Στις 15 Μάη, αρχίσαμε να αναφερόμαστε στην παράγραφο 13 του άρθρου 48 του αντιδασικού πολυνόμου 4685/2020 του Χατζηδάκη, με την οποία επιχειρείται πάλι η νομιμοποίηση παράνομα ξεχερσωθέντων δασών, παρά το γεγονός ότι δύο φορές το ΣτΕ έκρινε ότι οι υπουργικές αποφάσεις των Σταθάκη και Φάμελλου, με τις οποίες επιχειρήθηκε αυτή η νομιμοποίηση, είναι αντισυνταγματικές.
Θα ξεκινήσουμε με αποσπάσματα από την πρώτη απόφαση του ΣτΕ, που είναι η 645 του Ε’ τμήματος και δημοσιεύτηκε στις 3 Απρίλη του 2019:
«Υπό τα δεδομένα αυτά, κατά την άποψη που επικράτησε στο Τμήμα, η εξαγορά δασών/δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν προ του 1975 αυτογνωμόνως, προκειμένου να καλλιεργηθούν, και η μεταβίβαση κυριότητας, έναντι τιμήματος, στους κατόχους αυτών, υπό την προϋπόθεση ότι η αγροτική χρήση συνεχίζεται έως την έκδοση της πράξης εξαγοράς και θα συνεχιστεί στο μέλλον (άρθρο 47 παρ. 5 επ. του νόμου 998/1979) αντίκεινται προς τα άρθρα 24 παρ. 1 και 117 παρ. 3 του Συντάγματος, όπως βασίμως προβάλλεται.
Στην κρινόμενη όμως περίπτωση, η επίκληση της ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας και της απασχόλησης γίνεται όλως αορίστως, ενώ η αυθαίρετη εκχέρσωση και εν συνεχεία αγροτική εκμετάλλευση δασών και δασικών εκτάσεων – και μάλιστα από πρόσωπα μη ασχολούμενα κατ’ επάγγελμα με τη γεωργία… δεν συνιστούν, επ’ ουδενί, επίκληση εξαιρετικής ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή, έστω, οικονομική σημασία, που θα δικαιολογούσε την έγκριση των, αυθαιρέτως πραγματοποιηθεισών προ του 1975 εκχερσώσεων δασών και δασικών εκτάσεων… Από τη φύση δε του πράγματος, οι εκχερσώσεις αυτές έχουν γίνει ανεπιλέκτως και ασυνδέτως προς κρατικούς αναπτυξιακούς σκοπούς ή άλλους λόγους δημοσίου συμφέροντος, δημιουργούν τετελεσμένες καταστάσεις και εμποδίζουν το σχεδιασμό αγροτικής πολιτικής, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να θεωρηθεί ότι η ρύθμιση επιδιώκει θεμιτό σκοπό εξ εκείνων που περιγράφονται στο άρθρο 106 του Συντάγματος.
Ως εκ τούτου η αντίθεση προς το Σύνταγμα της γενικευμένης “νομιμοποίησης“ εκχερσώσεων χιλιάδων στρεμμάτων δασικής γης δεν θεραπεύεται από την υποχρέωση συνέχισης της αγροτικής καλλιέργειας στο διηνεκές, επί ποινή ανάκλησης της παραχώρησης, ή από την καταβολή πέραν του τιμήματος απόκτησης της έκτασης (που καθορίστηκε σε ιδιαιτέρως χαμηλά επίπεδα)… χρηματικού ανταλλάγματος που θα χρησιμοποιηθεί για την “αναδάσωση“ ή “δάσωση“ αντίστοιχων εκτάσεων» (οι εμφάσεις δικές μας)». [Ολόκληρη η απόφαση στο https://dasarxeio.com/wp-content/uploads/2019/06/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A6%CE%91%CE%A3%CE%97-645-_2019.pdf].
