Αν σκεφτούμε ότι ο 13ος και 14ος μισθός απετέλεσαν, τον πρώτο χρόνο του Μνημόνιου, βασικό προπαγανδιστικό εργαλείο της κυβέρνησης Παπανδρέου («σώσαμε τον 13ο και 14ο μισθό», έλεγαν τότε εν χορώ οι Πασόκοι, με πρώτο χορωδό τον περιβόητο Παπακωνσταντίνου), θα μπορέσουμε να αντιληφθούμε καλύτερα όσα είπε για το ίδιο θέμα ο Τσίπρας, στην εκπομπή του Σρόιτερ στον Alpha, που μεταδόθηκε το βράδυ της Πρωτομαγιάς. Ο Τσίπρας επέλεξε αυτό το θέμα-ταμπού για να σηματοδοτήσει τη «ρεαλιστική» προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο 13ος και 14ος μισθός (και σύνταξη) δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ, δεν περιλαμβάνεται στο σχέδιο «αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης». Θα γίνει κι αυτό, αλλά «στην πορεία, μόλις η οικονομία ξαναπάρει μπρος και θα μπορέσουμε να αρθούμε στα πόδια μας». Το ίδιο ισχύει πλέον και για τις απολύσεις στο δημόσιο τομέα: «Εχουμε δεσμευθεί ότι, όλες οι απολύσεις που γίνανε πέρα και έξω από τα όρια του Συντάγματος θα αποκατασταθούν. Και το έχουμε δεσμευτεί αυτό διότι είναι χρέος μας απέναντι στο Σύνταγμα». Πίσω από τη γενικότητα περί συνταγματικής νομιμότητας κρύβεται η απεμπόληση και αυτής της δέσμευσης. Οταν φτάσει (αν φτάσει) ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει κυβέρνηση, οι απολύσεις θα έχουν κριθεί στη συντριπτική τους πλειοψηφία από τα δικαστήρια. Αν οι εργαζόμενοι δεν έχουν δικαιωθεί, ο ΣΥΡΙΖΑ θα νίψει τας χείρας του. Αλλωστε, τη συνταγματικότητα των αποφάσεων της Διοίκησης την κρίνει το ΣτΕ. Οι πολιτικές δυνάμεις τοποθετούνται πολιτικά και αναλαμβάνουν δεσμεύσεις απ' αυτή τη σκοπιά. Η νέα θέση του ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, δεν συνιστά πολιτική δέσμευση, αλλά δέσμευση για εξέταση των απολύσεων από άποψη συνταγματικής τάξης! Οι απολύσεις από πολιτικό ζήτημα υποβιβάζονται σε νομικό.
Από πλευράς Τσίπρα η πολιτική ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάστηκε και στη γενικότητά της:
«ΤΣΙΠΡΑΣ: Βεβαίως άμεσα (σ.σ. θα καταργήσουμε τα Μνημόνια). Αλλά προσέξτε να δείτε τώρα. Τα μνημόνια -εμείς έτσι τα λέμε, κάποιοι ισχυρίζονται ότι είναι ένα που συνεχώς αναθεωρείται και εξελίσσεται με όποια εκδοχή και αν τα πάρουμε δεν παύει να είναι 400 εφαρμοστικοί νόμοι…
ΣΡΟΙΤΕΡ: Για αυτό το λέω πόσο εύκολο είναι να καταργούνται 400 νόμοι;
ΤΣΙΠΡΑΣ: Εμείς έχουμε στόχο να τους καταργήσουμε.
ΣΡΟΙΤΕΡ: Και τους 400;
ΤΣΙΠΡΑΣ: Και τους 400. Προφανώς αντιλαμβάνεστε ότι κάποια πράγματα θα γίνουν άμεσα, κάποια πράγματα σε ένα βάθος χρόνου, είναι βέβαιο ότι άμεσα θα καταργήσουμε τους εργασιακούς νόμους που επιβλήθηκαν από το μνημόνιο, δηλαδή όλη αυτή την ασυδοσία – και ξέρετε κάτι έρχεται και καινούρια».
Τι σημαίνει αυτή η προσέγγιση; Οτι η αποκατάσταση των αδικιών που επέφερε η πολιτική των Μνημονίων, η επιστροφή τουλάχιστον στο καθεστώς του 2009, συναρτάται άμεσα με την «πορεία της οικονομίας». Ποιας οικονομίας; Της καπιταλιστικής, βέβαια, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υπόσχεται τίποτα πέραν μιας χρηστής διαχείρισης του καπιταλισμού. Στην έννοια «οικονομία» περιλαμβάνονται και οι σχέσεις με την ΕΕ και την Ευρωζώνη. Μπορεί οι πολιτικοί αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ να σπεκουλάρουν με το ψευτοδίλημμα «ευρώ ή δραχμή;» (με υλικό που τους προσφέρει η ψευδεπίγραφη διαμάχη στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ), όμως οι σχέσεις με την ΕΕ είναι κάτι πολύ ευρύτερο. Είναι σχέσεις εξάρτησης, που έχουν γίνει πιο πιεστικές μετά τα δάνεια των Μνημονίων και τη στενή επιτήρηση που προβλέπει το κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο.
Στην ίδια συνέντευξη ο Τσίπρας γκρέμισε και έναν ακόμη μύθο που είχε χτίσει η προπαγάνδα του ΣΥΡΙΖΑ. Την περιβόητη φορολόγηση των πλουσίων, με το «περιουσιολόγιο» και τα λοιπά. Να δούμε τι θα μπορέσουμε να βρούμε στη χώρα για να φορολογήσουμε, είπε σε μια αποστροφή του λόγου του ο Τσίπρας.
