Είσαι κρατικός φορέας και ανακαλύπτεις μια μεγάλη εταιρία μαζικής εστίασης, η οποία τροφοδοτεί μια σειρά φοιτητικές λέσχες, νοσοκομεία, ακόμη και παιδικούς σταθμούς, να έχει στις αποθήκες της τουλάχιστον τέσσερα προϊόντα νοθευμένα με αλογίσιο κρέας, σε ποσοστό μάλιστα που ξεπερνά το 50%. Τι κάνεις; Βάζεις αμέσως λουκέτο στην εν λόγω εταιρία, μέχρι να ελεγχθούν εξονυχιστικά όλες οι αποθήκες που διατηρεί ανά την Ελλάδα, όλα τα προϊόντα από κρέας που χρησιμοποιεί και όλοι οι προμηθευτές της. Αυτό ανεξάρτητα από τυχόν ποινικές ευθύνες, που είναι δουλειά των εισαγγελικών αρχών να τις προσδιορίσουν.
Τι έκανε ο ΕΦΕΤ στην περίπτωση της εταιρίας «Χούτος Caterng ΑΕ»; Οχι μόνο δεν τη σφράγισε, μέχρι να ελέγξει εξονυχιστικά όλα τα προϊόντα της, αλλά έκρυψε και την αλήθεια από τον ελληνικό λαό. Δεν ενημέρωσε καν το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ (RASFF). Τα γεγονότα τα αποκαλύψαμε στο προηγούμενο φύλλο της «Κ». Κάποιες πανικόβλητες κινήσεις που έκανε στο μεταξύ ο ΔΗΜΑΡίτης πρόεδρος του ΕΦΕΤ Ι. Τσιάλτας ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις καταγγελίες μας.
Οπως είναι γνωστό, η σχετική ανακοίνωση έγινε από τον ΕΦΕΤ την Παρασκευή 8 Μάρτη. Σε τέσσερα προϊόντα που διένειμε η «Χούτος Catering AE» και είχαν παραχθεί από την «Τ&Τ Foods AE» ανιχνεύτηκε DNA αλόγου. Η ανακοίνωση του ΕΦΕΤ δεν έλεγε ούτε σε τι ποσοστό ήταν η νόθευση με αλογίσιο κρέας ούτε πού βρέθηκαν τα προϊόντα. Οταν πρόκειται για εταιρία catering που προμηθεύει φοιτητικές λέσχες, νοσοκομεία και παιδικούς σταθμούς, έχει κι αυτό ιδιαίτερη σημασία. Αν για παράδειγμα βρέθηκαν στα ψυγεία μιας φοιτητικής λέσχης και οι άνθρωποι της εταιρίας ήταν έτοιμοι να τα σεβίρουν στους φοιτητές (οι οποίοι δεν έχουν καν τη δυνατότητα επιλογής), θα έπρεπε να το γνωρίζει ο ελληνικός λαός.
Την ίδια μέρα, η «Χούτος Catering AE» εξέδωσε μια προκλητική ανακοίνωση, η οποία έλεγε: «Η εταιρία Χούτος Catering προμηθεύτηκε νόμιμα από την εταιρία Τ&Τ Foods ΑΕ με έδρα το Λάκκωμα, Χαλκιδικής, που τηρεί όλες τις προδιαγραφές ISO και σύστημα ιχνηλασημότητας, προϊόντα κρέατος για τα οποία υπήρξε ανίχνευση DΝΑ αλόγου. Συγκεκριμένα η προμηθεύτρια εταιρεία μας ειδοποίησε προ τριημέρου να δεσμεύσουμε τις επίμαχες παρτίδες τις οποίες η ίδια ανακάλεσε και ήδη βρισκόμαστε στην ολοκλήρωση της ανάκλησής τους. Πρόκειται για τα προϊόντα της Τ&Τ Foods ΑΕ "κεμπάπ τύπου αρμένικο" με ημερομηνία Λήξης 7/08/2013 "σουτζουκάκι 80 γρ." με ημερομηνία λήξης 24/01/2014, "μπιφτέκι 130 γρ." με ημερομηνία λήξης 27/11/ 2013 "μπιφτέκι 130 γρ." με ημερομηνία λήξης 12/02/2014 που συνελέγησαν από τα υποκαταστήματά μας και φυλάσσονται στις αποθήκες της προμηθεύτριάς μας υπό τον έλεγχο του ΕΦΕΤ. Λειτουργήσαμε καλόπιστα και με τις απαιτούμενες προδιαγραφές ενώ η προμηθεύτριά μας διαβεβαιώνει ότι βρίσκεται στην διαδικασία επανεξέτασης των δειγμάτων».
