Μια λεπτομέρεια με σημασία ήρθε να αποκαλύψει το αντιασφαλιστικό περιεχόμενο του νομοσχέδιου Βρούτση, ένα μόλις 24ωρο μετά την επιλεκτική διαρροή του σε παπαγαλάκια από τον υπουργό Εργασίας. Με απαίτηση της τρόικας, διαγράφηκε από το νομοσχέδιο ακόμα και το «τυράκι» της «εφάπαξ παροχής» (πρόκειται για την περιβόητη «13η σύνταξη» του ΣΥΡΙΖΑ), που ο Βρούτσης είχε εισαγάγει στο σχέδιο που διέρρευσε. Πρέπει, μάλιστα, να μεσολάβησε παρασκήνιο, με τον Βρούτση να προσπαθεί (ανεπιτυχώς, όπως αποδείχτηκε) να πείσει την τρόικα να αφήσει το «τυράκι», γι' αυτό και η ανάρτηση του νομοσχέδιου στη «Διαβούλευση» καθυστέρησε μιάμισι μέρα. Ας δούμε,όμως, τι συνέβη.
Το άρθρο 47 του νομοσχέδιου που διέρρευσε ο Βρούτσης, με το οποίο καταργείται η ρύθμιση για τη «13η σύνταξη» του ΣΥΡΙΖΑ (άρθρο 120 του N.4611/2019): «1. Από 1/1/2020 στον ετήσιο κοινωνικό προϋπολογισμό εγγράφεται δαπάνη ύψους 0,5% του ΑΕΠ, από την οποία καλύπτεται κατά πρώτον η δαπάνη που δημιουργείται ετησίως σε εφαρμογή των με αριθ. 1890/2019 και 1891/2019 αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και κατά δεύτερον η δαπάνη εφάπαξ παροχής, η οποία καταβάλλεται το Δεκέμβριο εκάστου έτους σε δικαιούχους σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, σε δικαιούχους προσυνταξιοδοτικής παροχής, επιδομάτων σύνταξης με αιτία την αναπηρία και ανασφάλιστους υπερήλικες των άρθρων 1 έως 3 του ν. 1296/1982 (Α’ 128), της περίπτωσης 5 της υποπαραγράφου ΙΑ.6 της παραγράφου ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α’ 222) και του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α’ 85). Η δαπάνη της εφάπαξ παροχής χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Για το έτος 2020 η δαπάνη της παραγράφου 1 καλύπτεται από τις ήδη εγγεγραμμένες πιστώσεις του κοινωνικού προϋπολογισμού».
Το νομοσχέδιο που τέθηκε σε «διαβούλευση» προβλέπει στο ίδιο άρθρο:
«1. Από 1/1/2020 στον ετήσιο κοινωνικό προϋπολογισμό εγγράφεται δαπάνη ύψους 0,5% του ΑΕΠ, από την οποία καλύπτεται κατά πρώτον η δαπάνη που δημιουργείται ετησίως σε εφαρμογή των με αριθ. 1890/2019 και 1891/2019 αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και κατά δεύτερον καλύπτεται η δαπάνη πολιτικών κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης και υγείας. Η δαπάνη των πολιτικών αυτών χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και εγγράφεται στον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Για το έτος 2020 η δαπάνη της παραγράφου 1 καλύπτεται από τις ήδη εγγεγραμμένες πιστώσεις του κοινωνικού προϋπολογισμού».
Στο νομοσχέδιο που διέρρευσε ο Βρούτσης γινόταν λόγος για «εφάπαξ παροχή», ενώ στο νομοσχέδιο που κατέθεσε στη «Διαβούλευση» αυτή η αναφορά απαλείφθηκε και αντικαταστάθηκε από μια γενική και αόριστη αναφορά σε δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης και υγείας («τα πάντα όλα» και τίποτα συγκεκριμένο).
Στο προηγούμενο φύλλο (https://www.eksegersi.gr/issue/1036/Εργατικά/34736. Μακιγιάζ-στο-νόμο-Κατρούγκαλου-με-στρατηγική), που αναλύσαμε το νομοσχέδιο Βρούτση με βάση τη διαρροή (όταν έκλεισε η ύλη μας δεν το είχε ακόμα ανεβάσει στη «Διαβούλευση»), δε δώσαμε καμιά σημασία στην αναφορά σε καταβολή «ετήσιας εφάπαξ παροχής». Θεωρήσαμε ότι αυτή είναι «τυράκι», προκειμένου να κρυφτεί η κατάργηση του «εφάπαξ βοηθήματος», που είχε θεσπιστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ τον Μάη του 2019 (με την ψήφο και της ΝΔ, γιατί ήταν προεκλογική περίοδος). Παροχή για την οποία δεν ορίζεται το ύψος της δεν υφίσταται.
