«Θα σου άρεσε αν τα γαλλικά δικαστήρια σου απαγόρευαν να διακινείς λουκάνικα από την Τουλούζη στο Παρίσι;», ρώτησε ο Μπόρις Τζόνσον τον Εμανουέλ Μακρόν, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Κορνουάλη, στο πλαίσιο του G7. «Η σύγκριση δεν είναι σωστή, γιατί το Παρίσι και η Τουλούζη είναι πόλεις της ίδιας χώρας», απάντησε ο Μακρόν. Είτε το είπε ακριβώς έτσι είτε όχι, η διαρροή του διαλόγου (από τον Τζόνσον, φυσικά) ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στη Βρετανία, καθώς ο Μακρόν φέρεται να αμφισβήτησε την ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου, αφαιρώντας τη Βόρεια Ιρλανδία.
Στην πραγματικότητα, έχουμε μια ακόμη παρενέργεια του Brexit. Προκειμένου να παραμείνει ζωντανή η συμφωνία ειρήνευσης «της Μεγάλης Παρασκευής» και να μην υπάρξει ένας νέος κύκλος συγκρούσεων στη Βόρεια Ιρλανδία, ο Τζόνσον (και οι πρωθυπουργοί που διαπραγματεύτηκαν το Brexit πριν απ’ αυτόν) συμφώνησαν να παραμείνει η Βόρεια Ιρλανδία στην τελωνειακή ένωση, προκειμένου να μην υπάρχουν δασμολογικά σύνορα ανάμεσα σ’ αυτήν και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Θα έχει, όμως, «σκληρά σύνορα» με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο κατά τα άλλα ανήκει.
Ολα αυτά καθορίζονται από ένα ειδικό πρωτόκολλο που έχει προσαρτηθεί στη συμφωνία για το Brexit. Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς για τα τρόφιμα, απαγορεύεται η ελεύθερη είσοδος νωπών κρεάτων και προϊόντων κρέατος στην ενιαία αγορά. Επιτρέπεται μόνο η είσοδος κατεψυγμένων. Επομένως, απαγορεύεται η είσοδος νωπών προϊόντων κρέατος στη Βόρεια Ιρλανδία, που ανήκει στην ενιαία αγορά, από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο που έχει βγει από την ενιαία αγορά.
Λίγο προτού υπογραφεί η συμφωνία για το Brexit, ο Τζόνσον είχε αναγορεύσει τα λουκάνικα σε… εθνικό θέμα. «Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει το μεγάλο βρετανικό λουκάνικο από το να φτάσει στο Μπέλφαστ», φώναζε. Στο πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία προστέθηκαν κάποιες εξαιρέσεις, μεταξύ των οποίων και μια περίοδος χάριτος για τα νωπά προϊόντα κρέατος. Ετσι, το… μεγάλο βρετανικό λουκάνικο συνέχισε να ταξιδεύει ανενόχλητο μέχρι το Μπέλφαστ.
Η περίοδος χάριτος, όμως, εκπνέει στις 30 Ιούνη, οπότε το ταξίδι του βρετανικού λουκάνικου ξαναέγινε… εθνικό θέμα. Ο Τζόνσον απαιτεί μόνιμη παρέκκλιση από τους κανονισμούς και απειλεί πως άμα δε βρεθεί άμεσα λύση με συμφωνία ΕΕ – Ηνωμένου Βασιλείου, θα παρατείνει μόνος του την περίοδο χάριτος. Η Κομισιόν απειλεί με προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, σε περίπτωση μονομερούς παραβίασης του πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί να επιβάλει σημαντικές οικονομικές κυρώσεις στη Βρετανία και σε περίπτωση μη συμμόρφωσής της εντός εξαμήνου, η Κομισιόν θα μπορεί να προχωρήσει σε επιβολή δασμών (και άλλα αντίποινα).
Τα λουκάνικα είναι, προφανώς, το θέμα που διάλεξε ο ασυγκράτητος λαϊκιστής Τζόνσον ως «στανταράκι» για να εξάψει τον βρετανικό εθνικισμό, πάνω στον οποίο έχει επενδύσει την πολιτική καριέρα του. Πίσω απ’ αυτό, όμως, υπάρχει όλο το πλέγμα σχέσεων της Βρετανίας με την ΕΕ. Το Brexit έβαλε τον ανταγωνισμό ανάμεσα στο νησιωτικό ιμπεριαλιστικό κέντρο και στα βασικά ιμπεριαλιστικά κέντρα της ηπειρωτικής Ευρώπης σε νέα βάση. Το πιθανότερο είναι να βρεθεί συμβιβαστική λύση για τα λουκάνικα, όμως ο ανταγωνισμός θα συνεχιστεί σε όλα τα μέτωπα.