Αίσθηση προκάλεσε η επισήμανση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ, ότι αυτοί που κάνουν τα ξεχερσώματα δεν είναι κατ’ επάγγελμα αγρότες. Προφανώς, και οι δικαστές του ΣτΕ έχουν αντιληφθεί ότι λόγω της ασκούμενης -από τη δεκαετία του ’80- αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ και των κυβερνήσεων όλων των χρωμάτων, η φτωχή αγροτιά εγκαταλείπει καλλιεργούμενη γεωργική πεδινή έκταση και επομένως δε συντρέχει λόγος να εκχερσωθούν δάση και δασικές εκτάσεις για γεωργική καλλιέργεια. Αυτοί που ξεχερσώνουν δάση το κάνουν για να αλλάξουν τη χρήση της γης μέσα σε μια χρονική περίοδο και να τη χρησιμοποιήσουν για την κατασκευή κατοικιών. Επειδή όμως δεν μπορεί να γίνει άμεσα η νομιμοποίηση για κατοικίες, επιλέγεται ως πρώτη φάση το ξεχέρσωμα δήθεν για γεωργική εκμετάλλευση.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για τη λειτουργία του ΣτΕ, όταν από Τμήματά του κρίνονται διοικητικές πράξεις ως αντισυνταγματικές, οι αποφάσεις τους επανεξετάζονται από την Ολομέλεια. Σχολιάζοντας αυτή την απόφαση του Ε’ Τμήματος, λίγες μέρες μετά τη δημοσίευσή της, εκτιμήσαμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να ανατραπεί στην ολομέλεια. Ετσι και έγινε, με την απόφαση 710 της 24ης Απρίλη του 2020, που βρίσκεται στο στάδιο της καθαρογραφής και των υπογραφών.
Τότε, όμως, Σταθάκης, Φάμελλος και Δημαράς, για να πουλήσουν φύκια για μεταξωτές κορδέλες στους καταπατητές δασών και δασικών εκτάσεων, εισήγαγαν στο νόμο 4617/2019, με συνοπτικές διαδικασίες, διάταξη (παράγραφος 3 του τέταρτου άρθρου), με την οποία επιχείρησαν να νομιμοποιήσουν το παράνομο ξεχέρσωμα δασών και δασικών εκτάσεων.
Παραθέτουμε ένα εδάφιο απ’ αυτή την διάταξη:
«3. Η παράγραφος 2 του άρθρου 67 του ν. 998/1979 (Α΄289) αντικαθίσταται ως εξής:
“2. Αν οι εκτάσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 1 εντάσσονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου τότε εμβαδό αυτών έως τριάντα (30) στρέμματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση…“».
Με την απόφαση 710 της Ολομέλειας του ΣτΕ οι υπουργικές αποφάσεις κρίθηκαν πάλι ως αντισυνταγματικές. Παραθέτουμε περίληψη της απόφασης, που έδωσε στη δημοσιότητα το ίδιο το ΣτΕ:
«Με την απόφαση 710/2020 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι αντίκεινται προς τα άρθρα 24 παρ. 1 και 117 παρ. 3 του Συντάγματος, αλλά και προς τις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου και της ισότητας, α/ η εξαγορά δασών / δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν προ της ισχύος του Συντάγματος του 1975, αυθαιρέτως, προκειμένου να καλλιεργηθούν, και η μεταβίβαση κυριότητας, έναντι τιμήματος, στους κατόχους αυτών, υπό την προϋπόθεση ότι η αγροτική αυτή χρήση συνεχίζεται έως την έκδοση της πράξης εξαγοράς και θα συνεχισθεί και στο μέλλον (άρθρο 47 παρ. 5 επ. του ν. 998/1979), καθώς και β/ η έγκριση επέμβασης και αλλαγή χρήσης δασικής έκτασης, όταν οι κάτοχοι δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν αυθαιρέτως προ του Συντάγματος του 1975 και καλλιεργούνται αγροτικώς δεν επιθυμούν να καταβάλλουν το τίμημα εξαγοράς και να τις αποκτήσουν κατά κυριότητα (άρθρο 47 παρ. 13 του ν. 998/1979).
