Κοινοβουλευτικές εκλογές και πάλι. Ανεξάρτητα από το πότε θα γίνουν – λόγω της πάλης των κοινοβουλευτικών κομμάτων για τη νομή της εξουσίας, λόγω της προπαγάνδας των ΜΜΕ, λόγο της ανυπαρξίας διεκδικητικού κινήματος – είμαστε ήδη σε προεκλογική περίοδο. Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να εξετάσουμε τη συγκυρία, να καθορίσουμε το πλαίσιο και τις μορφές της δράσης μας. Πάντα με ένα και μοναδικό στόχο. Τη σύγκρουση με την αστική πολιτική, τη σύγκρουση με τις μικροαστικές αυταπάτες, την ανάδειξη στην εργαζόμενη κοινωνία και τη νεολαία της, των δικών της ιδανικών, των δικών της συμφερόντων, των δικών της στόχων. Για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για την απελευθέρωση της εργασίας.
♦ Τη δύσκολη στιγμή της ταξικής πάλης που περνάμε όλοι τη γνωρίζουμε. Ο γνωστός «καναπές» είναι ένας πολύ επιτυχημένος συμβολισμός της δύσκολης κατάστασης. Από τη μια απεικονίζει την ατομικότητα, την ανυπαρξία διάθεσης για συλλογική δράση, για διεκδίκηση, για αγώνα. Απεικονίζει τον ωχαδελφισμό, απεικονίζει το φόβο από τις «επιπτώσεις» που μπορεί να έχει η σύγκρουση με τον οποιοδήποτε θεσμό, με την οποιαδήποτε εξουσία. Απεικονίζει τη μοναξιά, τον άνθρωπο που έχει χάσει το κύριο χαρακτηριστικό που τον κάνει άνθρωπο: το ότι είναι κοινωνικό ον. Από την άλλη, συγκαλύπτει το ότι αυτός…ο «καναπές», με όλα τα χαρακτηριστικά του, είναι υπεύθυνος σε μεγάλο βαθμό για όλες τις ανατροπές που έγιναν σε βάρος της εργασίας και υπέρ του κεφάλαιου τα τελευταία χρόνια. Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστική, πιο αποκαλυπτική, πιο σκληρή, πιο στενάχωρη απόδειξη, από τη στάση της μεγάλης πλειοψηφίας του κόσμου της εργασίας απέναντι στο σκληρό αγώνα που έδωσαν τους προηγούμενους μήνες οι φοιτητές.
♦ Τίποτα δεν είναι πιο αυτονόητο από το ότι, όταν συμμετέχουμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στις διαδικασίες ή στην αντιπαράθεση με αφορμή ένα θεσμό, πρέπει αφετηριακά να διατυπώνουμε τη θέση μας για τον ίδιο το θεσμό. Να προσδιορίζουμε το ρόλο του στην ταξική πάλη, να αναλύουμε την θέση μας γι’ αυτόν. Ειδικά το αστικό κοινοβούλιο έχει ένα τεράστιο πολιτικό και ιδεολογικό βάρος. Στο πολιτικό επίπεδο καθορίζει τον τρόπο που λειτουργεί το αστικό καθεστώς. Καθορίζει τη νόθα, την κάλπικη κοινοβουλευτική δημοκρατία. Η ουσία της είναι γνωστή. Μια φορά κάθε τέσσερα περίπου χρόνια – ανάλογα με τους αστικούς συσχετισμούς – οι εργαζόμενες μάζες αποφασίζουν ποιος θα τσαλαπατά τα δικαιώματά τους, ποιος θα τις κοροϊδεύει, ποιος θα αποφασίζει γι’ αυτές. Αυτό λέγεται δημοκρατική εκπροσώπηση.
Η ιδεολογική υπόσταση του κοινοβουλευτισμού, της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, είναι εξ ίσου αντιδραστικότατη. Η τυπική ισότητα όλων στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι καλλιεργεί την απάτη της ισότητας στις ευκαιρίες, στις δυνατότητες, στα μέσα, του εκμεταλλευόμενου με τον εκμεταλλευτή «του», του εργάτη με τον καπιταλιστή, του φτωχού με τον πλούσιο, του νηστικού με τον χορτάτο. Η ψηφοφορία κάθε τέσσερα χρόνια για το ποιος θα σε εκπροσωπεί δεν είναι παρά η πεμπτουσία της «ανάθεσης». Της «ανάθεσης», της ατομικότητας, του μικρότερου κακού, που κατατρώει την ψυχή και το σώμα της εργαζόμενης κοινωνίας.
Αν υπάρχει ένα αξίωμα στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυτό είναι πως τα προβλήματα δεν λύνονται με ψηφοφορίες. Λύνονται με διεκδικήσεις, λύνονται με αγώνα, λύνονται με συλλογική πάλη, με συλλογική δράση. Αυτό το αξίωμα αντιμάχεται η αστική αντιπροσωπευτικότητα, αντιμάχεται ο κοινοβουλευτισμός. Η αντιδραστική ιδεολογία της αστικής τάξης δεν είναι άλλη από την «ανάθεση», από την ατομικότητα, από τον «καναπέ». Το περιβόητο αστικό κοινοβούλιο, δεν είναι παρά ο κολοφώνας της κάλπικης αστικής δημοκρατίας, δεν είναι παρά ένας αστικός αντιδραστικός θεσμός που λειτουργεί με βάση την «ανάθεση». Γι’ αυτό δεν έχει καμιά θέση στην προλεταριακή δημοκρατία. Γι’ αυτό θα καταργηθεί.
