Πριν από δυο χρόνια και δυο μήνες, παίρνοντας αφορμή από την ιστορία του υφυπουργού Διαματάρη (ενός εκ των «αρίστων» του Μητσοτάκη), που δήλωνε ένα… λαμπρό βιογραφικό με σπουδές… που δεν είχε κάνει, η στήλη έθεσε το ερώτημα: αλήθεια, τι σπουδές είχε κάνει ο Στάλιν;
Γράφαμε, λοιπόν, απαντώντας στο ερώτημα: «Το φτωχόπαιδο από μια κωμόπολη της Γεωργίας δεν κατάφερε να τελειώσει ούτε ένα παπαδίστικο σχολείο μέσης εκπαίδευσης, στο οποίο το είχε στείλει η μάνα του. Αρχισε τα επαναστατικά του (φαινόταν από μικρός), τον απέβαλαν διά παντός και ξεκίνησε έκτοτε μια λαμπρή πορεία στο ρωσικό επαναστατικό κίνημα (μετά και στο διεθνές).
Στη διάρκεια αυτής της πορείας δε σταμάτησε ποτέ να μαθαίνει. Ρουφούσε σαν σφουγγάρι τους κλασικούς, μάθαινε φιλοσοφία, πολιτική οικονομία, κοινωνιολογία, διαμορφωνόταν σε έναν ολοκληρωμένο επαναστάτη. Παράλληλα, παρήγαγε και ο ίδιος θεωρία. Κι όταν ήρθε η ώρα το κόμμα του να πάρει την εξουσία, ως ηγέτρια δύναμη της Ρωσικής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, ήταν έτοιμος να αναλάβει τα πιο υψηλά καθήκοντα. Και να τα φέρει σε πέρας με επιτυχία, καθώς συνέχισε να μελετά και να παράγει θεωρία.
Σκέφτεστε τι πλάκα θα είχε, στις συναντήσεις τους στη διάρκεια του Β’ παγκόσμιου πολέμου, ο απόφοιτος του Χάρβαρντ και του Κολούμπια μεγαλοαστός Ρούσβελτ ή ο απόφοιτος του Χάροου και της Στρατιωτικής Ακαδημίας αριστοκράτης Τσόρτσιλ να τολμούσαν να ρωτήσουν τον Στάλιν για τις ακαδημαϊκές σπουδές του; Μπορεί να τον μισούσαν θανάσιμα (ιδιαίτερα ο Τσόρτσιλ), όμως έχουν εκφράσει δημόσια το θαυμασμό τους για τις ικανότητές του».
Θυμηθήκαμε αυτό το σχόλιο από τον καυγά περί… αυτοπεποίθησης, που άναψε στον ΣΥΡΙΖΑ, μετά από τη συνέντευξη του Τσακαλώτου στην «Καθημερινή», στην οποία υποστήριξε την ελιτίστικη (και κωλοπαιδίστικη, για να τα λέμε όλα) άποψη περί αυτοπεποίθησης που αποκτιέται μόνο μετά από σπουδές σε ιστορικά αστικά σχολεία και κολλέγια.
Γράφαμε σ’ εκείνο το σχόλιό μας ότι οι «Διαματάρηδες» (που ανθούν σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο), επικαλούνται ανύπαρκτες σπουδές, προσπαθώντας να κρυφτούν πίσω από τους ακαδημαϊκούς τίτλους, γιατί έτσι θέλει τους πολιτικούς ηγήτορές της η μπουρζουαζία. Και συνεχίζαμε:
«Αντίθετα, το προλεταριάτο, πέρα από κορυφαίους διανοούμενους που υπηρέτησαν την υπόθεσή του, μερικοί με λαμπρούς ακαδημαϊκούς τίτλους (Μαρξ, Λένιν, Λούξεμπουργκ, Γκράμσι, Καρλ Λίμπκνεχτ, Γληνός και τόσοι άλλοι), έχει αναδείξει από τα σπλάχνα του ηγέτες που δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από τους διανοούμενους. Με την αυτομόρφωση, με τη δουλειά μαζί με επαναστάτες διανοούμενους κατηρτισμένους σε ειδικούς τομείς, με σπουδές σε κομματικές σχολές και στις σχολές της Κομμουνιστικής Διεθνούς, αναδείχτηκαν σε τεράστιες πολιτικές προσωπικότητες στις χώρες τους και διεθνώς.