Επίσης, κρίθηκε ότι, για τον ίδιο λόγο, αντίκεινται προς το Σύνταγμα η έκδοση άδειας επέμβασης για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια σε δάση, δασικές ή και αναδασωτέες εκτάσεις, οι οποίες εκχερσώθηκαν αυθαιρέτως και καλλιεργούνται μετά την έναρξη ισχύος του Συντάγματος του 1975 και έως 7.3.2017, και η μεταβίβαση της χρήσης (και όχι της κυριότητας) των εκτάσεων αυτών στους κατόχους τους [άρθρο 47Β του ν. 998/1979]. Κατόπιν αυτού, ακυρώθηκαν, ως στηριζόμενες στις ως άνω αντισυνταγματικές διατάξεις του νόμου, : α/ τα άρθρα 13 του Κεφαλαίου Α΄, 1 έως 12 του Κεφαλαίου Β΄ και το Παράρτημα ΙΙ της απόφασης 156586/2798/19.5.2017 του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 1782), β/ η απόφαση 157196/3204/7.6.2017 του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 2082), που αφορά τον καθορισμό υποδειγμάτων των τίτλων κυριότητας, των τίτλων αγροτικής χρήσης ή των διαπιστωτικών πράξεων αλλαγής χρήσης, προκειμένου περί δασικών εκτάσεων εκχερσωθεισών αυθαιρέτως, πριν ή μετά την ισχύ του Συντάγματος του 1975 και έως 7.3.2007, και γ/ η απόφαση 158298/3670/4.7.2017 του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄ 2355), “Εφαρμογή των άρθρων 47 (παρ. 5-14) και 47Β του ν. 998/1979 σε περιοχές αναρτημένων δασικών χαρτών“».
Οπως είχαμε εκτιμήσει, και η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ είναι καταπέλτης κατά των υπουργικών αποφάσεων των Σταθάκη και Φάμελλου, με τις οποίες εξειδικεύονταν τα άρθρα 47 και 47Β του νόμου 998/1979.
Ομως ο Χατζηδάκης το χαβά του. Περίπου την περίοδο που εισήγαγε και ψήφισε τον αντιδασικό πολυνόμο 4685/2020, είχε λάβει γνώση της απόφασης 710 του ΣτΕ, όμως, παρολαυτά, επιχείρησε με την παράγραφο 13 του άρθρου 48 να νομιμοποιήσει τα παράνομα ξεχερσώματα των δασών, εισάγοντας πάλι το περιεχόμενο των διατάξεων των άρθρων 47 και 47Β, που κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές!
Ο Χατζηδάκης επιχειρεί αυτή τη νομιμοποίηση, στο πλαίσιο του σχεδιασμού της κυβέρνησης Μητσοτάκη να διεξάγει το επόμενο διάστημα τις διπλές κοινοβουλευτικές εκλογές, για να μαζέψει τις ψήφους των δεκάδων -αν όχι εκατοντάδων- χιλιάδων καταπατητών που ξεχέρσωσαν δάση και δασικές εκτάσεις προκειμένου να αλλάξουν μελλοντικά τη χρήση γης και να χτίσουν, είτε βίλες είτε χαμόσπιτα. Αυτή η απόπειρα νομιμοποίησης δε θα έχει καμιά τύχη, γιατί η ΠΕΔΔΥ (Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων) θα υποβάλει νέα προσφυγή κατά της παραγράφου 13 του άρθρου 48 του αντιδασικού πολυνόμου 4685 του Χατζηδάκη.
Αντιδασικές διατάξεις του άρθρου 48
Αρχίζουμε με την παράγραφο 1α, σημειώνοντας ότι διαχρονικά οι κυβερνήσεις όλων των αποχρώσεων αποχαρακτήριζαν δάση και δασικές εκτάσεις με διατάξεις που ενσωμάτωναν στην παράγραφο 6 του άρθρου 3 του νόμου 998/1979, σύμφωνα με την οποία όλες αυτές οι εκτάσεις δεν είναι δάση ή δασικές εκτάσεις και δεν υπάγονται στη δασική νομοθεσία . Το ίδιο κάνει και ο Χατζηδάκης με την παράγραφο αυτή, προσθέτοντάς την στην περίπτωση ζ’ της παραγράφου 6 του άρθρου 3. Συγκεκριμένα προβλέπεται:
Στο τέλος της περίπτωσης ζ’ της παραγράφου 6 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α’ 289) προστίθεται η φράση: «ή είναι περιοχές βιομηχανικών – βιοτεχνικών εγκαταστάσεων που περιλαμβάνονται σε ζώνες οικιστικού ελέγχου του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α’ 33), ως προς τα ακίνητα επί των οποίων έχουν εγκατασταθεί επιχειρήσεις, κατόπιν ισχυουσών αδειών ή άλλων διοικητικών πράξεων που καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας ή βεβαιώσεων ή άλλων εγγράφων πληροφοριακού χαρακτήρα του αρμοδίου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών ότι δεν εμπίπτουν σε δάσος ή δασική έκταση» (η έμφαση δική μας).
