Βουβάλια και βατράχια στο βάλτο των Βρυξελλών

Ας αφήσουμε, όμως, τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ στις καθημερινές τυχοδιωκτικές περιπλανήσεις του, που του έχουν προσδώσει επάξια τον άκρως τιμητικό τίτλο… «Μαυρογιαλούρος του 21ου αιώνα», και ας προσγειωθούμε στην πραγματικότητα. Οχι στη φενακισμένη από την καθημερινή μιντιακή διαμεσολάβηση πραγματικότητα, αλλά στην… πραγματική πραγματικότητα.
 

Γράφαμε σε εκτεταμένη ανάλυσή μας την προηγούμενη εβδομάδα, ότι το ελληνικό πρόβλημα είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Οτι πίσω από τη διαμάχη της Λαγκάρντ με τον Σόιμπλε δεν κρύβονται διαφορετικές θεωρητικές απόψεις για το πώς θα γίνει βιώσιμο το ελληνικό κρατικό χρέος, αλλά κρύβεται ο άγριος ανταγωνισμός ανάμεσα στο αμερικάνικο και το γερμανικό χρηματιστικό κεφάλαιο. Ο γερμανικός οικονομικός Τύπος έχει προσθέσει τις τελευταίες μέρες και άλλη μια ενδιαφέρουσα διάσταση. Γράφει ότι είναι και η κινέζικη κυβέρνηση που ασκεί αφόρητη πίεση στη Γερμανία να μη δεχτεί με τίποτα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια κρατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων όπως η ΕΚΤ και οι δύο ευρωπαϊκοί μηχανισμοί στήριξης (EFSF και ESM), όπως ζητά το αμερικανοκίνητο ΔΝΤ.
 

Γιατί, όμως, να ενδιαφέρονται οι Κινέζοι για τη διαμάχη ανάμεσα στο ΔΝΤ και την υπό γερμανική επιτροπεία Ευρωζώνη περί τη διαχείριση του ελληνικού χρέους; Απ’ όσο γνωρίζουμε, δεν είναι κάτοχοι ελληνικού χρέους για ν’ ανησυχούν από ένα ενδεχόμενο OSI (Οfficial Sector Involvement, δηλαδή Συμμετοχή του Δημόσιου Τομέα). Ναι, αλλά είναι κάτοχοι ισπανικού και ιταλικού κρατικού χρέους και ξέρουν πολύ καλά πως αν αρχίσει να ξηλώνεται το πουλόβερ δε θα ‘χει σταματημό μέχρι να ξηλωθεί όλο.
 

Τη νύχτα της 20ής προς την 21η Νοέμβρη του 2012 παίχτηκε στις Βρυξέλλες ένα ακόμη επεισόδιο του άγριου ανταγωνισμού ανάμεσα στα δυο αντίπαλα χρηματιστικά-ιμπεριαλιστικά κέντρα, το αγγλοσαξονικό, που –αν και Γαλλίδα– εκπροσώπησε η Κριστίν Λαγκάρντ, και το γερμανο-ευρωπαϊκό, που εκπροσώπησε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, συνεπικουρού-μενος από τους συναδέλφους του της Ολλανδίας, της Αυστρίας και της Φινλανδίας. Η ελληνική πλευρά ήταν, φυσικά, απούσα (ο θλιβερός Στουρνάρας απλώς παρίστατο), ενώ και ο περιβόητος «άξονας του Νότου» απέδειξε για μια ακόμη φορά πως δεν είναι παρά μια προπαγανδιστική σαπουνόφουσκα. Ωσεί παρών ο Πιερ Μοσκοβισί, χωρίς ρόλο ο Βιτόριο Γκρίλι και ο Λουΐς δε Γκίντος. Ακόμη και ο αθεράπευτος εραστής του «άξονα του Νότου» Αλέξης Τσίπρας δεν τόλμησε αυτή τη φορά να ψέξει τη συγκυβέρνηση των Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη διότι δεν εντάχθηκε στον «άξονα του Νότου». Κάνοντας γαργάρα προηγούμενες δηλώσεις του, μετακινήθηκε αυτή τη φορά προς την πλευρά του αγγλοσαξονικού στρατοπέδου (είναι, άλλωστε, δεδηλωμένος θαυμαστής του Μπαράκ Ομπάμα), κατηγορώντας τη συγκυβέρνηση ότι δεν αξιοποίησε τις αντιθέσεις ανάμεσα στα δύο κέντρα.
 

