Αφού ήδη ετοίμασαν ένα πόρισμα-έκτρωμα, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του νόμου-πλαίσιου για τα ΑΕΙ, με το οποίο δίνεται η χαριστική βολή στο Δημόσιο και Δωρεάν Πανεπιστήμιο, και το οποίο έχουν πλέον καταθέσει στο υπουργείο Παιδείας, οι «8 σοφοί» της Επιτροπής του Εθνικού Συμβούλιου Παιδείας ψάχνουν τώρα για «άλλοθι».
Το «άλλοθι», λέει, που το θέλουν για να εμπλουτίσουν τούτο το πόρισμά τους, τους το προσφέρουν απλόχερα τα εκπαιδευτικά συστήματα χωρών, που αναμόρφωσαν ήδη το νομοθετικό τους πλαίσιο συμμορφούμενες με τις υποδείξεις της διαδικασίας της Μπολόνια, είτε πήραν μέτρα προκειμένου να προσεγγίσουν τις απαιτήσεις του Κοινού Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Τέτοιες χώρες είναι οι σκανδιναβικές χώρες, δηλαδή η Φινλανδία, Σουηδία, Δανία, Νορβηγία, καθώς και η Αυστρία, Ουγγαρία, Τσεχία, Πολωνία, Ιρλανδία, Εσθονία, Λιθουανία κ.λπ. Δηλαδή χώρες είτε με ιδιόμορφα και διαφορετικά γεωγραφικά, ιστορικά, πολιτιστικά χαρακτηριστικά από τη δική μας και πάντως με διαφορετική ιστορία στο χώρο του Πανεπιστήμιου από αυτή που καθόρισε τα χαρακτηριστικά του στον ευρωπαϊκό χώρο, είτε με το ίδιον εκείνο του γενίτσαρου που πασχίζει, προκειμένου να γίνει αρεστός στο νέο αφέντη του, να αποδειχτεί βασιλικότερος του βασιλέως.
Κοινό στοιχείο σχεδόν όλων των πανεπιστημιακών συστημάτων αυτών των χωρών είναι η συμμετοχή στα όργανα διοίκησης εκπροσώπων «εξωτερικών φορέων».
Δηλαδή οι αντίστοιχοι Δήμοι, τα σωματεία των καπιταλιστών, επιχειρηματικοί όμιλοι, επαγγελματικές ενώσεις κ.λπ.
Ο τραγέλαφος της υπόθεσης είναι η αναζήτηση τάχαμου της ενίσχυσης της αυτοτέλειας των ιδρυμάτων.
Μέσω της συμμετοχής αυτής εξασφαλίζεται, κατά τον Βασίλη Παπάζογλου, μέλους της Επιτροπής του ΕΣΥΠ, «η καλύτερη συνεργασία των Πανεπιστημίων με την κοινωνία αλλά και την αγορά εργασίας». Η υποταγή των Πανεπιστημίων στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις και τις ορέξεις της αγοράς, θα ήθελε να πει ο κ. Παπάζογλου, για τον οποίο φαίνεται ότι «κοινωνία» είναι τα οργανωμένα συμφέροντα των διαφόρων μορφών κεφαλαίου και των μορφών δομής του αστικού κράτους και όχι βεβαίως οι εργαζόμενοι και ο λαός.
Ομως μετά λύπης του, ο Β. Παπάζογλου διαπιστώνει ότι «η συμμετοχή εκπροσώπων εξωτερικών φορέων στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ, είναι για την ελληνική πραγματικότητα αυτή τη στιγμή ανέφικτη».
Προσέξτε τον χρονικό προσδιορισμό «αυτή τη στιγμή», που χρησιμοποιεί το μέλος της «Επιτροπής των σοφών».
