Η εξέγερση της προλεταριακής νεολαίας στη Γαλλία συνεχίζεται, αν και με μικρότερη ένταση και σε μικρότερη έκταση. Πέρα από τα άλλα (πολλά) σημαντικά συμπεράσματα που πρέπει να βγάλουμε απ’ αυτά τα επεισόδια της ταξικής πάλης, αξίζει να σταθούμε στις αντιδράσεις της γαλλικής κυβέρνησης. Αντιδράσεις που υπακούουν στην τακτική του μαστίγιου και του καρότου. Αγρια καταστολή, με την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης, που προσιδιάζει σε πολεμικές περιόδους, από τη μια, αλλά και «χάιδεμα» και γλείψιμο και υποσχέσεις για κοινωνικές παρεμβάσεις στα προάστια, από την άλλη.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία, ότι αυτή η κοινωνική παρέμβαση θα είναι οριακή και αργά ή γρήγορα θα ξεχαστεί. Ομως σε πρώτη φάση θα υπάρξει. Δεν θ’ αλλάξει τη φύση του γαλλικού καπιταλισμού, δεν θα αμβλυνθούν οι ταξικές ανισότητες, όμως κάποιοι άνεργοι θα βρουν δουλειά, κάποιοι θα πάρουν ταμείο ανεργίας. Είναι ο μόνος τρόπος για να τους κρατήσουν για κάποιο διάστημα ήσυχους. Ξέρουν καλά ότι με την καταστολή δεν υπάρχει περίπτωση να τα καταφέρουν και, βέβαια, δεν μπορούν να κρατούν μια χώρα σαν τη Γαλλία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης επ’ αόριστον.
Ο,τι «πέσει» στα προάστια θα είναι αποτέλεσμα, κατάκτηση της εξέγερσης. Της εξέγερσης και όχι του ρεφορμισμού.
Αλλωστε, οι εξεγερμένοι έχουν πλήρη συνείδηση της αποτυχίας του ρεφορμισμού. «Τόσα χρόνια κοροϊδεύατε τους πατεράδες μας», λέει μια από τις κραυγές που ακούγονται από τα εξεγερμένα γκέτο. Περιδεής ο ρεφορμισμός παρακολουθεί την εξέγερση να κερδίζει με τη μαχητικότητα και τη δύναμή της αυτά τα ελάχιστα που ο ίδιος δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει στο γαλλικό προλεταριάτο. Δεν έβαλε τέτοιους στόχους η εξέγερση (οι εξεγέρσεις δεν θέτουν μετριοπαθείς στόχους, αλλά ζητούν το άπαν), όμως τους κατέκτησε ως παράπλευρο όφελος.
Αλλωστε, οι εξεγερμένοι έχουν πλήρη συνείδηση της αποτυχίας του ρεφορμισμού. «Τόσα χρόνια κοροϊδεύατε τους πατεράδες μας», λέει μια από τις κραυγές που ακούγονται από τα εξεγερμένα γκέτο. Περιδεής ο ρεφορμισμός παρακολουθεί την εξέγερση να κερδίζει με τη μαχητικότητα και τη δύναμή της αυτά τα ελάχιστα που ο ίδιος δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει στο γαλλικό προλεταριάτο. Δεν έβαλε τέτοιους στόχους η εξέγερση (οι εξεγέρσεις δεν θέτουν μετριοπαθείς στόχους, αλλά ζητούν το άπαν), όμως τους κατέκτησε ως παράπλευρο όφελος.
Ιδού, λοιπόν, το δίδαγμα για μας και για όλους τους εργαζόμενους της Ευρώπης. Τίποτα δεν χαρίζεται. Τίποτα δεν καταχτιέται χωρίς αγώνα, σκληρό και ανυποχώρητο. Δεν προσπαθούμε να βρούμε ιστορικές αναλογίες ανάμεσα στην κατάσταση στη Γαλλία και σ’ αυτή στην Ελλάδα. Δεν σκεφτόμαστε με μια μηχανιστική λογική. Μας είναι ξένες οι επαναστατικές ονειρώξεις.
Αναρωτιόμαστε, όμως, γιατί αυτοί και όχι εμείς; Με το δικό μας κίνημα, με το δικό μας ιστορικό φορτίο, με τις δικές μας ιδιομορφίες, με τις δικές μας ισορροπίες. Ομως με μοναδικό κριτήριο, ότι τίποτα δεν χαρίζεται. Τίποτα δεν μπορεί να προκύψει μέσα από ήρεμους κοινοβουλευτικούς περιπάτους, μέσα από πηγαινέλα ρεφορμιστικών-γραφειοκρατικών ηγεσιών στα υπουργεία, μέσα από σεμνές, πειθαρχημένες, νόμιμες διαμαρτυρίες. Αυτό το έργο το βλέπουμε να παίζεται χρόνια τώρα. Και γευόμαστε τα αποτελέσματά του. Το άλλο έργο, το έργο του αγώνα, της διεκδίκησης, της μάχης, το έχουμε ξεχάσει. Αυτό το έργο μας θυμίζει η εξέγερση της προλεταριακής νεολαίας της Γαλλίας. Μας προκαλεί και μας προσκαλεί να το παίξουμε. Με τους δικούς μας όρους, αλλά να το παίξουμε.