Με εκρηκτικό τρόπο προβάλλει η ταξική αντίθεση στα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων. Από τη μια μεριά τα παιδιά της εργατικής τάξης, της φτωχής αγροτιάς, της εγκαταλελειμμένης επαρχίας, τα παιδιά των φτωχών στην τσέπη και στα μορφωτικά εφόδια στρωμάτων, πληρώνουν το τίμημα της κοινωνικής τους θέσης και αδυνατούν, κάθε χρόνο με μαθηματική ακρίβεια, να υπερβούν τον ισχυρότατο ταξικό φραγμό των εξετάσεων. Από την άλλη, τα παιδιά των μεσαίων και υψηλών αστικών στρωμάτων, τα παιδιά των οικογενειών με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, διεκδικούν με αξιώσεις και πετυχαίνουν θέσεις στα Πανεπιστήμια. Κινούνται σαν το ψάρι στο νερό, ακολουθώντας την προδιαγεγραμμένη διαδρομή τους και τη φυσική τους εξέλιξη. Οι ισχυρότατες ταξικές αντιθέσεις επιβεβαιώνονται με δραματικό τρόπο, αφού αφο- ρούν στο μέλλον νέων παιδιών, που έκαναν όνειρα και κατέβαλλαν προσπάθειες να διαβούν τα «χαντάκια» και να βελτιώσουν τη θέση τους στην κοινωνία. Το βασικό αυτό δίπολο διαμορφώνει κάθε φορά τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων, που διαθέτουν ως κύριο όπλο τον «κλειστό αριθμό» εισακτέων, που μετακινείται συνεχώς πιο κάτω από τον αρχικώς εξαγγελθέντα, λόγω της καθιέρωσης του βαθμολογικού πλαφόν της βάσης του 10 και των θεμάτων «διαβαθμισμένης δυσκολίας». Επιμέρους παράγοντες, όπως η μειωμένη ίσως προσπάθεια, εξαιτίας του γεγονότος ότι η πανεπιστημιακή μόρφωση δεν αποτελεί πια βεβαιωμένο τεκμήριο επαγγελματικής αποκατάστασης, η αδυναμία των νοικοκυριών, λόγω της επιδεινούμενης οικονομικής κρίσης, να στηρίξουν τις σπουδές των παιδιών τους μακριά από τον τόπο κατοικίας, η κατεύθυνση στις προτιμήσεις των υποψηφίων με βάση το κοινωνικό γόητρο, τη γρήγορη (;) επαγγελματική αποκατάσταση, την κατευθυνόμενη προπαγάνδα από τα ΜΜΕ ή και κοινωνικά γεγονότα που διαμορφώνουν κλίμα, μεταβάλλουν προτιμήσεις ή και ταρακουνούν σ’ ένα βαθμό συνειδήσεις (π.χ. η πτώση στις βάσεις των αστυνομικών σχολών, λόγω των γεγονότων του Δεκέμβρη, αλλά και των χτυπημάτων από οργανώσεις ατομικής τρομοκρατίας), απλά μετακι- νούν τα ποσοστά επιτυχίας-αποτυχίας προς τα πάνω ή κάτω και αυξομειώνουν τις βάσεις.
Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση εισήχθησαν φέτος 68.794 υποψήφιοι από τους 92.426 που υπέβαλαν μηχανογραφικό. Δηλαδή 23.632 παιδιά έμειναν εκτός ΑΕΙ-ΤΕΙ. Αν τώρα προσθέσει κανείς και τους 28.026 υποψήφιους, που κόπηκαν μια κι έξω, αφού δεν μπόρεσαν καν να αγγίξουν τη βάση του 10, τότε ο αριθμός αυτών που έμεινε εκτός νυμφώνος υπερβαίνει τους 50.000 (51.658 υποψήφιοι)! Παρά το «στήσιμο» των θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας, ώστε φέτος (λόγω των τεράστιων πιέσεων που ασκούσαν οι «τοπικές κοινωνίες» από το φυλλορόισμα και το άδειασμα των περιφερειακών ΤΕΙ εν μέσω ευρωεκλογών και μαύρων μαντάτων από τις δημοσκοπήσεις) να κατασκευαστούν περισσότεροι αριστούχοι και επιτυχόντες, 19.468 θέσεις έμειναν κενές, κυρίως σε περιφερειακά ΤΕΙ και ΑΕΙ χαμηλής ζήτησης. Συνολικά, την τελευταία τετραετία, αφότου επινοήθηκε ο ταξικός φραγμός της βάσης του 10, 70.000 περίπου θέσεις (69.880 για την ακρίβεια) χάθηκαν από την τριτοβάθμια εκπαίδευση! Ετσι το σύστημα παίρνει με το ένα χέρι αυτό που υποτίθεται ότι προσφέρει «απλόχερα» με το άλλο (τη δυνατότητα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση) και χτυπά ανελέητα την τάση της νεολαίας της ελληνικής εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακή μόρφωση. Καμιά σαρανταριά Τμήματα ΤΕΙ βλέπουν πια το χάρο με τα μάτια τους, κινδυνεύοντας να κλείσουν ή να συγχωνευτούν, λόγω και της νέας διάταξης του νομοσχέδιου, που ψηφίζεται αυτές τις μέρες από τη βουλή (ορίζει τη διακοπή λειτουργίας ή τη συγχώνευση Τμημάτων εάν δεν καλύπτεται το 10% των διαθέσιμων θέσεών τους για πέντε συνεχόμενα ακαδημαϊκά έτη). Την ίδια στιγμή, οι αριστούχοι (10.688, αριθμός ρεκόρ των τελευταίων 9 ετών) σφάχτηκαν στην κυριολεξία για μια θέση στις υψηλόβαθμες σχολές, των οποίων οι θέσεις ήταν ασφυκτικά περιορισμένες. Ο σταθερά μειούμενος τα τελευταία χρόνια αριθμός των θέσεων στις περιζήτητες και υψηλόβαθμες σχολές και ο αυξημένος αριθμός των αριστούχων, εκτίναξε τις βάσεις εισαγωγής προς τα πάνω, ενώ από την άλλη μεριά μεγάλωσε το χάσμα με τις χαμηλόβαθμες σχολές, που επηρεάστηκαν από τον μειωμένο σε σχέση με πέρυσι αριθμό των υποψήφιων και το υψηλό ποσοστό αυτών που έγραψαν κάτω από τη βάση του 10.
Σπεκουλάροντας με την αγωνία, τα όνειρα και το μέλλον χιλιάδων παιδιών, η κυβέρνηση, αλλά και το ΠΑΣΟΚ, εξυφαίνουν σενάρια αλλαγής του εξεταστικού (το πόρισμα της αρμόδιας επιτροπής αναμένεται το Φθινόπωρο), που σε κάθε περίπτωση θα κάνουν σκληρότερο το σύστημα επιλογής, θα εντείνουν τους ταξικούς φραγμούς, παρά τις περί του αντιθέτου φραστικές διακηρύξεις.
Γιούλα Γκεσούλη