Μετά από παραίνεση φίλου εκπαιδευτικού παρακολουθήσαμε στο youtube την μαθητική ταινία «DYSTOPIA__CORINTH 2097», που έφτιαξαν οι μαθητές του ΣΤ2 του 10ου Δημοτικού Σχολείου Κορίνθου, μαζί με τους εκπαιδευτικούς τους, στο πλαίσιο του 11ου Διεθνούς Μαθητικού Διαγωνισμού Ταινιών Μικρού Μήκους, Σινεμά Διάβασες; http://cinemadiavases.blogspot.com/.
Εκείνο που πρέπει να σημειώσουμε αρχικά είναι ότι οι προσπάθειες αυτού του είδους στα σχολεία (όπως είναι και οι θεατρικές παραστάσεις που οργανώνονται) δεν στοχεύουν κυρίως στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, η επίτευξη του οποίου, βεβαίως, δεν είναι ευκαταφρόνητη.
Εχουν στόχο τη δημιουργική συμμετοχή των παιδιών σε ατραπούς που ξεφεύγουν από τη μίζερη ψυχοφθόρα καθημερινότητα του αστικού σχολείου, πραγματοποιούνται δε με την προτροπή και ενθουσιώδη και πολύ κοπιαστική βεβαίως οργάνωση και συμμετοχή φωτισμένων εκπαιδευτικών, παθιασμένων με το έργο τους (αναφερόμαστε στον ουσιώδη ρόλο του δάσκαλου, που πασχίζει μέσα από τις συμπληγάδες του σχολείου στον καπιταλισμό να φωτίσει το μυαλό και τις ψυχές των μαθητών του και να τους οδηγήσει σε κατευθύνσεις που ξανα-ζεσταίνουν τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της συντροφικότητας, αλλά και του οραματισμού ενός άλλου κόσμου, μιας άλλης κοινωνίας, στην οποία οι αξίες αυτές θα χαρακτηρίζουν τον Ανθρωπο).
Η επαφή με την τέχνη είναι επίσης ένας πολύ σημαντικός στόχος. Μέσω αυτής αναδεικνύονται οι ιδιαίτερες κλίσεις και τα χαρίσματα των μαθητών, που μπορεί να προδιαγράψουν σε ένα βαθμό και το δρόμο που θα ακολουθήσουν στη συνέχεια στη ζωή τους. Είναι όμως και ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για να πεις πράγματα που όχι μόνο αντανακλούν την πραγματικότητα αλλά διεγείρουν συναισθήματα, προβληματισμούς και σκέψεις για το πώς η πραγματικότητα αυτή μπορεί να αλλάξει και ποια μπορεί να είναι η συνεισφορά του ατόμου, της ομάδας, της τάξης (της κοινωνικής τάξης και όχι της μαθητικής τάξης), σε τελική ανάλυση σε αυτήν την αλλαγή.
Και σε αυτήν την κατεύθυνση, σαφώς παίζει ρόλο και η επιλογή του περιεχομένου της καλλιτεχνικής δημιουργίας (ταινία, θεατρική παράσταση, κ.λπ.) στο πλαίσιο του σχολείου.
Συμφωνούμε απόλυτα με την επισήμανση του φίλου αναγνώστη: «Ελπίζω τα παιδιά πέρα από μια ανάμνηση ζωής, να καταφέρουν να συγκλίνουν προς τις Τέχνες, το έχουμε ανάγκη, και κάποιοι φάνηκε ότι έχουν πηγαίο ταλέντο. Πιστεύω, η αισθητική και τα στοιχεία μέσα από το σενάριο-πλοκή όπως και οι τοποθεσίες που αναδείχθηκαν από τα γυρίσματα, πέρα από το τελικό αποτέλεσμα, να αντάμειψαν τα όνειρα των παιδιών».
Η ταινία «DYSTOPIA__CORINTH 2097»
Αντιγράφουμε το story της ταινίας όπως παρουσιάζεται στο youtube:
«Υπόθεση της ταινίας:
Σε ένα δυστοπικό περιβάλλον όπου η ανθρωπότητα αδυνατεί να επιβιώσει, μόνο κάποια παιδιά με ανοσία θα αντέξουν την έλλειψη οξυγόνου κι ενός θανάσιμου ιού, λόγοι για τους οποίους διαδραματίζονται ως τραγικοί αλλά κυρίως ρεαλιστικοί οι χαρακτήρες της ταινίας, μέσα από τα γεγονότα και τις εξελίξεις, ως απότοκο των συνεπειών των πολέμων στους οποίους η ανθρωπότητα έχει εμπλακεί.