Τι είναι αυτά τα πληροφοριακά έγγραφα;
Για μεγάλο διάστημα, τις δεκαετίες του ‘70 και του ’80, πολλοί δασάρχες με τα λεγόμενα πληροφοριακά έγγραφα αποχαρακτήρισαν δάση και δασικές εκτάσεις. Με το δασοκτόνο νόμο 4315/2014, που ψηφίστηκε επί κυβέρνησης Σαμαροβενιζέλων, αυτά τα πληροφοριακά σημειώματα νομιμοποιήθηκαν, επομένως νομιμοποιήθηκαν όλες οι καταπατήσεις δασών και δασικών εκτάσεων.
Στην αρχή της διαχείρισης της αστικής εξουσίας από την κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων, ο Ι. Τσιρώνης είχε υποσχεθεί δημαγωγικά ότι θα καταργήσει αυτά τα κατάπτυστα πληροφοριακά έγγραφα, τους δασοκτόνους νόμους 4280 και 4315 του 2014 και όλο το αντιδασικό οπλοστάσιο που ψήφισαν οι κυβερνήσεις όλων των χρωμάτων.
Οπως ήταν αναμενόμενο, ο Τσιρώνης όχι μόνο δεν τήρησε την υπόσχεσή του, αλλά άρχισε και να εκδίδει εφαρμοστικές αποφάσεις αντιδασικών διατάξεων, όπως αυτή για τα πληροφοριακά έγγραφα. Στις 4 Οκτώβρη του 2016 ανέβασε στην Διαύγεια την απόφαση αυτή με ΑΔΑ: 739Δ4653Π8-ΛΒΜ. Παραθέτουμε μια πολύ μικρή παράγραφο: «Για τις ανωτέρω περιπτώσεις οι αρμόδιες δασικές υπηρεσίες, εκδίδουν βεβαίωση με την οποία βεβαιώνουν το χαρακτήρα της έκτασης βάσει του πληροφοριακού εγγράφου».
Με την υπογραφή του ο «οικολόγος» Τσιρώνης σφράγισε αυτά τα κατάπτυστα πληροφοριακά έγγραφα, με τα οποία εκτός των άλλων, είχαν αποχαρακτηριστεί δάση και δασικές εκτάσεις, και έδωσε νόμιμη υπόσταση σε παράνομες διοικητικές πράξεις προϊσταμένων Διευθύνσεων Δασών και Δασαρχείων.
Με αυτά τα πληροφοριακά έγγραφα οι προϊστάμενοι Διευθύνσεων Δασών και Δασαρχείων είχαν νομιμοποιήσει περιοχές με βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, που ήταν μέσα σε ζώνες οικιστικού ελέγχου, περιοχές που ήταν δάση ή δασικές. Νομιμοποιώντας, στις 4 Οκτώβρη του 2016, με την απόφασή του τα πληροφοριακά έγγραφα, ο Τσιρώνης έδωσε νόμιμη υπόσταση σε αυτές τις αποφάσεις τους. Ο Χατζηδάκης, πατώντας στο έδαφος που είχαν προετοιμάσει οι κυβερνήσεις των Σαμαροβενιζέλων και του Τσίπρα, έδωσε το τελικό χτύπημα στις δασικές περιοχές με την παράγραφο 1α του άρθρου 48.
