Γκροτέσκα, δηλαδή φρικιαστική. Αυτός είναι ο χαρακτηρισμός που μας ήρθε αμέσως στο νου, όταν διαβάσαμε την πρόταση της εισαγγελέα Πρωτοδικών Λαμίας, Αγορής Παπακώστα, για την αίτηση αποφυλάκισης (νομικά: υπό όρον απόλυση) του Δημήτρη Κουφοντίνα. Η ετυμολογική ρίζα του γκροτέσκου προέρχεται από τη λατινική λέξη γκρότο, που σημαίνει σπηλιά. Από τα βάθη κάποιας σπηλιάς-άντρου μεσαιωνικών βασανιστηρίων μοιάζει να έχει βγει και η πρόταση της εισαγγελέα Παπακώστα (η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, είχε πρωταγωνιστήσει και στους ωμούς εκβιασμούς για υποχρεωτική σίτιση του Δημήτρη Κουφοντίνα, στη διάρκεια της τελευταίας απεργίας πείνας του πολιτικού κρατούμενου, πριν από μερικούς μήνες).
Το σκεπτικό της εισαγγελέα είναι… τετράγωνο: ναι μεν όλοι οι κρατούμενοι με το στάτους του Κουφοντίνα (με περισσότερες της μιας ποινές ισοβίων) αποκτούσαν δικαίωμα αποφυλάκισης μετά από 19 χρόνια «σκαστής» κράτησης, όμως ο Κουφοντίνας δεν μπορεί να κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος, διότι με τον νέο Ποινικό Κώδικα, ορίζεται ότι οι πολυϊσοβίτες αποφυλακίζονται στα 25 χρόνια.
Αν δημιουργηθεί νομολογία με υιοθέτηση αυτής της λογικής, τότε θα την πληρώσουν και άλλοι κρατούμενοι, όχι μόνο ο Δ. Κουφοντίνας. Αυτό, όμως, ελάχιστα ενδιαφέρει τους εμπνευστές του «καθεστώτος εξαίρεσης» σε βάρος του Δ. Κουφοντίνα. Το έδειξαν και όταν ψήφισαν τις αλλαγές στο Σωφρονιστικό Κώδικα, με το διαβόητο «νόμο Κουφοντίνα». Για να κόψουν τις άδειες από τον Κουφοντίνα, τις έκοψαν και από άλλους κρατούμενους. Για να διώξουν τον Κουφοντίνα από τις αγροτικές φυλακές, έδιωξαν και άλλους κρατούμενους (έτσι άδειασε η Κασσαβέτεια, όπου πλέον μεταφέρουν μόνο νεοναζιστές χρυσαυγίτες).
Η εισαγγελέας Παπακώστα έπρεπε να αποφύγει μερικούς τεράστιους νομικούς σκοπέλους, για να εισηγηθεί απόρριψη της αίτησης αποφυλάκισης του Δ. Κουφοντίνα.
- Καταρχάς, την πάγια αρχή του δικαίου, που προβλέπει ότι σε κάθε κατηγορούμενο ή κρατούμενο εφαρμόζεται η ευμενέστερη διάταξη (retroactivity in mitius). Αρχή η οποία επαναλαμβάνεται ρητά και στη μεταβατική διάταξη του άρθρο 465 του νέου Ποινικού Κώδικα: «Οι διατάξεις του προϊσχύσαντος Ποινικού Κώδικα για τη μετατροπή της ποινής σε χρηματική ποινή, την αναστολή εκτέλεσης της ποινής και την απόλυση υπό όρο εφαρμόζονται για πράξεις που τελέστηκαν μέχρι τη θέση σε ισχύ του παρόντος».
- Δεύτερο, την νομολογία που έχει διαμορφωθεί μέχρι τον νέο Ποινικό Κώδικα, η οποία συμβάδιζε απόλυτα με τη θεωρία και προέβλεπε την αποφυλάκιση (και) των πολυϊσοβιτών στα 19 χρόνια (όπως και των ισοβιτών).