Η εταιρία περιέγραφε μια διαδικασία εντελώς διαφορετική από αυτή του ΕΦΕΤ. Ισχυριζόταν ότι τα προϊόντα ανακλήθηκαν από την παρασκευάστρια εταιρία και δεν τα βρήκε ο έλεγχος του ΕΦΕΤ στις δικές της αποθήκες. Αφηνε, δε ανοιχτό το ενδεχόμενο να τα βρήκε ο ΕΦΕΤ στην παρασκευάστρια εταιρία ή να τα ανακάλεσε αυτή η εταιρία μόνη της. Η «Χούτος Catering» ήθελε να προστατεύσει την καλή της φήμη, δεδομένου μάλιστα ότι αποτελεί εργολάβο τόσων κρατικών οργανισμών. Ο ΕΦΕΤ γιατί δεν ενημέρωσε ποτέ τι ακριβώς συνέβη μ’ αυτά τα προϊόντα; Πού βρέθηκαν, σε τι ποσότητες, για τι χρήση προορίζονταν; Και προπαντός, γιατί δεν ανακοίνωσε σε τι ποσοστό ήταν το αλογίσιο κρέας στα συγκεκριμένα προϊόντα.
Το γεγονός ότι στα προϊόντα αυτά ανιχνεύτηκε DNA αλόγου σε ποσοστό πάνω από 50% το αποκαλύψαμε εμείς από την ηλεκτρονική μας έκδοση, την Κυριακή 10 Μάρτη (δυο μέρες μετά την ανακοίνωση του ΕΦΕΤ). Γράψαμε, μάλιστα, και όλο το ρεπορτάζ των επικοινωνιών μας με τον πρόεδρο του ΕΦΕΤ, καθώς και τους ανυπόστατους ισχυρισμούς του.
Επειδή ο ΕΦΕΤ επέμενε να μην ενημερώνει τον ελληνικό λαό ότι πλέον βρίσκεται αλογίσιο κρέας σε υψηλές συγκεντρώσεις σε προϊόντα που παρασκευάζονται στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα δεν ενημερώνεται άμεσα, όπως απαιτεί η σχετική σύσταση της Κομισιόν, το RASFF, επανήλθαμε με νέο δημοσίευμα, το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική μας έκδοση την Πέμπτη 14 Μάρτη («Πλέον έχουμε και “σκάνδαλο ΕΦΕΤ”»).
Την ίδα μέρα, ο ΕΦΕΤ ανακοίνωσε την εύρεση άλλων εννέα προϊόντων στα οποία ανιχνεύτηκε DNA αλόγου. Τα πέντε απ’ αυτά παρασκευάζονται από την εταιρία «ΠΑΣΣΙΑΣ» στη Θεσσαλονίκη, ένα από την εταιρία «SPECIAL EΔΕΣΜΑΤΑ» στη Θεσσαλονίκη, ένα από την εταιρία «KRIVEK» στο Ηράκλειο, ενώ ένα ήταν ρουμάνικης προέλευσης και ένα γερμανικής. Και πάλι ο ΕΦΕΤ δεν έδωσε περιεκτικότητες των προϊόντων σε αλογίσιο κρέας, μολονότι ανάμεσά τους υπήρχε ακόμη και σκέτο αλογίσιο κρέας (100%)!