Εχουμε γράψει πολλές φορές ότι οι αστικές κυβερνήσεις λειτουργούν όπως οι αθλητές στις σκυταλοδρομίες. Κάθε κυβέρνηση παίρνει τη σκυτάλη και συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε η προηγούμενη. Στην παράγραφο 7 του άρθρου 3 του νόμου 998/1979 είχαν εισαχθεί διαδοχικά από τις κυβερνήσεις διατάξεις που νομιμοποιούσαν καταπάτηση και ξεχέρσωμα δασών και δασικών εκτάσεων που είχαν γίνει για την δόμηση κατοικιών, πολυτελών και μη. Σε όλες αυτές τις παράνομες διοικητικές πράξεις, που έγιναν είτε για βιομηχανικές εγκαταστάσεις σε δάση, είτε σε εποικιστικές δασικές εκτάσεις, έδωσε και ο Χατζηδάκης νόμιμη υπόσταση, με τις παραγράφους 1β και 10 του άρθρου 48.
Η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου, που εκλέχτηκε τον Οκτώβρη του 2009, επέλεξε να πάρει από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων την αρμοδιότητα για τα δάση και να τη δώσει στο ΥΠΕΝ (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Αφησε όμως τη διαχείριση των εποικιστικών εκτάσεων -που στη συντριπτική τους πλειοψηφία ήταν δασικές- στο ΥΠΑΑΤ, που μεθοδικά τις αποχαρακτήριζε και είχε δημιουργήσει μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ νέο χαρτογραφικό υπόβαθρο. Ερχεται τώρα ο Χατζηδάκης και νομιμοποιεί αυτό το χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, προφανώς για να σφραγίσει όλες τις διαχρονικά παράνομες αποφάσεις, με τις οποίες αποχαρακτηρίστηκαν οι δασικές εποικιστικές εκτάσεις, για τις οποίες δεν υπήρχε πλήρης εικόνα όσον αφορά την έκτασή τους και τις περιοχές στις οποίες βρίσκονταν. Αυτό το αναφέρουμε γιατί όσες φορές είχαμε αναζητήσει στοιχεία από τις κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, εισπράτταμε την απάντηση ότι δεν υπάρχουν.
Συνεχίζουμε με την παράγραφο 1γ του άρθρου 48. Η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων φρόντισε με το δασοκτόνο νόμο 4315/2014 να νομιμοποιήσει όλες τις οικοδομικές άδειες που είχαν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση του νόμου 4030 (νόμος για τις οικοδομικές άδειες, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 25 Νοέμβρη του 2011). Προβλεπόταν ότι αυτές ισχύουν αν δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί. Ο Χατζηδάκης πρόσθεσε την «αθώα» φράση ότι οι οικοδομικές άδειες εξακολουθούν να ισχύουν και αν ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί.
«Αφελή» ερωτήματα: Ποιες περιοχές φωτογραφίζει, στις οποίες είχαν εκδοθεί παράνομες οικοδομικές άδειες για να χτιστούν βίλες και εξοχικά και δεν πρόλαβαν μέχρι τις 25 Νοέμβρη του 2011 να ολοκληρώσουν το χτίσιμο; Ποιες περιοχές φωτογραφίζει, στις οποίες είχαν οικοδομηθεί βίλες και εξοχικά με παράνομες οικοδομικές άδειες και στη συνέχεια κάηκαν από καταστροφικές πυρκαγιές; Μήπως σ’ αυτές τις περιοχές φωτογραφίζονται το Μάτι, ο Νέος Βουτζάς και άλλες και έτσι δίνεται η δυνατότητα σε αυτούς τους καταπατητές δασών να χτίσουν με τις άδειες που είχαν εκδοθεί μέχρι τις 25 Νοέμβρη του 2011;
Παράγραφοι 4 και 5 του άρθρου 48. Ο Φάμελλος με τα περιβόητα «πρόδηλα σφάλματα» είχε ανοίξει τη φάμπρικα, στο πλαίσιο της σύνταξης, ανάρτησης και κύρωσης των δασικών χαρτών, να νομιμοποιούνται καταπατήσεις και ξεχερσώσεις δασών για κατασκευή κατοικιών και έτσι αυτές να εξαιρούνται από τους δασικούς χάρτες.