Ο Σαμαράς «και τ’ άλλα παιδιά», βέβαια, γνωρίζουν πολύ καλά μια αφρικανική και μια ελληνική παροιμία. Η αφρικανική λέει πως, όταν στο βάλτο πλακώνονται τα βουβάλια, την πληρώνουν τα βατράχια. Η ελληνική λέει πως έξω από το χορό πολλά τραγούδια λέγονται. Τι θα έκανε, δηλαδή, ο Στουρνάρας; Πώς ακριβώς θα αξιοποιούσε τη διαμάχη ΔΝΤ-Ευρωζώνης (Γερμανίας); Θα έπαιρνε το μέρος της Λαγκάρντ; Ε, και; Ποιος θα του έδινε σημασία; Να τελειώνουμε κάποτε με το παραμυθάκι των δήθεν μαλακών διαπραγματευτών που πρέπει ν’ αντικατασταθούν με σκληρούς για να δού-με θεού πρόσωπο. Στα διαβούλια τύπου Βρυξελλών η κάθε πλευρά δεν προσέρχεται με όπλα τη μαγκιά και τη διαπραγματευτική δεινότητα. Προσέρχεται με όπλο τη δύναμη του κεφαλαίου και της κρατικής οντότητας που εκπροσωπεί. Γι’ αυτό και ο «άξονας του Νότου», στον οποίο τόσες σπονδές απέτισε το ΣΥΡΙΖΑίικο στρατόπεδο, διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη, πριν καν λειτουργήσει. Ο μεν Ολάντ ουδέποτε μπήκε σ’ αυτόν (παρά τα ψεύδη, που μόνο η εγχώρια προπαγάνδα διέδωσε και ουδείς άλλος στην Ευρώπη), προτιμώντας την επαναθέρμανση του γερμανο-γαλλικού άξονα (παρά τα προβλήματα και τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα δυο μέρη), ο δε Μόντι σπρώχνει τον Ραχόι σε προσφυγή και Μνημόνιο, για να κερδίσει χρόνο για την Ιταλία.

Με τι όπλα, λοιπόν, μπορεί να διαπραγματευθεί ο κακομοιριασμένος ελληνικός καπιταλισμός σε τέτοια διαβούλια; Ποια δύναμη κεφαλαίου θα βάλει πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Ούτε στα παραμύθια δεν μετατρέπεται το βατραχάκι σε βουβάλι. Δυνατή θα μπορούσε να είναι μια άλλη Ελλάδα, χωρίς καπιταλισμό, χωρίς εξάρτηση, όμως μια τέτοια Ελλάδα δε θα είχε κανένα λόγο να παρευρίσκεται σε τέτοια διαβούλια και να προσπαθεί να διαπραγματευθεί. Μαζί με τον καπιταλισμό θα είχε διαγράψει και την ένταξή της σε ιμπεριαλιστικές συσσωματώσεις τύπου ΕΕ και ΝΑΤΟ, όπως και το κρατικό χρέος, το οποίο ο ελληνικός λαός έχει πληρώσει άπειρες φορές.
 

Προσωρινός συμβιβασμός
 

Στην ανάλυσή μας της προηγούμενης εβδομάδας σημειώναμε επίσης: «Τι θα γίνει τελικά; Το πιθανότερο είναι να καταλήξουν σ’ ένα νέο συμβιβασμό, που θα είναι προσωρινός, όπως ήταν και όλοι οι προηγούμενοι. Οπως έχουμε σημειώσει και σε προηγούμενα φύλλα, όταν βρεθεί συμβιβασμός ανάμεσα στα δυο αντιμαχόμενα ιμπεριαλιστικά κέντρα, αυτός θα περιλαμβάνει και κάποια τεχνικά εργαλεία για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους, γιατί όλοι θέλουν αυτό να είναι βιώσιμο, δηλαδή να μπορεί το ελληνικό κράτος, με σκληρές πολιτικές δημοσιονομικής λιτότητας και με ξεπούλημα περιουσιακών του στοιχείων, να πληρώνει τα τοκοχρεολύσια, τα οποία θα εξακολουθήσουν να παραμένουν εξοντωτικά και μετά την όποια νέα ρύθμιση. Η Γερμανία θα δώσει κάτι, για να πάρει περισσότερα. Αυτό δεν κάνει από την αρχή που ξέσπασε η κρίση; Ακόμη και τα ευρωομόλογα μπορεί να δώσει κάποια στιγμή, θα έχει πάρει ως αντάλλαγμα όμως τον πλήρη έλεγχο της Ευρωζώνης».
 