♦ Προεκλογικά, τα κόμματα του δικομματισμού μοιράζουν ψίχουλα και οι υπόλοιποι μεγάλα λόγια. Αμέσως μετά τις εκλογές, μόλις σβήσουν τα φώτα των διαφημιστικών εταιριών, τα χαμόγελα, οι υποσχέσεις για τα ψίχουλα δίνουν τη θέση τους στο σκεπτικισμό για την κατάσταση της οικονομίας. Οι εργαζόμενοι ξανακαλούνται να σφίξουν το ζωνάρι. Σε τούτη την κατάσταση, σε τούτη την κοινωνική άπνοια, ο δρόμος είναι χαραγμένος. Ιδιωτικοποιήσεις, ελαστικές εργασιακές σχέσεις, νέο πετσόκομμα των στοιχειωδών δαπανών για τη δημόσια Υγεία και Παιδεία, νέες παροχές στο κεφάλαιο, νέοι δρόμοι πλουτισμού για τους θεράποντες και τα λαμόγια της εξουσίας.
Αυτός ο δρόμος, όμως, έχει και ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Είναι η νέα εξοντωτική αντιασφαλιστική επίθεση. Τι σημαίνει αντιασφαλιστική επίθεση επίσης είναι γνωστό. Αύξηση των ορίων ηλικίας, πετσόκομμα των συντάξεων (και όχι μόνο). Οι μηχανισμοί είναι στημένοι και προετοιμασμένοι. Από τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και την ΕΕ μέχρι τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία, την ΟΚΕ, τα ΜΜΕ. Το ζητούμενο πλέον προβάλλει ως το μόνο ρεαλιστικό. Το χτύπημα του «καναπέ» και η ανάγκη της συλλογικής πάλης είναι η μόνη λύση. Ενας επιπλέον λόγος, λοιπόν, για το χτύπημα των εκλογικών αυταπατών. Ενας επιπλέον λόγος – σοβαρότατος λόγος - ενάντια στον κοινοβουλευτικό κρετινισμό.
♦ Τι βγαίνει απ’ όλα αυτά; Οτι ο κοινοβουλευτισμός είναι απαράδεκτο να αποτελεί όρο για συσπείρωση όσων αντιμάχονται το σύστημα της καπιταλιστικής σκλαβιάς. Γιατί ο κοινοβουλευτισμός είναι οικοδόμημα αυτού του συστήματος. Σαρξ εκ τη σαρκός του. Γι’ αυτό πρεσβεύει την τυπική ισότητα, την ατομικότητα, τον «καναπέ». Ο αντικοινοβουλευτισμός είναι όρος για τη συσπείρωση όσων αντιμάχονται το σύστημα. Είναι όρος για επαναστατική ζύμωση με αφορμή τις αστικές κοινοβουλευτικές εκλογές. Μια ζύμωση που θα καλεί σε σύγκρουση με το καρναβάλι της αστικής απάτης, με κάλεσμα σε αποχή, σε σύγκρουση με την εμποροπανήγυρη.
Μια ζύμωση που θα στοχεύει απευθείας τον «καναπέ». Αναδεικνύοντας την ανάγκη για μια νέα συλλογικότητα, μια νέα συλλογική δράση και αλληλεγγύη, που θα είναι εχθρική σε οποιουδήποτε είδους «ανάθεση». Είτε αστική, είτε κοινοβουλευτική, είτε αριστερή, είτε ριζοσπαστική. Αναδεικνύοντας την ουσία της προλεταριακής δημοκρατίας: την ανακλητότητα όλων των δημόσιων λειτουργών, οποιαδήποτε ώρα, ημέρα και στιγμή έρθουν σε αντίθεση με αυτά που τους έχουν εξουσιοδοτήσει οι μάζες μέσα από συλλογικές διαδικασίες. Αναδεικνύοντας τους βασικούς στόχους του εργατικού κινήματος στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής αστικής δικτατορίας. Αναδεικνύοντας την ανάγκη, με βάση όλη την πείρα του κινήματος, την πείρα από την ποινικοποίηση της αλληλεγγύης, την πείρα από τους τρομονόμους, την πείρα από τη μάχη ενάντια στην τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς, τη μάχη ενάντια στα εργατικά ατυχήματα, την παρέμβαση του κράτους στον συνδικαλισμό, αναδεικνύοντας την ανάγκη – ξανατονίζουμε –να σταματήσει πια η αστική νομιμότητα να αποτελεί ένα τεράστιο φετίχ για το κίνημα. Τεράστιο και εφάμιλλο του κοινοβουλευτισμού. Αναδεικνύοντας το στόχο, τον αναγκαίο στόχο, τον πιο αναγκαίο από ποτέ στόχο: την ανατροπή του καπιταλισμού, την κοινωνία της ισότητας, το βασίλειο της ελευθερίας. Στην υπόθεση αυτή θέλουμε να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
Παντελής Νικολαΐδης