«Είναι σχετική η κυριαρχία της χώρας. Ενα μέρος της κυριαρχίας εκχωρήθηκε όταν η χώρα μπήκε στα Μνημόνια». Μπορεί να δείχνει γραφικός ο συριζαίος αντιπρόεδρος της Βουλής Γιώργος Βαρεμένος, αλλά δεν είναι. Εχει μια μακρά δημοσιογραφική καριέρα, που ξεκίνησε από τον «Ριζοσπάστη» του ενιαίου Περισσού. Ξέρει πολύ καλά τι λέει. Και το λέει με κυνισμό, για να κόψει κάθε παραπέρα συζήτηση. Ας κρατήσουμε, λοιπόν, τη δήλωσή του, για να επανέλθουμε παρακάτω.
Με την κυβερνητική εκπρόσωπο Ολγα Γεροβασίλη δεν είναι ν' ασχολείται κανείς στα σοβαρά, γιατί συχνά δεν πολυκαταλαβαίνει τι της λένε να πει, γι' αυτό και δεν μπορεί να τα πει όπως πρέπει. Τη ρώτησαν αν η συνταγματική μεταρρύθμιση που ανήγγειλε θα τεθεί σε δημοψήφισμα και απάντησε ότι «είναι κάτι που δεν αποκλείουμε». Πού να ξέρει η δύστυχη πως το σύνταγμα αναθεωρείται με συγκεκριμένη διαδικασία, την οποία καθορίζει το ίδιο (άρθρο 110) και αυτές οι διαδικασίες δεν προβλέπουν δημοψήφισμα, αλλά ψηφοφορίες από δύο διαδοχικές Βουλές (για κάθε υπό αναθεώρηση διάταξη χρειάζονται 151 θετικές ψήφοι στη μία Βουλή και 180 στην άλλη); Ετσι, βγήκε την επομένη ο Βούτσης, για να πει ότι «το Σύνταγμα θα αναθεωρηθεί κατά τις πρόνοιες του Συντάγματος» και πως «η συνταγματική αναθεώρηση δεν πρόκειται να μπει σαν τέτοια σε δημοψήφισμα». Για να μην αφήσει, δε, εντελώς ακάλυπτη τη Γεροβασίλη, τα μπουρδούκλωσε λίγο, λέγοντας πως «οι ιδέες που υπάρχουν για λαϊκή ετυμηγορία, ενδεχόμενη, πάνω σε ζητήματα επιμέρους, που μπορεί να προκύψουν πάνω στη συζήτηση για το Σύνταγμα ή άλλα, είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να μείνουν ανοιχτά, να εξεταστούν τότε ως διαδικασία».
Ο Κατρούγκαλος, όμως, δεν είναι Γεροβασίλη. Τα βασικά τα ξέρει, αφού εμφανίζεται ως συνταγματολόγος. Και μάλλον χρίστηκε επικεφαλής των συνταγματολόγων του ΣΥΡΙΖΑ, αν κρίνουμε από τη δήλωση που έκανε την περασμένη Δευτέρα, βγαίνοντας από το Μαξίμου, όπου είχε κληθεί μαζί με τον Κουρουμπλή: «Τώρα που ολοκληρώθηκε με επιτυχία η αξιολόγηση και τέθηκε οριστικά τέρμα στην πολιτική αβεβαιότητα, έχει έρθει η ώρα για την ανάπτυξη στην οικονομία και την οικοδόμηση της νέας Ελλάδας, του νέου πολιτικού συστήματος. Τον οδικό χάρτη προς την κατεύθυνση αυτή συζητήσαμε σε σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό, με τον συνάδελφο κύριο Κουρουμπλή: Για ένα σύνταγμα των πολιτών – και όχι απλώς των πολιτικών- που θα συζητηθεί ευρέως από την ίδια την κοινωνία, θα εισαγάγει νέες μορφές άμεσης δημοκρατίας και θα ανατάξει το πολιτικό σύστημα».