Δεν χρειάστηκε να προβληματιστεί η εισαγγελέας Λαμίας από μια βασική αρχή του δικαίου, από μια πλούσια νομολογία, από την επίσης πλούσια νομική θεωρία. Εφτιαξε μια ad hoc κατασκευή, τη χρησιμοποίησε σαν εφαλτήριο και σαλτάρισε πάνω από το Δίκαιο και το νόμο, πάνω από τη νομολογία και τη θεωρία, πάνω από την ίδια την κοινή λογική. Για τον Κουφοντίνα πρόκειται, όχι για νεοναζιστές εγκληματίες που το σύστημα τους χαϊδεύει σαν κανίς του καναπέ.
Βάση αυτής της γκροτέσκας νομικής κατασκευής είναι ο ισχυρισμός ότι μέχρι τώρα υπήρχε… κενό νόμου, επειδή γινόταν λόγος μόνο για μία και όχι για περισσότερες ποινές ισοβίων. Επομένως, ό,τι διατύπωνε η θεωρία και ό,τι αποφάσιζε η νομολογία για τους πολυϊσοβίτες ήταν… στα κουτουρού. Προερχόταν από το «κενό νόμο». Τώρα, όμως, έχουμε νόμο που ορίζει ότι οι πολυϊσοβίτες αποφυλακίζονται στα 25, οπότε ο Κουφοντίνας θα υπαχθεί υποχρεωτικά σ’ αυτόν! Ο,τι γινόταν έως πρότινος πρέπει να θεωρηθεί… ως μη γενόμενο!
Θα επανέλθουμε με χωριστό νομικό άρθρο στα τερατουργήματα της εισαγγελέα Παπακώστα. Εδώ θα προσπαθήσουμε να μιλήσουμε με όσο γίνεται πιο απλή γλώσσα, για να αντιληφθούμε όλοι και όλες το γκροτέσκο του πράγματος.
Η εισαγγελέας Παπακώστα, περισσότερο για να πείσει τον εαυτό της και όχι τους νομικούς, που γελάνε πικρά όταν διαβάζουν τέτοια τερατουργήματα, επαναλαμβάνει συνεχώς στη δεκασέλιδη πρότασή της τις λέξεις «κενό νόμου». Αποκόψαμε χαρακτηριστικά σημεία από την εισαγγελική πρόταση και τα συνθέσαμε στο κολάζ που ακολουθεί, για να γίνει φανερή η εμμονική αναφορά σε κάποιο ανύπαρκτο κενό νόμου, η οποία επαναλαμβάνεται συνεχώς:
Νομικό σάλτο
Η κατασκευή ενός «νομικού κενού» από την εισαγγελέα Παπακώστα συνιστά, καταρχάς, νομικό σάλτο. Η ίδια παραδέχεται ότι και η θεωρία και η νομολογία δέχονταν το δικαίωμα αποφυλάκισης των πολυϊσοβιτών στα 19 χρόνια. Πώς αποφάσιζαν τα δικαστικά συμβούλια και αποφυλάκιζαν πολυϊσοβίτες στα 19 χρόνια; Σε κενό νόμου; Και γιατί δεν βρέθηκε ούτε ένα δικαστικό συμβούλιο ούτε ο Αρειος Πάγος να εντοπίσει το υποτιθέμενο νομικό κενό και να εισηγηθεί στη νομοθετική εξουσία τη συμπλήρωσή του; Γιατί η θεωρία δεν είπε ποτέ ότι υπάρχει νομικό κενό και δεν εισηγήθηκε να γίνει διάκριση ισοβιτών – πολυϊσοβιτών, αλλά στο ζήτημα της υφ’ όρον απόλυσης αντιμετώπιζε με τον ίδιο τρόπο ισοβίτες και πολυϊσοβίτες;
Εχουν γίνει αρκετές επιμέρους τροποποιήσεις του παλιού Ποινικού Κώδικα. Γιατί καμιά από τις νομοπαρασκευαστικές επιτροπές του υπουργείου Δικαιοσύνης, στις οποίες συμμετέχουν ποινικολόγοι, καθηγητές της Νομικής, δικαστές, εισαγγελείς, δεν εντόπισε ποτέ την ύπαρξη του υποτιθέμενου νομικού κενού και δεν εισηγήθηκε την κάλυψή του με διάκριση μεταξύ ισοβιτών και πολυϊσοβιτών;
Κανένα νομικό κενό δεν υπήρχε. Απλούστατα, η μία και οι περισσότερες ισόβιες ποινές αντιμετωπίζονταν με τον ίδιο τρόπο στην υφ’ όρον απόλυση των κρατούμενων. Γι’ αυτό και υπάρχει ενιαία νομολογία και θεωρία. Αν υπήρχε νομικό κενό, θα υπήρχαν και διαφορετικές νομολογιακές προσεγγίσεις, όπως συμβαίνει συνήθως. Αν υπήρχε νομικό κενό, τότε θα υπήρχαν και διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις. Ομως, η εισαγγελέας Παπακώστα (και αυτοί που τη «βοήθησαν»), μολονότι είναι σίγουρο ότι έψαξαν, δεν βρήκαν ούτε μία διαφορετική προσέγγιση στη θεωρία ούτε μια διαφορετική απόφαση δικαστικού συμβουλίου. Υπήρχε πλήρης ομοφωνία ότι οι πολυϊσοβίτες αποφυλακίζονται υφ’ όρον στα 19 χρόνια.
