Ποια θα είναι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά του κοροναϊού; Η αμερικάνικη Pfizer και η γερμανική BioNTech ανακοίνωσαν τη Δευτέρα ότι το εμβόλιο BNT162b2 που παρασκεύασαν βρέθηκε να έχει αποτελεσματικότητα της τάξης του 90%. Δυο μέρες μετά, δημοσιεύτηκε ότι το ρωσικό εμβόλιο κατά του κορονοϊού Sputnik V έχει εμφανίσει αποτελεσματικότητα 92%! Και τα δύο εμβόλια βρίσκονται στη φάση 3 των κλινικών δοκιμών, δηλαδή στην τελική φάση πριν υποβληθούν για έγκριση από τις Αρχές. Η φάση αυτή, όμως, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αλλά μόνο οι προκαταρκτικές έρευνες.
Εμείς δεν μπορούμε φυσικά ούτε να υιοθετήσουμε ούτε να απορρίψουμε τα ποσοστά αποτελεσματικότητας που δίνουν οι εταιρίες. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί στα νούμερα που ακούμε και διαβάζουμε. Κι αυτό γιατί στην υπόθεση εμπλέκεται η κερδοσκοπία των φαρμακευτικών εταιριών. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Τυχαίο είναι ότι ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer, Albert Bourla, πούλησε ένα μεγάλο πακέτο των μετοχών της εταιρίας που κατείχε (132.508 μετοχές) την ίδια μέρα που ανακοινώθηκε το εντυπωσιακό ποσοστό αποτελεσματικότητας του εμβολίου; Ο Bourla τσέπωσε έτσι το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 5.6 εκατομμυρίων δολαρίων, μέσα σε μία μόλις μέρα!
Το ίδιο είχε κάνει και μία άλλη αμερικάνικη εταιρία που εργαζόταν πάνω στην παραγωγή του εμβολίου. Ηταν η Moderna (MRNA) που τον περασμένο Μάη ανακοίνωσε ότι οι έρευνες των κλινικών δοκιμών της φάσης 1 ήταν ενθαρρυντικές. Λίγες ώρες αργότερα, πούλησε 17,6 εκατομμύρια μετοχές της στο κοινό. Η μετοχή της ανέβηκε από τα 48 δολάρια που ήταν στις 6 Μάη, στα 76 δολάρια στις 18 Μάη, τη μέρα που έγιναν οι αισιόδοξες ανακοινώσεις! Με τον τρόπο αυτό η MRNA έβγαλε 1,3 δισ. δολάρια, ενώ δύο διευθυντικά της στελέχη τσέπωσαν 30 εκατομμύρια δολάρια. Τι απέγινε το «εμβόλιο» της MRNA; Οι αισιόδοξες προβλέψεις για την ώρα δεν έχουν επαληθευτεί. Και οι μετοχές της εταιρίας έπεσαν στα φυσιολογικά επίπεδα το επόμενο διάστημα.
Ας επανέλθουμε όμως στην ανακοίνωση των Pfizer και BioNTech. Στο κείμενο που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Pfizer αναφέρεται ότι «μετά από συζήτηση με την FDA (σ.σ. την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) οι εταιρίες πρόσφατα επέλεξαν να αφήσουν την ενδιάμεση ανάλυση των 32 περιπτώσεων και να κάνουν την πρώτη ενδιάμεση ανάλυση σε τουλάχιστον 62 περιπτώσεις. Ως συμπέρασμα αυτών των συζητήσεων, ο αριθμός των προς έλεγχο περιπτώσεων έφτασε τις 94 και η DMC (σ.σ. Data Monitoring Committee – Επιτροπή Παρακολούθησης Δεδομένων) διεξήγαγε τις πρώτες αναλύσεις της σε όλες τις περιπτώσεις».
Αυτό σημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι στη φάση 3 των κλινικών δοκιμών συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες άτομα (43.583 για την ακρίβεια), μόνο 94 περιπτώσεις είναι αυτές για τις οποίες ισχύει το 90% της αποτελεσματικότητας που ανακοινώθηκε! Μιλάμε δηλαδή για ένα πολύ μικρό δείγμα, που μπορεί μεν να δίνει αισιόδοξα αποτελέσματα, είναι όμως ακόμα πολύ νωρίς για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα. Η ανακοίνωση αναφέρει ότι οι μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη και πως η τελική αποτελεσματικότητα του εμβολίου ενδέχεται να διαφέρει.
Ενα πράγμα που πρέπει ακόμα να σημειώσουμε είναι ότι, σύμφωνα με την παραπάνω ανακοίνωση των δύο εταιριών, η προστασία επιτυγχάνεται εντός 28 ημερών από το ξεκίνημα του εμβολιασμού, που γίνεται σε δύο φάσεις. Τι γίνεται αν κάποιος κολλήσει στο μεσοδιάστημα; Αυτό είναι ένα θέμα που ακόμα δεν έχει λυθεί.
Ο δρόμος προς ένα μαζικό εμβόλιο είναι ακόμα μακρύς. Μιλάμε για αρκετούς μήνες ακόμα. Η Pfizer ανακοίνωσε ότι μέσα στο 2020, αν όλα πάνε καλά, θα μπορέσει να παράγει 50 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου και μέσα στο 2021 ο αριθμός θα εκτιναχθεί στα 1.3 δισεκατομμύρια δόσεις.
Οσο για το ρωσικό εμβόλιο, η ανακοίνωση για την αποτελεσματικότητα κατά 92% έγινε από το λογαρισμό στο Twitter του Ρωσικού Ταμείου Αμεσων Επενδύσεων, που έγινε ειδικά για το εμβόλιο αυτό. Η λιτή ανακοίνωση αναφέρει μόνο το ποσοστό αποτελεσματικότητας του εμβολίου, ούτε το μέγεθος του δείγματος ούτε περισσότερες λεπτομέρειες.
Φυσικά, όλοι περιμένουμε το εμβόλιο να σώσει την κατάσταση, αλλά καλό είναι να κρατάμε μικρό καλάθι, από τη στιγμή που οι αισιόδοξες εκτιμήσεις είναι περισσότερο πολύτιμες για το χρήμα που αποφέρουν σε αυτούς που τις κάνουν, παρά για τη δημόσια υγεία που ακόμα βάλλεται από τον νέο κοροναϊό.
Μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο και να γίνουν μαζικοί εμβολιασμοί, να απαιτήσουμε να παρθούν όλα τα μέτρα που χρειάζονται για να περιοριστεί η διασπορά του ιού και να προστατευθεί η δημόσια υγεία. Το καθολικό lockdown ακόμα και στην παραγωγή, που πρέπει να πληρώσουν οι καπιταλιστές και το κράτος τους, είναι αυτή τη στιγμή η μόνη λύση.