Στο προηγούμενο φύλλο αναφερθήκαμε στο κύμα των απεργιών που τους τελευταίους μήνες έχει θορυβήσει τη Γερμανία, μιας και είναι το μεγαλύτερο από το 2006. Αναφερθήκαμε στις απεργίες που ξέσπασαν στα τραίνα, τα νηπιαγωγεία και την Amazon, οι οποίες δεν πέτυχαν τους στόχους τους, καθώς η συνδικαλιστική γραφειοκρατία έσπευσε να κλείσει συμφωνίες με τις ελάχιστες δυνατές «παραχωρήσεις» από τη μεριά των καπιταλιστών που αποδείχτηκαν σκληροί και άκαμπτοι απέναντι στις διεκδικήσεις των γερμανών εργαζόμενων. Απέδειξαν έτσι, ότι το γερμανικό οικονομικό «θαύμα» είναι ευεργετικό μονάχα για τους καπιταλιστές και το κράτος τους. Στο σημερινό, δεύτερο μέρος αυτού του αφιερώματος θα αναφερθούμε σε δύο ακόμα απεργιακές κινητοποιήσεις που έκαναν αίσθηση στην Γερμανία. Στις απεργίες των ταχυδρομείων και των νοσοκομείων.
Ξεπούλημα μετά από τέσσερις βδομάδες
Η απεργιακή κινητοποίηση στα ταχυδρομεία έκλεισε την Δευτέρα 6 Ιούλη, μετά από τέσσερις βδομάδες, χωρίς δυστυχώς και αυτή να πετύχει τους βασικούς της στόχους. Πριν αναφερθούμε στους στόχους της απεργίας, θα πρέπει να επισημάνουμε το ιδιοκτησιακό καθεστώς που επικρατεί στα γερμανικά ταχυδρομεία για να καταλάβει κανείς καλύτερα τα αιτήματα της απεργίας και τι επιτεύχθηκε τελικά.
Τα γερμανικά ταχυδρομεία (Deutsche Post AG) είναι τμήμα του ομίλου Deutsche Post DHL Group. Το γερμανικό κράτος κατέχει μέσω της τράπεζας KfW μόλις ένα 21% των μετοχών μόνο των ταχυδρομείων, ενώ η DHL – Delivery GmbH αποτελεί ξεχωριστό τμήμα του ομίλου.
Οι 140 χιλιάδες εργαζόμενοι των ταχυδρομείων αντιδρούσαν στην ίδρυση 49 θυγατρικών εταιριών της DHL- Delivery GmbH από τις αρχές του χρόνου, τις οποίες θα εξυπηρετούν 5.000 κέντρα διανομής πακέτων. Με τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το συνδικάτο ver.di (https://www.verdi.de/themen/geld-tarif/++co++13183678-083c-11e5-96f0-52540059119e), τα Γερμανικά Ταχυδρομεία παραβίασαν τη συμφωνία που είχαν συνάψει με το ver.di για την προστασία των εργαζομένων από τους εξωτερικούς συνεργάτες της DHL. Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή, η εταιρία έχει το δικαίωμα να εκχωρήσει μέρος των υπηρεσιών της (τη διανομή γραμμάτων και πακέτων) στις θυγατρικές της DHL, οι οποίες θα μπορούν να λειτουργούν σε όχι περισσότερα από 990 κέντρα διανομής.
Φοβούμενοι ότι θα χάσουν τη δουλειά τους από τους «εξωτερικούς συνεργάτες» της DHL, οι εργαζόμενοι στα ταχυδρομεία είχαν κάνει το λάθος να θυσιάσουν τα μικρά διαλείμματα στο χώρο εργασίας και τα ρεπό τους, στα οποία εργάστηκαν «οικειοθελώς». Ομως η διοίκηση δεν τήρησε τα συμφωνηθέντα και προέβη στην ίδρυση των 49 περιφερειακών εταιριών. Eτσι οι εργαζόμενοι βγήκαν και κλεμμένοι και δαρμένοι.