Τι έγινε με το νέο Ποινικό Κώδικο; Θέσπιση ξεχωριστού καθεστώς, σε πιο κατασταλτική κατεύθυνση, που προβλέπει 25 χρόνια για τους πολυϊσοβίτες. Η αυστηροποίηση του καθεστώτος έκτισης της ποινής δεν σημαίνει ότι προηγουμένως υπήρχε νομικό κενό. Σαφή ήταν τα πράγματα στον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα, σαφή είναι και στον καινούργιο, με τη διαφορά ότι ο καινούργιος είναι σε κατασταλτικότερη κατεύθυνση, αυξάνοντας το όριο της «σκαστής» φυλάκισης για τους πολυϊσοβίτες από τα 19 στα 25 χρόνια.
Μεσαιωνική αντίληψη περί Δικαίου
Ο Κουφοντίνας, όμως, υπάγεται στο καθεστώς του παλιού Ποινικού Κώδικα, όχι μόνο βάσει της πάγιας αρχής του Δικαίου για εφαρμογή της ευμενέστερης διάταξης, αλλά και γιατί αυτό ορίζει ρητά και κατηγορηματικά το άρθρο 465 του νέου Ποινικού Κώδικα: για την υφ’ όρον απόλυση εφαρμόζονται οι διατάξεις του παλιού Ποινικού Κώδικα, εφόσον οι πράξεις τελέστηκαν προτού τεθεί σε ισχύ ο νέος Ποινικός Κώδικας. Τελεία και παύλα, χωρίς γκροτέσκες κατασκευές περί νομικού κενού, χωρίς νομικά σάλτα πάνω από αυτό που εφάρμοζε η νομολογία (και υποστήριζε η θεωρία) όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Σε απόφασή του το 2020 (559/2020 Τμήμα ΣΤ Ποινικό), ο Αρειος Πάγος έκρινε ότι το άρθρο 465 του νέου Ποινικού Κώδικα μπορεί να εφαρμοστεί μόνο όταν οι νέες διατάξεις είναι δυσμενέστερες από τις παλιές. Σημειώνει δε, ότι η αρχή της αναδρομικότητας του ηπιότερου ποινικού νόμου έχει κριθεί ότι αποτελεί μέρος του πρωτογενούς δικαίου της ΕΕ, απορρέουσα από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, και γι’ αυτό πρέπει να θεωρείται ότι αποτελεί μέρος των γενικών αρχών του ενωσιακού δικαίου, τις οποίες ο εθνικός δικαστής πρέπει να σέβεται κατά την εφαρμογή του εθνικού δικαίου.
Αυτά, όμως, είναι «ψιλά γράμματα» για όσους υπαγόρευσαν τη συγκεκριμένη εισαγγελική πρόταση. Εδώ έχουμε να κάνουμε με τον Κουφοντίνα και σ’ αυτόν θα εφαρμόσουμε τις νέες, δυσμενέστερες διατάξεις, καταφεύγοντας στον προκλητικό νομικό ισχυρισμό ότι μέχρι τώρα τα δικαστικά συμβούλια αποφάσιζαν στον αέρα, σε κενό νόμου!
