17 Νοέμβρη 1973 – 17 Νοέμβρη 2004. Τί σηματοδοτεί το Πολυτεχνείο 31 χρόνια μετά;
Η συζήτηση επανέρχεται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες. Και κυριαρχείται πάντα από τον επίσημο λόγο. Από τον αστικό λόγο, όπως αυτός αρθρώνεται από τον αστικό κομματικό χάρτη, με την ποικιλοχρωμία των λέξεων και των νοημάτων που εμπεριέχει αυτός ο χάρτης. Με τη διαφορά ότι τέτοιες μέρες βγαίνουν στην πρώτη γραμμή κάποιοι από τους πρωταγωνιστές (πραγματικοί ή γιαλαντζί) εκείνης της περιόδου, που έχουν ακολουθήσει τη γνωστή πορεία, από το νεανικό ριζοσπαστισμό στην ώριμη μετάλλαξη και στην ενσωμάτωση στο σύστημα.
Καταβάλλεται, βέβαια, προσπάθεια να αρθρωθεί και ένας αντίλογος. Μόνο που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ακούγεται μίζερος, μουσειακός, καθηλωμένος σε μνήμες και συνθήματα που δεν μπορούν να αντιστοιχηθούν με το σήμερα. Η ίδια μονότονη επανάληψη παρατηρείται και σ’ αυτόν τον λόγο. Ο κύκλος της μεταπολίτευσης έκλεισε, αλλά πολλοί δεν το έχουν πάρει είδηση ή δεν θέλουν να το συνειδητοποιήσουν, γιατί κάτω από τον ήλιο της μεταπολίτευσης είχαν κι αυτοί μια θεσούλα για να στεγάσουν την ιδεολογικοπολιτική τους πραμάτεια.
Ο κύκλος της μεταπολίτευσης έκλεισε ταυτόχρονα με κάποιες κοσμοϊστορικές αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο, ανεξάρτητα απ’ αυτές και σε συνάρτηση μ’ αυτές. Ο νέος κύκλος που άνοιξε (γιατί βέβαια, η Ιστορία δεν τέλειωσε, ούτε μπορεί να τελειώσει, σε πείσμα όσων επαγγέλθηκαν το τέλος της) έχει τη δική του θεώρηση και για το Πολυτεχνείο. Μια θεώρηση την οποία δεν μπορεί να μολύνει κανένα από τα ιδεολογήματα της μεταπολίτευσης.
Το Πολυτεχνείο δεν είναι ο αγώνας για την αποκατάσταση της αστικής δημοκρατίας, σύμφωνα μ’ αυτή τη θεώρηση. Αν ήταν έτσι, τότε δεν μας αφορά, τους το χαρίζουμε. Το Πολυτεχνείο ήταν ο αγώνας των «τρελών» ενάντια στη βαρβαρότητα.
Ο αγώνας που αναζητούσε τη συγχώνευσή του με τα πλατιά εργαζόμενα στρώματα και δεν την πέτυχε παρά σε μικρό βαθμό. Ο αγώνας που χαρακτηριζόταν από αυτοθυσία, διαθεσιμότητα, αλληλεγγύη, συλλογικότητα, χαρακτηριστικά που τόσο μας λείπουν σήμερα.
Ο αγώνας που αναζητούσε τη συγχώνευσή του με τα πλατιά εργαζόμενα στρώματα και δεν την πέτυχε παρά σε μικρό βαθμό. Ο αγώνας που χαρακτηριζόταν από αυτοθυσία, διαθεσιμότητα, αλληλεγγύη, συλλογικότητα, χαρακτηριστικά που τόσο μας λείπουν σήμερα.
Το Πολυτεχνείο του ‘73 στέλνει σήμερα χαιρετισμό στην αδούλωτη Φαλούτζα, το Ραμάντι, τη Βαγδάτη, στο αδούλωτο Ιράκ που αντιστέκεται με το όπλο στο χέρι ενάντια στο βάρβαρο κατακτητή. Οχι για να συγκριθεί μαζί τους. Οχι για ν’ ανεβάσει το δικό του μέγεθος ή να κατεβάσει το δικό τους. Αλλά για να θυμίσει το νήμα που συνδέει τα γεγονότα της παγκόσμιας αντίστασης στη βαρβαρότητα, ανεξάρτητα από το ειδικό τους βάρος στην εξέλιξη της παγκόσμιας Ιστορίας. Ποιο είναι αυτό το νήμα; Είναι η αντίσταση, η μη υποταγή, η περιφρόνηση της υπεροπλίας του αντίπαλου. Ολα αυτά που δεν δίνουν απλά νόημα στη θυσία, όπως θέλουν οι διάφορες μοιρολογίστρες, αλλά που κρατούν ζωντανή την προοπτική της τελικής νίκης.
ΥΓ: Το σημείωμα αυτό δημοσιεύτηκε πέρυσι τέτοια μέρα στη στήλη. Δεν αλλάξαμε παρά μόνο μερικές λέξεις.