Το σωματείο κατήγγειλε ότι η εταιρία DHL-Delivery GmbH προσλαμβάνει μόνο εργαζόμενους ορισμένου χρόνου και όσοι θελήσουν να γίνουν αορίστου χρόνου θα πρέπει να πληρώσουν στους άπληστους εργοδότες το ανάλογο τίμημα. Το τίμημα είναι να δουλέψουν με μισθούς κατά 20% χαμηλότερους από τη σύμβαση εργασίας!
Η εταιρία προσπάθησε να κάμψει την απεργία των εργαζομένων χρησιμοποιώντας απεργοσπάστες με την μορφή προσωρινά απασχολούμενων που έχουν προσληφθεί με συμβάσεις έργου ή εργαζόμενους από άλλες θυγατρικές εταιρίες που δεν απεργούν.
Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε τελικά δε δικαίωσε τα αιτήματα της απεργίας. Το αίτημα της ανάκλησης της απόφασης των Γερμανικών Ταχυδρομείων για τη δημιουργία θυγατρικών εταιρών της DHL- Delivery GmbH δεν έγινε δεκτό. Οι εργαζόμενοι έλαβαν μόνο την υπόσχεση ότι θα αποκλειστούν οι εξωτερικοί συνεργάτες από τη διανομή των γραμμάτων και πακέτων μέχρι το τέλος Δεκέμβρη του 2018 και ότι οι εργαζόμενοι θα προστατευτούν από απολύσεις και αλλαγές στις συμβάσεις εργασίας τους μέχρι το τέλος του 2019 (https://www.dpdhl.com/en/media_relations/press_releases/2015/wage_agreement.html). Προκειμένου να χρυσώσει το χάπι, η εταιρία υποσχέθηκε ότι όσοι αμείβονταν επί 24 μήνες σε εργασία ορισμένου χρόνου θα έχουν τη δυνατότητα να μετατραπούν σε αορίστου χρόνου, υπό τον όρο ότι θα κριθούν «κατάλληλοι» από τη διοίκηση.
Ενα άλλο αίτημα της απεργίας ήταν η μείωση των ωρών εργασίας από 38,5 τη βδομάδα σε 36, χωρίς μείωση αποδοχών. Αυτό το αίτημα λειτουργούσε σαν αντιστάθμισμα στην απώλεια των διαλειμμάτων και των ρεπό που υπέστησαν στο παρελθόν (αναφερθήκαμε παραπάνω). Ούτε αυτό το αίτημα έγινε δεκτό.
Οσο για τις αυξήσεις κατά 5,5% το χρόνο, η διοίκηση αποδέχτηκε να δώσει μόνο ένα εφάπαξ ποσό 400 ευρώ στις αρχές Οκτώβρη του 2015, αυξήσεις μόλις 2% από αρχές Οκτώβρη του 2016 και επιπλέον 1,7% από αρχές Οκτώβρη του 2017! Αυτές είναι όλες κι όλες οι αυξήσεις που δίνουν οι καπιταλιστές και το κράτος τους στους εργαζόμενους για τους επόμενους 32 μήνες!
Το πιο προκλητικό απ’ όλα είναι ότι ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου των Γερμανικών Ταχυδρομείων Φρανκ Απελ έχει βάλει στόχο μέχρι το 2020 να αυξήσει τα κέρδη της επιχείρησης από 3 σε 5 δισ. ευρώ. Πώς θα το πετύχει αυτό; Με περικοπές φυσικά. https://www.wiwo.de/unternehmen/dienstleister/deutsche-post-appels-sparkurs-gefaehrdet-service-und-qualitaet/11467552.html.
Ο άπληστος εκπρόσωπος του κεφαλαίου θεωρεί, σύμφωνα με όσα αναφέρει το ver.di, ότι κινδυνεύει η ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης. Από ποιον κινδυνεύει; Από τους εργαζόμενους, οι οποίοι αντιμετωπίζονται με το γνωστό τρόπο που αντιμετωπίζουν την εργατική δύναμη οι καπιταλιστές: σαν «κόστος» που πρέπει να μειωθεί. Ετσι, η «μείωση των εξόδων» ή οι περικοπές που πρέπει να γίνουν, σύμφωνα με τον Απελ, οδηγούν μονοσήμαντα στη μείωση των μισθών.