Ολα δείχνουν πως έχουμε φτάσει στο παραπέντε αυτού του συμβιβασμού. Το ΔΝΤ έκανε πίσω από την απαίτησή του για OSI («κούρεμα» χρεών που βρίσκονται στα χέρια κρατών και ευρωπαϊκών μηχανισμών), ζητά όμως να βρεθεί λύση στο «κενό χρηματοδότησης» μέχρι το 2016 και όχι μέχρι το 2014 που θέλουν οι Γερμανοί. Αναζητούν, λοιπόν, τα τεχνικά μέσα που θα υλοποιήσουν το συμβιβασμό τους. Τεχνικά μέσα που κάθε άλλο παρά ουδέτερα είναι. Σε κάθε περίπτωση, κάποιος χάνει και κάποιος κερδίζει από μια ρύθμιση. Είναι, λοιπόν, πολύ πιθανό μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα, που θα ξανασυνεδριάσει το Eurogroup, τα επιτελεία των δύο στρατοπέδων να έχουν επεξεργαστεί τα τεχνικά στοιχεία για όλο το «πακέτο» και οι αρχηγοί των επιτελείων (Λαγκάρντ, Σόιμπλε και σία) να κάνουν το τελικό παζάρι και να φτάσουν σε συμφωνία.
 

Και τότε ο Σαμαράς θα πάρει «την πόζα νικητή που καλπάζει πάνω σε κάθιδρο παλιάλογο προς τις επευφημίες του πλήθους», για να θυμηθού-με μια φράση του γερμανού δραματουργού Χάινερ Μίλερ. Οι επευφημίες του πλήθους θα είναι, βέβαια, κονσέρβα, γιατί ο ελληνικός λαός στενάζει και δεν πρόκειται να επευφημίσει αυτούς που κλέβουν τη μπουκιά από το στόμα των παιδιών του. Θα επευφημίσει ο εσμός των εξωνημένων ραδιοτηλεοπτικών και έντυπων ρουφιάνων, που συνηθίζουν να εμφανίζονται σαν «εκπρόσωποι της κοινής γνώμης».
 

Στο μεταξύ, όμως, ο γονατισμένος από την ανέχεια ελληνικός λαός λούζεται το θέατρο της «πολιτικής αντιπαράθεσης». «Η Ελλάδα έκανε εκείνο που έπρεπε και στο οποίο είχε δεσμευτεί. Οι εταίροι μας, μαζί με το ΔΝΤ, επίσης οφείλουν να κάνουν εκείνο που έχουν αναλάβει», δήλωσε ο Σαμαράς. «Η Ελλάδα έχει κάνει στο ακέραιο αυτά που έπρεπε παίρνοντας πολύ δύσκολες αποφάσεις για πολλοστή φορά (…) Τις επόμενες ημέρες -το ταχύτερο δυνατόν- πρέπει να οριστικοποιηθεί το σχήμα της βιωσιμότητας», δήλωσε ο Βενιζέλος. (Τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται ακόμα και στο επίπεδο των δηλώσεων, που εμφανίζονται ταυτόσημες σε όλα τα σημεία). Φυσικά, ο Τσίπρας αντεπιτέθηκε μερικές ώρες αργότερα, κατηγορώντας τον Σαμαρά ότι δεν αξιοποίησε «τις μεγάλες διαπραγματευτικές δυνατότητες που δίνει η διάσταση απόψεων μεταξύ των εταίρων» και υποσχόμενος ότι ο ίδιος θα κάνει «επιθετική διαπραγμάτευση».