Ο Κατρούγκαλος μίλησε απλώς για συζήτηση από τους πολίτες (ούτε καν υπαινίχτηκε δημοψήφισμα) και περιέγραψε ένα προπαγανδιστικό σόου: «Προχωρούμε, λοιπόν, στην πλήρη επανεκκίνηση του πολιτικού συστήματος, για την 4η Ελληνική Δημοκρατία, για μια βαθιά τομή, με συζήτηση δημοκρατίας μέσα στην κοινωνία και όχι πάνω από αυτήν».
Με 153 βουλευτές, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ το πολύ που μπορούν να κάνουν είναι να καθορίσουν τις προς αναθεώρηση διατάξεις στην τρέχουσα Βουλή. Για να αναθεωρηθούν αυτές, θα πρέπει η επόμενη Βουλή να τις ψηφίσει με 181 ψήφους. Πώς, λοιπόν, θα γίνει η «βαθιά τομή», πώς θα παραμεριστεί «το παλιό πολιτικό σύστημα», όταν χωρίς τη θέληση αυτού του πολιτικού συστήματος δεν μπορεί να γίνει τίποτα;
Εκείνο που θα γίνει σίγουρα είναι μια φιέστα, που τόσο ανάγκη την έχει ο Τσίπρας. Στις 24 Ιούλη, ημερομηνία επαναφοράς του αστικού κοινοβουλευτισμού μετά την επταετία της χούντας, ο Κατρούγκαλος και οι υπόλοιποι συνταγματολόγοι και συνταγματολογούντες του ΣΥΡΙΖΑ θα ετοιμάσουν ένα κείμενο, το οποίο θα εκφωνήσει ο Τσίπρας (οι πληροφορίες λένε ότι η φιέστα θα οργανωθεί εκεί που ήταν το ΕΑΤ-ΕΣΑ), ενώ το συριζαίικο σύστημα προπαγάνδας θα… ανάψει πυροτεχνήματα. Βάζουμε στοίχημα πως τα υπόλοιπα κόμματα δε θ' ακολουθήσουν. Γιατί δεν έχουν κανένα λόγο ν' ακολουθήσουν. Θα είχαν λόγο, αν υπήρχε πιεστική ανάγκη να αναθεωρηθούν κάποια άρθρα του συντάγματος, οπότε όλα τα αστικά κόμματα εξουσίας θα ήταν υποχρεωμένα να βρουν σημεία συμφωνίας μεταξύ τους. Τέτοιος λόγος, όμως, δεν υπάρχει, οπότε τα υπόλοιπα αστικά κόμματα δεν έχουν κανένα λόγο να στηρίξουν τη φιέστα του Τσίπρα (και του Κατρούγκαλου, που ειδικεύεται στις παπάρες του τύπου «σύνταγμα των πολιτών και όχι απλώς των πολιτικών» – λες και υπάρχει αστικό σύνταγμα που δε θεσπίζεται στο όνομα των πολιτών).
Αντίθετα, πρέπει να θεωρούμε βέβαιο πως η ΝΔ θα καταθέσει τις δικές της προτάσεις πριν από τη φιέστα του Τσίπρα, ενώ δεν αποκλείεται να κάνει το ίδιο και το ΠΑΣΟΚ, που έχει στην κοινοβουλευτική του ομάδα δυο ικανούς συνταγματολόγους (Βενιζέλο και Λοβέρδο). Οπότε θα περάσουμε ένα διάστημα με συνταγματολογικούς διαξιφισμούς από τα ραδιοτηλεοπτικά πάνελ και τις στήλες των εφημερίδων. Θα είναι παράδοξο αν στο τέλος καταφέρουν να συμφωνήσουν στην αναθεώρηση μερικών διατάξεων, οι οποίες θα είναι δευτερεύουσας σημασίας. Τη μορφή του πολιτεύματος (π.χ. μετατροπή του συστήματος διακυβέρνησης από πρωθυπουργοκεντρικό σε προεδρικό) δεν πρόκειται να την αλλάξουν. Και βέβαια, στο τέλος αυτής της διαδικασίας κανένας δε θα θυμάται το «σύνταγμα των πολιτών» την «4η Ελληνική Δημοκρατία» και τις άλλες πομφόλυγες του Κατρούγκαλου.
