Τι είναι κίνημα; Μη γελάτε, δεν είμαι καθόλου σίγουρος για το τί είναι τελικά. Τους προβληματισμούς μου ή τις πολιτικές μου αγκυλώσεις τις έχω δημοσιοποιήσει πολλές φορές μέσα από τις στήλες της «Κ» και μέσα από τις όποιες μαζικές διαδικασίες.
Την Πέμπτη 17 του Μάρτη ξεκίνησα με κάθε καλή διάθεση να πάρω απαντήσεις στο ερώτημά μου. Οπως όλοι ξέρουμε, ήταν η μέρα που όλες οι συνιστώσες του κινήματος, από ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και ΠΑΜΕ, ως τις επαναστατικές οργανώσεις της ριζοσπαστικής αριστεράς, έδιναν βροντερό αγωνιστικό παρών ενάντια στις επιλογές του κεφαλαίου, της ΕΕ, της κυβέρνησης της ΝΔ. Βέβαια, θα μου πείτε ότι δεν χρειαζόταν να έρθει η 17η του Μάρτη για να δούμε τι σόι τελικά είναι αυτό που λέγεται κίνημα. Αρκούσε μια κάπως σοβαρή, μετρημένη και αντικειμενική καταγραφή των διαδικασιών, των ζυμώσεων, των συζητήσεων, των παρεμβάσεων που έγιναν στους χώρους δουλειάς, για να έχουμε μια ασφαλή κατεύθυνση στον προβληματισμό μας. Αλλά φαίνεται ότι όλη αυτή η διαδικασία δεν πολυ-υπολογίζεται από τους οπαδούς του συγκεκριμένου κινήματος.
Οι διαδικασίες είναι ελάχιστες, οι αποφάσεις μένουν κατά κύριο λόγο στα ΔΣ, οι ενημερώσεις είναι σκέτη ρουτίνα, οι εργαζόμενοι, ακόμα κι αυτοί που παρακολουθούν, στη συντριπτική τους πλειοψηφία μένουν σιωπηλοί και προβληματισμένοι. Με λίγα λόγια, στους χώρους δουλειάς δεν ξέρει η αριστερά τι ποιεί η δεξιά. Πλην των εξαιρέσεων. Των οργανώσεων, των κινήσεων, των παρεμβάσεων, που πάντοτε θεωρούν την ημερομηνία κινητοποιήσεων των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ σαν μέσο και αφετηρία για μια ταξική-επαναστατική παρέμβαση στις μάζες. Και δίνουν ό,τι μπορούν σ’ αυτή την κατεύθυνση. Πλην επίσης κάποιων κλάδων ή χώρων που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα των αντεργατικών πολιτικών, είναι σε μια (γραφειοκρατική) κινητικότητα και προσδίδουν πάντα ένα κάποιο χρώμα, ένα κάποιο ρυθμό, μια κάποια συμμετοχή στην προετοιμασία του αγώνα.
Αλλά και οι δύο αυτές μόνιμες και σταθερές εξαιρέσεις δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Τον κανόνα, τον ορισμό, για το τί είναι κίνημα, όπως αυτό με κάθε μεγαλοπρέπεια παρουσιάστηκε μπροστά στα μάτια όλων όσων το αγνοούμε, στις πορείες της 17ης Μάρτη.
Η πρώτη, του ταξικού συνδικαλισμού, του ΠΑΜΕ, ξεκίνησε με συγκέντρωση στην πλατεία Κάνιγγος και βάδισε πιο νωρίς το δρόμο του αγώνα, από τη Σταδίου ως τη Βουλή. 4.000 μέλη και φίλοι του ΚΚΕ διατεταγμένοι με τον κλασικό κομματικό τρόπο, έδωσαν το περιπατητικό τους παρών. Μπροστά οι ομοσπονδίες και τα συνδικάτα που είναι στο ΠΑΜΕ, δηλαδή τα ελέγχει το ΚΚΕ, πίσω η ΚΝΕ με διάφορες σφραγίδες, από αποφάσεις συλλόγων μέχρι σπουδαστές της τάδε σχολής, και μετά οι συνοικιακές ΚΟΒ, με τα γνωστά… «εργαζόμενοι Χαϊδαρίου» ή «σωματεία Καλλιθέας» κ.ο.κ. Είπαμε περιπατητικό παρών, γιατί ακριβώς έτσι ήταν. Ενας υγιεινός περίπατος. Με μια ντουντούκα στην κορυφή να προσπαθεί μάταια να εμφυσήσει φωνητικό δυναμισμό στους περιπατητές. Και με κάποιες παρέες-οργανώσεις ΚΝιτών στο τέλος, που μάταια προσπαθούσαν να διαφημίσουν την αποφασιστικότητά τους χτυπώντας ρυθμικά τα πόδια τους στο οδόστρωμα. Το 90% των παρευρισκομένων ήλθε, περπάτησε και απήλθε.
