Από τον πρώτο κιόλας χρόνο της ΝΔ, μετά την… ολοκλήρωση της περιβόητης «απογραφής», είχαμε το σλόγκαν της «ήπιας προσαρμογής». Από το πρώτο κιόλας δεκαήμερο του ΠΑΣΟΚ, μετά την… «καταγραφή»-εξπρές, έχουμε το σλόγκαν της «δίκαιης δημοσιονομικής προσαρμογής». Το επίθετο μόνο αλλάζει. Το ουσιαστικό παραμένει το ίδιο: «δημοσιονομική προσαρμογή».
Το επίθετο (ήπια ή δίκαιη) έχει να κάνει με την προπαγάνδα. Κάθε κυβέρνηση θέλει να φορά το μανδύα της κοινωνικής ευαισθησίας. Το ουσιαστικό, όμως (δημοσιονομική προσαρμογή), που παραμένει το ίδιο, έχει να κάνει με την πρακτική πολιτική.
Δεν σας διαφεύγει, ασφαλώς, ότι τον ίδιο όρο τον ακούμε εδώ και δεκαετίες. Κάθε φορά η Ελλάδα έχει ανάγκη «δημοσιονομικής προσαρμογής». Είτε γιατί «το έλλειμμα θα αφανίσει τη χώρα», όπως έλεγε ο Α. Παπανδρέου το 1993, παραλαμβάνοντας από τον Μητσοτάκη, που επίσης είχε κάνει μια σκληρή «δημοσιονομική προσαρμογή», είτε γιατί έπρεπε «να εκπληρώσουμε τα κριτήρια του Μάαστριχτ, για να μπούμε στην ΟΝΕ», όπως έλεγε μερικά χρόνια αργότερα ο Σημίτης.
Τι σημαίνει δημοσιονομική προσαρμογή επίσης το γνωρίζουμε. Είναι ο politically correct όρος αυτού που στην καθομιλουμένη αποκαλείται λιτότητα. Είτε μι- λούν για «στενωπό», είτε για «τούνελ», είτε για «κατάσταση ανάγκης», ίδιο είναι το περιεχόμενο: βαριά φορολογία με καθαρά αντιλαϊκό χαρακτήρα και πετσόκομμα των κοινωνικών δαπανών. Το χάπι πασπαλίζεται πάντοτε και με λίγη ζάχαρη. Κάποια επιδόματα πτωχοκομείου καλούνται να παίξουν αυτό το ρόλο.
Ομως, η τρέχουσα λιτότητα στη δημοσιονομική διαχείριση δεν αρκεί. Το λέει και η Κομισιόν συνέχεια: δεν αρκούν τα πρόσκαιρα μέτρα. Απαιτούνται μέτρα μόνιμης απόδοσης. Ετσι, φτάνουμε στις περιβόητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το έλεγε ο Καραμανλής, το λέει και ο Παπανδρέου. «Ξεκινάμε ένα μεγάλο κύμα αλλαγών και αντιμετωπίζουμε όλες τις παραμέτρους. Τις αντιμετωπίζουμε σε βάθος και προσπαθούμε να τις αφομοιώσει και να τις αποδεχθεί και η ελληνική κοινωνία», ήταν τα πρώτα λόγια του νέου κυβερνητικού εκπρόσωπου Γ. Πεταλωτή, την περασμένη Τρίτη.
Τι σημαίνει διαρθρωτικές αλλαγές από οικονομική άποψη; Σημαίνει μείωση των κρατικών δαπανών για Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια, Ασφάλιση και λοιπές κοινωνικές δαπάνες (π.χ. επιχορήγηση επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας). Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Με αντεργατικές και αντιλαϊκές αλλαγές: χαμηλότερες συντάξεις, περισσότερα χρόνια δουλειάς, πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για περίθαλψη και φάρμακα, ακριβότερα μέσα μαζικής μεταφοράς κ.λπ. κ.λπ.
Εχουμε γράψει πολλές φορές, ότι στην οικονομία έχουμε «κουκιά μετρημένα». Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές. Κάτι τέτοιες ονειρεύονται μόνο ο Τσίπρας και οι λοιποί Συριζοσυνασπισμένοι. Κάτι τέτοιες προπαγανδίζουν οι κυβερνήσεις στις προεκλογικές περιόδους. Αν ρωτήσετε έναν οικονομολόγο θα σας πει ότι από κάποιους πρέπει να εισπράξεις φόρους και από κάποιους πρέπει να κόψεις δαπάνες.
Πρέπει να είναι εξαιρετικά αφελής όποιος πιστεύει ότι η κυβέρνηση θα βάλει χέρι στις φουσκωμένες τσέπες των καπιταλιστών. Τους είδατε μήπως να ανησυχούν; Τους είδατε να τρέχουν πανικόβλητοι να βγάλουν έξω τα κεφάλαιά τους; Οταν αυτοί αναγορεύονται σε βασικό μοχλό της ανάκαμψης και της πράσινης ανάπτυξης, γιατί ν’ ανησυχούν μήπως υπερφορολογη- θούν; Αρα, κάποιοι άλλοι θα πληρώσουν τους νέους φόρους. Μήπως θα κοπούν οι προκλητικές επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις προς τις επιχειρήσεις; Η κυβέρνηση επαναλαμβάνει συνεχώς, ότι ο κρατικός προϋπολογισμός θα τους στηρίζει πιο «γενναία». Αρα, κάποιες άλλες δαπάνες θα κοπούν.
Π.Γ.