Κινητοποιήσεις στα νοσοκομεία
Στα γερμανικά νοσοκομεία οι κινητοποιήσεις κράτησαν δέκα μέρες με κύριο αίτημα την πρόσληψη νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς η κατάσταση γίνεται επικίνδυνη για τους εργαζόμενους και τους ασθενείς από την έλλειψη 162.000 θέσεων εργασίας. Από τις παραπάνω, οι 70.000 θέσεις λείπουν από τον τομέα της φροντίδας των ασθενών. Η κυβέρνηση προτίθεται να διαθέσει μόνο 660 εκατ. ευρώ για την πρόσληψη νοσηλευτικού προσωπικού μέχρι το 2018, ποσό που δε φτάνει να καλύψει ούτε το ένα δέκατο των αναγκών σε νοσηλευτικό προσωπικό.
Την Τετάρτη 24 Ιούνη, το νοσηλευτικό προσωπικό του μεγαλύτερου πανεπιστημιακού νοσοκομείου της Ευρώπης, του Charité του Βερολίνου, στο οποίο εργάζονται περί τα 13 χιλιάδες άτομα, ξεκίνησε απεργία διαρκείας, ευελπιστώντας να ακολουθήσουν και άλλα νοσοκομεία. Την ίδια μέρα έγιναν διαδηλώσεις σε όλη τη Γερμανία, στις οποίες συμμετείχαν συνολικά πάνω από 100 χιλιάδες εργαζόμενοι από 1.300 νοσοκομεία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ver.di (https://www.verdi.de/presse/pressemitteilungen/++co++b01224da-1a92-11e5-af43-52540059119e).
Ο υπουργός υγείας της Γερμανίας, Χέρμαν Γκρόχε ανακοίνωσε ότι θα συσταθεί μια «ανεξάρτητη» επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να εξετάσει το όλο θέμα. Αυτό έγινε αποδεκτό με ικανοποίηση από την συνδικαλιστική γραφειοκρατία σαν «ένα θετικό βήμα» για να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις νοσηλευτικού προσωπικού στα νοσοκομεία. Γι’ αυτό και στο νοσοκομείο Charité το σωματείο κήρυξε τη λήξη της απεργίας την Παρασκευή 3 Ιούλη. Η «απεργία διαρκείας» κράτησε μόλις ένα δεκαήμερο, χωρίς να υπάρξει ούτε μία συγκεκριμένη δέσμευση για περισσότερες προσλήψεις!
Το σωματείο συμφώνησε σε κάποια βασικά σημεία με τη διοίκηση του νοσοκομείου (https://bb.verdi.de/presse/pressemitteilungen/++co++b2f17a9c-2097-11e5-bd14-525400a933ef). Πήρε υποσχέσεις για μείωση του φόρτου εργασίας σε όλους τους τομείς και για μέτρα για μείωση των εξοντωτικών ρυθμών εργασίας. Τα μέτρα αυτά θα καθοριστούν από «εμπειρογνώμονες» που θα εξετάσουν την αντοχή των εργαζομένων σε όλες τις επαγγελματικές κατηγορίες. Δηλαδή, οι εργαζόμενοι θα μετατραπούν σε πειραματόζωα για τον καθορισμό της μέγιστης αντοχής τους, βάσει της οποίας η διοίκηση του νοσοκομείου θα καθορίσει τους ρυθμούς εργασίας και τον αριθμό του νοσηλευτικού προσωπικού που απαιτείται για κάθε τμήμα.
