργου, ενώ αυτό όχι μόνο δεν ισχύει, αλλά από τον Αύγουστο του 2014 έχει αμφισβητηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ίδιου υπουργείου, ενώ επιπρόσθετα αυτό εκκρεμεί και ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων, μετά από προσφυγή μέλους του ερασιτεχνικού σωματείου ΑΕΚ κατά του κύρους της γενικής συνέλευσης που ενέκρινε τη σύμβαση παραχώρησης του οικοπέδου στη «Δικέφαλος 1924 ΑΕ» και κατά της νομιμότητας της σύμβασης παραχώρησης καθεαυτής.
Αυτό το ζήτημα θέσαμε και επίσημα στην πολιτική ηγεσία και τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου. Η πολιτική ηγεσία (Σκουρλέτης-Τσιρώνης) προτίμησε να κρυφτεί, όπως είχε κάνει και η προηγούμενη πολιτική ηγεσία (Λαφαζάνης-Τσιρώνης-Αποστόλου). Δυο Διευθύνσεις του ΥΠΕΝ (η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Τράπεζας Γης και η Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού) διαβίβασαν το έγγραφό μας στη ΔΙΠΑ, προκειμένου να απαντήσει αυτή ως αρμόδια για τον έλεγχο του φακέλου της ΜΠΕ. Και η ΔΙΠΑ, μετά από τρεις μήνες, μας απάντησε ότι στην ΚΥΑ οικ. 48963/2012 (ΦΕΚ 2703/Β/2012), μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «Η ΑΕΠΟ δεν καλύπτει θέματα ασφάλειας έναντι ατυχημάτων μεγάλης έκτασης ή ασφάλειας και υγιεινής του προσωπικού, … εκδίδεται χωρίς να εξεταστούν οι τίτλοι ιδιοκτησίας του χώρου υλοποίησης του έργου ή της δραστηριότητας, καθώς και οι όροι και περιορισμοί δόμησης του γηπέδου και δεν συνεπάγεται νομιμοποίηση οποιωνδήποτε αυθαίρετων υφιστάμενων κατασκευών για τις οποίες ισχύουν οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας περί αυθαιρέτων κατασκευών. Τα ανωτέρω στοιχεία εξετάστηκαν και παρατίθενται στην ΜΠΕ, με ευθύνη του φορέα του έργου ή της δραστηριότητας».
Πριν δούμε αναλυτικότερα αυτή την προσχηματική απάντηση, μπορούμε να διαπιστώσουμε πόσο εξωφρενική είναι στην πράξη. Βγαίνει ένας άσχετος, δηλώνει φορέας ενός έργου που το τοποθετεί σε μια δημόσια έκταση, φτιάχνει μια ΜΠΕ στο πόδι, την καταθέτει και η ΔΙΠΑ τη θέτει σε δημόσια διαβούλευση, χωρίς να εξετάσει στοιχειωδώς αν αυτός ο άσχετος είναι ιδιοκτήτης του οικοπέδου. Κινητοποιείται ένα σημαντικό τμήμα του κράτους (η Περιφέρεια και οι υπηρεσίες της και οι αρμόδιες Διευθύνσεις του υπουργείου), κάνουν ελέγχους, αυτοψίες, μελέτες, εισηγήσεις, γνωμοδοτικά έγγραφα και στο τέλος αποδεικνύεται ότι ο τύπος που υπέβαλε τη ΜΠΕ δεν είναι ιδιοκτήτης της έκτασης και δεν μπορεί να κάνει το έργο. Ολη αυτή η κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού πάει στράφι. Αυτό μας λέει, επί της ουσίας, η απάντηση της ΔΙΠΑ με τον εξωφρενικό ισχυρισμό της.
