Η 6η Αυγούστου του 2010, χάρη στον υπουργό Επικρατείας Χ. Παμπούκη και στον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, αναδείχτηκε σε σημαδιακή ημέρα. Το απόγευμα της ημέρας αυτής, (συγκεκριμένα στις 6μμ), ο υπουργός Επικρατείας ανέβασε στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης (για την πολυδιαφημιζόμενη διαβούλευση) το νομοσχέδιο για την «Επιτάχυνση των Μεγάλων Εργων – Στρατηγικών Επενδύσεων». Την ίδια μέρα, «όλως τυχαίως», η εταιρία «Ελληνικός Χρυσός» κατέθεσε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για τα μεταλλεία της στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής.
Η εταιρία του Μπόμπολα «Ακτωρ» και η καναδική «Eutopean Goldfieds» είναι οι βασικοί μέτοχοι της «Ελληνικός Χρυσός», που εκμεταλλεύεται τα μεταλλεία της Κασσάνδρας, τα οποία πήρε για ένα κομμάτι ψωμί. Η εταιρία αυτή, χρόνια τώρα, πασχίζει να διευρύνει τη δραστηριότητά της στην περιοχή της Χαλκιδικής και δικαιολογημένα συνάντησε την αντίδραση των κατοίκων της, οι οποίοι απαιτούν το κλείσιμο μιας εταιρίας που καταστρέφει το περιβάλλον με αντάλλαγμα τη διατήρηση μερικών εκατοντάδων θέσεων εργασίας. Για το τελευταίο ο ελληνικός λαός πλήρωσε και θα συνεχίσει να πληρώνει βαρύ φόρο αίματος. Τα διάφορα παπαγαλάκια του συγκροτήματος Μπόμπολα, που ανέλαβαν να εκθειάσουν την «επένδυση» αυτή, ισχυρίζονται ότι θα ανέλθει στο 1 δισ. ευρώ. Αποφεύγουν, όμως, να κάνουν την παραμικρή αναφορά στο ποσό που θα ανέλθει το σύνολο της κρατικής χρηματοδότησης που θα εισρεύσει στα ταμεία της «Ελληνικός Χρυσός».
Οι συντάκτες του νομοσχεδίου αυτού δεν αρκέστηκαν στην εισαγωγή διατάξεων-εξπρές, με τις οποίες καταφέρεται καίριο πλήγμα στο περιβάλλον και στα δάση. Εισήγαγαν και μεταβατική διάταξη (άρθρο 20 του νομοσχεδίου), με την οποία δίνουν τη δυνατότητα στην εταιρία «Ελληνικός Χρυσός» να εγκρίνει την ΜΠΕ για τα μεταλλεία της Κασσάνδρας με τις νέες διατάξεις του νομοσχεδίου. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα του άρθρου 20 του νομοσχεδίου: «Εκκρεμείς διαδικασίες έγκρισης περιβαλλοντικών όρων έργων και βοηθητικών και συνοδών έργων τους, που εκκρεμούν κατά την δημοσίευση του Νόμου αυτού και μπορούν να χαρακτηριστούν Μεγάλα Εργα και να υπαχθούν στη Διαδικασία του παρόντος νόμου, συνεχίζονται και ολοκληρώνονται σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου»!!!
Είναι από τις λίγες περιπτώσεις, αν δεν είναι η μοναδική, που γίνεται αναδρομικά ευνοϊκή ρύθμιση υπέρ καπιταλιστικού συγκροτήματος (του συγκροτήματος Μπόμπολα, εν προκειμένω). Δεν αποκλείουμε η αναδρομικότητα να αφορά και άλλες περιπτώσεις καπιταλιστικών «επενδύσεων» που είχαν μπλοκαριστεί, δικαιολογημένα, γιατί προκαλούν σημαντικά προβλήματα στο περιβάλλον.
Περνάμε τώρα στις διατάξεις του νομοσχεδίου. Στο ξεκίνημα του σχολιασμού μας είμαστε υποχρεωμένοι να επισημάνουμε, ότι η τοποθέτηση του υπουργού Επικρατείας Χ. Παμπούκη ως επικεφαλής τόσο της ομάδας που συνέταξε το νομοσχέδιο αυτό όσο και της ομάδας που θα χειρίζεται τις περιπτώσεις ένταξης των λεγόμενων μεγάλων έργων, είναι εξόφθαλμα προκλητική και εξηγείται μόνο από το ότι ο Χ. Παμπούκης ανήκει στο στενό περιβάλλον του Γ. Παπανδρέου.