Αυτές οι ρυθμίσεις του Φάμελλου φαίνεται πως έβαλαν αέρα στα πανιά των καταπατητών που έσπευσαν να εντάξουν στα λεγόμενα πρόδηλα σφάλματα όλες ανεξαιρέτως τις καταπατήσεις δασών και δασικών εκτάσεων. Οπως ήταν φυσικό, οι ΕΠΕΑ (Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων) δεν μπορούσαν να εντάξουν όλες αυτές τις καταπατήσεις στα λεγόμενα πρόδηλα σφάλματα. Ερχεται τώρα ο Χατζηδάκης, ως από μηχανής θεός, και με τις συγκεκριμένες παραγράφους δίνει τη δυνατότητα στους καταπατητές να υποβάλουν ως αντιρρήσεις τις αιτιάσεις που είχαν προβάλει ως πρόδηλα σφάλματα. [Για περισσότερα πάνω σ’ αυτό βλ.εδώ].
Και μερικές σύντομες σκέψεις για το άρθρο 49, που αφορά τη συγκρότηση των ΕΠΕΑ (Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων). Αυτές οι επιτροπές ήταν τριμελείς (δύο δασολόγοι και ένας δικηγόρος) και παραμένουν τριμελείς. Οι δύο δασολόγοι δε διέθεταν το απαραίτητο νομοθετικό οπλοστάσιο, για να μπορούν να συμπεριλαμβάνουν όλο το δασικό πλούτο της χώρας και να εμποδίζουν τους καταπατητές να εξαιρούν δάση και δασικές εκτάσεις επικαλούμενοι τα κακόφημα πληροφοριακά έγγραφα και την πληθώρα των αντιδασικών διατάξεων και νόμων. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο, αμέσως μόλις οι συριζοοικολόγοι υπουργοί Περιβάλλοντος έβαλαν μπροστά τη διαδικασία για μαζική σύνταξη, ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών, είχαμε επισημάνει, ότι αυτοί οι δασικοί χάρτες θα είναι καρικατούρα και ότι μέσω αυτών θα επιχειρηθεί να νομιμοποιηθούν όλες οι καταπατήσεις και ξεχερσώσεις δασών και δασικών εκτάσεων, που έγιναν διαχρονικά. Με δυο λόγια, ότι θα συρρικνωθεί ο δασικός πλούτος της χώρας. Αυτό που επισημάναμε συνέβη και συνεχίζεται.
Υπήρξε ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που στην πράξη ακύρωνε την πλειοψηφία των δύο δασολόγων στις ΕΠΕΑ. Οι δύο δασολόγοι επιλέγονταν προκειμένου να ικανοποιήσουν το σχεδιασμό της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ και της κυβέρνησης. Θα αναφέρουμε το παράδειγμα της συγκρότησης της 10ης ΕΠΕΑ, που θα εξέταζε το δασικό χάρτη που περιλαμβάνει το εγκαταλειμμένο «Ξενία» στο Παλιούρι Χαλκιδικής. Αλλοι δασολόγοι είχαν προταθεί από τους υπηρεσιακούς παράγοντες της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης και άλλοι επελέγησαν τελικά. Πλέον τα πράγματα θα χειροτερεύσουν, καθώς στη νέα σύνθεση των ΕΠΕΑ προβλέπεται μόνο ένας δασολόγος!
Αρθρο 102
Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού γίνονται διάφορες νομιμοποιήσεις επιχειρήσεων που λειτουργούσαν παράνομα καθώς δεν είχαν πάρει άδεια επέμβασης, σύμφωνα με τα άρθρα 45-61 του νόμου 998/1979.
Με την παράγραφο 2 του άρθρου 51 επιτρεπόταν η εγκατάσταση και λειτουργία καπιταλιστικών επιχειρήσεων επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων σε δημόσιες εκτάσεις και στην περίπτωση ελλείψεως αυτών σε δασικές εκτάσεις, με την προϋπόθεση ότι είχαν πάρει έγκριση επέμβασης από τη δασική υπηρεσία, σύμφωνα με τα άρθρα του 998/1979 που επιτρέπουν τις επεμβάσεις.
