Είναι από τα διεθνή ζητήματα που δεν λες ποτέ ότι «ο κύβος ερρίφθη». Αναφερόμαστε στο Κυπριακό που βρίσκεται πάντοτε στο επίκεντρο μιας εντοπισμένης διεθνούς κινητικότητας, καθώς ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες γνωστοποίησε ότι θα συγκαλέσει την πολυθρύλητη νέα άτυπη διάσκεψη (μάλλον στις αρχές Μάρτη, στο Greentree στη Νέα Υόρκη).
Αμέσως κινητοποιήθηκε η διπλωματία όλων των πλευρών. Ο Τσαβούσογλου έσπευσε πρώτος στα κατεχόμενα για διαβουλεύσεις με τον Ερσίν Τατάρ. Τη Δευτέρα μεταβαίνει στη Λευκωσία ο Μητσοτάκης για διαβουλεύσεις με τον Αναστασιάδη. Αύριο μεταβαίνει στην Κύπρο, για διαβουλεύσεις και με τον Αναστασιάδη και με τον Τατάρ, ο βρετανός ΥΠΕΞ Ντομινίκ Ράαμπ, τον οποίο έσπευσε να συναντήσει στο Λονδίνο χθες ο Δένδιας.
Τσαβούσογλου και Τατάρ ξεκαθάρισαν ότι για την τουρκική/τουρκοκυπριακή πλευρά «δεν έχει νόημα να διαπραγματευτούμε για μια ομοσπονδία». Αυτό είναι και το καινούργιο στοιχείο σ’ αυτόν το γύρο του Κυπριακού. Η Τουρκία έχει ανοιχτά ταχθεί υπέρ της λύσης των δύο κρατών (τα οποία θα μπορούσαν να συνεργαστούν στο πλαίσιο μιας χαλαρής συνομοσπονδίας) και πλέον υπάρχει και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα ηγέτης που έχει την ίδια θέση και μ’ αυτήν εμφανίστηκε στις σχετικά πρόσφατες εκλογές (Τατάρ).
Ο Γκουτέρες, σε πρόσφατες δηλώσεις του, είπε ότι θα αποδεχόταν ακόμα και αυτό (δεν απέρριψε, δηλαδή, τη λύση των δύο κρατών από άποψη αρχών, ως αντίθετη στα ψηφίσματα του ΟΗΕ), υπό την προϋπόθεση ότι θα ήταν αποδεκτό και από τις δύο πλευρές. Η ελληνική/ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποδέχεται αυτή τη λύση (μπορεί ο Αναστασιάδης παλιότερα να ήταν θιασώτης της, σήμερα όμως, αποδυναμωμένος και μετά από το σκάνδαλο με τα «χρυσά διαβατήρια», δεν νομίζουμε ότι θα τολμήσει να υποστηρίξει τις παλιές του απόψεις), τίποτα όμως δεν εμποδίζει την τουρκική/τουρκοκυπριακή πλευρά να τη θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στο Greentree.
Ο Τσαβούσογλου, πάντως, μιλώντας στη Λευκωσία, έδωσε μεγαλύτερο βάρος στο ζήτημα του διαμοιρασμού της κυπριακής ΑΟΖ ανάμεσα στις δυο κοινότητες, παρά στο ζήτημα του «θανάτου» της ομοσπονδίας και της «γέννησης» των δύο κυρίαρχων κρατών. Κάτι μας λέει ότι αυτό μπορεί να είναι διαπραγματευτική τακτική: ρίχνουμε στο τραπέζι το μάξιμουμ (λύση δύο κρατών), παίρνουμε το μίνιμουμ (διαμοιρασμός ΑΟΖ), αφού το άλλο μέρος θα έχει βρεθεί σε άμυνα, και αφήνουμε τη διαδικασία να σέρνεται, όπως σέρνεται εδώ και πάνω από μισόν αιώνα.
Αν η τουρκοκυπριακή πλευρά καταστεί ισότιμος εταίρος στα αφορώντα την κυπριακή ΑΟΖ, η Τουρκία σπάει την απομόνωσή της στην Ανατολική Μεσόγειο, που της επιβλήθηκε από τα δύο τριγωνικά σχήματα των τελευταίων ετών (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος). Τότε η Τουρκία δε θα χρειάζεται να δαπανά τεράστιους οικονομικούς πόρους και διπλωματικό κεφάλαιο για να στέλνει τα ερευνητικά σκάφη και τα σκάφη-γεωτρύπανα σε διάφορα σημεία, εντός της κυπριακής ΑΟΖ ή σε αμφισβητούμενες (από Ελλάδα και Τουρκία) και μη οριοθετημένες θαλάσσιες περιοχές.
Μετά τη συνάντησή του με τον Ράαμπ στο Λονδίνο ο Δένδιας δήλωσε ότι αναμένει από τη Βρετανία «να συμβάλει στη δημιουργία στην Ανατολική Μεσόγειο ενός πλαισίου εφαρμογής των κανόνων του διεθνούς δικαίου, καθώς επίσης και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)». Το γεγονός ότι χρειάστηκε να επιστρατευθεί «κυβερνητική πηγή» για να «εξηγήσει» ότι η ελληνική κυβέρνηση δε ζητά από τη βρετανική να ταχθεί υπέρ των ελληνικών δικαίων, αλλά τουλάχιστον να υποστηρίζει ρητά την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου σε ζητήματα όπως η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, και να σημειώσει ότι μετά το Brexit ελλοχεύει ο κίνδυνος η Βρετανία να προσεγγίσει την Τουρκία, δείχνει ότι μάλλον ο Δένδιας συνάντησε πάγο.
Ειδικά για το Κυπριακό, που συζήτησαν Δένδιας και Ράαμπ, βρετανός αξιωματούχος σχολίασε ότι η κυβέρνησή του ελπίζει πως η άτυπη πενταμερής θα οδηγήσει σε έναν νέο επίσημο γύρο διαπραγματεύσεων. Χρειάστηκε να επιστρατευθεί και πάλι «ελληνική πηγή» για να δηλώσει ότι «δεν μπορούμε να πάμε στην πενταμερή με παγιωμένη την ατμόσφαιρα μιας Τουρκίας που απειλεί. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η πενταμερής είναι η τελευταία ευκαιρία για λύση». Αρα, και σε σχέση με το Κυπριακό τα βρήκε σκούρα ο Δένδιας στο Λονδίνο.
Εύκολα συνάγεται απ’ όσα εκτέθηκαν παραπάνω ότι Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά έγιναν και πάλι «δύο θέματα σε μία συσκευασία» και εμπλέκονται με τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό στην ευρύτερη περιοχή. Τίποτα θετικό δεν πρόκειται να βγει για το λαό των δύο κυπριακών κοινοτήτων από το παζάρι που ξαναξεκινά.