Είναι δυνατόν ο κάθε άσχετος να μπορεί να σκαρώνει τέτοιες φάρσες στη δημόσια διοίκηση; Οχι ασφαλώς. Είναι αυτονόητο πως η αρμόδια υπηρεσία (η ΔΙΠΑ εν προκειμένω) θα ελέγξει στοιχειωδώς την ιδιοκτησιακή σχέση του φερόμενου ως φορέα του έργου με την έκταση επί της οποίας θα γίνει το έργο. Ο ιδιοκτήτης πάνω στο τοπογραφικό της έκτασης, που θα καταθέσει με τη ΜΠΕ, θα πρέπει να αναφέρει ότι είναι ιδιοκτήτης ή μισθωτής κτλ. Αυτό είναι αυτονόητο. Για παράδειγμα, όταν κανείς θέλει να χτίσει ένα ξενοδοχείο και καταθέτει ΜΠΕ, απαιτείται γνωμοδότηση και από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Τουρισμού. Για να εκδώσει αυτή τη γνωμοδότηση η αρμόδια υπηρεσία απαιτεί να της προσκομιστούν «οι τίτλοι ιδιοκτησίας ή η μισθωτική ή άλλη σύμβαση δυνάμει της οποίας ο φορέας εκμετάλλευσης έλκει δικαιώματα επί του οικοπέδου/γηπέδου» (απόφαση 216 της υπουργού Ο. Κεφαλογιάννη, ΦΕΚ 10/Β/9-1-2015). Τόση σημασία δίνεται στο ιδιοκτησιακό, προκειμένου να γνωμοδοτήσει το υπουργείο για την έκδοση ΑΕΠΟ, που ζητιέται ακόμα «υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 του φορέα εκμετάλλευσης, στην οποία δηλώνεται ότι είναι κύριος του οικοπέδου/γηπέδου που απεικονίζεται στο τοπογραφικό διάγραμμα» ή «εάν ο φορέας εκμετάλλευσης δεν είναι κύριος του οικοπέδου/γηπέδου, υπεύθυνη δήλωση στην οποία βεβαιώνεται το είδος του δικαιώματος που ασκεί επί του οικοπέδου/γηπέδου».
Στην απάντηση που έδωσε στο έγγραφό μας η ΔΙΠΑ αναφέρεται στην υπουργική απόφαση που ορίζει τι πρέπει να γράφει η ΑΕΠΟ (Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων), όχι τι πρέπει να ελέγχει η ΔΙΠΑ όταν κάποιος της καταθέτει μια ΜΠΕ και ζητάει να τη θέσει σε δημόσια διαβούλευση. Στην ΑΕΠΟ σημειώνεται ότι εκδίδεται «χωρίς να εξεταστούν οι τίτλοι ιδιοκτησίας», η υπουργική απόφαση όμως αναφέρει, ακόμη, ότι αυτοί οι τίτλοι «εξετάστηκαν και παρατίθενται στη ΜΠΕ με ευθύνη του φορέα του έργου». Επομένως, η εταιρία του Μελισσανίδη όφειλε να καταθέσει στο φάκελο στοιχεία ιδιοκτησίας ή μίσθωσης ή παραχώρησης και η ΔΙΠΑ να τα εξετάσει. Τι ακριβώς εξέτασε η ΔΙΠΑ; Σ' αυτό το ερώτημα δεν μας απαντά ο διευθυντής της Χ. Παπακωνσταντίνου. Και η χειρίστρια του φακέλου Ζ. Δεδούση «άλλαξε χίλια χρώματα» όταν σε συνάντησή μας της επισημάναμε αυτό το ζήτημα. Προσπαθώντας να βρει μια δικαιολογία, μας είπε ότι μπορεί κάποιος να προτίθεται να αγοράσει ένα οικόπεδο και να θέλει να διερευνήσει τις δυνατότητες έκδοσης ΑΕΠΟ! «Τι γίνεται, όμως, όταν αυτός ο κάποιος εξ ορισμού δεν μπορεί να χτίσει και τον έχουν μπλοκάρει οι ίδιες οι υπηρεσίες του υπουργείου;». Οταν της θέσαμε αυτό το ερώτημα, διέκοψε τη συζήτηση, λέγοντάς μας ότι η ΔΙΠΑ θα μας στείλει γραπτή απάντηση!