Σαμαράς και Βενιζέλος πρέπει να δείξουν ότι παίρνουν μέρος στο παιχνίδι, ότι ασκούν τη δική τους πίεση πάνω στους «εταίρους», για να μπορούν μετά, όταν εκταμιευτεί η «δόση», να πανηγυρίσουν από καλύτερες θέσεις. Στην πραγματικότητα, δεν μπορούν και δε θέλουν να κάνουν καμιά διαπραγμάτευση. Κρατούν τη στάση του σοφού βατράχου που κρύβεται σε μια άκρη μέχρι να τελειώσει ο τσακωμός των βουβαλιών. Οσο για τον Τσίπρα, φοβούμενος ότι μπορεί το «πακέτο» της ερχόμενης Δευτέρας να περιλαμβάνει ακόμα και θέσπιση κάποιας «περιόδου χάριτος» στην αποπληρωμή του χρέους προς τα κράτη της Ευρωζώνης και τον EFSF, πρόταση που την είχε κάνει σημαία του ο ΣΥΡΙΖΑ και που τώρα θα προσπαθήσει να την κεφαλαιοποιήσει πολιτικά ο Σαμαράς, έσπευσε να βγει από τ’ αριστερά για να μην «αδειαστεί» ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από μερικές μέρες.
 

Θα προσέξατε, ασφαλώς, ότι δεν κάνουμε καμιά αναφορά στα σενάρια που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με τα μέτρα που θα συνοδεύουν την αποδέσμευση της «δόσης» (ή των «δόσεων»). Θεωρούμε ότι η ενασχόληση μ’ αυτά τα σενάρια αποπροσανατολίζει και απομακρύνει από την ουσία του ζητήματος. Γιατί και πάλι το χρέος δε θα είναι βιώσιμο και θα χρειαστούν και νέες ρυθμίσεις στο μέλλον.
 

Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει τα ίδια πράγματα, από το Μάη του 2010, όταν έγινε η προσφυγή και υπογράφτηκε το πρώτο Μνημόνιο; Το πρώτο δάνειο των 100 δισ. παρουσιάστηκε σαν οριστική λύση. Οποιος τολμούσε τότε να μιλήσει για ανάγκη «ρύθμισης» του χρέους βρισκόταν αντιμέτωπος με την κατηγορία της «εθνικής προδοσίας». Μετά, τον Ιούλη του 2011, είχαμε το πρώτο PSI, με «κούρεμα» 21%. Και πάλι παρουσιάστηκε ως τελική λύση, για να φτάσουμε σε τρεις μόλις μήνες (Οκτώβρης 2011) στην απόφαση για το PSI+, με «κούρεμα» 50%, που υλοποιήθηκε τελικά το Φλεβάρη του 2012. Και πάλι είχαμε πανηγύρια για τελική λύση, ενώ ο Παπανδρέου με τον Βενιζέλο, που στο μεταξύ είχε αντικαταστήσει τον Παπακωνσταντίνου, πανηγύριζαν ότι έκαναν τη μεγαλύτερη διαγραφή χρέους στην ιστορία των κρατών και συνήψαν τη μεγαλύτερη δανειακή σύμβαση στην ελληνική ιστορία. Σε λιγότερο από ένα χρόνο και αφού στο μεταξύ το χρέος εκτινάχτηκε, αντί να μειωθεί, ξανά-μανά τα ίδια.
 

Εφιάλτης διαρκείας
 

Προσωρινή θα είναι, λοιπόν, και η όποια λύση επιτευχθεί τώρα. Από τις στήλες της «Κόντρας» έχει αποδειχτεί, από την πρώτη στιγμή, τότε που όλοι ασχολούνταν με «θετικές προτάσεις» για την αντιμετώπιση της «κρίσης χρέους», ότι το χρέος είναι ένα εργαλείο για την «κινεζοποίηση» του ελληνικού λαού, που βολεύει και τους τοκογλύφους του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου, ώστε να εξακολουθούν ν’ απομυζούν κάθε ικμάδα πλού-του που παράγεται στη χώρα μας, και την ελληνική κεφαλαιοκρατία, ώστε να εξασφαλίσει εργατική δύναμη σε εξευτελιστική τιμή, εκτινάσσοντας στα ύψη το βαθμό εκμετάλλευσής της.
 