Δηλαδή τώρα κρίνεται ότι δεν έχει επεξεργαστεί στο βαθμό που απαιτείται η εργαζόμενη κοινωνία κι ούτε έχει υποχωρήσει σε τέτοιο βαθμό η συνείδησή της, ώστε ν’ αποδεχτεί αδιαμαρτύρητα την ανατρεπτική, αντιδραστική εξέλιξη αλλαγής του προφίλ του Δημόσιου Πανεπιστήμιου. Ισως σε κάποια άλλη στιγμή, που θα θεωρηθεί προσφορότερη στο μέλλον να γίνει και αυτό.
Ομως πιστή στο πνεύμα αυτό η «Επιτροπή των 8 σοφών», από τώρα συμπεριλαμβάνει στο πόρισμά της την τοποθέτηση μάνατζερ στα Πανεπιστήμια. Ετσι οραματίζονται το «αναβαθμισμένο» και «σύγχρονο» Πανεπιστήμιο οι θιασώτες της Μπολόνια και του Κοινού Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης. Να διοικείται δηλαδή όπως η καπιταλιστική επιχείρηση. Φυσικό, άλλωστε, είναι αφού θεωρούν ότι το Πανεπιστήμιο πρέπει να «πουλά υπηρεσίες», τις οποίες και θα αγοράζουν οι «φοιτητές-πελάτες».
Ενα άλλο κοινό στοιχείο των πανεπιστημιακών συστημάτων αυτών των χωρών, το οποίο προσεταιρίζεται και το πόρισμα της Επιτροπής του ΕΣΥΠ, είναι ο τρόπος εκλογής των εκπροσώπων των διαφόρων ομάδων του Πανεπιστήμιου στα όργανα διοίκησης, μέσα από την καθολική ψηφοφορία της αντίστοιχης ομάδας. Η «ταμπακέρα» εδώ είναι η συμμετοχή των φοιτητών στα όργανα διοίκησης, την οποία και θέλουν να ελαχιστοποιήσουν Αυτό σήμερα τους το προσφέρει η εκλογή εκπροσώπων από το σύνολο των φοιτητών που συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία, η οποία τα τελευταία χρόνια είναι (όπως και στις φοιτητικές εκλογές) πολύ μειωμένη. Ετσι όσο μικρότερη θα είναι η συμμετοχή στις εκλογές, τόσο θα μειώνονται και οι φοιτητές-εκλέκτορες.
Το σύστημα κρίνει ότι είναι καιρός να αναπροσαρμόσει τα δεδομένα και ως προς αυτό το στοιχείο στα Πανεπιστήμια, ενόψει των γενικότερων αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που επιχειρεί.
Οταν στη μεταπολίτευση ήθελε να ενσωματώσει και διεμβολίσει το ριζοσπαστικοποιημένο τότε μαζικό φοιτητικό κίνημα πρόβαλε την περίφημη «συνδιοίκηση», σήμερα όμως που άλλαξαν οι προτεραιότητές του, άλλαξε και τακτική.
Ο εμπλουτισμός του πορίσματος και με άλλες χώρες-διαμάντια θα συνεχιστεί, μας πληροφορεί ο κ. Παπάζογλου.
Αν κρίνουμε από τα στοιχεία-κλειδιά, που διαθέτουν τα συστήματα ανώτατης εκπαίδευσης των παραπάνω χωρών, τότε από τώρα μπορούμε να βγάλουμε τα θλιβερά συμπεράσματά μας για το πού το πάει η «Επιτροπή των σοφών» και τι κλίμα θέλει να δημιουργήσει.
Αλλωστε το πόρισμά της -για το οποίο γράψαμε αναλυτικά σε προηγούμενο φύλλο- περιέχει και πολλά άλλα «φρούτα» που μας άφησαν στυφή γεύση στο στόμα, όπως ο περιορισμός της φοίτησης (επιτρέπεται η παράτασή της μόνο για δυο ή τρία χρόνια) και η αποπομπή των λεγόμενων «αιώνιων φοιτητών», η κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων, η κατάργηση των μετεγγραφών, η σύνδεση της «απόδοσης» των φτωχών φοιτητών με την οικονομική τους ενίσχυση μέσω υποτροφιών, η ουσιαστική κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.
Γιούλα Γκεσούλη