Εμείς ξέρουμε τι κατέθεσε η εταιρία του Μελισσανίδη στη ΔΙΠΑ: την άκυρη και παράνομη σύμβαση παραχώρησης του οικοπέδου από την ερασιτεχνική ΑΕΚ (δεν έχει και τίποτ' άλλο, άλλωστε). Τη σύμβαση που ελέγχεται για τη νομιμότητά της από το Αυτοτελές Τμήμα Νομοθετικής Πρωτοβουλίας και Εργου του ΥΠΕΝ, στο οποίο προσέφυγε η αρμόδια για την έκδοση της οικοδομικής άδειας υπηρεσία (ΔΑΟΚΑ). Μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι η ΔΙΠΑ δεν το ήξερε αυτό; Αν ήταν για ένα οποιοδήποτε έργο, ο ισχυρισμός ενδεχομένως και να μπορούσε να σταθεί, όχι όμως για το γήπεδο Μελισσανίδη. Είχε γίνει τόσος ντόρος στα ΜΜΕ που «όλο και κάτι θα είχαν ακούσει τα στελέχη της ΔΙΠΑ». Στην Ελλάδα ζουν, όχι στον πλανήτη Αρη. Ηξεραν και κάτι άλλο. Οτι οι προθεσμίες που προβλέπει ο νόμος για την προώθηση μιας ΜΠΕ είναι εξαιρετικά σφιχτές. Κι όμως, αυτές οι διαδικασίες δεν τηρήθηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση. Εκεί που ο νόμος προβλέπει 20-25 μέρες, περνούσαν μήνες. Τα έμπειρα στελέχη της ΔΙΠΑ ασφαλώς αντιλαμβάνονταν ότι με το συγκεκριμένο έργο υπάρχει «χοντρό πρόβλημα» και γι' αυτό ο εμφανιζόμενος ως φορέας του δεν κινούσε τις νόμιμες διαδικασίες για την τήρηση των προθεσμιών, αλλά προσπαθούσε να πετύχει διευθετήσεις με παρασκηνιακό τρόπο. Από την άλλη, η εμπειρία τους είναι τέτοια που μπορούσαν να καταλάβουν ότι η «σύμβαση παραχώρησης» που τους κατέθεσε η «Δικέφαλος 1924 ΑΕ» πρέπει να ελεγχθεί ως προς την εγκυρότητά της.
Αλλά, ακόμη και αν τα στελέχη της ΔΙΠΑ οχυρωθούν πίσω από ένα υποκριτικό και προσχηματικό «εμείς δε γνωρίζαμε τίποτα και δεν είχαμε υποχρέωση να ψάξουμε», υπάρχει η δική μας παρέμβαση. Αμέσως μόλις η ΜΠΕ της «Δικέφαλος 1924 ΑΕ» προωθήθηκε για δημόσια διαβούλευση (τέλη Ιούλη του 2015), επικοινωνήσαμε με τον τότε προϊστάμενο της ΔΙΠΑ Ε. Τολέρη, ο οποίος οχυρώθηκε πίσω από το «εμείς δεν ελέγχουμε το ιδιοκτησιακό». Μας είπε, όμως, και κάτι άλλο. Αν από έγγραφα αποδειχτεί ότι η «Δικέφαλος 1924 ΑΕ» δεν μπορεί να είναι φορέας του έργου, η διαβούλευση πρέπει να σταματήσει και η ΜΠΕ να μην προωθηθεί για έκδοση ΑΕΠΟ. Γιατί, λοιπόν, αγνόησαν τη συγκροτημένη παρέμβασή μας και τα έγγραφα που τους καταθέσαμε και δεν σταμάτησαν τη δημόσια διαβούλευση, η οποία μάλιστα παρατάθηκε κιόλας;
