Μίσος, όχι μόνο για την ένοπλη αντικαθεστωτική δράση, αλλά και για την αξιοπρέπεια. Μίσος που προοιονίζεται μια ανάλογη απόφαση. Αυτό είναι το συμπέρασμα που βγάλαμε εμείς από τη σημερινή, τελευταία μέρα εξέτασης μαρτύρων υπεράσπισης στη δίκη για την υπόθεση του Επαναστατικού Αγώνα. Επί 15 μήνες που παρακολουθούμε αυτή τη δίκη, δεν είχαμε ακούσει τις φωνές των τακτικών και αναπληρωτών δικαστών, εκτός από την περίοδο που σχεδόν μουρμουρίζοντας βοηθούσαν τον πρόεδρο στην ανάγνωση των προκηρύξεων της οργάνωσης (στη φάση της ανάγνωσης των εγγράφων). Παρήλασαν οι «φιδέμποροι» της Αντιτρομοκρατικής, με επικεφαλής τον τμηματάρχη Παπαθανασάκη, που «έστησε» όλη αυτή την υπόθεση, και δεν τους υπέβαλαν ούτε μία ερώτηση –για τα μάτια, βρε αδερφέ– μολονότι κάποιοι ισχυρισμοί τους ήταν τερατώδεις. Και ξαφνικά, ενώ είχε τελειώσει η κατάθεση της τελευταίας μάρτυρα, της αδερφής της Μαρί Μπεραχά, Ολίβιας, προς γενική έκπληξη ακούστηκε η εκ δεξιών του προέδρου δικαστής να ρωτά τη μάρτυρα, συγκρατώντας με δυσκολία την επιθετικότητα στη φωνή (όχι όμως και στην έκφραση του προσώπου).
Είπε στην Ολίβια Μπεραχά, ότι θα περίμενε απ’ αυτή να περιγράψει μια συνομιλία με την αδελφή της τη μέρα που συνελήφθη ο Κώστας Γουρνάς και γινόταν επί ώρες έρευνα στο σπίτι της. Ποια ήταν η θέση της αδελφής της, αν εξεπλάγη, αν ήταν σ’ αυτήν γνωστά κάποια πράγματα ή όλα, αν γνώριζε, αν περίμενε να γίνει κάτι! Η μάρτυρας δεν είχε δυσκολία ν’ απαντήσει, απνευστί μάλιστα: Η αδελφή μου, είπε, ήταν μια παγωμένη εικόνα. Προφανώς εξεπλάγη. Εκείνο που μου είπε ήταν: «Ολίβια, έχουν πιάσει τον Κώστα και δεν καταλαβαίνω τι συμβαίνει». Εν προκειμένω, όμως, σημασία δεν έχει η απάντηση, αλλά η ερώτηση, η οποία προσπαθούσε –εμμέσως πλην σαφώς– να αποσπάσει κάποια δήλωση καταδίκης της πολιτικής δράσης του Κ. Γουρνά. Εκείνο που δεν άντεξε η αρχαιότερη εκ των συνέδρων του τρομοδικείου ήταν ο ποταμός αξιοπρέπειας που κύλησε από το στόμα των μαρτύρων υπεράσπισης, που δεν περιορίστηκαν να μιλήσουν μόνο για την Μαρί Μπεραχά, αλλά και για τον σύζυγό της Κώστα Γουρνά, εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους και σ’ αυτόν. Ηθελαν δηλώσεις καταδίκης, ήθελαν διαχωρισμό από τον Κ. Γουρνά και δεν τον πήραν.
Από το σύνολο των μαρτύρων υπεράσπισης θα ξεχωρίσουμε την Μαρία Κοκκινίδου. Θα καταλάβετε γιατί. Εργαζόταν στη LIFO, στο λογιστήριο. Ο Κ. Γουρνάς εργαζόταν επίσης εκεί, κάνοντας τις εξωτερικές εργασίες. Ενας σκληρά εργαζόμενος νέος άνθρωπος, καθόλου λουφαδόρος, τρομερά γρήγορος στη δουλειά, που όταν γυρνούσε από τις εξωτερικές εργασίες, βοηθούσε τους συναδέλφους του στις δικές τους δουλειές. Ενας γλυκύτατος άνθωπος, ένας εξαιρετικός χαρακτήρας, με τον οποίο συνδέθηκαν με συναδελφική φιλία. Εχει κι αυτή δύο παιδιά, είναι κοντά στην ηλικία και συζητούσαν συχνά για τις οικογένειές τους. Οταν είδε τη φωτογραφία του Κώστα στην τηλεόραση και άκουσε τον οχετό, έπαθε σοκ. Οταν ο Κώστας ανέλαβε την πολιτική ευθύνη δεν άλλαξε τίποτα στα αισθήματά της γι’ αυτόν. Ηξερα πως ό,τι και να έκανε ο Κώστας το έκανε για καλό, είπε. Το μόνο που την στενοχωρούσε είναι πως δεν ήξερε τη διεύθυνση του σπιτιού του, δεν γνώριζε τη σύζυγό του. Ηθελε να τη βρει για να της πει ότι είναι μαζί της. Μέχρι που πήγε μια συγγενής για να πάρει ένα πιστοποιητικό για τον Κώστα από το λογιστήριο της LIFO. Εγραψε το τηλέφωνό της σ’ ένα χαρτάκι και δυο λόγια με τα οποία ζητούσε από τη γυναίκα του να της τηλεφωνήσει και της το έστειλε. Η Μαρί της τηλεφώνησε μετά από μερικές μέρες, συναντήθηκαν, ταίριαξαν, έγιναν καλές φίλες και τα επόμενα τρία καλοκαίρια έκαναν μαζί διακοπές με τα παιδιά τους. Κάποια στιγμή, συνέχισε η μάρτυρας, μου τηλεφώνησε για να μου πει ότι είναι κι αυτή κατηγορούμενη. Ηταν γελοίο. Το έκαναν για να πιέσουν τον Κώστα κατέληξε.
Αυτή η νέα γυναίκα, με δύο παιδιά, θα μπορούσε να μη βρίσκεται ως μάρτυρας στη δίκη. Το ότι βρέθηκε αποτελεί ένα θρίαμβο των ακατάλυτων αρχών της αλληλεγγύης και της αξιοπρέπειας, που ζουν και θα εξακολουθήσουν να ζουν ανάμεσα στους απλούς λαϊκούς ανθρώπους, σε πείσμα εκείνων που προσπαθούν να καλλιεργήσουν τη ρουφιανιά και το homo hominis lupus. Κι είναι αυτό που ενεργοποιεί το μίσος εκείνων που αποτελούν το μηχανισμό καταστολής της αστικής εξουσίας.
Ο Μανώλης Μπεραχάς, πατέρας της Μαρί, αναφέρθηκε στη ζωή της κόρης του. Από μικρή έδειξε αγάπη για το χορό. Σπουδασε στην Κρατική Σχολή Ορχηστρικής Τέχνης και στη συνέχεια χορό και χορογραφία σε βρετανικό πανεπιστήμιο. Χόρεψε με μερικές από τις πιο γνωστές ομάδες χορού στην Ελλάδα. Στη συνέχεια πέρασε στην ενδυματολογία. Δούλεψε σε μεγάλες παραγωγές όπερας (Ντον Κάρλο, Μαγικός Αυλός) καθώς και σε κινηματογραφικές ταινίες. Με τον Κώστα είναι μαζί από το 2004, ενώ το 2008 γεννήθηκαν τα δίδυμα αγοράκια τους. Μέχρι που γεννήθηκαν τα παιδιά εργάζονταν και οι δύο για να τα φέρουν βόλτα, ζώντας μια λιτή ζωή. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε στη μέρα της σύλληψης του Κώστα και της έρευνας στο σπίτι της κόρης του. Τρεις φορές ανέβηκε στο σπίτι, για να πάρει ένα-ένα τα παιδιά και να μεταφέρει φαγητό. Και τις τρεις είδε τους ασφαλίτες να μαζεύουν πράγματα και να τα βάζουν στις κούτες, χωρίς να φορούν γάντια, μάσκες ή τις γνωστές λευκές στολές! Αναφέρθηκε στην ομηρία της κόρης του, έξι μήνες μετά τη σύλληψη του Κώστα και ενώ αυτός βρισκόταν στη 13η μέρα απεργίας πείνας, με αίτημα να μείνει στις φυλακές Κορυδαλλού. Αναφέρθηκε και στη δική του ομηρία, δίνοντας δύο παραδείγματα: Οχτώ ώρες κράτησε η έρευνα στο σπίτι μου, 13 μήνες χρειάστηκαν για να πάρω πίσω τα πράγματα που μου πήραν, μολονότι υπήρχε σχετική δικαστική απόφαση. Κάποια στιγμή δέσμευσαν λογαριασμούς εμένα και της μητέρας της Μαρί, στους οποίους ήταν συνδικαιούχος. Λογαριασμούς με αστεία ποσά. Από 480 μέχρι 4.000 ευρώ! Η απόφαση πάρθηκε πίσω μετά από τέσσερις μήνες.
Τρεις εκδοχές βλέπω για την εμπλοκή της Μαρί σ’ αυτή την υπόθεση με το DNA, συνέχισε ο Μ. Μπεραχάς. 1) Εκανε λάθος η ΔΕΕ (Διεύθυνση Εγκληματολογικών Εργαστηρίων). 2) Οι διωκτικές αρχές προσπαθούν νε εκδικηθούν τον Κώστα, μέσω της Μαρί, επειδή κατήγγειλε το βασανισμό του και την προσπάθεια εξαγοράς του με χρήματα. 3) Μπορεί πράγματι να είναι DNA της Μαρί, όμως το DNA μεταφέρεται. Οποια εκδοχή και να υφίσταται, κατέληξε ο μάρτυρας, η Μαρί δεν έχει καμιά σχέση με την υπόθεση. Θαυμάζω το κουράγιο της και τις ψυχικές δυνάμεις με τις οποίες στέκεται κοντά στα παιδιά της και στον άντρα της και ευελπιστώ στην απαλλαγή της.
Ο Νίκος Μαλαπάνης, αδελφικός φίλος του Κ. Γουρνά, έγινε αδελφός και της Μαρί, όπως είπε. Οταν αποφάσισαν να παντρευτούν, ήταν ο ένας από τους δύο κουμπάρους τους. Με τον Κώστα, κατέθεσε, μας συνδέουν κοινοί αγώνες, κοινή πολιτική αναφορά και μια αδελφική φιλία. Μετά τη σύλληψη του Κώστα δεν είχα κανέναν ενδοιασμό στο να τον στηρίξω πολιτικά, ηθικά, οικονομικά. Στη συνέχεια, περιέγραψε πως βρέθηκε κι αυτός κατηγορούμενος για οχτώ μήνες, μαζί με τη Μαρί. Απαλλάχτηκε με το βούλευμα. Πιστεύω, κατέληξε, ότι η κατηγορία κατά της Μαρί είναι πίεση προς τον Κώστα και ελπίζω ότι θα σταματήσει εδώ, για να μπορέσει να μεγαλώσει τα δύο αγγελούδια τους και να βοηθήσει τον Κώστα στον ανηφορικό δρόμο του αγώνα του.
Η ενδυματολόγος Αλκηστις Μάμαλη, αναφέρθηκε στη γνωριμία της με τη Μαρί στις ομάδες που στήριζαν παραγωγές όπερας στο Μέγαρο και το Ηρώδειο και γυρίσματα κινηματογραφικών ταινιών. Την περιέγραψε σαν γλυκό άνθρωπο και τέλεια συνεργάτιδα, καθώς δεν ήταν ανταγωνιστική και δεν επεδίωκε την προσωπική προβολή. Ηταν ένα αγαπημένο ζευγάρι με τον Κώστα, ενώ η Μαρί ήθελε να μεγαλώσει τα παιδιά της μακριά από την Αθήνα. Περνάει δύσκολα μετά τη σύλληψη του Κώστα, συνέχισε η μάρτυρας, που χαρακτήρισε τη δίωξή της ανεξήγητη και αναπάντεχη, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα τελειώσει εδώ.
Η αδελφή του Κώστα Γουρνά, Βασιλική, αναφέρθηκε και στον αδελφό της, μολονότι ο ίδιος δεν το θέλει, όπως είπε. Περιέγραψε έναν άνθρωπο μεγαλωμένο με αξίες από τους γονείς του, ένα παιδί που από μαθητής ακόμα στο Μαντούδι δεν ανεχόταν την αδικία. Πάντα αλτρουϊστής και έτοιμος να αναλάβει τις ευθύνες του. Δεν έζησε ποτέ στην πλάτη άλλων, δούλευε μέχρι τη μέρα της σύλληψής του. Μίλησε για το σοκ που υπέστησαν όλοι με τη σύλληψη του Κώστα, με το βασανισμό του στην Ασφάλεια, με την αγριότητα των ΜΜΕ. Η Μαρί ήταν πάντα δίπλα του, συνέχισε. Τη θαυμάζω για το τεράστιο ψυχικό σθένος που έδειξε. Οταν έγινε κατηγορούμενη και η Μαρί, είπαμε όλοι ότι αυτό παραπάει. Είμαι σίγουρη ότι δεν έχει καμιά σχέση με την υπόθεση και περιμένω από το δικαστήριο να την απαλλάξει. Είμαι πολύ περήφανη, κατέληξε η μάρτυρας, που ο Κώστας είναι αδελφός μου. Κατανοώ τον αγώνα του, που είναι αγώνας για το δίκιο, για τα παιδιά του και τα παιδιά όλου του κόσμου.
Η τελευταία αποστροφή «τσίγκλησε» τον πρόεδρο, ο οποίος με ενοχλημένο ύφος ρώτησε τη μάρτυρα αν συζήτησε με τον αδερφό της για τη δράση του. Οταν η μάρτυρας απάντησε, απορημένη, ότι ο αδερφός της είχε ήδη αναλάβει την πολιτική ευθύνη, ο πρόεδρος άρχισε να αμφισβητεί την έννοια της πολιτικής ευθύνης, αμέσως όμως συγκρατήθηκε και σταμάτησε λέγοντας «ας το αφήσουμε».
Η Ολίβια Μπεραχά δήλωσε εισαγωγικά πως ο μόνος λόγος για τον οποίο έρχεται ως μάρτυρας υπεράσπισης είναι γιατί η αδερφή της μεγάλωσε με αξίες και αυτές τις αξίες τις στηρίζει. Αξίες όπως ειλικρίνεια, ανθρωπιά, αξιοπρέπεια. Για μένα η κατηγορία δεν υπάρχει, σημείωσε. Αναφέρθηκε στη ζωή της Μαρί με τον Κώστα, στους στενούς δεσμούς που ανέπτυξε και η ίδια μαζί τους. Ηταν σύντροφοι ζωής, τόνισε. Ηταν κι αυτή παρούσα κάποια στιγμή στην έρευνα και επίσης είδε τους ασφαλίτες να μαζεύουν πράγματα χωρίς κανένα μέσο προφύλαξης, να χρησιμοποιούν ακόμη και την τουαλέτα του σπιτιού, να περιφέρονται και να καπνίζουν. Καταλαβαίνω απόλυτα, σημείωσε η μάρτυρας, γιατί ο Κώστας άρχισε απεργία πείνας. Ηξερα ότι θα έδινε και την ίδια του τη ζωή για τα παιδιά του. Οταν στη 13η μέρα απεργίας πείνας κάλεσαν και τη Μαρί ως κατηγορούμενη, εκείνο που σκέφτηκα ήταν «από πού κι ως πού;». Δημιουργήθηκε σε όλη την οικογένεια ένα τεράστιο ερωτηματικό που από τότε το κουβαλάμε. Μόνο ως πράξη εκδίκησης κατά του Κώστα μπορεί να εξηγηθεί αυτή η δίωξη. Είμαι περήφανη για την αδερφή μου, κατέληξε η μάρτυρας, και για τις επιλογές της. Που έχει σύντροφο τον Κώστα, που έχει παιδιά μαζί του. Και όλοι θα είμαστε στο πλευρό του.
Αφήσαμε τελευταία την πρώτη μάρτυρα που κατέθεσε. Τη βιολόγο-ερευνήτρια Αναστασία Φύτρου, με σπουδές στο Εδιμβούργο, μεταπτυχιακό στο Imperial College του Λονδίνου και διδακτορικό στο Εδιμβούργο, που εργάζεται ως ερευνήτρια στο πανεπιστημιακό ινστιτούτο του Ηρακλείου. Με ηρεμία και χωρίς εξάρσεις, χρησιμοποιώντας άφθονο εποπτικό υλικό, αντίγραφα του οποίου παρέδιδε στον πρόεδρο για να μπορούν να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο οι δικαστές, παρέδωσε μια εκλαϊκευμένη διάλεξη, από την οποία αποδείχτηκε ότι οι άνθρωποι της Ασφάλειας χρησιμοποιούν με μη επιστημονικό τρόπο μια επιστημονική μέθοδο, ενώ στην περίπτωση της Μαρί Μπεραχά έχουν γράψει ακόμη και ψέματα, τα οποία αποδεικνύονται από τους ίδιους τους πίνακες των πραγματογνωμοσυνών τους. Δηλαδή, είπαν ψέματα στα συμπεράσματά τους, προσπαθώντας έτσι να παραπλανήσουν το δικαστήριο! Διιαμόρφωσαν μια μη επιστημονική μέθοδο που πάντα σε ενοχοποιεί. Αυτό με τρομάζει, είπε χαρακτηριστικά η επιστήμονας.
Κι εμείς καταλάβαμε ακόμη καλύτερα γιατί όλες οι περιβόητες πραγματογνωμοσύνες DNA γίνονται στο «εργαστήριο» της Ασφάλειας και όχι σε πανεπιστημιακά εργαστήρια. Διότι δε θέλουν να οδηγούνται από την έρευνα στην πιθανή ενοχή, αλλά από την ενοχή, που οι ίδιοι έχουν προαποφασίσει, να καθορίζουν τα αποτελέσματα της «έρευνας». Ενώ στα πανεπιστημιακά εργαστήρια θα βρουν επιστήμονες όχι διατεθειμένους να συμπράξουν σε ενοχοποιήσεις ανθρώπων με ανύπαρκτα στοιχεία.
ΥΓ. Στο τέλος της δίκης ο Κώστας Γουρνάς ζήτησε το λόγο και είπε: Εχω πληροφορηθεί ότι έγινε εισβολή της αστυνομίας στην κατάληψη Λέλας Καραγιάννη. Θέλω να εκφράσω την αλληλεγγύη μου στους ανθρώπους που είναι εκεί.
Η δίκη θα συνεχιστεί την Τρίτη 29 Γενάρη με την «απολογία» του Κώστα Γουρνά, που είναι ο πρώτος στη σειρά από τους παρόντες κατηγορούμενους.