Στα τέλη του Απρίλη, γάλλοι οδοντίατροι βρήκαν έναν «τόσο γαλλικό» -όπως οι ίδιοι είπαν- τρόπο για να διαμαρτυρηθούν για την ανυπαρξία μέσων προστασίας από τον κοροναϊό, που καταδίκαζε τους ίδιους και τους ασθενείς τους σε μεγάλους κινδύνους έκθεσης: φωτογραφίστηκαν γυμνοί στα ιατρεία τους και οι φωτογραφίες τους έκαναν το γύρο του κόσμου.
Δεν περιείχαν οτιδήποτε το σκανδαλοθηρικό, ήταν απλώς μια κραυγή διαμαρτυρίας. «Να επιστρέψουμε στη δουλειά; Οι γάλλοι οδοντίατροι είναι γυμνοί! Δεν μπορούν να αγοράσουν αρκετό προστατευτικό εξοπλισμό λόγω ελλείψεων. Οι οδοντίατροι ανήκουμε στους επαγγελματίες υγείας που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο λόγω των αερολυμάτων που διασκορπίζονται κατά την εργασία», έγραφαν.
Την ίδια περίοδο στην Ελλάδα δεν ακουγόταν τίποτα. ‘Η μάλλον θαβόταν οτιδήποτε σχετικό με τα οδοντιατρεία, που καλούνταν να λειτουργήσουν –έστω για τα έκτακτα περιστατικά- με βάση οδηγίες για μέσα προστασίας, τα οποία απλούστατα δεν υπήρχαν.
Επειδή όλοι έχουμε πάει στον οδοντίατρο, ξέρουμε πολύ καλά ότι το μεγαλύτερο μέρος της οδοντιατρικής πράξης γίνεται με αερότορ που ψύχεται με νερό, με αποτέλεσμα ένα νέφος σταγονιδίων να απλώνεται γύρω από τον ασθενή, τον οδοντίατρο και το βοηθό του (αν έχει βοηθό). Ακούσατε, μήπως τον Τσιόδρα να λέει κάτι για τα οδοντιατρεία; Ούτε λέξη. Εχοντας τη βοήθεια των ελεγχόμενων από τη Δεξιά συνδικαλιστικών οργάνων, η κυβέρνηση Μητσοτάκη και οι «ενσωματωμένοι» στην πολιτική της επιστήμονες κατάφεραν να κρύψουν (και εξακολουθούν να κρύβουν) το πρόβλημα που δημιουργείται στα οδοντιατρεία, τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε υγειονομικές «βόμβες».
Η Μαρία Γεωργοπούλου, καθηγήτρια ενδοδοντίας στο ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ενδοδοντικής Εταιρίας, έλεγε σε ραδιοφωνική της συνέντευξη στα τέλη Απρίλη, ότι ο οδοντιατρικός κλάδος «αντιμετωπίζεται σαν το αφανές κομμάτι του υγειονομικού κλάδου. Το υπουργείο Υγείας μιλά για ανοιχτά οδοντιατρεία αλλά παίζει το κρυφτούλι». Κατήγγειλε προσπάθειες φίμωσης της Ενδοδοντικής Εταιρίας και έλεγε με νόημα: «Ο ΕΟΔΥ και ο κ. Τσιόδρας δεν μας απάντησε ποτέ (…) Πέρα από την αισχροκέρδεια, που είναι ένα μείζον ζήτημα, δεν υπάρχει επάρκεια προστατευτικών υλικών, δεν μπορούμε να προμηθευτούμε τα στοιχειώδη».
Ο «πολύς» Τσιόδρας απαξίωσε και ν’ απαντήσει σε μια συνάδελφό του στο πανεπιστήμιο, διότι έθιγε ένα σοβαρό ζήτημα που η επιτροπή των λοιμωξιολόγων ήθελε να θάψει, για να διευκολύνει την κυβέρνηση. Ποιο είναι το σοβαρό ζήτημα; Οτι για ιατρικούς χώρους που μπορούν να γίνουν εστίες διασποράς της CoviD-19, όπως είναι τα οδοντιατρεία, όχι μόνο δε διατίθενται μέσα προστασίας, αλλά δεν υπήρχε καν επάρκεια στην αγορά για να τα προμηθευτούν μόνοι τους οι γιατροί. Μιλάμε για ιδιωτικό τομέα υγείας, στον οποίο καταφεύγει υποχρεωτικά το 90% (και βάλε) των ασθενών, γιατί κρατική οδοντιατρική περίθαλψη δεν υπάρχει.
Από τότε δεν έχει περάσει ούτε μήνας, αλλά φαίνεται σαν να πέρασε αιώνας. Η καραντίνα έληξε, οι οδοντίατροι καλούνται να συνεχίσουν τη δουλειά τους «όπως και πριν». Δεν ασχολήθηκαν μαζί τους την περίοδο της έξαρσης της πανδημίας, γιατί ν’ ασχοληθούν τώρα;
Αν πιστέψει κανείς τον τηλεπλασιέ-υπουργό Ανάπτυξης, η κατάσταση έχει εξομαλυνθεί, υπάρχει επάρκεια σε όλα τα απαραίτητα υλικά και ο ανταγωνισμός έχει ρίξει τις τιμές! Οδοντίατροι μας είπαν ότι όλα τα είδη προστασίας εξακολουθούν να είναι σπάνια στην αγορά. Οτι κάνουν αγώνα για να τα βρουν και επιπλέον τα πληρώνουν πανάκριβα. Αρκεί να πούμε ότι οι μάσκες μιας χρήσης πωλούνται έξι με εφτά φορές ακριβότερα σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο. Οτι τώρα υπάρχουν μεν μάσκες FFP2, αλλά FFP3 ούτε για δείγμα.