Οταν υπογράφτηκε το πρώτο Μνημόνιο, οι πάντες –πλην αυτής εδώ της εφημερίδας– μιλούσαν για «κρίση χρέους», η οποία έχει ανάγκη από κάποια διαχείριση, κυρίως με σκληρή δημοσιονομική πολιτική. Εμείς υποστηρίξαμε ότι η κρίση χρέους είναι σύμπτωμα μιας τυπικής καπιταλιστικής κρίσης. Εντοπίσαμε ότι τα 110 δισ. του πρώτου δανείου ήταν ποσό ίσο με το ποσό των ομολόγων ελληνικού δημοσίου που έληγαν την περίοδο αναφοράς. Δηλαδή, στην πραγματικότητα γινόταν αντικατάσταση του παλιού χρέους με νέο. Η ίδια αντιστοιχία υπάρχει και ανάμεσα στα νέα δάνεια των 130 δισ. (που δεν είναι ακριβώς τόσα) και στις λήξεις ομολόγων ελληνικού δημοσίου στη νέα περίοδο αναφοράς. Σημειώσαμε, μάλιστα, ότι και μετά το «κούρεμα» μένει ένα ποσό χρέους το οποίο δεν καλύπτεται και γι’ αυτό θ’ απαιτηθούν νέα δάνεια.
 

Στο τελευταίο επιμείναμε με φορτικότητα, υποστηρίζοντας από την πρώτη στιγμή ότι πολύ σύντομα θα φανεί πως το κρατικό χρέος εξακολουθεί να είναι μη βιώσιμο. Περίπου 110 δισ. είναι οι τόκοι μέχρι το 2020 και άλλα περίπου 100 δισ. τα χρεολύσια. Για την αποπληρωμή διαθέτουν μόλις 36,5 δισ.  από τη νέα δανειακή σύμβαση. Από πού θα εξασφαλι-   στούν τα υπόλοιπα 173,5 δισ.; Αυτή τη στιγμή κάνουν λόγο για την ύπαρξη ενός «χρηματοδοτικού κενού» λίγο πάνω από τα 30 δισ. Πώς θα καλυφθούν τα περίπου 140 δισ. που μένουν μέχρι το 2020; Αυτή τη στιγμή καλύπτονται με… δημιουργική λογιστική. Τα greek statistics έχουν γίνει eurogroup statistics και IMF statistics. Φτιάχνουν εξωπραγματικά σενάρια, με μέση ετήσια ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ μέχρι το 2020 κατά 2,5% και μέσα ετήσια πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 4,5% του ΑΕΠ και… δίνουν λύση. Στο χαρτί, βεβαίως, γιατί στη ζωή άλλα αποδεικνύονται. Μήπως δεν είναι το ΔΝΤ που τον περασμένο Φλεβάρη συνυπέγραφε την «οριστική λύση βιωσιμότητας» του ελληνικού χρέους και λίγους μήνες αργότερα, χωρίς να έχει μεσολαβήσει τίποτα (εκτός από την όξυνση του ανταγωνισμού ανάμεσα σε ΗΠΑ και Γερμανία), «ανακάλυψε» ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο;
 

Δεν έχει, λοιπόν, καμιά σημασία ν’ ασχοληθούμε με τις τεχνικές λύσεις που θα δοθούν τη Δευτέρα 26 Νοέμβρη, γιατί και αυτές θα είναι προσωρινές, όπως ήταν και όλες οι προηγού-μενες. Πρέπει να απεγκλωβιστούμε από τη λογική της διαχείρισης του χρέους και να δούμε την ουσία.

Το δημόσιο χρέος, λοιπόν, όπως σημειώθηκε παραπάνω, είναι ένα εργαλείο. Ενα εργαλείο, καταρχάς, για την απομύζηση κάθε πόρου του ελληνικού κράτους από τους διεθνείς τοκογλύφους, που δεν μοιάζουν μορφικά με τον σεξπιρικό Σάιλοκ, επί της ουσίας όμως είναι το ίδιο αδίστακτοι μ’ αυτόν. Μέσω του κρατικού προϋπολογισμού επιχειρείται η μεγαλύτερη και η πιο βίαιη αναδιανομή εισοδήματος που έχει γίνει σ’ αυτόν τον τόπο μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ξεζουμίζουν το λαό με όλα τα μέσα για ν’ αποπληρώσουν τους τοκογλύφους του διε-   θνούς χρηματιστικού κεφάλαιου, ενώ παράλληλα ετοιμάζονται να ξεπουλήσουν «μπιρ παρά» όλα τα φιλέτα της δημόσιας περιουσίας, μεταξύ των οποίων και επιχειρήσεις που έφτυσε αίμα ο ελληνικός λαός για να χτιστούν, όπως η ΔΕΗ.
 

