Σάλπιγγες πολέμου από την κυβέρνηση
Επιστολή προς τους πρυτάνεις έστειλε η υπουργός Παιδείας Α. Διαμαντοπούλου την Πέμπτη 28 Γενάρη, καλώντας τους ν’ αρχίσουν τη διαδικασία κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου «όσο το δυνατόν πιο άμεσα». Συγκεκριμένα, τους καλεί να εφαρμόσουν το νόμο Γιαννάκου και να ορίσουν «επακριβώς τους χώρους που προβλέπονται για έρευνα και εκπαίδευση, ώστε η οριοθέτηση του ασύλου να δίνει και τη δυνατότητα αποτελεσματικής εφαρμογής του». Επιπλέον, σημειώνει ότι «πρέπει να διασφαλιστεί η άμεση επικοινωνία των Πανεπιστημίων με τους λοιπούς αρμόδιους για την εφαρμογή των προβλέψεων του Νόμου και των εσωτερικών κανόνων λειτουργίας των Πανεπιστημίων με στόχο να καθοριστούν τα όρια δράσης, ο συγχρονισμός μεταξύ τους και να δηλωθούν οι αμοιβαίες υποχρεώσεις, ώστε τα λαμβανόμενα μέτρα να οδηγούν στην αντιμετώπιση αυτών των περιστάσεων σε πραγματικό χρόνο».
Για πρώτη φορά η υπουργός Παιδείας του ΠΑΣΟΚ κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις της και υποδεικνύει τις «συγκεκριμένες δράσεις» που είχε εξαγγείλει από το Δεκέμβρη: «Κάθε Ιδρυμα θα πρέπει να προχωρήσει στην πλήρη καταγραφή των όποιων χώρων τελούν υπό μακρόχρονη κατάληψη, ώστε να ανακτήσουν οι δικαιούμενοι, φοιτητές, καθηγητές και λοιπά μέρη της ακαδημαϊκής κοινότητας την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτές». Συνεχίζοντας λέει ότι «κάθε Πανεπιστήμιο θα πρέπει να λάβει διαρκή μέτρα περιφρούρησης της συνολικής του περιουσίας, αλλά και της ασφάλειας των προσώπων που νόμιμα βρίσκονται εκεί».
Η ΠΟΣΔΕΠ έσπευσε αμέσως να εκφράσει τη χαρά της δηλώνοντας, μέσω του προέδρου της Ν. Σταυρακάκη, ότι «κατ΄ επανάληψη έχει ζητήσει να ληφθούν μέτρα για την προστασία του ασύλου όπως αυτά που αναφέρονται στην επιστολή». Από την άλλη, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Δ. Ασημακόπουλος πήρε σαφείς αποστάσεις από το υπουργείο, δηλώνοντας ότι «ο νόμος είναι σαφής και τον τηρούμε. Ολοι οι χώροι των ΑΕΙ όπου διεξάγεται έρευνα και διδασκαλία καλύπτονται από το άσυλο. Δεν είναι δυνατόν να ζητά το υπουργείο να οριοθετήσω τους χώρους σε 418 κτίρια του ιδρύματος. Ας κοιτάξει η πολιτεία να ανοίξει άλλα ζητήματα». Ειρωνικός εμφανίστηκε ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κ. Μουτζούρης, ο οποίος θέλησε να πετάξει από τα χέρια του την «καυτή πατάτα», κατηγορώντας ουσιαστικά την υπουργό για ανικανότητα, ενώ σημείωσε ότι «εμείς έχουμε κανονίσει τα του οίκου μας και έχουμε καθορίσει ότι από το πανεπιστημιακό άσυλο καλύπτονται όλοι οι χώροι του Ιδρύματος που είναι περιφραγμένοι».
Στις αντιδράσεις των πρυτάνεων η Διαμαντοπούλου απάντησε ότι «έχει σημασία να μην ακολουθούμε τα γεγονότα», ενώ επανήλθε με νέα δήλωση τη Δευτέρα 1 Φλεβάρη τονίζοντας ότι «η ανάγκη τού να αποκαταστήσουμε στο Πανεπιστήμιο την εκπαιδευτική διαδικασία είναι η πρώτη προτεραιότητα».