Αμερικανοποίηση
Μπορεί αυτή τη στιγμή οι απεργίες να έχουν σταματήσει σε όλα τα μέτωπα που αναφέραμε παραπάνω, όμως ο πονοκέφαλος που προκάλεσαν στους καπιταλιστές και το κράτος τους δεν έχει περάσει. Κι αυτό γιατί κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί ότι ο «κίνδυνος» να ξεσπάσουν νέες, έχει αποφευχθεί. Σύμφωνα με το βρετανικό Guardian (https://www.theguardian.com/commentisfree/2015/may/22/strikes-sweeping-germany-here-to-stay), οι απεργίες στην Γερμανία που κάποτε φαίνονταν ότι αποτελούν «αντίφαση εν τοις όροις» ήρθαν για να μείνουν.
Μπορεί στη βιομηχανία οι μεγάλες απεργίες να αποτελούν παρελθόν, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τις απεργίες της IG Metal που για τελευταία φορά κατέβηκε σε πανεθνική απεργία το 1984 (!), και οι εργαζόμενοι μεταλλεργάτες να αποδέχτηκαν την απώλεια δικαιωμάτων τους υπό τον φόβο της μεταφοράς των εργοστασίων στην Κίνα, όμως οι απεργίες που ξεσπούν τώρα στις υπηρεσίες δεν απειλούνται απ’ αυτό το φόβο. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι εύκολα για να απεργήσει κανείς, καθώς και εκεί οι καπιταλιστές χρησιμοποιούν λιγότερο ειδικευμένο προσωπικό που μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για απεργοσπασία, ενώ η τεχνολογική πρόοδος έχει κάνει την ανάγκη σε ειδικευμένο προσωπικό ακόμα μικρότερη.
Δεν ήταν μόνο η δυνατότητα για μεγαλύτερα μεροκάματα, λόγω των τεράστιων κερδών που έχει συσσωρεύσει η γερμανική κεφαλαιοκρατία τα τελευταία χρόνια, που έκανε τα συνδικάτα να κηρύξουν τις απεργίες που είδαμε να ξεσπούν στην Γερμανία το τελευταίο διάστημα. Ηταν και το σπάσιμο των συλλογικών συμβάσεων, οι απειλές για αμοιβές κάτω από τις συμβάσεις και το όλο και αυξανόμενο χάσμα μεταξύ των εργαζόμενων και των διευθυντικών στελεχών. Το τελευταίο, όπως επισημαίνει ο Guardian, αυξάνεται σε επίπεδα παρόμοια με των ΗΠΑ: «Η εκτόξευση των διευθυντικών αμοιβών δεν είναι συνυφασμένη με την εμπειρία της συντριπτικής πλειοψηφίας των νοικοκυριών, που υποφέρουν όχι μόνο από στάσιμους ή μειωμένους μισθούς και χειρότερες συνθήκες εργασίας, αλλά επίσης και από περικοπές σε δημόσιες υπηρεσίες και επιδόματα. Αυτό κάνει τις εκκλήσεις προς τους εργαζόμενους για συγκράτηση των μισθών προς όφελος του δημοσίου και της οικονομίας να ακούγονται υποκριτικές».
Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα το επόμενο διάστημα. Αν δηλαδή θα δούμε κι άλλο απεργιακό κύμα να «δυσφημεί» το γερμανικό «οικονομικό θαύμα». Αυτό όμως που προκύπτει αβίαστα από τα παραπάνω είναι ότι η γερμανική κεφαλαιοκρατία δεν στύβει μόνο τα άλλα κράτη και τους άλλους λαούς ή τους μετανάστες, αλλά και τη «δική της» εργατική τάξη, που ήταν η πρώτη που «γεύτηκε» την ταξική επίθεση του κεφαλαίου την προηγούμενη δεκαετία, με την Ατζέντα 2010 και τους νόμους του Χαρτς, όπως έχουμε γράψει παλαιότερα σ’ αυτές εδώ τις στήλες (βλ. https://www.eksegersi.gr/issue/752/Διεθνή/20355.Εργατική-εξαθλίωση-στο-γερμανικό-«παράδεισο»-1).
