Ο κατώτατος μισθός ήταν 751 ευρώ μεικτά το 2009. Το 2012, η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων τον πετσόκοψε με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου φέρνοντάς τον στα 586 ευρώ (ταυτόχρονα, θέσπισε και υποκατώτατο μισθό στα 511 ευρώ για τους εργάτες ηλικίας κάτω των 25 ετών). Ολοκληρώνοντας το αντεργατικό πραξικόπημα, ο Βρούτσης (υπουργός Εργασίας τότε) εισηγήθηκε νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των Σαμαροβενιζέλων (Ν. 4172/2013), με τον οποίο η ρύθμιση του κατώτατου μισθού έφυγε από το πεδίο των λεγόμενων συλλογικών διαπραγματεύσεων και έγινε αποκλειστική αρμοδιότητα της κυβέρνησης.
Ο σχετικός νόμος προβλέπει την εξέλιξη του κατώτατου μισθού με βάση τις ανάγκες των καπιταλιστών: «Το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και νομοθετημένου ημερομισθίου θα πρέπει να καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας, των τιμών και της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, του ποσοστού της ανεργίας, των εισοδημάτων και μισθών».
Πρέπει να σημειωθεί ότι εκμεταλλευόμενοι το μνημονιακό καθεστώς, με την ενθάρρυνση των κυβερνήσεων (π.χ. η περιβόητη εγκύκλιος Στρατινάκη), οι καπιταλιστές άρχισαν να πληρώνουν με τον κατώτατο μισθό και εργάτες που έπρεπε να πληρώνονται με βάση τους μισθούς των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Ετσι, στον κοινό παρονομαστή του κατώτατου μισθού στριμώχνεται πλέον ένα σημαντικά υψηλότερο -σε σχέση με το παρελθόν- ποσοστό της εργατικής τάξης.
Οι συριζαίοι, που είχαν καταδημαγωγήσει την εργατική τάξη και ιδιαίτερα τη νέα βάρδια της, με τη «δέσμευση» ότι θα επαναφέρουν άμεσα τον κατώτατο μισθό στα 751 ευρώ, διατήρησαν άθικτο το πραξικοπηματικό αντεργατικό πλαίσιο και στα δυο του σκέλη: και στο ύψος του κατώτατου μισθού και στην απόσπασή του από το πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Αφού συμπλήρωσαν τετραετία στην εξουσία κρατώντας τον κατώτατο μισθό στα 586 ευρώ και διατηρώντας τον υποκατώτατο μισθό των 511 ευρώ (μεικτά), προχώρησαν σε αύξησή του στα 650 ευρώ (με παράλληλη κατάργηση του υποκατώτατου), υπό τις ευλογίες της τρόικας και των καπιταλιστών. Η Αχτσιόγλου διατήρησε άθικτο το νόμο Βρούτση, ο οποίος έκτοτε φέρει και το δικό της όνομα (ως στίγμα). Ο ορισμός του κατώτατου μισθού δεν έγινε με την υπογραφή Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ανάμεσα στη ΓΣΕΕ και τις καπιταλιστικές-εργοδοτικές οργανώσεις, αλλά με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου, μετά από εισήγηση της τότε υπουργού Εργασίας.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εφαρμόζοντας το ίδιο αντεργατικό καθεστώς, άφησε να περάσει το 2020 χωρίς καμιά αύξηση στον κατώτατο μισθό και αποφάσισε να δώσει αύξηση για το 2021. Η οποία, όμως, δεν δόθηκε για κανένα μήνα του 2021, αλλά άρχισε να ισχύει από 1.1.2022! Αρα, δύο χρόνια (2020 και 2021) πήγαν… υπέρ πίστεως και πατρίδας, δηλαδή υπέρ του κεφαλαίου.
Και πόση ήταν αυτή η αύξηση; Ούτε ένα κουλούρι την ημέρα: 2% ή αλλιώς 13 ευρώ το μήνα. Ο κατώτατος μισθός διαμορφώθηκε στο… δυσθεώρητο ύψος των 663 ευρώ το μήνα, όταν το 2009 (πριν από 13 χρόνια δηλαδή) ήταν 751 ευρώ!