Προκειμένου να καλυφθεί, όμως, μετά τις συνεχείς καταγγελίες της «Κ», ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ ανήρτησε την ίδια μέρα στην ιστοσελίδα του οργανισμού ένα δεκασέλιδο κείμενο με τίτλο «Ενημέρωση σχετικά με την παρουσία κρέατος αλόγου σε τρόφιμα με βοδινό κρέας», στου οποίου τις σελίδες 6-8 μπορούσε να βρει κάποιος και την περιεκτικότητα σε αλογίσιο κρέας των περισσότερων από τα θετικά δείγματα. «Επνιξε», δηλαδή, το σοβαρό θέμα της υψηλής περιεκτικότητας σε αλογίσιο κρέας μέσα σε ένα κείμενο το οποίο δεν στάλθηκε ως Δελτίο Τύπου, αλλά απλώς αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του ΕΦΕΤ. Και μάλιστα το έκανε χωρίς καμιά αξιολογική κρίση. Να ληφθεί υπόψη, ακόμη, ότι τη συγκεκριμένη μέρα οι εφημερίδες είχαν ήδη κλείσει ύλη, διότι τα κυριακάτικα φύλλα κυκλοφόρησαν Σάββατο και τα σαββατιάτικα Παρασκευή.
Οποιος, λοιπόν, είχε την υπομονή να διαβάσει ολόκληρο το κείμενο των δέκα σελίδων, το οποίο στην αρχή επαναλάμβανε ήδη γνωστά πράγματα (να ένας ακόμη λόγος για να μην του δώσεις ιδιαίτερη σημασία), πληροφορούνταν ότι τα τέσσερα προϊόντα της «Τ&Τ Foods», τα οποία προόριζε η «Χούτος Catering» για φοιτητικές λέσχες, νοσοκομεία, παιδικούς σταθμούς κλπ., το αλογίσιο κρέας ήταν σε ποσοστό πάνω από 60%! Στα πέντε προϊόντα της «ΠΑΣΣΙΑΣ» το αλογίσιο κρέας ήταν: στο σαλάμι μπίρας μεταξύ 1% και 5%, στο αλλαντικό σκορδάτο βραστό μεταξύ 25% και 50%, στο σαλάμι αέρος πάνω από 50%, στα λουκάνικα τ. Φραγκφούρτης που παρασκεύαζε για λογαριασμό του σούπερ-μάρκετ Μασούτης μεταξύ 10% και 25% και στο παριζάκι γίγας (πάλι για τον όμιλο Μασούτη) μεταξύ 5% και 10%.Τέλος, τα κατεψυγμένα κεφτεδάκια Ναπολιτέν της «Special Εδέσματα» περιείχαν αλογίσιο κρέας σε ποσοστό πάνω από 50%.
Δεν έπρεπε ο ελληνικός λαός να ενημερωθεί για τόσο μεγάλες περιεκτικότητες σε αλογίσιο κρέας, που βρέθηκαν σε προϊόντα που παρασκευάζονται στην Ελλάδα; Δεν έπρεπε να ειπωθεί πως οι συγκεντρώσεις αυτές είναι μεγάλες και πως πρέπει να περιμένουμε και τα αποτελέσματα για ενδεχόμενη ύπαρξη φαινυλοβουταζόνης από το Γενικό Χημείο του Κράτους; Δεν έπρεπε να παρθούν μέτρα κατά των συγκεκριμένων εταιριών, πέρα από τη δέσμευση των συγκεκριμένων παρτίδων; Δεν έπρεπε να ενημερωθεί το ευρωπαϊκό σύστημα RASFF, σύμφωνα και με την υποχρέωση που υπάρχει;
Τίποτα απ’ όλ’ αυτά δεν έγινε. Ειδικά για το RASFF πρέπει να πούμε ότι μέχρι και το βράδυ της Τρίτης 19 Μάρτη δεν υπήρχε καμιά ενημέρωση για εύρεση DNA αλόγου σε προϊόντα ελληνικών εταιριών. Αντίθετα, υπήρξαν το πρωί της Τρίτης, μετά από σιωπή αρκετών ημερών, τρεις ελληνικές προειδοποιήσεις, όλες για ρουμάνικα προϊόντα. Η ύπαρξη αυτών των προειδοποιήσεων κάνει σκόνη και τα έωλα επιχειρήματα που επικαλούνταν σε μας ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ Ι. Τσιάλτας, ότι δήθεν θα στείλει προειδοποιήσεις αφού πρώτα διερευνήσει τη διαδρομή του αλογίσιου κρέατος και βρει τα σφαγεία (γράψαμε αναλυτικά στο προηγούμενο φύλλο). Οπως εξηγήσαμε, καμία τέτοια υποχρέωση δεν υπάρχει. Αντίθετα, κάθε χώρα πρέπει να στέλνει αμέσως προειδοποίηση στο RASFF με ό,τι βρήκε και στη συνέχεια, αν υπάρξουν νεότερα ευρήματα, να επικαιροποιεί την προειδοποίηση, η οποία παίρνει έναν μοναδικό αριθμό στη βάση δεδομένων του RASFF.