Θυμίζουμε ότι η διαφορά του νόμου Γιαννάκου (1549/2007) από τον προηγούμενο νόμο (1268/82) έγκειται στο άρθρο 3, όπου αναφέρεται ότι «το ακαδημαϊκό άσυλο καλύπτει όλους τους χώρους του ΑΕΙ στους οποίους γίνεται εκπαίδευση και έρευνα. Οι χώροι αυτοί καθορίζονται με απόφαση και ευθύνη της Συγκλήτου για τα Πανεπιστήμια και της Συνέλευσης για τα ΤΕΙ». Η κυβέρνηση Παπανδρέου έκανε φανερές τις προθέσεις της από την πρώτη στιγμή και δεν είχαμε καμία αμφιβολία ότι θα έρθει το «πλήρωμα του χρόνου» που θα πιέσει τους πρυτάνεις να αναλάβουν δράση. Γιατί όμως η Διαμαντοπούλου διάλεξε τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία;
Σε μια περίοδο που το φοιτητικό κίνημα είναι ανενεργό, η υπουργός επιλέγει να ανοίξει το θέμα του ασύλου και μάλιστα πολύ βιαστικά. «Είναι σημαντικό να μην ακολουθούμε τα γεγονότα, αλλά να τα προλαμβάνουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», αναφέρει στην επιστολή προς τους πρυτάνεις. Ποια γεγονότα βιάζεται να προλάβει; Ξέρει ότι η πλειοψηφία των πρυτάνεων είναι στο πλευρό της, παρόλο που δεν έχουν καμία όρεξη ν’ ανοίξουν αυτό το θέμα σήμερα, ξέρει ότι η ΠΟΣΔΕΠ τη στηρίζει και επίσης ξέρει ότι θίγοντας το άσυλο κινδυνεύει να πυροδοτήσει την αντίδραση του φοιτητικού κινήματος. Απάντηση στο ερώτημα θα βρούμε αν σκεφτούμε ότι επίκεινται νέες αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ η κυβέρνηση σκοπεύει ν ανοίξει το θέμα των «κολεγίων». Εχει κάθε λόγο, λοιπόν, να προσπαθεί να ελέγξει τις αναμενόμενες αντιδράσεις. Η Διαμαντοπούλου είναι και φιλόδοξη πολιτικός και δεν θα ήθελε να δει την εικόνα της να τσαλακώνεται από ένα κύμα φοιτητικών καταλήψεων. Η τύχη αρκετών προκατόχων της τής προξενεί τρόμο.
Πέρα όμως από τη «στρατηγική» του υπουργείου, η συγκεκριμένη επιστολή για πρώτη φορά βάζει «ωμά» όλη τη λογική για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου στην πράξη. Εκτός από τις γνωστές αερολογίες περί «ελεύθερης διακίνησης των ιδεών», που επαναλαμβάνει (προφανώς εννοεί την ελεύθερη διακίνηση των κυρίαρχων ιδεών), αυτή τη φορά ανοίγει «πόλεμο» με τα λεγόμενα στέκια, βαφτίζοντάς τα καταλήψεις από «εξω-πανεπιστημιακά στοιχεία». Τα στέκια, που τα απαριθμούν με κάτι γελοίες λίστες στις αστικές εφημερίδες, αποτελούν παράδοση του φοιτητικού κινήματος καθόλη τη μεταπολιτευτική περίοδο. Είναι χώροι διακίνησης ιδεών, διοργάνωσης πολιτικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Στοχοποιεί λοιπόν αυτά τα ζωντανά κύτταρα του πανεπιστημίου, χρησιμοποιώντας ως άλλοθι τις «καταστροφές», ώστε να περάσει στο ζητούμενο: την προεργασία για να εγκατασταθούν σεκιουριτάδες μέσα στις σχολές και εν τέλει να δημιουργηθεί μια άτυπη πανεπιστημιακή αστυνομία. Γι’ αυτό το λόγο μιλά κατ’ επανάληψη για «συνεργασία όλων των αρμοδίων φορέων».
Γκρίζο, λοιπόν, το τοπίο στην εκπαιδευτική κοινότητα. Οι εξεταστικές τελειώνουν και το φοιτητικό κίνημα πρέπει να σηκώσει το ανάστημά του, να κατανοήσει ότι αυτές οι κινήσεις αφορούν το σύνολο των φοιτητών και να ετοιμαστεί για ν’ αποκρούσει όλα τα επερχόμενα μέτρα. Σάλπιγγες πολέμου ακούστηκαν από το υπουργείο, καιρός να σηκωθεί η σημαία της αντίστασης.
Γιάννης Ξ.