Με το βαρύγδουπο τίτλο νομοσχέδιο για την «επιτάχυνση μεγάλων έργων» προσπαθούν από την μια να καλλιεργήσουν φρούδες ελπίδες, ότι οδηγούν, δηλαδή, τις εξελίξεις στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, και από την άλλη να κρύψουν το γεγονός, ότι πάνε με συνοπτικές διαδικασίες να εγκρίνουν κάποια έργα στην Ελλάδα (λίγα τον αριθμό), κατακρεουργώντας τόσο την ισχύουσα νομοθεσία όσο και το περιβάλλον. Εκτός από την «επένδυση» των μεταλλείων της Κασσάνδρας και την Ιωνία Οδό, θα γίνουν και κάποιες «επενδύσεις» σε Αιολικά Πάρκα για να δοθεί τζάμπα ζεστό χρήμα από τον κρατικό προϋπολογισμό και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Το χρήμα αυτό είναι περιορισμένο, λόγω του αποικιοκρατικού Μνημονίου και λόγω της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης που ταλανίζει την ελληνική οικονομία.
Με την παρ. 1 του άρθρου 1 βαφτίζουν όλα αυτά τα έργα Μεγάλα, προκειμένου να καταργήσουν την ισχύουσα νομοθεσία, εισάγοντας μια σειρά παρεκκλίσεων, και να καταφέρουν έτσι μεγάλο πλήγμα στο περιβάλλον και στα δάση.
Με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου στις 12 Φλεβάρη του 2010 προβλεπόταν η συγκρότηση Διυπουργικής Επιτροπής Μεγάλων Εργων, στην οποία πρόεδρος ήταν ο υπουργός Μεταφορών και Δικτύων, δηλαδή ο Δ. Ρέππας. Ομως, ο Γ. Παπανδρέου ήθελε να είναι πρόεδρος–κουμανταδόρος ο Χ. Παμπού-κης, γι’ αυτό εισήγαγε την παρ. 3 του άρθρου 3, προκειμένου να… γίνει του Παμπούκη και όχι του Ρέππα. Μ’ αυτή συστήνεται ειδική τριμελής επιτροπή με πρόεδρο τον Χ. Παμπούκη. Διαβάστε το σκεπτικό της ανάγκης να συγκροτηθεί η Ειδική Τριμελής Διυπουργική Επιτροπή: «Ενόψει των ιδιαίτερων οικονομικών συνθηκών και προκειμένου να διασφαλιστεί ο καλύτερος συντονισμός των εμπλεκόμενων μερών και η ταχεία πραγματοποίηση των σχετικών διαδικασιών προώθησης των Μεγάλων Εργων, συστήνεται…». Ισχυρισμοί αστείοι και φαιδροί, που δεν αντέχουν στην παραμικρή κριτική. Στις 6 Αυγούστου κάνει λόγο για ιδιαίτερες οικονομικές συνθήκες, που διαμορφώθηκαν μετά τις 12 Φλεβάρη του 2010 που είχε βγει η πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου; Γιατί με πρόεδρο τον Χ. Παμπού-κη θα είναι καλύτερος ο συντονισμός της τριμελούς από την πενταμελή Διυπουργική Επιτροπή;
Η Ανώνυμη Εταιρία ΕΛΚΕ (Ελληνικό Κέντρο Επενδύσεων) μετονομάζεται σε Ιnvest Greece και αναγορεύ-εται στον μεσολαβητή ανάμεσα στους ιδιώτες «επενδυτές» και την Ειδική Τριμελή Διυπουργική Επιτροπή που αποφασίζει για την καταρχήν ένταξη της «επένδυσης». Οι ιδιώτες υποχρεώνονται να καταθέτουν σ’ αυτή ένα πρόχειρο φάκελο και η εταιρία Invest Grecee είναι υποχρεωμένη να δώσει στη Διυπουργική Επιτροπή τη γνώμη της μέσα σε 15 ημέρες. Η Διυπουργική Επιτροπή με τη σειρά της είναι υποχρεωμένη, σε αριθμό ημερών που στο νομοσχέδιο δεν ορίζεται ακόμη ο ακριβής αριθμός τους, να αποφασίσει για την καταρχήν ένταξη. Διαδικασία πολύ πρόχειρη και σύντομη, που οδηγεί στην καταρχήν ένταξη. Μια ένταξη καταστροφική για το περιβάλλον και το δάσος, όπως προείπαμε και θα αναφέρουμε στη συνέχεια.
Μετά την έγκριση της «επένδυσης» από τη Διυπουργική επιτροπή, ο «επενδυτής» είναι υποχρεωμένος να καταθέσει πλήρη φάκελο με τα δικαιολογητικά στην Invest Grecee και αυτή με τη σειρά της είναι υποχρεωμένη να προωθήσει το φάκελο στις αρμόδιες υπηρεσίες μέσα σε πέντε μέρες. Στη συνέχεια, οι διάφορες υπηρεσίες είναι υποχρεωμένες σε διάστημα από 15 έως 30 μέρες να εκδίδουν τις διάφορες άδειες. Εάν περάσουν αυτές οι προθεσμίες, θεωρείται ότι έχουν εκδοθεί όλες οι απαραίτητες αδειοδοτήσεις! Εάν παρέλθουν άπραγες οι προθεσμίες αυτές, δίνεται η δυνατότητα στη Διυπουργική Επιτροπή να ζητήσει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης κατά των υπαλλήλων! Αντιλαμβάνεστε ότι πάνε να καθιερώσουν ένα καθεστώς τρομοκρατίας κατά των δημοσίων υπαλλήλων που σέβονται το ψωμί που τρώνε και αγωνίζονται για την προστασία του περιβάλλοντος και των δασών. Και δεν το κάνουν τυχαία, γιατί εισάγουν ένα σωρό παρεκκλίσεις.
