Μια απρόσμενη ταινία από τη Δανία ασχολείται με την αντίσταση κατά της Γερμανικής κατοχής στα 1944, όταν ο πόλεμος ήδη πλησιάζει στο τέλος του. Αν και η ταινία αναφέρεται στην αληθινή ιστορία δυο νεαρών αντιφασιστών που αποτέλεσαν τον επιχειρησιακό πυρήνα της οργάνωσης «Holger Danske» και κατάφεραν τολμηρά χτυπήματα κατά των κατακτητών, δίνει ωστόσο την ευκαιρία για γενικότερες σκέψεις όσον αφορά τη δομή, την έκταση και την ποιότητα της αντίστασης των Δανών εναντίον της χιτλερικής Γερμανίας. Είναι γεγονός ότι οι σκανδιναβικές χώρες, αλλά και άλλες, όπως το Βέλγιο, κράτησαν μια εντελώς αμφιλεγόμενη στάση κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου. Εν πολλοίς συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς και όπου υπήρξε αντίσταση αυτή ήταν υποτονική και περιορισμένη.
Στην περίπτωση της Δανίας, μόνο κατά τα δύο τελευταία χρόνια του πολέμου υπήρξε έμπρακτη αντίσταση, που εντούτοις ουδέποτε πήρε μαζικές διαστάσεις, αφού οι Γερμανοί διατήρησαν μέχρι τότε την εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας καθιστώντας την ένα ιδιόμορφο προτεκτοράτο. Πριν το 1943 η όποια αντίσταση είχε παθητική μορφή και πήρε τη μορφή συνεργασίας δανών αξιωματικών με την Αγγλική Διοίκηση. Ηταν επόμενο ότι αυτή η άτυχη περίοδος της δανικής ιστορίας, όπου μόλις 1.500 άτομα σ` όλη τη χώρα οργανώθηκαν στην αντίσταση, θα περνούσε στην αφάνεια απασχολώντας όλο και λιγότερο τις επόμενες γενιές.
Ο Μάντσεν, έχοντας σαφή γνώση αυτής της ιστορικής περιόδου, την απομυθοποιεί με το δικό του τρόπο, παρουσιάζοντας την ιστορία των αντιστασιακών Flame και Citron περισσότερο σαν δραστηριότητα «τρομοκρατών» απέναντι σε μια σχεδόν νόμιμη εξουσία, με όλα τα χαρακτηριστικά που έχει αυτή η δράση: κατασκοπεία, δολοπλοκίες, εκτελέσεις, ρίσκα. Μόνοι εναντίον όλων. Ηταν λογικό και επόμενο ότι από τη στιγμή που απουσίαζε η μαζική ενιαία αντίσταση, η πορεία των δυο αυτών μαχητών θα έπαιρνε τον μοναχικό, χωρίς ελπίδα δρόμο που συνήθως ακολουθούν οι απόκληροι και οι παράνομοι.
Πρέπει πάντως να πούμε, ότι οι σημερινοί Δανοί ενδιαφέρθηκαν και αγκάλιασαν αυτή την άγνωστη πτυχή της ιστορίας τους. Εστω κι έτσι, έστω και καθυστερημένα, αισθάνονται την ανάγκη να γίνουν συμμέτοχοι της περήφανης στάσης κάποιων που δεν δίστασαν να θυσιαστούν σε μια χώρα και μια εποχή που λίγοι τόλμησαν να το κάνουν.
Ελένη Σταματίου