Ερχεται τώρα ο Χατζηδάκης και με την παράγραφο 2 δίνει τη δυνατότητα στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις που επεξεργάζονται γεωργικά προϊόντα και δεν είχαν πάρει άδεια έγκρισης να κινήσουν τη διαδικασία νομιμοποίησής τους μέχρι τις 30 Απρίλη του 2021. Για το διάστημα αυτό αναστέλλεται η ισχύς των διοικητικών πράξεων για την αποβολή, την επιβολή προστίμων, την κατεδάφιση και την κήρυξη των εκτάσεων αυτών ως αναδασωτέων. Στην περίπτωση δε που γίνει δεκτή η αίτηση επέμβασης από τη δασική υπηρεσία, ανακαλούνται όλες οι διοικητικές πράξεις! Αυτή η αναστολή εκτέλεσης των διοικητικών πράξεων δε θα είναι η μοναδική. Θα ακολουθήσουν και άλλες. Δεν είναι η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση, ανεξαρτήτως χρώματος, εφαρμόζει αυτή την ελαστική πολιτική απέναντι στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, που έχει ως αποτέλεσμα να δρουν ανεξέλεγκτα σε βάρος του δασικού πλούτου της χώρας, της δημόσιας υγείας κτλ.
Είναι γνωστή η τακτική καταπατητών δασών και δασικών εκτάσεων να τα ξεριζώνουν και στη θέση τους να φυτεύουν ελαιώνες, καστανιές και άλλα οπωροφόρα δένδρα, προκειμένου στη συνέχεια να χτίσουν και βίλες και κάποια στιγμή να τις νομιμοποιήσουν. Με το άρθρο 52 παρ. 13 δόθηκε η δυνατότητα σε εκείνους που είχαν φυτέψει καστανιές και δεν πρόλαβαν να ενταχθούν στην προγενέστερη ρύθμιση να ενταχθούν μέσα σε ένα χρονικό διάστημα. Είχε μπει η προϋπόθεση, όμως, οι καταπατητές να είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Ερχεται τώρα ο Χατζηδάκης και κάνει το επόμενο βήμα, στην κατεύθυνση φυσικά της αλλαγής χρήσης του δάσους. Με την παράγραφο 5 αφαιρεί την προϋπόθεση να είναι οι καταπατητές κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
Παράγραφος 3 του άρθρου 102. Οι κυβερνήσεις όλων των χρωμάτων εισήγαγαν πληθώρα αντιδασικών διατάξεων στο βασικό προστατευτικό νόμο για το δάσος, τον 998/1979 (δε θα υπερβάλαμε καθόλου, αν λέγαμε ότι τον ξεχείλωσαν), στο όνομα της καπιταλιστικής ανάπτυξης και ιδιαίτερα της ανάπτυξης το τουρισμού, που η αστική τάξη τον χαρακτήρισε σκόπιμα ως βαριά βιομηχανία, προφανώς γιατί αποφέρει από τη μια τεράστια κέρδη στους ξενοδόχους και από την άλλη μισθούς πείνας στους εργαζόμενους. Με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρο 49 του νόμου επιτρεπόταν «στις ανωτέρω εκτάσεις (δασικές) η εγκατάσταση μηχανισμών με συρματόσχοινα (σχοινοσιδηρόδρομοι, καλωδιοκίνητοι εναέριοι θάλαμοι και τηλεσκί) που έχουν σκοπό την εξυπηρέτηση των εγκαταστάσεων της παρούσας παραγράφου, με την προϋπόθεση ότι δεν επέρχεται αισθητική αλλοίωση του τοπίου».
Τώρα έρχεται ο Χατζηδάκης και προσθέτει ότι όλες αυτές οι εγκαταστάσεις μπορεί να λειτουργούν και αυτοτελώς. Προφανώς πρόκειται για σημαντική φωτογραφική διάταξη. Οι συντάκτες της προηγούμενης διάταξης όσο και οι τωρινοί νομίζουν ότι απευθύνονται σε «Μαμελούκους» ισχυριζόμενοι ότι με τις εγκαταστάσεις δε θα επέλθει αλλοίωση στο φυσικό περιβάλλον.