Σε αντίθεση με τους κοινούς νόμους, τα συντάγματα έρχονται να ενσωματώσουν στην έννομη τάξη ενός κράτους αλλαγές που έχουν ήδη συντελεστεί. Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια; Είναι το βάθεμα του αποικισμού της χώρας από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, με βασικό εργαλείο τους το κρατικό χρέος και με όργανα όλες τις μνημονιακές κυβερνήσεις. Οπότε επανερχόμαστε στον κυνισμό του Βαρεμένου: «Είναι σχετική η κυριαρχία της χώρας. Ενα μέρος της κυριαρχίας εκχωρήθηκε όταν η χώρα μπήκε στα Μνημόνια». Υπάρχει ανάγκη συνταγματικής κατοχύρωσης αυτού του νέου στάτους; Ουδείς το έχει ισχυριστεί, ουδείς το έχει ζητήσει, μολονότι δεν υπάρχει αντιπολίτευση που να μην έχει υποβάλει ένσταση αντισυνταγματικότητας κάθε που η κυβέρνηση προωθεί για ψήφιση με συνοπτικές διαδικασίες ένα μνημονιακό «πακέτο».
Ο Βαρεμένος έχει δίκιο. Με μια διόρθωση: «ένα μέρος της κυριαρχίας» δεν εκχωρήθηκε όταν η χώρα μπήκε στα Μνημόνια, αλλά πιο πριν. Οταν έγιναν οι συνταγματικές προσαρμογές που κρίθηκαν απαραίτητες για τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ. Η Ζ' Αναθεωρητική Βουλή, με το Ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2001, προσέθεσε στο Σύνταγμα την εξής ερμηνευτική δήλωση: «Το άρθρο 28 αποτελεί θεμέλιο για τη συμμετοχή της Χώρας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 28 διαβάζουμε: «Οι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου». Και στην τρίτη παράγραφο: «Η Ελλάδα προβαίνει ελεύθερα, με νόμο που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, σε περιορισμούς ως προς την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας της, εφόσον αυτό υπαγορεύεται από σπουδαίο εθνικό συμφέρον».
Ο αποικισμός, στην πιο αισχρή μορφή του, είναι κατοχυρωμένος στο σύνταγμα της αστικής Ελλάδας. Το μόνο που δεν μπορούν να κάνουν οι ιμπεριαλιστές είναι να καθορίσουν τη μορφή του πολιτεύματος. Αυτό, όμως, δεν το χρειάζονται. Δεν χρειάζεται να προσφύγουν στην πολιτική των κανονιοφόρων, όπως κατά τις πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα. Το κοινοβουλευτικό σύστημα τους προσφέρει τη δυνατότητα να βαθαίνουν τον αποικισμό, αφού η μία μετά την άλλη οι αστικές κυβερνήσεις υπογράφουν δανειακές συμβάσεις που συνοδεύονται από αλυσίδα νομοθετημάτων που μέχρι πριν από μερικά χρόνια έμοιαζαν να ανήκουν σε πρώιμες φάσεις του νεοελληνικού κράτους.
Αντιλαμβάνεται κανείς πόση πολιτική αλητεία κρύβουν οι διακηρύξεις περί «συντάγματος των πολιτών» και «νέων μορφών άμεσης δημοκρατίας», όταν αυτοί που τα λένε έχουν βγάλει στο σφυρί το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας του ελληνικού κράτους, μέσω μιας ανώνυμης εταιρίας πλήρως ελεγχόμενης από τους ιμπεριαλιστές δανειστές, τα στελέχη της οποίας έχουν στην πραγματικότητα πλήρες ακαταδίωκτο. Οταν οι ίδιοι νομοθετούν κατά παραγγελίαν, γράφοντας και σβήνοντας διατάξεις νόμων με διαφορά λίγων ημερών. Οταν δε διστάζουν να νομοθετήσουν μέσω υπουργικών αποφάσεων χωρίς εξουσιοδότηση νόμου (δείτε το αποκαλυπτικό δημοσίευμα στο σαλόνι αυτού του φύλλου), παραβιάζοντας στοιχειώδεις κανόνες της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Ας τους τρίψουμε στη μούρη όλα τα περί συντάγματος φληναφήματα. Οχι πια Χαχόλοι των Τσιπραίων.
Πέτρος Γιώτης