Τα ‘’Ανώτερα Οντα’’, όπου θα μεταφέρουν τους επιζώντες σε ένα διαφορετικό ηλιακό σύστημα ώστε να αναπαραχθεί μελλοντικά το είδος, κάτι που συμβαίνει και σε άλλες περιοχές του συγκεκριμένου περιβάλλοντος, ως ‘‘από μηχανής θεοί’’, διχάζουν την ίδια την ουσία του εγχειρήματος.
– Για ποιο λόγο να πραγματοποιηθεί μια ανάλογη διαδικασία; Αξίζει στον άνθρωπο μια ακόμη ευκαιρία; Θα καταφέρουν τα παιδιά να φτάσουν στο σημείο επιβίβασης; Τα Ανώτερα Οντα θα τηρήσουν τις προθεσμίες;».
Η ταινία, φαινομενικά είναι μια ταινία «επιστημονικής φαντασίας». Και λέμε φαινομενικά γιατί φωτογραφίζει γεγονότα και καταστάσεις που βιώνουν με ιδιαίτερα σκληρό τρόπο οι εργαζόμενες κοινωνίες και τα παιδιά σε πολλές γωνιές του πλανήτη, όπου μαίνονται οι πόλεμοι για το μοίρασμα της ιμπεριαλιστικής λείας. Φωτογραφίζει και τον ιδιόμορφο «πόλεμο», που ζει η γενιά τους με την επέλαση της πανδημίας, που ξεκληρίζει τους ανθρώπους, επειδή το κεφάλαιο, απανταχού της γης, ακολουθεί εγκληματική πολιτική, αδιαφορώντας για την Υγεία, τις κοινωνικές δομές στήριξης των εργαζόμενων, των ευάλωτων ομάδων, κ.λπ. Αδιαφορώντας για την Παιδεία και τις απαράδεκτες συνθήκες λειτουργίας των σχολείων εν μέσω πανδημίας, με δραματικές επιπτώσεις στην υγεία και τη ζωή της εκπαιδευτικής κοινότητας και των οικογενειών τους.
Ασφαλώς και το ανθρώπινο είδος έχει ανάγκη μιας ακόμη ευκαιρίας. Η οποία, όμως, δεν θα είναι «ουδέτερη», αλλά θα έχει ταξικό πρόσημο. Στη σωτηρία από τα δεινά δεν μπορούμε να οδηγηθούμε εγκαταλείποντας στον αγώνα και την προσπάθεια τα ταξικά μας αδέρφια (στην περίπτωση της ταινίας, τα παιδιά που πασχίζουν να επιβιώσουν και να σωθούν, παρότι αρχικά έχουν ενδοιασμούς γι’ αυτούς που δεν αντέχουν και εγκαταλείπουν την προσπάθεια, τελικά το αποδέχονται ως αναγκαιότητα επιβίωσης και αναπαραγωγής του ανθρώπινου είδους), γιατί διαφορετικά θα χάσουμε κάθε ηθικό έρεισμα. Ο εργαζόμενος άνθρωπος, η νεολαία που θα συστρατευθούν σε αυτόν τον αγώνα θα οδηγηθούν στην ουσιαστική σωτηρία μόνο καλλιεργώντας και αναπτύσσοντας την ταξική αλληλεγγύη.
Τη λύτρωση των κοινωνιών επίσης δεν θα τη φέρουν κάποιοι «από μηχανής θεοί» (τα «Ανώτερα Οντα» της ταινίας), αλλά τα ίδια τα υποκείμενα, η εργατική τάξη, η εργαζόμενη κοινωνία, η νεολαία τους που θα δώσουν τις μάχες, τους μικρούς και μεγάλους αγώνες αποτίναξης του ζυγού, που είναι ο ίδιος ο καπιταλισμός (στην ταινία η έλλειψη οξυγόνου, ο θανατηφόρος ιός).
Οι διαπιστώσεις αυτές, που σημειώνουμε εμείς εδώ, χωρίς να αναιρείται ο πυρήνας τους, μπορούν να ειπωθούν και με διαφορετικό τρόπο και λόγια στο πλαίσιο του σχολείου και είμαστε σίγουροι ότι το νόημά τους και τη βαθύτερη ουσία τους συζήτησαν οι εκπαιδευτικοί με τους μαθητές που συμμετείχαν στην ταινία. Αλλωστε τα ερωτήματα που διατυπώνονται στο τέλος της αφήγησης του περιεχομένου της ταινίας, σε αυτήν ακριβώς την πεποίθηση συνηγορούν.
Μπράβο στα παιδιά και τους δασκάλους τους!
Γιούλα Γκεσούλη