Είναι μια «συνετή αύξηση η οποία στηρίζει όσο γίνεται την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας», δήλωσε τότε ο Χατζηδάκης. Πρόκειται για τη γνωστή παπαρολογία που ακούγεται εδώ και δεκαετίες από όλες τις κυβερνήσεις-οργανέτα των καπιταλιστών. Μισθοί και κέρδη είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Ο,τι προστίθεται στους μισθούς αφαιρείται από τα κέρδη και αντίστροφα. Αυτή είναι η μία και μοναδική αλήθεια. Επομένως, μια αύξηση των μισθών που θα τους πλησίαζε στην αξία της εργατικής δύναμης (είναι σταθερά κάτω απ’ αυτή), δε θα οδηγούσε τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις σε κλείσιμο, αλλά απλά θα μείωνε τα κέρδη των καπιταλιστών.
Η «συνετή αύξηση» του 2% στηριζόταν στην πρόβλεψη για ανάπτυξη το 2021 μεταξύ 3,3% και 4,3%. Ελα, όμως, που η ανάπτυξη αναθεωρήθηκε μια φορά και πήγε στο 6,9% και αναθεωρήθηκε δεύτερη φορά και πήγε στο 8%+ (μετά την ύφεση 9% του 2020). Και οι προβλέψεις για το 2022 μιλούν για ανάπτυξη πάνω από 5% (ο Μητσοτάκης την ανεβάζει στο 8%). Και ταυτόχρονα, η ακρίβεια σαρώνει. Ο επίσημος πληθωρισμός τρέχει με 5,1% (για την εργατική τάξη τα πράγματα είναι χειρότερα από ό,τι δείχνει ο «μαϊμουδέ» δείκτης τιμών καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ) και ο ίδιος ο Μητσοτάκης παραδέχεται ότι η άνοδος του πληθωρισμού θα συνεχιστεί τουλάχιστον για το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Το κυβερνητικό παραμύθι περί έμμεσης αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζόμενων, δεν πιάνει. Το επανέλαβε και σήμερα ο Χατζηδάκης, λέγοντας με το γνωστό του θράσος ότι με την αύξηση του 2% «αλλά και χάρη στην ευρύτερη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης (μείωση ασφαλιστικών εισφορών, φορολογικά μέτρα κλπ.), οι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό θα έχουν συνολική ετήσια αύξηση του εισοδήματός τους από 305 έως 533 ευρώ»! Ο εργατόκοσμος στενάζει και με τα γελοία παραμύθια του Χατζηδάκη (που δεν έχει δουλέψει ούτε μια μέρα στη ζωή του) δε γεμίζει το καλάθι στο σούπερ μάρκετ.
Επρεπε, λοιπόν, κάτι να κάνουν και για τον κατώτατο μισθό, για να κατασιγάσουν την αγανάκτηση του εργατόκοσμου. Ο ίδιος ο Μητσοτάκης ανακοίνωσε στη συνέντευξή του στον Χατζηνικολάου ότι θα υπάρξει και «δεύτερη αύξηση» του κατώτατου μισθού, η οποία θα αρχίσει να ισχύει από την 1η Μάη του 2022. Ψέμα στο ψέμα. Αφού το 2% ήταν για το 2021 και απλά ετεροχρονίστηκε, για ποια δεύτερη αύξηση μιλάτε, ρε ψευταράδες; Αυτή θα είναι η αύξηση του 2022, μία και μοναδική.
Πόση θα είναι η αύξηση; Ο Μητσοτάκης αρνήθηκε να πει ποσοστό (πρέπει πρώτα να το κουβεντιάσουν με τα συνδικάτα των καπιταλιστών, κυρίως με τον ΣΕΒ). Ο Χατζηδάκης σήμερα είπε ότι «βούληση της κυβέρνησης είναι στο τέλος Απριλίου να υπάρξει μια σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού». Τα κυβερνητικά παπαγαλάκια στα μέσα μαζικής παραπληροφόρησης μιλούν για 6%. Αύξηση 6% στα 663 ευρώ σημαίνει 39,78 ευρώ το μήνα και διαμόρφωση του κατώτατου μισθού στα 703 ευρώ. Θυμίζουμε ότι το 2009 ήταν 751 ευρώ!
Πώς προέκυψε το 703; Από μια παλιά δήλωση που είχε κάνει ο Πέτσας, όταν ήταν κυβερνητικός εκπρόσωπος. Είχε πει, ότι μέχρι το τέλος της τρέχουσας τριετίας (μέχρι το 2022 δηλαδή), ο κατώτατος μισθός θα φτάσει τα 703 ευρώ μεικτά, από 650 ευρώ που ήταν τότε.
Ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ότι από 1ης Μάη θα δώσουν αύξηση 6%. Οταν θεωρούν ότι για το 2021 το 2% (που μάλιστα δόθηκε το 2022) ήταν μια «συνετή αύξηση», τότε η «σημαντική αύξηση» που υπόσχονται για το 2022 θα μπορούσε να είναι και 3% και 4%. Ας κρατούν μικρό καλάθι οι εργάτες που περιμένουν το σαραντάρι, ας μην το δένουν κόμπο. Και κυρίως ας σκέφτονται ότι το σαραντάρι δε φτάνει ούτε για τις αυξήσεις στο λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος. Για τις αυξήσεις στο σούπερ μάρκετ ούτε συζήτηση. Εκεί αρχίζεις και κόβεις. Ακόμα και από το φαγητό.
Ακόμα κι αν από 1ης Μάη ο κατώτατος μισθός διαμορφωθεί στα 703 ευρώ, η μέση ετήσια αύξηση για το 2020, το 2021 και το 2022 θα είναι 17,5 ευρώ το μήνα μεικτά! Ενα κουλούρι την ημέρα. Και ο κατώτατος μισθός θα εξακολουθήσει να είναι 48 ευρώ χαμηλότερος από το επίπεδο που είχε πριν από δεκατρία χρόνια, όταν πετσοκόπηκε βιαίως με την περιβόητη 6η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου!
Η «ανάπτυξη για όλους» της ΝΔ, ισοδύναμο της «δίκαιης ανάπτυξης» του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει τα δόντια της στην εργατική τάξη. Ακόμα και η πιο αναιμική ανάπτυξη του ελληνικού καπιταλισμού, που άρχισε να εμφανίζεται μετά από μια δεκαετία βαθιάς κρίσης, στη διάρκεια της οποίας χάθηκε το ένα τέταρτο του ΑΕΠ της χώρας, έχει ως προϋπόθεση το πετσόκομμα του εργατικού μισθού. Αυτό σημαίνει «χώρα φιλική στις επενδύσεις».
Ο Χατζηδάκης, μέσα στη νεοφιλελεύθερη αλαζονεία του, νόμιζε ότι θα «κάνει παιχνίδι» ανακοινώνοντας ότι «επιταχύνουμε τον προσδιορισμό του ύψους του κατώτατου μισθού φέτος. Οι εργαζόμενοι θα δουν κοινωνικό μέρισμα ανάπτυξης, θα δουν σημαντικές αυξήσεις στις τσέπες τους σε μερικούς μήνες». Η ρύθμιση, που περιέχεται στη ντροπολογία, αφορά μόνο τις ημερομηνίες στις οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι προσχηματικές διαδικασίες, ώστε στα τέλη Απρίλη το υπουργικό συμβούλιο να έχει πάρει την (προαποφασισμένη) απόφαση για το ύψος του κατώτατου μισθού. Κατά τα άλλα, ο νόμος Βρούτση-Αχτσιόγλου παραμένει άθικτος.
Του χάλασε τα σχέδια το ουσιαστικό μέρος της ντροπολογίας, αυτό για τις άδειες ασθένειας εργαζόμενων ή παιδιών εργαζόμενων λόγω covid-19, που ξεσήκωσε οργή στους εργαζόμενους της χώρας και που δεν μπόρεσαν να το υπερασπιστούν ούτε οι φιλικοί στην κυβέρνηση δημοσιογράφοι. Γι’ αυτό και σήμερα εξέδωσε νέο Δελτίο Τύπου με τίτλο: «Κ. Χατζηδάκης: Οι αυξήσεις στους μισθούς και η μείωση της ανεργίας θα εκδικηθούν τον λαϊκισμό της αντιπολίτευσης»! Ούτε μ’ αυτό κατάφερε τίποτα, καθώς οι πάντες το εξέλαβαν ως μια ακόμη εκδήλωση της γνωστής υστερίας που τον καταλαμβάνει όταν τον βρίζει όλος ο κόσμος.
Οσο για τον κατώτατο μισθό και γενικά για τους μισθούς και τα μεροκάματα των εργατών, δεν πρέπει να περιμένει κανείς ότι η πουλημένη στο κεφάλαιο εργατοπατερία θα κάνει κάτι για να αλλάξει τη φορά των πραγμάτων. Αν δεν κινηθούν οι εργάτες, ο εργασιακός μεσαίωνας θα συνεχιστεί επ’ αόριστον.