Οι αστικές δημοκρατίες συνηθίζουν να επαίρονται για την ασφάλεια δικαίου που προσφέρουν στους πολίτες τους. Στην περίπτωση του Δημήτρη Κουφοντίνα, όμως, εφαρμόζεται το μεσαιωνικό καθεστώς της απόλυτης ανασφάλειας δικαίου. Το δίκαιο μετατρέπεται σε κινούμενη άμμο, ώστε ο πολιτικός κρατούμενος να βουλιάζει σε κάθε του βήμα.
Θυμίζουμε πώς του έκοψαν τις άδειες. Θυμίζουμε πώς τον έδιωξαν από την αγροτική φυλακή της Κασσαβέτειας (όπου έχει μεταχθεί νομίμως), χωρίς μάλιστα να τον μεταγάγουν στον Κορυδαλλό, όπως προβλέπει ο ίδιος ο φωτογραφικός τους νόμος. Τώρα, καταφεύγουν στην πλήρη περιφρόνηση του νόμου, για να του κόψουν το δικαίωμά του να αποφυλακιστεί στα 19 χρόνια. Για τον Κουφοντίνα δεν ισχύει το νομικό σύστημα της αστικής δημοκρατίας. Ισχύει το μεσαιωνικό σύστημα, βάσει του οποίου νόμος είναι η θέληση του ηγεμόνα.
Λογικό σάλτο
Προσέξτε και τους παραλογισμούς που παράγονται από την εισαγγελική πρόταση Παπακώστα:
- Αν ο Κουφοντίνας είχε συμπληρώσει 19 χρόνια προτού τεθεί σε ισχύ ο νέος Ποινικός Κώδικας (μέχρι το 2019 δηλαδή), θα μπορούσε να αποφυλακιστεί! Δεν… πρόκαμε και γι’ αυτό πρέπει να καθήσει άλλα 6 χρόνια!
- Αλλοι πολυϊσοβίτες κρατούμενοι αποφυλακίστηκαν στα 19 χρόνια. Αυτοί, σε αντίθεση με τον Κουφοντίνα, ήταν… τυχεροί και… πρόκαμαν!
Δηλαδή, κρατούμενοι με το ίδιου στάτους (πολυϊσοβίτες, καταδικασμένοι για πράξεις προτού τεθεί σε ισχύ ο νέος Ποινικός Κώδικας) αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Δεν έχουμε μόνο εφαρμογή της αρχής της δυσμενέστερης διάταξης (ενώ πρέπει να εφαρμόζεται η ευμενέστερη διάταξη), αλλά έχουμε και επιλεκτική εφαρμογή αυτής της αρχής, αφού άλλοι κρατούμενοι έχουν ήδη αποφυλακιστεί βάσει των 19 χρόνων, ενώ σε άλλους προτείνεται να ισχύσουν τα 25 χρόνια.
Περιττεύει να πούμε πως αν δεν επρόκειτο για τον Δημήτρη Κουφοντίνα, δε θα συζητούσαμε σήμερα για ένα τόσο προκλητικό νομικό σάλτο, γιατί απλούστατα δε θα υπήρχε. Ομως, έτσι και περάσει αυτή η λογική, θα την πληρώσουν και άλλοι πολυϊσοβίτες κρατούμενοι.
Προκλητική περιφρόνηση της νομολογίας, ακόμη και του Αρείου Πάγου
Η εισαγγελέας Παπακώστα δε διστάζει να επιτεθεί στην έως τα τώρα νομολογία των δικαστηρίων και στη θεωρία, μιλώντας για «νομική κατασκευή». Δηλαδή, κατηγορεί τα δικαστικά συμβούλια και τους θεωρητικούς του Δικαίου γι’ αυτό που κάνει η ίδια! Γράφει επί λέξει:
Παραθέσαμε αυτή τη γεμάτη κατασταλτικό θράσος άποψη, για να αντιληφθείτε ότι μια εισαγγελέας που δε διστάζει να καταφερθεί με περιφρόνηση ενάντια σε βασικές αρχές του Δικαίου, όπως η αρχή της ευμενέστερης διάταξης, την οποία ο Αρειος Πάγος θεωρεί μέρος των γενικών αρχών του ενωσιακού δικαίου, τις οποίες ο εθνικός δικαστής πρέπει να σέβεται κατά την εφαρμογή του εθνικού δικαίου, δε θα δίσταζε να διαστρεβλώσει με ωμό τρόπο σχετικά πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία μάλιστα αφορά τον Δημήτρη Κουφοντίνα.