Οι καπιταλιστές, όμως, δεν έχουν μόνο προσωπική περιουσία, βίλες, πισίνες, κότερα, καταθέσεις. Εχουν τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, κατέχουν όλα τα βασικά μέσα παραγωγής. Οποιος θέλει να θίξει τα καπιταλιστικά συμφέροντα για να σώσει τον εργαζόμενο λαό δεν έχει παρά ν’ αρχίσει να τους απαλλοτριώνει. Αυτό αποτελεί ταμπού για την αστική πολιτική, ταμπού και για τον ΣΥΡΙΖΑ που δίνει συνεχώς όρκους πίστης στην «υγιή επιχειρηματικότητα». Γι’ αυτό γίνεται λόγος μόνο για την προσωπική περιουσία των καπιταλιστών και όχι για την περιουσία που συνιστούν οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις. Αν σκεφτούμε, μάλιστα, ότι μεγάλο μέρος από τις προκλητικές ρυθμίσεις της μνημονιακής πολιτικής αφορούσαν τους καπιταλιστές, οι οποίοι απολαμβάνουν την κινεζοποίηση της εργατικής τάξης, αλλά αυτές οι ρυθμίσεις θα απασχολήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε βάθος χρόνου, ανάλογα με την «πορεία της οικονομίας», θα καταλάβουμε καλύτερα την ουσία της διαχείρισης που θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, αν καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση.
Γιατί, όμως, ο Τσίπρας να αποκαλύπτει το συντηρητικό πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ, πάνω στην κορύφωση μιας προεκλογικής περιόδου, που θα αποτυπώσει τους πολιτικούς συσχετισμούς δυο χρόνια μετά τις διπλές εκλογές του 2012 και θα αποτελέσει –περισσότερο ή λιγότερο– πρόκριμα για τις επόμενες εθνικές εκλογές; Γιατί, ολοένα και περισσότερο, διακηρύσσει τις «ρεαλιστικές» προσαρμογές στην πολιτική του; Η εξήγηση ότι απευθύνεται σε συντηρητικά στρώματα πολιτών-ψηφοφόρων, δεδομένου ότι προς τ’ αριστερά έχει πιάσει ταβάνι, δεν επαρκεί για να ερμηνεύσει το φαινόμενο. Τι σόι αριστερή κυβέρνηση θα είναι αυτή που θα στηρίζεται σε πολίτες-ψηφοφόρους με συντηρητικές διαθέσεις, δηλαδή –για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους– σε υπερασπιστές του καπιταλισμού και της ΕΕ; Αριστερή κυβέρνηση με συντηρητικούς ψηφοφόρους συνιστά «αντίφαση στους όρους». Αυτά τα επιχειρήματα είναι καλά για να αλληλοπείθονται οι συριζαίοι, δεν αντέχουν όμως σε στοιχειώδη κριτική.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει βάλει ως στόχο να κυβερνήσει. Αν αυτό μπορούσε να γίνει με αριστερούς όρους (ο όρος χρησιμοποιείται καταχρηστικά, γιατί στην πραγματικότητα τέτοιοι όροι δεν υπάρχουν), τότε θα ριζοσπαστικοποιούσε τον πολιτικό του λόγο. Δε θα τον συντηρητικοποιούσε, όπως κάνει. Αυτός που θέλει να κυβερνήσει οφείλει να έχει «σχέδιο Β» για την περίπτωση που δεν μπορεί να κυβερνήσει μόνος του ή με συμμαχίες με μικρά σχήματα. Το «σχέδιο Β» του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο «μεγάλος συνασπισμός» με τη ΝΔ και αυτό το σχέδιο υπηρετεί η συντηρητικοποίηση του πολιτικού του λόγου. Αυτό, βέβαια, δεν ομολογείται, για ευνόητους λόγους.
YΓ1: Κατόπιν όλων των παραπάνω, δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν απομαγνητοφώνησε και δεν παραθέτει στην ιστοσελίδα του τη συνέντευξη Τσίπρα στον Σρόιτερ.
ΥΓ2: «Δεν έχουμε καμιά πρόθεση να οδηγήσουμε τη χώρα εκτός ευρώ ή να διαλύσουμε την Ευρωζώνη… Το σημερινό πρόγραμμα δεν είναι βιώσιμο, η δική μας πρόταση το καθιστά βιώσιμο… Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθήσει ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αποτελεσματικό και ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής εξισορρόπησης» («Realnews», 4.5.2014). «Στη συνάντηση αυτή ο κ. Τσίπρας εμφάνισε εκ νέου το ευρωπαϊκό προφίλ του… Δεν έκανε καμία αναφορά σε ενδεχόμενα ρήξεων με την Ευρώπη, ενώ τα χαμόγελα περίσσεψαν… Τα όσα είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στον Γερμανό συνομιλητή του δεν έδειξαν να τρομοκρατούν τον κ. Ασμουσεν. Κεντρική διαβεβαίωση του κ. Τσίπρα ήταν πως το κόμμα του θα επιδιώξει "λύση εντός ευρωπαϊκού πλαισίου", ενώ η διατύπωση πως "το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο", δεν συνοδεύτηκε από απειλές περί μονομερούς διαγραφής του» (Βήμα, 4.5.2014). Ετσι παρουσίασαν δυο μεγάλες αστικές εφημερίδες τη συνάντηση Τσίπρα-Ασμουσεν στην Αθήνα. Επισήμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανακοίνωσε τίποτα. Η συνάντηση περιβλήθηκε με το πέπλο της μυστικής διπλωματίας. Tυχαίο;
Πέτρος Γιώτης