Παράλληλα, όμως, στο όνομα της αντιμετώπισης της «κρίσης χρέους», βρίσκεται σε εξέλιξη και μια εφιαλτική επιχείρηση «κινεζοποίησης» του ελληνικού λαού, μια επιχείρηση εργασιακής βαρβαρότητας, το τελευταίο κρεσέντο της οποίας θεσπίστηκε με το πολυνομοσχέδιο-εφιάλτη που ψηφίστηκε πριν μερικές μέρες, με τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και τις υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους, που εκδίδονται με ρυθμό πολυβόλου.
 

Ο ελληνικός λαός θα εξακολουθήσει να βιώνει έναν εφιάλτη διαρκείας, τον εφιάλτη της κινεζοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι λόγος για νέα μέτρα γίνεται την ε- παύριο κιόλας των προηγούμενων, ενώ αποκαλύπτονται και οι αισχρές λαθροχειρίες που έκανε η συγκυβέρνηση στο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε πριν από δύο εβδομάδες.
 

Σύμφωνα με το προσχέδιο της τρόικας, που διέρρευσε από τις Βρυξέλλες, προβλέπονται «αδιευκρίνιστα μέτρα» ύψους 6,4 δισ. ευρώ, που κατανέμονται σε 2,6 δισ. για το 2015 και 3,8 δισ. για το 2016. Κι όμως, στο Μεσοπρόθεσμο τα μέτρα για το 2015 και το 2016 είναι 4,6 δισ. Μια διαφορά της τάξης του 1,8 δισ. ευρώ κάθε άλλο παρά αμελητέα ποσότητα είναι. Και βέβαια, τα μέτρα που θα παρθούν θα είναι μεγαλύτερου ύψους, γιατί δεν πρόκειται να πιαστούν οι στόχοι ούτε του 2012 ούτε του 2013. Η ύφεση θα είναι φέτος βαθύτερη από το –6,5% που αναφέρεται στον προϋπολογισμό και το 2013 θα φτάσει και θα ξεπεράσει το –7%, έναντι –4,5% που «προβλέπουν» κυβέρνηση και τρόικα. Η μαύ-ρη τρύπα που θα δημιουργηθεί θα καλυφθεί με νέα αντιλαϊκά μέτρα, όπως γίνεται και μέχρι τώρα.
 

ΥΓ: Σε ό,τι αφορά τον πακτωλό που τάχα θ’ αρχίσει να κυλά, φορτίζοντας τον ελληνικό καπιταλισμό με αναπτυξιακή δυναμική, ο καταλληλότερος για να μας μιλήσει είναι ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δ. Δασκαλόπουλος: «Είναι ουτοπία να περιμένουμε πως οι δόσεις των δανεικών θα φέρουν την πολυπόθητη ανάπτυξη. Είναι ουτοπία να νομίζουμε ότι η επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα σημάνει ρευστότητα στην αγορά. Απλά θα καλύπτει τις ζημιές από το PSI και τις δικές τους αισιόδοξες εκτιμήσεις του ρίσκου. Η πίεση, εξάλλου, για την απορρόφηση των εκδόσεων των εντόκων γραμματίων του δημοσίου θα στεγνώσει ακόμη περισσότερο από κεφάλαια τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Είναι ουτοπία να πιστεύουμε ότι η πληρωμή των χρωστούμενων του  δημοσίου θα συνεισφέρει στην ανάκαμψη. Η, σταδιακή μάλιστα, κάλυψη των υποχρεώσεων του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα αφορά σε μεγάλο βαθμό συγκεκριμένους και λίγους τομείς της οικονομίας, που δεν έχουν τη δυνατότητα να ηγηθούν μίας αναπτυξιακής προσπάθειας».

Γι’ αυτό και οι καπιταλιστές με προκλητικό τρόπο ζητούν να τους ενισχύσει το κράτος για να επιστρέψουν για μπίζνες στα Βαλκάνια.