Μετά από ένα τέταρτο, ακολούθησε το μπλοκ των φοιτητικών συλλόγων που είναι σε καταλήψεις, τα ΕΑΑΚ δηλαδή, μαζί με ορισμένες (λίγες) συμμετοχές από εργασιακούς χώρους. Ηταν κάπως μικρό αυτό το μπλοκ. Αν και φαίνεται ότι με τις τελευταίες εξελίξεις, με το ΔΙΚΑΤΣΑ, υπάρχει μια κινητικότητα στα Πανεπιστήμια, που αντικατοπτρίστηκε και στην πορεία.
Ηταν μικρό, είπαμε, αλλά είχε το δυναμισμό των συνθημάτων. Δεν πήγαινε βόλτα όπως οι προηγούμενοι. Είχε παλμό, που όπως πάντα εκτονώθηκε στα καθιερωμένα και γραφικά πλέον μικροσπρωξίματα με τους μπάτσους. Οπως δίδασκαν πάντα οι κινηματικοί ΝΑΡίτες. Που στη συγκεκριμένη πορεία έλαμψαν δια της απουσίας τους.
Ηταν μικρό, είπαμε, αλλά είχε το δυναμισμό των συνθημάτων. Δεν πήγαινε βόλτα όπως οι προηγούμενοι. Είχε παλμό, που όπως πάντα εκτονώθηκε στα καθιερωμένα και γραφικά πλέον μικροσπρωξίματα με τους μπάτσους. Οπως δίδασκαν πάντα οι κινηματικοί ΝΑΡίτες. Που στη συγκεκριμένη πορεία έλαμψαν δια της απουσίας τους.
Μετά ακολούθησαν οι θεσμοί. Οι ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, πλαισιωμένοι απ’ όλο το φάσμα -πλην των προηγούμενων- των οργανώσεων και κινήσεων της αριστεράς. Μια ταλαιπωρημένη, βαριεστημένη γραφειοκρατία που, όπως πάντα, δεν κατέβασε στο δρόμο ούτε τους εκλεγμένους στα ΔΣ. Πλην των ΕΛΤΑ και της ΟΙΥΕ, που είχαν μια αξιοπρόσεκτη παρουσία σε σχέση με την γενικότερη ξεφτίλα των Ομοσπονδιών. Τραβάνε ζόρια τελευταία με τις ιδιωτικοποιήσεις και την απελευθέρωση του ωραρίου.
Αν δεν ήταν ο λεγόμενος «χώρος», η γύμνια της ΑΔΕΔΥ, της ΓΣΕΕ, αλλά και του ΣΥΝ που ηγείτο του μπλοκ του Φόρουμ, θα ήταν ορατή ακόμα και από τους τυφλοπόντικες του Μουσείου.
Τα κανάλια -κυρίως τα αντιπολιτευτικά- μίλησαν με τα καλύτερα λόγια για τις συγκεντρώσεις και άρα για το κίνημα. Πρέπει η δημοκρατία να έχει βαθύνει πολύ στην Ελλάδα για να πλέκει το εγκώμιο (όχι απλά να τις ανέχεται) διεκδικητικών κινητοποιήσεων της αντίπαλης τάξης. ‘Η αυτό συμβαίνει ή το περιεχόμενο, η ουσία, η προετοιμασία, η δράση και η συνέχεια αυτού που ονομάζουν κίνημα δεν έχουν σε τίποτα να κάνει μ’ αυτό.
Δεν μπορέσαμε στις 17 του Μάρτη να δούμε στους δρόμους της πρωτεύουσας το τί είναι κίνημα. Και, δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν θα μπορέσουμε να το δούμε, αν δεν βαδίσουμε σταθερά, αποφασιστικά, επίμονα, μαχητικά, στο δρόμο της ανεξάρτητης ταξικής οργάνωσης και δράσης.
Παντελής Νικολαΐδης