Πρόκειται για την απόφαση 1001/2019 του ΣΤ Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, η οποία εκδόθηκε μετά από αίτηση αναίρεσης της τότε εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ξένης Δημητρίου, κατά βουλεύματος (93/2019) του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Βόλου, που έκοψε την άδεια του Δ. Κουφοντίνα.
Τι είπε ο Αρειος Πάγος με τη σημαντική αυτή απόφασή του, αναιρώντας το βούλευμα του δικαστηρίου του Βόλου; Οτι δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται διαφορετικά οι πολυϊσοβίτες από τους ισοβίτες. Τι είχε αποφασίσει το Συμβούλιο του Βόλου; Οτι άδεια δικαιούνται μόνο οι ισοβίτες, ενώ οι πολυϊσοβίτες δεν δικαιούνται.
Τι είχε κάνει το Συμβούλιο του Βόλου; Μια ακροβατική ερμηνεία του Σωφρονιστικού Κώδικα (ότι μιλάει για ισόβια κάθειρξη και όχι για ισόβιες καθείρξεις). Τι αποφάσισε ο Αρειος Πάγος; Αξίζει να παραθέσουμε το σχετικό χωρίο της απόφασης 1001/2019:
«Ετσι, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Βόλου, με το ως άνω Βούλευμά του (93/2019) έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν οι τυπικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση τακτικής άδειας στον ως άνω κρατούμενο, δεχόμενο ότι δεν μπορεί να χορηγηθεί άδεια σε κρατούμενο που εκτίει άνω της μιας ποινές ισόβιας κάθειρξης, διότι ο νομοθέτης στο άρθρο 55 παρ. 1 άνω Σ.Κ. αναφέρεται σε “ποινή” και όχι σε “ποινές” ισόβιας κάθειρξης. Η θέση αυτή του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Βόλου, η οποία φαίνεται να εδράζεται στη γραμματική διατύπωση του συγκεκριμένου άρθρου, είναι εσφαλμένη σύμφωνα και με όσα σχετικώς εξετέθησαν στις αρχικές σκέψεις της παρούσης αποφάσεως, καθώς πρέπει να σημειωθεί ότι ο νομοθέτης, στο αφηρημένο επίπεδο της κατάστρωσης διάταξης νόμου, χρησιμοποιεί πάντοτε τον ενικό αριθμό, χωρίς αυτό να υποδηλώνει ότι η εφαρμογή του εξαντλείται στην άπαξ πραγμάτωση του σχετικού κανόνα».
Το ίδιο που έκανε το 2019 το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Βόλου (προσπάθεια διαχωρισμού μεταξύ ισοβιτών και πολυϊσοβιτών, με βάση μια γραμματική διατύπωση του νόμου) εισηγείται τώρα η εισαγγελέας Παπακώστα στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Λαμίας, μιλώντας για «κενό νόμου», επειδή στον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα γινόταν αναφορά σε «ισόβια κάθειρξη» και όχι σε «ισόβιες καθείρξεις».
Ο Αρειος Πάγος, όμως είναι σαφέστατος: «Ο νομοθέτης, στο αφηρημένο επίπεδο της κατάστρωσης διάταξης νόμου, χρησιμοποιεί πάντοτε τον ενικό αριθμό, χωρίς αυτό να υποδηλώνει ότι η εφαρμογή του εξαντλείται στην άπαξ πραγμάτωση του σχετικού κανόνα».
