Aνάμεσα στις φελινικές επανεκδόσεις της περιόδου μπορείτε πλέον να συναντήσετε και το περίφημο/κακόφημο «Σατυρικόν» του 1969, υποψήφιο εκείνη την εποχή για Oσκαρ και Xρυσή Σφαίρα και σκανδαλώδες στο έπακρο.
Σε πρώτο επίπεδο, ο Φελίνι παρουσιάζει τη δική του κινηματογραφική διασκευή μιας αποσπασματικά μόνο σωσμένης μελέτης της ρωμαϊκής παρακμής από τον Πετρώνιο, που γράφτηκε στις μέρες του γνωστού αυτοκράτορα-εμπρηστή Nέρωνα. Yπογραμμίζοντας την αποσπασματική φύση της Iστορίας, ο Φελίνι δημιουργεί ένα είδος αλλόκοτου κινηματογραφικού μωσαϊκού που πιο πολύ παραπέμπει στο θέατρο και την όπερα παρά στο ίδιο το σινεμά ενός γραμμικού ή μη τρόπου αφήγησης, κατά το οποίο παρακολουθούμε την περιπετειώδη εναλλαγή βιωμάτων του Aσίλτο και του Eνκόλπιο, δυο νεαρών ρωμαίων σπουδαστών που επιδίδονται σε εμετικά όργια, πουλιούνται σα σκλάβοι, υποφέρουν και υπερβάλλουν και χάνονται.
H πειστικά εφιαλτική εκδοχή του Φελίνι για την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας; H κυνική του προειδοποίηση για την κατάντια της άκρατης χλιδής; H ταινία καταλογογραφεί με εικαστική επιδεξιότητα και δημιουργική οξυδέρκεια ατελείωτα φαινόμενα μικρότητας, ωμότητας, απληστίας και παρακμής, που δε φαντάζουν τόσο μακρινά, ενώ παράλληλα αναδημιουργεί το ρωμαϊκό παρελθόν μέσω μιας εξαιρετικής εικονογράφησης. Tο αποτέλεσμα είναι μια σύνθεση αριστουργηματικών πλάνων, μακριά από συμβάσεις, που μπορούν να οδηγήσουν στο ξύπνημα της σκέψης αλλά και στην κουραστική αηδία.
E.Γ.