Για να αναφερθούμε σε μερικούς μόνο, ο Γερμανός Ερνστ Τέλμαν ήταν λιμενεργάτης στο Αμβούργο, ο Ισπανός Χοσέ Ντίαθ ήταν αρτεργάτης στη Σεβίλλη, ο δικός μας Νίκος Ζαχαριάδης ήταν λιμενεργάτης στην Κωνσταντινούπολη, ο Πολωνός Μπολεσλάβ Μπιερούτ ήταν εργάτης στο Λούμπλιν, ο Τσέχος Κλίμεντ Γκόντβαλντ ήταν κλωστοϋφαντουργός και μετά οικοδόμος. Τεράστιες προσωπικότητες όλοι τους, σφράγισαν την ιστορία των χωρών τους. Ακόμα και οι αστοί ιστοριογράφοι, που τους μισούν θανάσιμα, δεν τολμούν να αμφισβητήσουν τις ηγετικές τους ικανότητες, ούτε ασχολήθηκαν ποτέ με τα πτυχία τους».
Για τον Τέλμαν, τον Ντίαθ, τον Ζαχαριάδη, τον Μπιερούτ και τον Γκόντβαλντ γράφαμε, όχι για τον… Καρανίκα, που υπερασπίστηκε τη θέση του ως συμβούλου στο μέγαρο Μαξίμου επί Τσίπρα, καμαρώνοντας ότι εκτός από το ΤΕΙ που τελείωσε, παίζει… τον μαρξισμό και τη διαλεκτική στα δάχτυλα.
Αν θέλαμε να κάνουμε συγκρίσεις επιστημονικού επιπέδου, θα λέγαμε ότι το ΕΜΠ που τελείωσε ο Τσίπρας και η Ιατρική του ΕΚΠΑ που τελείωσε ο Πολάκης είναι πολύ ανώτερες από το Κολλέγιο της Οξφόρδης που τελείωσε ο Τσακαλώτος. Η κουβέντα περί «αυτοπεποίθησης», λοιπόν, δεν αφορά το επίπεδο των σπουδών, αλλά την ταξική καταγωγή. Ο μεγαλοαστικής καταγωγής Τσακαλώτος κοιτάζει με σηκωμένο το φρύδι τον μεσοαστικής καταγωγής Τσίπρα και τον φτωχικής αγροτικής καταγωγής Πολάκη, όχι λόγω των σπουδών τους, που είναι ανώτερες από τις δικές του, αλλά λόγω της καταγωγής τους. Μάλλον αισθάνεται ένα είδος κόμπλεξ, ιδιαίτερα έναντι του Τσίπρα. Ετσι, ο ελιτισμός του μεταφράζεται σε καθαρό αρχοντοχωριατισμό.
Οπως αρχοντοχωριατισμό συνιστά η συμπεριφορά κάποιων τύπων σαν τον Καρανίκα που βρέθηκαν από το πουθενά στο μέγαρο Μαξίμου και θεωρούν ότι το δικαιούνταν γιατί… παίζουν τον Μαρξ στα δάχτυλα. ‘Η κάποιων άλλων, σαν τον Νίκο Παππά για παράδειγμα, που τους… ξεβλάχεψε ο Καμμένος δείχνοντάς τους πώς ανοίγεις τα μπουζούκια της παραλιακής για πριβέ γλέντι, και συμπεριφέρονταν σαν παιδική χαρά, με τη βεβαιότητα ότι παίζουν τους αστούς σαν χάντρα σε κομπολόι (θυμηθείτε και τον κολλητό του Παππά, τον Πετσίτη, που ΄λεβγαζε φωτογραφίες στο μέγαρο Μαξίμου, για να πιστέψει ότι δεν ονειρεύεται αλλά είναι αυτός που ζει τα μεγαλεία της εξουσίας).
Ελιτισμός και αρχοντοχωριατισμός, όπως κι αν εκδηλώνονται, αποτελούν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Είναι ίδιον των αστών οπορτουνιστών που παριστάνουν τους αριστερούς και μιλούν με θράσος για το «ηθικό πλεονέκτημά τους». Χάρη στα καπρίτσια της τύχης έγιναν πολύ πρόσφατα κόμμα εξουσίας και απολαμβάνουν τα προνόμια που αυτό συνεπάγεται. Ετσι κι αλλιώς, η διαχείριση της αστικής εξουσίας, στην πιο απεχθή μορφή της μάλιστα, δεν έχει σχέση με αριστερή πολιτική. Πώς θα μπορούσαν αυτοί που δε δίστασαν να αρπάξουν την ευκαιρία και να διαχειριστούν την αστική εξουσία, να μην συμπεριφέρονται ελιτίστικα, αρχοντοχωριάτικα κωλοπαιδίστικα; Οι προσωπικές συμπεριφορές πάνε πακέτο με τις πολιτικές επιλογές.
Π.Γ.