Μέχρι τώρα, για να γίνουν επεμβάσεις σε δάση, στον αιγιαλό και άλλού, πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρά οι διατάξεις των νόμων 2971/2001, 998/1979, 1650/1986 κ.λπ. Με το νομοσχέδιο Παμπούκη προβλέπονται πολλές παρεκκλίσεις. Στις περιοχές που θα επιτρέπεται (μετά την ψήφιση των διατάξεων του νομοσχεδίου) η εγκατάσταση των «Μεγάλων Εργων» θα καθορίζεται με ΠΔ. Με τις παρ. 5, 6, 7 του άρθρου 7 του νομοσχεδίου προβλέπονται αρκετές παρεκκλίσεις. Εχουμε και λέμε:
«5. Οι ρυθμίσεις των προεδρικών διαταγμάτων των παραγράφων 2 και 3 κατισχύουν κάθε άλλης αντίθετης ή διαφορετικής ρύθμισης Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων, Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου, σχεδίου πόλεων ή πολεοδομικών μελετών και σχεδίων χρήσεως γης που αφορά τις περιοχές για τις οποίες καταρτίζονται και εγκρίνονται Ειδικά Σχέδια κατά το άρθρο αυτό.
6.1 Με τα προεδρικά διατάγματα των προηγούμενων παραγράφων μπορούν επίσης να τροποποιούνται εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια και πολεοδομικές μελέτες κατά παρέκκλιση των διατάξεων…
7. Κάθε γενική ή ειδική διάταξη που αφορά τον καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχές, δεν έχει εφαρμογή στις περιοχές που οριοθετούνται και σχεδιάζονται κατά τις διατάξεις του παρόντος».
Πριν συνεχίσουμε με την απαρίθμηση των παρεκκλίσεων που εισάγονται με το νομοσχέδιο, κάνουμε μια στάση για ένα σύντομο σχολιασμό. Στη Χαλκιδική και συγκεκριμένα στους δήμου Σταγείρων, Παναγιάς και Αρναίας, με βάση τα εγκεκριμένα Ρυμοτομικά Σχέδια απαγορεύονται επεμβάσεις στα μεταλλεία της Κασσάνδρας. Τώρα όμως, με την παρ. 5 του άρθρου 7, επιτρέπονται επεμβάσεις στα μεταλλεία της Κασσάνδρας και έτσι ανοίγει ο δρόμος για την έγκριση από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).
Συνεχίζουμε με τις πολεοδομικές και άλλες παρεκκλίσεις:
«4.1 Με τα διατάγματα της προηγούμενης παραγράφου εγκρίνονται και οι κατά περίπτωση απαιτούμενες για την κατασκευή, επέκταση ή εκσυγχρονισμό των μεγάλων Εργων προσχώσεις επί της θαλάσσης…».
«Αρθρο 10 – Πολεοδομικές ρυθμίσεις
Για την κατασκευή, επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό των Μεγάλων Εργων σε χώρους εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων επιτρέπονται παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής, καθώς και από τις διατάξεις του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού…».
Εχουμε ακόμη παρεκκλίσεις από τη δασική νομοθεσία, από τη νομοθεσία για τις απαλλοτριώσεις και από την άσκηση του δικαιώματος προσφυγής στα δικαστήρια της χώρας.
Στη δασική νομοθεσία η παρέκκλιση αφορά την περίπτωση της κατάργησης του άρθρου 14 του 998/1979 για τις πράξεις χαρακτηρισμού: «Στην περίπτωση ύπαρξης δασικών εκτάσεων η απαλλοτρίωση κηρύσσεται με κοινή απόφαση των ανωτέρω υπουργών και του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων χωρίς να απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας χαρακτηρισμού εκτάσεων του άρθρου 14 του ν. 998/1979…».
Για την προσφυγή στα δικαστήρια εισάγεται η παρέκκλιση του περιορισμού των προσφυγών μόνο στο Διοικητικό Εφετείο σε πρώτο και τελευταίο βαθμό (άρθρο 13), στην περίπτωση των Μεγάλων Εργων που υπάγονται στην ελληνική νομοθεσία.
Με το νομοσχέδιο αυτό ξεθεμελιώνεται η νομοθεσία σε βασικούς τομείς, γεγονός που θα επιφέρει μεγάλες επιπτώσεις τόσο στο περιβάλλον και στα δάση όσο και στη ζωή του ελληνικού λαού. Ωφελημένο θα βγει το κεφάλαιο, ντόπιο και ξένο, που θα βγάλει υπερκέρδη.
Γεράσιμος Λιόντος