Επειδή αυτό το ξέρουν καλά η εισαγγελέας της Λαμίας και αυτοί που τη «βοήθησαν» στην πρότασή της, έχει αφιερώσει ένα κεφάλαιο στην «αντίκρουση» της απόφασης 1001/2019 του Αρείου Πάγου. Επειδή, όμως, δεν μπορεί να αποκρούσει την απόφαση, σαλτάρει και την προσπερνά.
Η απόφαση 1001/2019 του Αρείου Πάγου, η κρατούσα νομολογία (αναφέρονται τρεις γνωμοδοτήσεις του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, μεταξύ 1993 και 2011) και η κρατούσα θεωρία ταυτίζονται στο ζήτημα της εξίσωσης ισοβιτών και πολυϊσοβιτών, όμως -ισχυρίζεται η εισαγγελέας της Λαμίας- αυτό αφορά μόνο τη χορήγηση των αδειών, που το θεωρεί ήσσονος σημασίας ζήτημα, και όχι την υπό όρον απόλυση!
Η αιτιολογία της αρεοπαγιτικής απόφασης 1001/2019 δεν κάνει διάκριση μεταξύ… ήσσονος και… μείζονος σημασίας ζητημάτων. Είναι σαφέστατη και επί της αρχής: Οταν ο νομοθέτης μιλάει στον ενικό αριθμό, αναφέρεται και στον πληθυντικό αριθμό. Γι’ αυτό και τα δικαστικά συμβούλια αντιμετώπιζαν με τον ίδιο τρόπο, ως προς την υπό όρο απόλυση, ισοβίτες και πολυϊσοβίτες. Δεν υπήρχε κανένα κενό νόμου, αλλά εφαρμοζόταν αυτό που –επί της αρχής- επεσήμανε ο Αρειος Πάγος στην 1001/2019 απόφασή του: ο ενικός αριθμός (μία ισόβια) περιλαμβάνει και τον πληθυντικό αριθμό (πολλές ισόβιες).
Aυτήν την ξεκάθαρη, επί της αρχής τοποθέτηση του Αρείου Πάγου, η εισαγγελέας της Λαμίας την πετάει στα σκουπίδια, όπως πέταξε και τη βασική αρχή του Δικαίου για εφαρμογή της ευμενέστερης διάταξης, όπως πέταξε και τη νομολογία που έχει διαμορφωθεί βάσει τον προηγούμενο Ποινικού Κώδικα, όπως πέταξε και τη θεωρία, όπως πέταξε και τη ρητή και κατηγορηματική μεταβατική διάταξη του άρθρου 465 του νέου Ποινικού Κώδικα, που προβλέπει ότι για πράξεις που τελέστηκαν μέχρι να τεθεί σε εφαρμογή ο νέος Ποινικός Κώδικας εφαρμόζεται ο παλιός.
Οι υποβολείς
Δεν γράφουμε τυχαία για κάποιους που «βοήθησαν» την εισαγγελέα της Λαμίας να κατασκευάσει τη γκροτέσκα πρότασή της. Οι υποβολείς δεν κρύφτηκαν και καρφώθηκαν.
Στις 19 Αυγούστου, αμέσως μόλις έγινε γνωστό ότι ο Δημήτρης Κουφοντίνας υπέβαλε αίτηση αποφυλάκισης, στο Συγκρότημα Μαρινάκη εμφανίστηκε ένα… προφητικό δημοσίευμα, που παρουσίαζε την είδηση και έγραφε μεταξύ άλλων:
- «Οι δικαστές θα κρίνουν αν πρέπει να εφαρμοστεί στην περίπτωση του Κουφοντίνα ο προηγούμενος Ποινικός Κώδικας που ορίζει ότι μπορεί να αποφυλακιστεί στα 19 έτη ή ο υφιστάμενος Ποινικός Κώδικας που ορίζει για τους πολυισοβίτες ότι μπορούν να αποφυλακιστούν όταν έχουν συμπληρώσει 25 έτη».