Με την παράγραφο 6 ο Χατζηδάκης δρα με απόλυτο κυνισμό, αδιαφορώντας για την κατακραυγή που θα προκληθεί από τη γνωστοποίηση αυτής. Χωρίς αιδώ, στο άρθρο 2 του νόμου 4626 («Μέτρα για την ανακούφιση των πληγέντων και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018-Καταστατικό της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας με την επωνυμία “Μάτι Ξανά“») προσθέτει στο τέλος αυτή την απροκάλυπτη παράγραφο, με την οποία νομιμοποιεί την καταπάτηση δασών και δασικών εκτάσεων. Την παραθέτουμε:
«Οι εκτάσεις που μεταβιβάσθηκαν δυνάμει των υπ’ αρ. 6165/6-3-1930 και 6166/6-3-1930 συμβολαίων του Συμβολαιογράφου Αθηνών Πέτρου Νικολάου Καββαδία θεωρείται ότι έχουν απωλέσει τον δασικό τους χαρακτήρα και έχουν καταστεί κλήροι εποικισμού από την έκδοση των αποφάσεων του Υπουργού Γεωργίας που συνοδεύουν τα παραπάνω συμβόλαια και διά των οποίων επετράπη η μεταβίβασή τους. Ως προς τον χαρακτήρα τους θεωρούνται αγροτικές και δεν επανεξετάζονται, όποια μορφή και αν έχουν αποκτήσει σήμερα.
Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες για την προστασία των παραπάνω εκτάσεων σύμφωνα με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, ιδίως πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής, αποφάσεις κήρυξης εκτάσεων ως αναδασωτέων, πρωτόκολλα επιβολής ειδικής αποζημίωσης ανακαλούνται αυτοδικαίως».
Ο Χατζηδάκης, εμμέσως πλην σαφώς, ομολογεί ότι οι εκτάσεις αυτές είναι δασικές και τις βαφτίζει αγροτικές, όπως οι καλόγεροι βάφτιζαν το κρέας ψάρι.
Θα κλείσουμε με σχολιασμό του άρθρου 119. Η εταιρία Ελληνικός Χρυσός ΑΕ απαιτούσε και συνάμα εκβίαζε τις αρμόδιες υπηρεσίες να δεχτούν την απαίτησή της να μην εκδοθεί οικοδομική άδεια για την εγκατάσταση του μηχανολογικού εξοπλισμού και των συνοδών οικοδομικών έργων καθώς και για τη λειτουργία του μεταλλείου. Στην άσκηση αυτών των πιέσεων είχε την αμέριστη υποστήριξη της κυβέρνησης των Σαμαροβενιζέλων. Ομως οι υπηρεσιακοί παράγοντες δεν υποχώρησαν, παρά τις ασφυκτικές πιέσεις και τους τραμπουκισμούς, και απαιτούσαν από την εταιρία να υποβάλει πλήρη φάκελο για την έκδοση οικοδομικής άδειας. Αυτό που δεν πέτυχε η Ελληνικός Χρυσός με τις πιέσεις και τους τραμπουκισμούς το πέτυχε από την κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων, που ψήφισε τους νόμους 4442/2016 και 4512/2018 (για περισσότερα βλ. εδώ).
Για να θολώσει τα νερά, αφού έδωσε γην και ύδωρ στην Ελληνικός Χρυσός, η κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων εισήγαγε διατάξεις στο άρθρο 72 του νόμου 4512/2018, σύμφωνα με τις οποίες η εταιρία έπρεπε να καταθέσει φάκελο στις αρμόδιες υπηρεσίες για να πάρει άδεια για την εκτέλεση μιας σειράς εργασιών. Ανάμεσα σε αυτές ήταν και το να ανευρεθούν «ε) χώροι απόθεσης εξορυκτικών αποβλήτων, σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. 39624/2209/Ε103/2009 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων (Β΄ 2076), (στ) εγκαταστάσεις επεξεργασίας υδάτων… απαιτείται η έγκριση εγκατάστασης από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας».
Σε πρώτη δόση ο Χατζηδάκης έκανε την παραχώρηση στην Ελληνικός Χρυσός να εξαιρεθούν αυτές οι δύο περιπτώσεις από την υποχρέωσή της να υποβάλει φάκελο για έγκριση στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Είναι σίγουρο ότι θα ακολουθήσουν και άλλες εξαιρέσεις. Γιατί ο μεγάλος έρωτας του Χατζηδάκη και του Μητσοτάκη για την «ιδιωτική πρωτοβουλία» δεν κρύβεται.
Γεράσιμος Λιόντος