Τυχαίο είναι ότι στάλθηκε προειδοποίηση για τα ρουμάνικα που ανακοινώθηκαν στις 14 Μάρτη, αλλά δεν είχε σταλεί ακόμη προειδοποίηση για τα ελληνικά προϊόντα που ανακοινώθηκαν την ίδια μέρα, αλλά και εκείνα που είχαν ανακοινωθεί μια βδομάδα πριν;
Το εν λόγω ενημερωτικό κείμενο του ΕΦΕΤ είναι γραμμένο μ’ έναν παραληρηματικό τρόπο, γεμάτο παραπληροφόρηση και αντιφάσεις. Ρωτάει (τον εαυτό του) ο ΕΦΕΤ: «Υπάρχει κίνδυνος για την υγεία του καταναλωτή στην περίπτωση που εντοπιστεί DNA αλόγου σε προϊόντα για ανθρώπινη κατανάλωση;». Και απαντά ότι η παρουσία αλόγου «αποτελεί δόλια πρακτική στην εμπορία τροφίμων και δεν σχετίζεται με την ασφάλεια των προϊόντων αυτών». Κι αν ανακαλυφθεί φαινυλοβουταζόνη, δεν έχουμε και πρόβλημα υγείας; Εχουμε, αλλά ο ΕΦΕΤ λειτουργεί σαν τσιράκι της Κομισιόν που έχει αποφανθεί ότι δεν υπάρχει πρόβλημα υγείας.
Στη συνέχεια, το κείμενο παραπληροφορεί γράφοντας πως «όλα τα προϊόντα τα οποία διαπιστώνονται θετικά ως προς την παρουσία DNA αλόγου ελέγχονται παράλληλα και ως προς την παρουσία φαινυλοβουταζόνης». Αφήνει να εννοηθεί πως αυτό αποτελεί ευρωπαϊκή κατεύθυνση, ενώ –όπως από την αρχή επισημάναμε– ισχύει το αντίθετο. Αλλωστε, το ίδιο το κείμενο του ΕΦΕΤ, σε άλλο κεφάλαιο, διαψεύδει αυτόν τον ισχυρισμό, γράφοντας ότι «παρ’ όλο που δεν προβλέπεται από τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε όλα τα θετικά δείγματα πραγματοποιείται εργαστηριακή ανάλυση για τον προσδιορισμό της ουσίας φαινυλοβουταζόνη από το Γενικό Χημείο του Κράτους».
Είναι φανερό ότι ο ΕΦΕΤ, πέρα από τη συμμετοχή του στη γενική κατεύθυνση συγκάλυψης, που έχει χαράξει η Κομισιόν, ακολουθεί και μια δική του ιδιαίτερη τακτική, με στόχο να μην εκτεθούν ελληνικές εταιρίες, στα προϊόντα των οποίων βρέθηκε αλογίσιο κρέας σε ποσοστό ακόμα και πάνω από 60%. Τυχαίο είναι ότι η μεγαλύτερη μέχρι στιγμής νοθεία βρέθηκε σε προϊόντα που χρησιμοποιού-σε εταιρία catering, εργολάβος του δημοσίου; Κρατώντας το θέμα χαμηλά και μην ενημερώνοντας τον ελληνικό λαό και για τη μεγάλη απάτη και για τους ενδεχόμενους κινδύνους από ύπαρξη φαινυλοβουταζόνης (μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι ήταν αρνητικές οι αναλύσεις για τα πρώτα δείγματα, με αλογίσιο κρέας κάτω από 1%, πολύ λίγο δηλαδή), ο ΕΦΕΤ υπολογίζει ότι θα αδειάσει η αγορά απ’ ό,τι κυκλοφορεί και μετά το σκάνδαλο θα ξεχαστεί.