Πώς μετατρέπεται σε ζήτημα δικαστικής κρίσης κάτι που είναι δεδομένο ως πάγια αρχή του Δικαίου (εφαρμογή της ευμενέστερης διάταξης), ενώ έχει λυθεί και από το νέο Ποινικό Κώδικα (άρθρο 465: στους ήδη καταδικασμένους εφαρμόζεται για την υπό όρο απόλυση ο παλιός Ποινικός Κώδικας);
Το δεδομένο μετατράπηκε σε ζητούμενο, για ν’ ακολουθήσει η απάντηση στο… ζητούμενο:
- «Με βάση τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα, δεν προβλεπόταν ρητώς η αποφυλάκιση των πολυισοβιτών. Σε αυτό βασίστηκε και το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών του Βόλου (93/2019) για να μην χορηγήσει άδεια στον Κουφοντίνα. Ωστόσο, το ως άνω βούλευμα αναιρέθηκε από το υπ’ αριθμ. 1001/2019 βούλευμα του ΣΤ’ Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, το οποίο έκρινε ότι και όσοι έχουν καταδικαστεί σε ισόβια πάνω από μια φορές, έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν τακτικές άδειες από τη φυλακή.
Σύμφωνα με δικαστικές πηγές, με τον νέο Ποινικό Κώδικα που ψηφίστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ στις 11 Ιουνίου 2019 και τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2019, το θέμα λύνεται ρητώς και οι πολυισοβίτες μπορούν να ζητήσουν την υφ’ όρων απόλυσή τους στα 25 χρόνια (άρθρο 105Β παρ. 6 ΠΚ). Από τη στιγμή που έχουμε για πρώτη φορά νόμο (άρα δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής προηγούμενου ευμενέστερου) που καθορίζει την έκτιση ποινής για τους πολυισοβίτες, ο Κουφοντίνας πιθανότατα να αποφυλακιστεί όταν θα έχει εκτίσει 25 έτη, ήτοι στις 5.9.2027. Ο συγκεκριμένος νόμος αφορά όλους όσους έχουν πάνω από μια φορά ισόβια».
Ετσι λοιπόν! Οι ανώνυμες «δικαστικές πηγές» είχαν ήδη αποφανθεί, με συνοπτική αιτιολογία. Μετά από ακριβώς σαράντα μέρες, η εισαγγελέας της Λαμίας, Αγορή Παπακώστα, μετέτρεψε σε πρόταση προς το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών ακριβώς αυτά που είχαν «ψιθυρίσει» οι ανώνυμες «δικαστικές πηγές» στο Συγκρότημα Μαρινάκη. Τα… μεγάλα πνεύματα συναντήθηκαν.
Μας είναι αδιάφορο αν οι «δικαστικές πηγές» τής έστειλαν έτοιμη την εισήγηση, αν τη βοήθησαν με κάποιο σημείωμα ή αν της έστειλαν τη «γραμμή» και έγραψε μόνη της την πρόταση προς το Συμβούλιο. Τα παραπάνω δεν καταλείπουν την παραμικρή αμφιβολία ότι ο μηχανισμός κινήθηκε και πάλι, για να παραβιάσει με τον πιο ωμό και απροκάλυπτο τρόπο ένα θεμελιώδες δικαίωμα του πολιτικού κρατούμενου (σκέτα κρατούμενου κατ’ αυτούς) Δημήτρη Κουφοντίνα.
Οπως αντιλαμβάνεστε, το ζήτημα είναι τεράστιο. Δεν προσφέρεται για δημοσιογραφικές «ξεπέτες» και νομικές ευκολίες. Ο νομικός κόσμος οφείλει να πάρει θέση. Οχι μόνο οι νομικοί που έχουν αρχές, αλλά και εκείνοι που δεν έχουν (αν η νομολογία ξεκινήσει να διαμορφώνεται όπως προτείνει η εισαγγελέας της Λαμίας, θα τη βρουν μπροστά τους, σε υποθέσεις πελατών τους).
Και βέβαια, το κίνημα αλληλεγγύης πρέπει να εμφανιστεί και πάλι, με το δυναμισμό και τη μαζικότητα που εμφανίστηκε πριν από μερικούς μήνες, όταν ο Δημήτρης Κουφοντίνας πραγματοποιούσε τη σκληρή απεργία πείνας, που τον οδήγησε στο όριο του θανάτου.