Ομως η τρόικα (συμπτωματικά οι επικεφαλής της βρίσκονταν στην Αθήνα εκείνες τις μέρες) απαίτησε να καταργηθεί ακόμα και αυτή η υποκριτική αναφορά, ξεβρακώνοντας τον Βρούτση. Πλέον, η «ετήσια εφάπαξ παροχή» δεν υπάρχει ούτε με τη μορφή λέξεων κενών περιεχομένου. Αυτή η λεπτομέρεια είναι χαρακτηριστική για την ουσία του ασφαλιστικού νομοσχέδιου Βρούτση, το οποίο -όπως γράψαμε αναλυτικά στο προηγούμενο φύλλο- απλώς ρετουσάρει το αντιασφαλιστικό έκτρωμα του Κατρούγκαλου, το οποίο πλέον θα πρέπει να το αποκαλούμε «αντιασφαλιστικός νόμος Κατρούγκαλου-Βρούτση».
Αυτό που κάνει το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο Βρούτση είναι να παίρνει το 0,5% του ΑΕΠ που προοριζόταν για το «εφάπαξ βοήθημα» των συνταξιούχων -και το οποίο είχε εγκρίνει η τρόικα– και να το διαθέτει για μια μικρή αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης όσων ασφαλισμένων έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, καθώς και για τη μη περικοπή των επικουρικών συντάξεων όσων συνταξιούχων παίρνουν κύρια και επικουρική αθροιστικά, πάνω από 1.300 ευρώ. Κόβει μια δαπάνη («εφάπαξ βοήθημα») για να χρηματοδοτήσει κάποιες άλλες, που προκύπτουν από δύο αποφάσεις του ΣτΕ. Χωρίς να προκαλείται καμιά νέα δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό.
Γιατί έσπευσε η κυβέρνηση της ΝΔ να εφαρμόσει αυτές τις δύο αποφάσεις του ΣτΕ; Γιατί οι ίδιες αποφάσεις του ΣτΕ έκριναν συνταγματικό το νόμο Κατρούγκαλου και για ξεκάρφωμα έκριναν αντισυνταγματικές δυο επιμέρους διατάξεις του. Ετσι, βολεύτηκαν όλοι: ο αντιασφαλιστικός νόμος Κατρούγκαλος παρέμεινε το θεμέλιο του ασφαλιστικού συστήματος.
Ομως, με τις αλλαγές που γίνονται στο νόμο Κατρούγκαλου, θα προκύψει με την πάροδο του χρόνου μια σχετική αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, διότι στο σύνολο των συνταξιούχων θα αυξάνεται το ποσοστό εκείνων που συνταξιοδοτήθηκαν με το νόμο Κατρούγκαλου (και όχι με τα παλαιότερα συνταξιοδοτικά καθεστώτα). Δεν μπορούμε να προβλέψουμε ακριβώς την αύξηση της δαπάνης, θα είναι όμως σχετικά αργή, γιατί δεν είναι η πλειοψηφία των συνταξιούχων εκείνοι που συνταξιοδοτούνται με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης.
Σ' αυτόν τον παράγοντα πρέπει να προσθέσουμε και την εγγενή ελλειμματικότητα του ΕΦΚΑ (την είχαμε δείξει αναλυτικά την εποχή που ψηφιζόταν ο νόμος Κατρούγκαλου, γράφοντας για ένα ελλειμματικό από τα γεννοφάσκια του υπερταμείο), καθώς και τη συνεχή εισφοροκλοπή των καπιταλιστών, που δεν καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζόμενων. Οι λεγόμενες «προσωπικές διαφορές» όσων συνταξιοδοτήθηκαν πριν από το νόμο Κατρούγκαλου θα είναι το πρώτο θύμα. Θα πετσοκοπούν.
Επειδή φαίνεται πως και το πετσόκομμα των «προσωπικών διαφορών» δε φτάνει, η τρόικα ενέκρινε το νομοσχέδιο Βρούτση μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα προβλέπει τη συγχώνευση του ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ. Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών έχει αποθεματικά 7 δισ. ευρώ. Αυτά θα πέσουν στον «κουβά» του ΕΦΚΑ, θα «φαγωθούν» και έτσι θα ωριμάσει το παλιό σχέδιο (Αλογοσκούφη-Καραμανλή) για κατάργηση της επικουρικής και χορήγησης μιας μόνο σύνταξης, της κύριας.
ΥΓ. Με το απύθμενο θράσος που χαρακτηρίζει τους συριζαίους, η Αχτσιόγλου επιτέθηκε στο νομοσχέδιο Βρούτση, δηλώνοντας -μεταξύ των άλλων- ότι «δημιουργείται ένα σαφές ευνοϊκό πλαίσιο κινήτρων για στροφή στην ιδιωτική ασφάλιση»! Αυτό το έκανε ο νόμος Κατρούγκαλου, που εξαφάνισε κάθε κοινωνικό χαρακτήρα από την Ασφάλιση και τη μετέτρεψε σε ατομική υπόθεση συλλογής «ανταποδοτικότητας». Το ότι δεν υπήρξε κύμα προς την ιδιωτική ασφάλιση οφείλεται στο ότι ο κόσμος (όχι μόνο οι εργάτες αλλά και η πλειοψηφία των εργαζόμενων μικροαστών) δεν έχει λεφτά που να του περισσεύουν.