Επειδή εμείς δε συνηθίζουμε να μασάμε τα λόγια μας, θα επισημάνουμε ότι η ιστορία της ΜΠΕ ήταν μια προσπάθεια του Μελισσανίδη να δημιουργήσει τετελεσμένα, αποσπώντας για την εταιρία του και για την παράνομη «σύμβαση παραχώρησης» μια οιονεί νομιμοποίηση από μια υπηρεσία του ΥΠΕΝ. Επειδή η νομιμοποίηση της εταιρίας του είχε μπλοκαριστεί από το Αυτοτελές Τμήμα Νομοθετικής Πρωτοβουλίας και Εργου, βρήκε την πρόθυμη ΔΙΠΑ και τον προθυμότατο πρώην προϊστάμενό της για να προωθήσει εκβιαστικά τη ΜΠΕ, ασκώντας πίεση πάνω στις άλλες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ. Στις 13 Αυγούστου, ο Σκουρλέτης που διαδέχτηκε τον Λαφαζάνη «καρατόμησε» τον Τολέρη, στο πλαίσιο γενικότερων αλλαγών στις υπηρεσίες του υπουργείου.
Στις αρχές Σεπτέμβρη, εμείς παρεμβήκαμε και με επίσημο τρόπο, υποβάλλοντας το έγγραφό μας σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες. Στη συνέχεια, με νέο έγγραφο ενημερώσαμε για την αγωγή του μέλους της ερασιτεχνικής ΑΕΚ, η οποία εκκρεμούσε δικαστικά και υποχρέωνε τις υπηρεσίες του ΥΠΕΝ να απόσχουν από κάθε ενέργεια, έως ότου τελεσιδικήσει. Πλέον δεν υπήρχαν ούτε τα προσχήματα της δήθεν άγνοιας. Ηταν πλήρως ενήμεροι για το τι συμβαίνει. Αντί όμως να σταματήσουν τη διαβούλευση και να επιστρέψουν τη ΜΠΕ στη «Δικέφαλος 1924 ΑΕ», μέχρι να τελεσιδικήσει η αγωγή του μέλους της ΑΕΚ και μέχρι να αποφανθεί το Αυτοτελές Τμήμα αν μπορεί η ερασιτεχνική ΑΕΚ να παραχωρήσει το οικόπεδο (ιδιοκτησίας ελληνικού δημοσίου) σε τρίτον και μάλιστα σε μια κερδοσκοπική ανώνυμη εταιρία, άφησαν τη διαβούλευση να ολοκληρωθεί. Κι αυτός ήταν ένας βασικός λόγος που έκαναν τρεις μήνες ν' απαντήσουν στο έγγραφό μας.
Για ποιο λόγο; Για να παίξουν το παιχνίδι του Μελισσανίδη, που παραμυθιάζει τους οπαδούς της ΑΕΚ. Παιχνίδι στο οποίο πρωταγωνιστεί πλέον ο Φλαμπουράρης, που μοιράζει δημόσια υποσχέσεις ότι το γήπεδο θα γίνει και πως σύντομα θα έχει βγει η άδεια! Ετσι, φτάσαμε στο σημείο να έχει τοποθετηθεί το κάρο πριν από τα άλογα. Να γίνεται συζήτηση επί της ουσίας μιας ΜΠΕ, την οποία έχει καταθέσει λάθρα μια εταιρία η οποία δεν έχει και δεν μπορεί να αποκτήσει οποιαδήποτε σχέση με το οικόπεδο (η υπάρχουσα νομοθεσία είναι σαφέστατη και την έχουμε παραθέσει). Οι ευθύνες είναι τεράστιες. Πέρα από τους υπηρεσιακούς παράγοντες της ΔΙΠΑ, τεράστιες ευθύνες έχει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ (Λαφαζάνης, Σκουρλέτης, Τσιρώνης), αλλά και ο δήμος Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας.