Συνεχίζεται το τσιμεντάρισμα της Πάρνηθας

Την περασμένη Τρίτη ο Γ. Σουφλιάς απέστειλε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για υπογραφή το Προεδρικό Διάταγμα για την «προστασία» του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, έχοντας ενσωματώσει και τις παρατηρήσεις που έκανε, πριν ένα χρόνο, το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας. Κομπάζοντας, κατά το συνήθειο του και με τις πλάτες των «νταβατζήδων» της ενημέρωσης (και των δημοσίων έργων) έφτασε στο σημείο να χαρακτηρίσει αυτό το ΠΔ ως… μία από τις σημαντικότερες θεσμικές παρεμβάσεις του υπουργείου του στην κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος.

Ούτε ως συναρμόδιο δεν εμφανίζεται το υπουργείο Γεωργίας και βέβαια, δεν περίμενε κανείς από έναν υπουργό του επιπέδου του Ε. Μπασιάκου να βάλει φωνή και να πει «δεν μπορείτε να νομοθετείτε για τα δάση ερήμην του υπουργείου μου». Ο Σουφλιάς είναι το Νο 2 στην κυβέρνηση Καραμανλή και ο Μπασιάκος κοιτάζει την καριερίτσα του (αισθάνεται τυχερός που κατάφερε να βγάλει τρία χρόνια στην ηλεκτρική καρέκλα της πλατείας Βάθη). Πέραν τούτου, ως προς την ουσία της δασοκτόνου πολιτικής δεν διαφωνεί σε τίποτα με τον Σουφλιά. Ομως, η εκκωφαντική σιωπή των επαγγελματιών της οικολογικής ευαισθησίας (στο χώρο των ΜΜΕ και στο χώρο των ΜΚΟ) μας λέει πολλά για το δικό τους ρόλο.

Μόνο άτομα που έχουν χάσει την αίσθηση της πραγματικότητας (ή προσβλέπουν σε εξυπηρέτηση συμφερόντων) μπορούν να ισχυριστούν ότι το ΠΔ Σουφλιά προστατεύει τον ορεινό όγκο της Πάρνηθας. Ας διαλέξουν, λοιπόν, όλοι αυτοί που βαράνε παλαμάκια ή διαλέγονται πολιτισμένα με τον Σουφλιά σε ποια από τις δυο αυτές κατηγορίες θέλουν να καταταγούν.

♦ «Εγραψαν» μελετητές και δασολόγους

Το αρχικό σχέδιο ΠΔ που είχε στείλει στο ΣτΕ ο Γ. Σουφλιάς, εκτός από μερικές προσθήκες, το είχε βρει έτοιμο στα συρτάρια του γραφείου του στο ΥΠΕΧΩΔΕ. Είχε  εγκριθεί από την  Εκτελεστική Επιτροπή του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας (ΟΡΣΑ) στις 23 Ιούλη του 2003, επί υπουργίας Βάσως Παπανδρέου. Το Τμήμα Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ τον Ιούλη του 2003 είχε εκπονήσει μια μελέτη για την προστασία του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. Οι συντάκτες του σχεδίου ΠΔ, όμως, πέταξαν στα σκουπίδια αυτή τη μελέτη. Δεν έλαβαν καν υπόψη τις σοβαρές επισημάνσεις των συντακτών της, με αποτέλεσμα να συντηρείται και να επαυξάνεται το καθεστώς σε βάρος των δασών και του περιβάλλοντος.
Από την άλλη, είναι αδιανόητο να αναθέτεις στον ΟΡΣΑ  τη σύνταξη μελέτης για τον ορεινό όγκο της Αττικής, που κατά βάση καλύπτεται από δάση, και να αγνοείς προκλητικά τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Γεωργίας, τη μόνη αρμόδια Γενική Διεύθυνση για τη σύνταξη ή για την καθοδήγηση στη σύνταξη μελετών για την ανάπτυξη και προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων.

Είναι αδιανόητο να μη γίνεται αναφορά στα «έχοντας υπόψη» του ΠΔ, στην ισχύουσα δασική νομοθεσία, όταν πρόκειται για ΠΔ που υποτίθεται ότι αφορά την προστασία δασών και δασικών εκτάσεων, και να γίνεται επίκληση μόνο του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ).  Και μόνο η επίκληση αυτού του Κώδικα αποκαλύπτει πως εκείνο που πρυτάνευσε είναι η καπιταλιστική ανάπτυξη, σε βάρος των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος.

Είναι αδιανόητο να υπογράφεται το ΠΔ  μόνο από τον Γ. Σουφλιά και να αγνοείται για μια ακόμη φορά ο υπουργός Γεωργίας, ενώ είναι ο κατεξοχήν αρμόδιος να υπογράφει τέτοια ΠΔ. Οι αναγνώστες της «Κ» γνωρίζουν ότι δεν είναι η μοναδική περίπτωση που ο Ε. Μπασιάκος αγνοείται προκλητικά από τον Γ. Σουφλιά (σε προηγούμενα φύλλα έχουμε αναφέρει ανάλογες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα τα Ρυμοτομικά Σχέδια). Ο Ε. Μπασιάκος έχει αποδεχτεί αυτή την κατάσταση, γιατί και αυτός διακατέχεται από την ίδια δασοκτόνα αντίληψη και γιατί δεν έχει τα «μπαλάκια» να κοντραριστεί με τον σαρακατσάνο πολιτικό.

♦ Καίριες προειδοποιήσεις

Η Πάρνηθα είναι ήδη πολύ επιβαρυμμένη από τις συνεχείς επεμβάσεις με την κατασκευή μεγάλων έργων, εδώ και πολλές δεκαετίες, ακόμη και στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού. Ας αφήσουμε καλύτερα να μιλήσει το Τμήμα Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ με τη μελέτη του. Αναφερόμενο στη σημασία της Πάρνηθας σημειώνει ανάμεσα στ’ άλλα: «Η Πάρνηθα είναι ο σημαντικότερος βιότοπος της Αττικής. Η μελέτη που συνοδεύει το παρόν καθώς και η διαχειριστική μελέτη, που έχει εκπονηθεί από το δασαρχείο Πάρνηθας, συγκεντρώνουν όλα τα στοιχεία, που τεκμηριώνουν την οικολογική αξία του ορεινού όγκου». Συγκρίνετε αυτή την αφετηριακή προσέγγιση για τη σημασία του ορεινού όγκου της Πάρνηθας με την τακτική των κυβερνήσεων, πράσινων και γαλάζιων, να αγνοούν τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος και βγάλτε τα συμπεράσματά σας.

Στη συνέχεια, η μελέτη αναφέρεται στα προβλήματα που παρατηρούνται στην Πάρνηθα με τη συνεχή δόμηση για κατοικία και με την κατασκευή επιχειρηματικών έργων:

«Η επέκταση του οικιστικού ιστού, είτε με τη μορφή της ένταξης στο σχέδιο πόλης είτε με τη μορφή των αυθαιρέτων είτε με την εκτός σχεδίου δόμηση, αναδεικνύεται στον κύριο παράγοντα υποβάθμισης του ορεινού όγκου. Ενδεικτικά αναφέρεται: Ιπποκράτειος πολιτεία, Θρακομακεδόνες, ΓΠΣ Αχαρνών, ΓΠΣ Ανω Λιοσίων

Αυθαίρετα περιοχών Ανω Λιοσίων και Αχαρνών (Κατζανάς, Κατερινέζα κ.λ.π.), Βαρυμπόμπη, Δροσοπηγή…
Εκτός από την στενή περικύκλωση της Πάρνηθας από τον αστικό ιστό και σε συνάφεια με αυτήν έχει αναδειχθεί σε ιδιαίτερης σημασίας το πρόβλημα της αύξησης των επισκεπτών του ορεινού όγκου.

Τα στοιχεία για τους ετήσιους επισκέπτες που αναφέρονται στη διαχειριστική μελέτη του Εθνικού Δρυμού είναι απογοητευτικά για την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας της Πάρνηθας (1.000.000 επισκέπτες)…

Στην Πάρνηθα τόσο κατά το παρελθόν όσο και πρόσφατα έγιναν πολλές κατασκευές στο σύνολό τους σε περίοπτες θέσεις. Οι κατασκευές αυτές με τη μορφή που έχουν και τον όγκο που καταλαμβάνουν επηρεάζουν αρνητικά την αισθητική του τοπίου, τη χλωρίδα και την πανίδα του ορεινού όγκου.

Μεταξύ των ασύμβατων χρήσεων περιλαμβάνονται:

Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, το πάρκο των κεραιών, οι εγκαταστάσεις του ΟΤΕ, οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, οι λατομικές εργασίες, οι οργανωμένες κατασκηνώσεις καθώς και μερικοί χώροι αναψυχής.

Ολες οι παραπάνω χρήσεις είναι υφιστάμενες και λειτουργούν για μακρύ χρονικό διάστημα. Δεν είναι εφικτή κατά κανόνα η απομάκρυνσή τους από την ευαίσθητη περιοχή του ορεινού όγκου. Κατά την άποψή μας ο φορέας διαχείρισης του ορεινού όγκου θα πρέπει να εντάξει στο πρόγραμμά του τη σταδιακή μετεγκατάσταση για όσες από τις παραπάνω εγκαταστάσεις αυτό είναι δυνατό».

Οσοι γνωρίζουν πως λειτουργούν οι δημόσιες υπηρεσίες (Τμήματα, Διευθύνσεις, Γενικές Διευθύνσεις) μπορούν να κατανοήσουν πόσο προωθημένη είναι η άποψη του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ για μετεγκατάσταση κάποιων από τις εγκαταστάσεις που έχουν αναπτυχθεί στην Πάρνηθα. Οπως θα δούμε παρακάτω, όταν θα αναφερθούμε στην άποψη του Τμήματος για τις ζώνες του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας, θα διαπιστώσουμε ότι υπό το πρίσμα της μετεγκατάστασης βλέπει τη συγκρότηση τόσο των ζωνών του πυρήνα όσο και των άλλων ζωνών του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. Αντίθετα, τόσο η Β. Παπανδρέου όσο και ο Γ. Σουφλιάς είδαν τη συγκρότηση των ζωνών υπό το πρίσμα της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Επιστρέφουμε στις εκτιμήσεις του Τμήματος για τα καπιταλιστικά έργα και την οικιστική δόμηση στην Πάρνηθα (Ιπποκράτειος Πολιτεία, Θρακομακεδόνες κ.λπ.).

«Συνεταιρισμός Θρακομακεδόνων

Ο οικισμός Μακεδόνων Θρακών εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης το 1953 χωρίς προηγούμενη εισήγηση από την αρμόδια δασική υπηρεσία. Η περιοχή είναι ακόμα συμπαγές πευκοδάσος. Το βόρειο μάλιστα τμήμα της που φτάνει σε υψόμετρο 700 μ. εισέρχεται σφήνα στο όριο του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού… Οι σχετικές ενέργειες δείχνουν την σε μεγάλο χρονικό διάστημα επίμονη πίεση για οικιστικές επεκτάσεις σε βάρος του ορεινού όγκου…

Ιπποκράτειος Πολιτεία

Η περιοχή του αγροδασοκτήματος Αγ. Τριάδος έχει ενταχθεί στο σχέδιο πόλης με το από 23/11/77 ΠΔ (ΦΕΚ 482/Δ/77)  χωρίς την προσυπογραφή του διατάγματος από τον υπουργό Γεωργίας… Αν εξαιρεθούν 1120 περίπου στρ. που χαρακτηρίζονται ως αγροί, η υπόλοιπη έκταση των 6510 στρεμμάτων φέρει χαρακτήρα δασικό και μάλιστα: 4240 στρ. καλύπτονται από πυκνό δάσος χαλεπίου πεύκης…

Επισημαίνεται ότι το δασόκτημα αυτό λόγω του μεγάλου ποσοστού δασοκάλυψης, της θέσης που βρίσκεται, της ποικιλότητας του ορεογραφικού αναγλύφου και της δασικής βλάστησης αποτελεί ανεκτιμήτου αξίας δασική περιοχή στο οικολογικά κατεστραμμένο λεκανοπέδιο Αττικής…

Ολοι αυτοί οι παράγοντες εξηγούν τους λόγους για τους οποίους το Υπ. Γεωργίας δεν αναγνωρίζει επί μακρόν την ένταξη της Ιπποκρατείου Πολιτείας στο σχέδιο πόλης και δικαιολογούν την προσπάθεια των δασικών υπηρεσιών για την προστασία της ευαίσθητης αυτής περιοχή».

Μικρή παύση για να πάρουμε μια ανάσα από τις αποκαλύψεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ. Η μελέτη αποκαλύπτει ότι τα σχέδια πόλης των Θρακομακεδόνων και της Ιπποκρατείου Πολιτείας εγκρίθηκαν μονομερώς από το ΥΠΕΧΩΔΕ και κατά συνέπεια είναι παράνομα, αφού δεν υπογράφηκαν από το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Γεωργίας. Εξηγεί επίσης η μελέτη γιατί το υπουργείο Γεωργίας δεν υπόγραψε και τα δύο σχέδια πόλης και δεν χρειάζεται να προσθέσουμε εμείς τίποτα. Ενώ, λοιπόν, σύμφωνα με τη μελέτη, η Ιπποκράτειος Πολιτεία «αποτελεί ανεκτιμήτου αξίας δασική περιοχή στο οικολογικά κατεστραμμένο λεκανοπέδιο Αττικής», έρχεται ο Σουφλιάς και ανακοινώνει πανηγυρικά, ότι περιορίζει το δικαίωμα δόμησης, ενώ όφειλε, τουλάχιστον, να σταματήσει κάθε παραπέρα δόμηση σ’ αυτή την περιοχή.
Επιστροφή στις εκτιμήσεις της μελέτης για μερικές από τις μεγάλες  κατασκευές, που είναι ασύμβατες με την Πάρνηθα, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού.

Το Μον Παρνές έχει ιδιωτικοποιηθεί με το νόμο 3139/2003 και μέσω των προβλέψεων «εκσυγχρονισμού» των εγκαταστάσεων και του οδικού δικτύου πρόσβασης σ’ αυτό εκτιμάται ότι θα διευρυνθεί τόσο ο όγκος, όσο και η επιφάνεια των εγκαταστάσεων και του οδικού δικτύου σε βάρος του δάσους και του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με το Τμήμα Περιβάλλοντος, «οι αρνητικές επιπτώσεις του Μον Παρνές στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής συνίστανται κυρίως στη μεγάλη κυκλοφορία οχημάτων σε σημαντικό τμήμα του πυρήνα του εθνικού δρυμού κατά τις νυκτερινές κυρίως ώρες, που προκαλεί θορύβους, αυξημένη μόλυνση, κίνδυνο πυρκαγιάς και αναστάτωση της άγριας πανίδας της περιοχής καθώς και αισθητική αλλοίωση του τοπίου, δεδομένου ότι οι διαστάσεις του είναι ογκώδεις και ασύμβατες με το περιβάλλον».

Αντιλαμβάνεστε τι θα συμβεί στον πυρήνα του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας μετά τον «εκσυγχρονισμό» (διάβαζε επέκταση) των εγκαταστάσεων του Μον Παρνές και του οδικού δικτύου. Αναρωτιόμαστε: γιατί είναι δύσκολη η μετεγκατάσταση του Μον Παρνές; Αξίζει τον κόπο να επιβαρύνεται η  Πάρνηθα από τη λειτουργία του, για να εισπράττει το δημόσιο μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ; ‘Η δεν θα τις εισπράξει εάν εγκατασταθεί μακριά από δάσος και δασική έκταση; Λέτε να είναι το δασικό περιβάλλον που ελκύει τους τζογαδόρους στο «ναό» και να σταματήσουν να πηγαίνουν έτσι και μεταφερθεί αλλού;

Στις μεγάλες εγκαταστάσεις ανήκει και το λεγόμενο δάσος του ΕΟΤ: «Το δάσος του ΕΟΤ εκτάσεως 2813 στρ. προέρχεται από αναγκαστική απαλλοτρίωση τμήματος του μοναστηριακού ελατοδάσους της Πάρνηθας της Ι. Μ. Πετράκη υπέρ του Σανατορίου-Νοσοκομείου Γ. Σταύρου και Ι. Φουνγκ… Το έτος 1958  περιήλθε στον ΕΟΤ… Περιλαμβάνεται στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας… Διασχίζεται από αρκετούς δρόμους και υπάρχουν μέσα σ’ αυτό πολλές εγκαταστάσεις που όμως δεν λειτουργούν όλες (Ξενοδοχείο Ξενία, κέντρο Κυκλάμινα, κτίρια ΟΤΕ, καζίνο, δεξαμενή καζίνου, εγκαταστάσεις ΣΕΓΑΣ κ.λ.π.)».

♦ Προτάσεις στα σκουπίδια

Ο χώρος δεν μας επιτρέπει την παράθεση και των εκτιμήσεων του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ για τις επιπτώσεις στην Πάρνηθα και άλλων εγκαταστάσεων που δεσπόζουν στον Εθνικό Δρυμό. Περνάμε έτσι στις προτάσεις για τις ζώνες του Εθνικού Δρυμού, που απορρέουν από την άποψη ότι «ο φορέας διαχείρισης του ορεινού όγκου θα πρέπει να εντάξει στο πρόγραμμά του τη σταδιακή μετεγκατάσταση για όσες από τις παραπάνω εγκαταστάσεις αυτό είναι δυνατό»:

«Ζώνη Α1

Προτείνεται η επέκταση του ορίου του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού προς Βορρά προκειμένου να περιλάβει τα δάση Σαλονίκης… Η περιοχή αυτή προτείνεται να αποτελέσει υποζώνη Α1 του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού με χαρακτηριστικά απόλυτης προστασίας, επειδή αποτελεί σημαντικό βιότοπο τροφοληψίας και διαβίωσης της άγριας πανίδας… Η διέλευση θα επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένες διαδρομές-μονοπάτια πεζοπορίας, σε ορισμένες εποχές και με καθορισμένο τρόπο. Η αναψυχή θα είναι δυνατή μόνο σε συγκεκριμένα σημεία κατανεμημένα στις παραπάνω διαδρομές.

Ζώνη Α2

Ο μέχρι σήμερα υφιστάμενος πυρήνας του Εθνικού Δρυμού (Ζώνη Α2), επεκτείνεται προς νότιο δυτικά σύμφωνα με την πρόταση του Δασαρχείου Πάρνηθας και σχεδιάζεται ώστε να υποδέχεται δραστηριότητες αναψυχής και ικανή ανθρώπινη παρουσία. Εκτός των υφιστάμενων σήμερα σημείων οργανωμένης αναψυχής, προβλέπεται και η λειτουργία εντός των ορίων της άνω ζώνης δύο ορειβατικών καταφυγίων, κτιρίου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, πολλαπλών χρήσεων και επιστημονικών ερευνών (Δασαρχείο Πεντέλης), των εγκαταστάσεων του ΣΕΓΑΣ, για μαθητικές μόνο εκδηλώσεις και του αναψυκτηρίου Κυκλάμινα.

Στόχος όμως είναι η σταδιακή απομάκρυνση των δραστηριοτήτων αυτών από την περιοχή προκειμένου να αποκτήσει ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της ζώνης απολύτου προστασίας».

Με τις προτάσεις αυτές για την έκταση του νέου πυρήνα του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας αυξάνεται κατά πολύ η έκτασή του. Στη ζώνη Α1 συμπεριλαμβάνονται τρία δάση έκτασης 35.500 στρεμμάτων και τμήμα των δασών Τατοΐου και Βουτήματος συνολικής έκτασης 56.000 στρεμμάτων (δεν γνωρίζουμε την ακριβή έκταση που θα περιληφθεί στη ζώνη Α1). Στη ζώνη Α2 δεν γνωρίζουμε πόση έκταση θα περιληφθεί, γιατί η μελέτη αναφέρεται γενικά στην πρόταση του Δασαρχείου Πάρνηθας, χωρίς να αναφέρει αριθμητικά.

Στο ΠΔ του Σουφλιά για τις ζώνες Α1 και Α2 του πυρήνα δεν υιοθετούνται οι προτάσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ και του Δασαρχείου Πάρνηθας. Δικαιούμαστε, λοιπόν, να υποστηρίξουμε, ότι η έκταση του υπάρχοντος πυρήνα του Εθνικού Δρυμού παραμένει η ίδια που προβλεπόταν στο ΠΔ της Β. Παπανδρέου, δηλαδή 38.000 στρέμματα. Ο ισχυρισμός Σουφλιά, ότι με το ΠΔ τριπλασιάζεται η έκταση του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού είναι αυθαίρετος και εξυπηρετεί την προεκλογική προπαγανδιστική πολιτική τόσο του ίδιου όσο και του κόμματός του.

Το Τμήμα Περιβάλλοντος, συνεπές στη άποψή του, ότι κάποιες από τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού πρέπει να απομακρυνθούν, την επαναλαμβάνει στην πρότασή του για τη ζώνη Α2. Προτείνει τη σταδιακή απομάκρυνση των επιτρεπόμενων εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων με στόχο να γίνει η ζώνη αυτή ζώνη απόλυτης προστασίας. Η δική μας ένσταση αναφέρεται στο στόχο της δημιουργίας ζώνης υψηλής προστασίας. Γιατί η παρουσία στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού μεγάλων εγκαταστάσεων, όπως είναι για παράδειγμα το Μον Παρνές, δεν συμβιβάζεται με τη δημιουργία ζώνης υψηλής προστασίας.

Ο Γ. Σουφλιάς, όπως και η προκάτοχός του Β. Παπανδρέου, ερωτευμένος με την καπιταλιστική ανάπτυξη και αισθανόμενος απέχθεια για τη «γενικόλογη» αναφορά στην προστασία του περιβάλλοντος, δεν υιοθετεί ούτε το μερικό στόχο του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ. Επιπλέον, ως συνεπής υπερασπιστής της αναπτυξιακής στρατηγικής που αντιστρατεύεται το φυσικό περιβάλλον, προχώρησε ακόμη παραπέρα και στο σχέδιο ΠΔ που έστειλε στο Ε’ Τμήμα του ΣτΕ εισηγήθηκε: «Κατ’ εξαίρεση εντός των ορίων του γηπέδου της Μονής Κλειστών δύνανται να επεκταθούν οι κτιριακές εγκαταστάσεις της Μονής». Σύμφωνα με το άρθρο 4 του σχεδίου ΠΔ, η επέκταση των κτιριακών εγκαταστάσεων του μοναστηριού-επιχείρησης (υπέργειων και υπόγειων) θα ανήρχετο σε 4.000 τ.μ.! Η απορριπτική απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ για την επέκταση της Μονής Κλειστών κατά 4000 τ.μ. ενόχλησε σφόδρα τον Γ. Σουφλιά, γι’ αυτό και δεν παρέλειψε να δηλώσει στις 18 Ιούλη, με θυμό και υπονοούμενα: «Προσωπικά δεν συμφωνώ με αυτή την παρατήρηση του ΣτΕ, σταματάω όμως γιατί πλέον το αίτημα της Μονής Κλειστών δεν υφίσταται γιατί δυστυχώς η γύρω περιοχή κάηκε και θα κηρυχθεί αναδασωτέα». Αντιλαμβάνεστε πως θα στόλιζε το ΣτΕ αν δεν καιγόταν η περιοχή. Ομως, εκείνο που πρέπει να επισημανθεί είναι η αντίληψή του για τον Εθνικό Δρυμό. Τόσο ευαίσθητος είναι που ήταν πανέτοιμος να δώσει στους δεσποτοκαλόγερους μπίζνεσμεν το δικαίωμα να χτίσουν ένα ακόμα μεγαθήριο δίπλα σ’ αυτό που ήδη έχουν.

Για τη ζώνη Β1 το Τμήμα Περιβάλλοντος αναφέρει: «Επίσης για την υλοποίηση του στόχου αυτού σχεδιάζεται η δημιουργία χώρων σε περιφερειακές ζώνες (Β1, Β2, Β3, Β4), που θα απορροφήσουν το μεγάλο μέρος  της ζήτησης και θα βρίσκονται πλησιέστερα σε αυτή.

Πραγματοποιώντας τις βασικές επιλογές του ως άνω χωροταξικού σχεδιασμού η δημιουργία περιφερειακής ζώνης Β1, με χαρακτήρα αναψυχής υπαίθρου, αθλητισμού και υπαίθριων πολιτιστικών δραστηριοτήτων στην οποία θα εκτονωθεί το μέγα μέρος της ζήτησης για τις ως άνω χρήσεις που παρουσιάζεται σήμερα στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού. Η ζώνη αυτή είναι εκτεταμένη και περιβάλλει τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού».
Και εδώ βλέπουμε τη λογική της απεμπλοκής του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού από τις χρήσεις που θα γίνονται τόσο στη ζώνη Β1 όσο και στις ζώνες Β2, Β3 και Β4. Η παράγραφος αυτή, για τη μεταφορά των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων στη ζώνη Β1 από τον πυρήνα, έχει απαλειφθεί και στα δύο σχέδια ΠΔ (της Β. Παπανδρέου και του Γ. Σουφλιά), γιατί διαπνέονται από την αναπτυξιακή λογική σε βάρος του περιβάλλοντος.

♦ Στροφή του ΣτΕ

Ας δούμε, όμως, και τη γνωμοδότηση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ για το ΠΔ Σουφλιά, ξεκινώντας από τα «έχοντας υπόψη» του ΠΔ. Για το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ και τον πρόεδρό του Κ. Μενουδάκο δεν υπάρχει πρόβλημα που στα «έχοντας υπόψη» δεν γίνεται καμιά αναφορά στην ισχύουσα δασική νομοθεσία, που το ΠΔ υπογράφεται μόνο από τον Γ. Σουφλιά και που δεν εκφράζει την θέση της η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Γεωργίας. Θεωρεί, ότι ορθά το νομοσχέδιο κατατίθεται μόνο από τον Γ. Σουφλιά, μετά από γνώμη της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡΣΑ, και ότι γίνεται νόμιμα στα «έχοντας υπόψη» επίκληση μόνο του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ). Το ΣτΕ πρότεινε (και ο Σουφλιάς συμμορφώθηκε) να προστεθεί αυτοτελές άρθρο για τη δασική νομοθεσία (άρθρο 6 του ΠΔ). Ομως, ενώ παραδέχεται ότι στις ρυθμίσεις του νόμου 1515/85, όπως κωδικοποιήθηκαν στον ΚΒΠΝ, δεν παρέχεται η δυνατότητα αποκλίσεων από τη δασική νομοθεσία, με την πρόταση που καταθέτει για το άρθρο 6 (στις περιοχές που για οποιοδήποτε λόγο υπάγονται στη δασική νομοθεσία, εφαρμόζονται παραλλήλως οι ισχύουσες διατάξεις της δασικής και της πολεοδομικής νομοθεσίας), υπονομεύει στην ουσία τη δασική νομοθεσία, την καθιστά ανίσχυρη και ανεφάρμοστη και δίνει προτεραιότητα στον ΚΒΠΝ. Αν το ΣτΕ ήθελε πραγματικά να εφαρμοστεί η δασική νομοθεσία, δεν έπρεπε να κάνει λόγο για παράλληλη εφαρμογή. Πολύ περισσότερο, αναφερόμενο ειδικά στην Πάρνηθα, δεν έπρεπε να θέσει ζήτημα εφαρμογής παράλληλα και της δασικής νομοθεσίας στις περιοχές που υπάγονται σ’ αυτή. Η τοποθέτηση αυτή είναι πολύ πονηρή, γιατί αφήνει, εμμέσως πλην σαφώς, να εννοηθεί, ότι υπάρχουν περιοχές στην Πάρνηθα που δεν είναι ούτε  δάσος ούτε δασικές εκτάσεις.

♦ Το σκάνδαλο της Τεχνόπολης

Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση παραπέρα τσιμεντοποίησης της Πάρνηθας, στην οποία λειτουργούν με απόλυτη συναίνεση ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, είναι η ίδρυση της «Τεχνόπολης Ακρόπολις», που έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός τεράστιου περιβαλλοντικού σκανδάλου. Οι μεγαλύτερες εταιρίες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, με τη συμμετοχή μερικών από τις μεγαλύτερες τράπεζες και άλλων καπιταλιστικών ομίλων, θέλουν να φτιάξουν σε μια δασική έκταση 500 στρεμμάτων (!), μια ολόκληρη πολιτεία (θα εγκαταστήσουν εκεί τις έδρες τους, φιλοδοξώντας να δημιουργήσουν την ελληνική Silicon Valley), με κτίσματα συνολικού εμβαδού 100-120.000 τ.μ. (στην πράξη, όπως γίνεται πάντοτε, αυτό το όριο θα ξεπεραστεί).

Η περιοχή εγκατάστασης αυτού του τσιμεντένιου εκτρώματος είναι εκεί που ενώνεται η Πάρνηθα με την Πεντέλη. Ιδού πως περιγράφει την περιοχή το Τμήμα Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ:

«Η σύνδεση της Πάρνηθας με την Πεντέλη στο ύψος Αγ. Στεφάνου – Δροσοπηγής είναι η μοναδική μεταξύ των δύο αυτών σημαντικότερων ορεινών όγκων που περιβάλλουν το λεκανοπέδιο. Ο αυχένας αυτός έχει αρκετό υψόμετρο είναι ένα εξαίσιο τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και κρίνεται αναγκαίο να παραμείνει αδόμητος και ελεύθερος από εντατικές χρήσεις για λόγους τοπίου και προστασίας περιβάλλοντος».

Ομως, αυτά είναι… ρομαντικά φληναφήματα για τους καπιταλιστές. Αυτοί αποφάσισαν να φτιάξουν τις εγκαταστάσεις τους σ’ αυτό το «εξαίσιο τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους» και οι δουλικοί πολιτικοί κλήθηκαν να κάνουν πράξη την απόφασή τους.

Η Βάσω Παπανδρέου, παρά τη ρητή αντίρρηση του Τμήματος Περιβάλλοντος, πέρασε απόφαση στην Εκτελεστική Επιτροπή του ΟΡΣΑ (στη συνεδρίαση της 23.7.2003), με την οποία εξαίρεσε από το όριο προστασίας «έκταση 500 περίπου στρ. σε περιοχή της Κοινότητας Αφιδνών». Ομως, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ και του υπουργείου Ανάπτυξης γνωμοδότησαν αρνητικά. Σε συνεδρίαση που έγινε στο υπουργείο Ανάπτυξης στις 16.12.2003, στην οποία πήραν μέρος η Διεύθυνση ΒΧΠ του υπουργείου Ανάπτυξης και οι Διευθύνσεις Χωροταξίας και ΕΑΡΘ του ΥΠΕΧΩΔΕ, εξετάστηκε ο φάκελος της «Τεχνόπολη Ακρόπολις ΑΕ» και η απόφαση ήταν απορριπτική, διότι: «1. Η προς οριοθέτηση περιοχή ανήκει στη λεκάνη απορροής της Λίμνης του Μαραθώνα και ισχύουν οι διατάξεις της Υγ. Διάταξης 2280/83. 2. Η προτεινόμενη προς οριοθέτηση ΒΕΠΕ έκταση περιλαμβάνει δάση και δασικές εκτάσεις για τις οποίες δεν ζητείται η αλλαγή χρήσης (σ.σ. με τον τσαμπουκά θέλουν να χτίσουν, παρακάμπτοντας τις αρμόδιες για αλλαγή χρήσης δασικές υπηρεσίες). 3. Η χρήση γης που ισχύει επί του παρόντος για την περιοχή δεν επιτρέπει την προτεινόμενη χρήση Τεχνόπολης».

Ιδια ήταν και η ομόφωνη απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Ανατολικής Αττικής στις 16.2.2004. Επέστρεψε το φάκελο στην Κοινότητα Αφιδνών με το επιχείρημα ότι «επί του παρόντος είναι θεσμοθετημένες χρήσεις γης που δεν επιτρέπουν την αιτούμενη χρήση για ΒΕΠΕ».
 
Ο Σουφλιάς, που ανέλαβε να συνεχίσει το έργο της Βάσως, δεν κρατιόταν. Εγραψε στα παλιά του τα παπούτσια την επιστημονική μελέτη του Τμήματος Περιβάλλοντος και τις αποφάσεις των αρμόδιων υπηρεσιακών οργάνων και του Νομαρχιακού Συμβουλίου, αγνόησε το γεγονός ότι η υπόθεση εκκρεμούσε στο ΣτΕ και προχώρησε σε νομοθετική παρέμβαση. Κατέθεσε (μαζί με τον Σιούφα) τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο, η οποία ψηφίστηκε το Σεπτέμβρη του 2004, ανάβοντας το πράσινο φως για τη δημιουργία της Τεχνόπολης. Η αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας είναι ξέχειλη από μίσος κατά του δάσους και του περιβάλλοντος, ενώ δεν διστάζει να αποθεώσει με ελεεινό τρόπο την καπιταλιστική επιχειρηματικότητα:

«Η χρήση της δημιουργίας Πάρκου Υψηλής Τεχνολογίας (Τεχνόπολης) ενισχύει σημαντικά το θεσμό της συγκεκριμένης Επιχειρηματικής Περιοχής ως εργαλείο χωροταξικής και αναπτυξιακής πολιτικής, το οποίο αποφέρει πολλαπλά οφέλη στην ανταγωνιστικότητα και του εθνικού χώρου… Ταυτόχρονα διευκολύνει την προσέλκυση συμπληρωματικών μονάδων, καθιστά δυνατή τη χρήση νέων, σύγχρονων υποδομών και διαμορφώνει πρόσφορες συνθήκες για νέες επενδύσεις».

Το τελευταίο έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί προδιαγράφει από τώρα τη μελλοντική επέκταση της Τεχνόπολης, με την τσιμεντοποίηση και άλλων δασικών εκτάσεων. Αμα αρχίσει να ξηλώνεται το πουλόβερ, βρίσκεις το ρυθμό και σιγά-σιγά το ξηλώνεις όλο.

Με μια σαρακατσάνικη κουτοπονηριά, ο Σουφλιάς περιέλαβε στην τροπολογία τον όρο της «σύμφωνης γνώμης του Οργανισμού Αθήνας». Εβαλε ως προϋπόθεση κάτι που ήταν ήδη δεδομένο με την απόφαση που είχε περάσει η Βάσω Παπανδρέου. Φρόντισε, μάλιστα, να καταθέσει στα πρακτικά της Βουλής και επιστολή του Γιωργάκη προς τους ιδιοκτήτες της Τεχνόπολης, με την οποία τους διαβεβαίωνε ότι θα στηρίξει το επιχειρηματικό τους σχέδιο (ακόμα και στην αντιπολίτευση οι Πασόκοι δείχνουν απόλυτη υπευθυνότητα έναντι της καπιταλιστικής ασυδοσίας).

Ομως, αντίθετο στην οικοδόμηση της Τεχνόπολης είναι και το ΣτΕ, με την απόφαση 305 που πήρε στις 27.6.2006 επί του σχεδίου ΠΔ του Σουφλιά, μολονότι δεν υπήρχε σχετική διάταξη στο ΠΔ (αφού είχε ψηφιστεί με νόμο). Το ΣτΕ υιοθετεί τη μελέτη του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΟΡΣΑ (την περιλαμβάνει κατά λέξη στο σκεπτικό του) και αποφαίνεται ότι «μη νομίμως εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του υπό επεξεργασία σχεδίου η ανωτέρω έκταση των 500 στρεμμάτων».

Είναι φανερό ότι πρόκειται για μια παράνομη απόφαση για τσιμεντοποίηση τμήματος της Πάρνηθας και μάλιστα δάσους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Σε μια κίνηση πολιτικής ξεδιαντροπιάς, χωρίς να κοκκινίσει για το ψέμα που ξεστόμιζε, ο Σουφλιάς δήλωσε πως το ΣτΕ δεν αμφισβήτησε τη νομιμότητα της χωροθέτησης (!) και προανήγγειλε την προώθηση νέου ΠΔ για την Τεχνόπολη!

♦ Verba

Μέσα σε αυτόν τον προβληματισμό ακούστηκαν διάφορες απόψεις και γι’ αυτό το θέμα της Τεχνόπολης. Πρέπει όμως να προσεγγίσουμε τα πράγματα και από την άποψη ότι δεν μπορούμε να σταματάμε μόνο στην άκριτη, μερικές φορές, αντίληψη περί προστασίας του περιβάλλοντος και να μην βλέπουμε και τον μεγάλο σημαντικό παράγοντα ανάπτυξη. Ανάπτυξη σημαίνει περισσότερες θέσεις εργασίας, ανάπτυξη σημαίνει ότι η χώρα μας μπορεί να αντιμετωπίσει τον πολύ σκληρό ανταγωνισμό ιδίως σε μια εποχή που πλέον τα οικονομικά σύνορα έχουν πέσει και υπάρχει η παγκοσμιοποίηση σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την λειτουργία της οικονομίας. Με πολύ μεγάλη προσοχή πρέπει να παίρνουμε τις αποφάσεις μας σε θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη.

Γιώργος Σουφλιάς, Βουλή, 16.9.2004

♦ Scripta

Οπως γνωρίζετε το ΠΑΣΟΚ έχει στηρίξει ενεργά την δημιουργία του Πάρκου γιατί πιστεύει και προωθεί  τις ερευνητικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων Υψηλής Τεχνολογίας, και γιατί η ύπαρξη των Τεχνοπόλεων λειτουργεί ως ισχυρός μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας. Οποιαδήποτε νομοθετική ή αλλη πρωτοβουλία της σημερινής κυβέρνησης για την δημιουργία Τεχνοπόλεων Εθνικής Εμβέλειας και ειδικότερα της ΤΕΧΝΟΠΟΛΗ-ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ με τις ασφαλείς θεσμικές προϋποθέσεις στο πλαίσιο των προδιαγραφών και κατευθύνσεων που είχαν ήδη θεμελιωθεί επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, θα μας βρεί απόλυτα σύμφωνους και έμπρακτους υποστηρικτές στην Βουλή, στην κοινωνία και όπου αλλού χρειαστεί.
Γιώργος Παπανδρέου, επιστολή, 6.5.2004