Ο οδοντίατρος που θέλει να προστατεύσει και τον εαυτό του και τους ασθενείς του πρέπει να χρησιμοποιήσει και άλλα μέσα ατομικής προστασίας, αλλά και μέτρα συνεχούς απολύμανσης στο ιατρείο του. Επειδή μιλάμε για ιδιωτικό τομέα υγείας, η κατάσταση που επικρατεί στην αγορά ωθεί στη μικρότερη δυνατή προστασία, για να υπάρξει το μικρότερο δυνατό κόστος. Οι οδοντίατροι με κοινωνική συνείδηση και επιστημονική υπευθυνότητα θα επωμιστούν το κόστος, φτάνει να βρουν τα απαραίτητα υλικά.
Σε κείμενο που έστειλαν στον ΕΟΔΥ και άλλους αρμόδιους περισσότεροι από 150 οδοντίατροι με κοινωνική συνείδηση απ’ όλη τη χώρα, «ενόψει της βαθμιαίας εξόδου από το lockdown και της επιστροφής σε μια “νέα κανονικότητα“», τονίζεται ο «σοβαρός υγειονομικός κίνδυνος που απειλεί τους οδοντιάτρους» και επισημαίνονται οι «ευθύνες των αρμοδίων αρχών». Οι οδοντίατροι επισημαίνουν ότι, «ακόμη και με την τήρηση των μέτρων ασφάλειας που προτείνονται και τα οποία υλοποιούμε στο μέτρο του δυνατού από την πρώτη στιγμή, οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι, δεδομένου ότι υπάρχει κρίσιμη έλλειψη των κατάλληλων προφυλακτικών υλικών, όπως π.χ. η έλλειψη σε μάσκες FFP2 και FFP3 στην αγορά (σ.σ. όταν γράφηκε το κείμενο, υπήρχε έλλειψη και σε μάσκες FFP2). Ετσι όπως έχουν μέχρι στιγμής τα πράγματα, δημιουργείται συνειδησιακό δίλημμα για τον κάθε οδοντίατρο, όταν καλείται να συγκρουστεί με το εάν θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του επαγγέλματος με το φόβο να νοσήσει και εν συνεχεία να διασπείρει τον ιό δεδομένων των πενιχρών μέσων που υπάρχουν στη διάθεσή του».
Οι οδοντίατροι καταλήγουν σε τρία αιτήματα:
«1) Αμεση πρόσβαση σε ποιοτικά υλικά προστασίας, όπως μάσκες, προσωπίδες, ρουχισμός μιας χρήσης, αντισηπτικά διαλύματα, εξοπλισμός ισχυρής αναρρόφησης, συσκευές καθαρισμού αέρα, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΟΟ, και εξασφάλιση ενός πλαφόν στις τιμές, αποτρέποντας έτσι περιπτώσεις αισχροκέρδειας.
2) Μηδενικός ΦΠΑ στα παραπάνω είδη προστασίας ατομικής και ασθενών, για το 2020 (τουλάχιστον). Είναι ιδιαίτερα προβληματικό το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των οδοντιατρικών υλικών παραμένουν στο 24% ΦΠΑ (π.χ. προσωπίδες, φόρμες μιας χρήσης, συσκευές αναρρόφησης και φίλτρα), κάτι που καθιστά την οδοντιατρική περίθαλψη, από κοινού με την ανυπαρξία κοινωνικής ασφάλισης, είδος πολυτελείας.
Συνεπώς, η άμεση πρόσβαση στα απαραίτητα προφυλακτικά υλικά, μέσω παρεμβάσεων για τη ρύθμιση των τιμών και την πτώση του κόστους για τους οδοντιάτρους, καθίσταται αναγκαία.
3) Διαμόρφωση των ήδη υπαρχόντων οδοντιατρείων στα νοσοκομεία και τους δήμους, σε χώρους υψηλών προδιαγραφών ασφάλειας για την εξυπηρέτηση των ευπαθών ασθενών, αλλά και των ευάλωτων οικονομικά συμπολιτών μας, στους οποίους η πανδημία έχει σωρεύσει πρόσθετα προβλήματα».
Μήπως αυτά είναι πλέον υπερβολικά; Οταν το επίσημο κράτος μας λέει ότι «ο ιός κυκλοφορεί ανάμεσά μας», όταν μας λένε «τηρήστε αποστάσεις, αποφύγετε το συγχρωτισμό», όταν ακόμα και ο ξεφτιλισμένος ΠΟΥ προειδοποιεί ότι ένα δεύτερο κύμα πανδημίας είναι πιθανό ακόμα και πριν το φθινόπωρο (για το τέλος του φθινόπωρου το θεωρούν σίγουρο), όταν ξέρουμε ότι στη χώρα μας δεν έγινε και δε γίνεται μαζικό τέστινγκ, τότε οι προειδοποιήσεις των οδοντίατρων κάθε άλλο παρά υπερβολικές είναι, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε τις ιδιάζουσες συνθήκες υπό τις οποίες γίνεται η οδοντιατρική περίθαλψη.
Οσο δεν εξασφαλίζεται στους οδοντίατρους επάρκεια προστατευτικών μέσων, έξω από το καθεστώς της αισχροκέρδειας και με μηδενικό ΦΠΑ, τόσο θα ενισχύονται δυο τάσεις: από τη μια η τάση της υποβάθμισης των μέτρων προφύλαξης και από την άλλη η τάση της ανόδου των χρεώσεων για οδοντιατρικές πράξεις.