Η ταχύτητα εξάπλωσης των καταλήψεων στο σύνολο σχεδόν των σχολών των ΑΕΙ-ΤΕΙ, η μαζικότητα με την οποία παίρνονται οι σχετικές αποφάσεις στις φοιτητικές συνελεύσεις (ακόμα και σε σχολές που θεωρούνταν ως τώρα «προπύργια» της ΔΑΠ), οι μαζικότατες, γεμάτες δυναμισμό φοιτητικές πορείες, η γενική κατακραυγή για το κτηνώδες χτύπημα της πορείας της περασμένης Πέμπτης από τα ΜΑΤ έφεραν σε μεγάλη αμηχανία την κυβέρνηση και την ανάγκασαν σε τακτικό ελιγμό. Η υπουργός Παιδείας δηλώνει τώρα ότι «την επόμενη εβδομάδα θα δώσουμε στη δημοσιότητα – δεν θα καταθέσουμε, θα δώσουμε στη δημοσιότητα – προσχέδιο Νόμου προς διάλογο επί του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου».
Μέχρι, όμως, να δημοσιευτεί το «προσχέδιο» έχουμε τη σκόπιμη διαρροή του νομοσχεδίου στον «Ελεύθερο Τύπο», ενώ ως τώρα αυτό κρατούνταν εφτασφράγιστο μυστικό (σ.σ. τρόπος του λέγειν, γιατί οι προθέσεις της κυβέρνησης ήταν σαφέστατες και γνωστές τόσο από τις τοποθετήσεις Καραμανλή και Γιαννάκου στη Βουλή και αλλού, όσο και από το κατευθυνόμενο πόρισμα της «επιτροπής των σοφών» του ΕΣΥΠ), που μας επιτρέπει ένα πρώτο σχολιασμό.
Μέχρι, όμως, να δημοσιευτεί το «προσχέδιο» έχουμε τη σκόπιμη διαρροή του νομοσχεδίου στον «Ελεύθερο Τύπο», ενώ ως τώρα αυτό κρατούνταν εφτασφράγιστο μυστικό (σ.σ. τρόπος του λέγειν, γιατί οι προθέσεις της κυβέρνησης ήταν σαφέστατες και γνωστές τόσο από τις τοποθετήσεις Καραμανλή και Γιαννάκου στη Βουλή και αλλού, όσο και από το κατευθυνόμενο πόρισμα της «επιτροπής των σοφών» του ΕΣΥΠ), που μας επιτρέπει ένα πρώτο σχολιασμό.
Ο «ελιγμός» αυτός είναι μόνο παραπλανητικός και σκοπεύει να αποκοιμίσει τους φοιτητές, να τους ρίξει στην παγίδα της αναμονής, με σκοπό να σταματήσουν τώρα τις κινητοποιήσεις τους, ενώ παράλληλα η δημοσιοποίηση, μέσω του φιλοκυβερνητικού τύπου, επιλεγμένων αποσπασμάτων του νομοσχεδίου δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να «επεξεργαστεί» τους φοιτητές (και την «κοινή γνώμη»), ώστε να το «χωνέψουν» καλύτερα, να «μετρήσει» τις αντιδράσεις τους στα σημεία και να επαναδιατυπώσει ίσως πιο καμουφλαρισμένα και πιο «ανώδυνα» κάποια εξ’ αυτών, αφήνοντας αναλλοίωτη την ουσία. Είναι χαρακτηριστικός ο πολυδιάστατος τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει η ρύθμιση για τους λεγόμενους «αιώνιους φοιτητές» τις διάφορες υποομάδες τους, και αυτό φυσικά δεν γίνεται τυχαία. Επιθυμία είναι ο πολυκερματισμός, η διάσπαση του φοιτητικού κινήματος, ώστε τελικά το νομοσχέδιο να περάσει «σαλαμοποιώντας» τις αντιδράσεις των διαφόρων κατηγοριών φοιτητών.
Αρωγός της κυβέρνησης σε τούτο τον τακτικό ελιγμό όλος ο ποικιλόχρωμος «αντιπολιτευτικός χώρος» και κάποιοι επώνυμοι πανεπιστημιακοί, όπως π.χ. ο Μπαμπινιώτης, που όλο τούτο τον καιρό την προτρέπουν να δημοσιοποιήσει το νομοσχέδιο και να το φέρει για ψήφιση το φθινόπωρο, αξιοποιώντας όλο το προηγούμενο διάστημα με τον «πολυδιαφημισμένο» διάλογο. Ειδικά ο Μπαμπινιώτης της κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι με την τακτική που έχει επιλέξει ως τώρα και με την άγρια καταστολή «βρισκόμαστε μπροστά σε πρωτοφανείς καταστάσεις που μπορούν να λάβουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις». Και ενώ «υπάρχουν ζητήματα που έχουν ωριμάσει και απαιτούν άμεσες λύσεις» και «η Σύνοδος των Πρυτάνεων έχει προχωρήσει θαρραλέα σε συγκεκριμένες προτάσεις», η μη δημοσιοποίηση της πρότασης του υπουργείου Παιδείας και η εμμονή να ψηφισθεί το νομοσχέδιο στο θερινό τμήμα της βουλής προφανώς περιπλέκει τα πράγματα και δεν επιτρέπει να περάσουν οι ρυθμίσεις. Η δημοσιοποίηση, λοιπόν, επιβάλλεται «όποιο κι αν είναι το κόστος» καταλήγει ο Μπαμπινιώτης.
Κοντολογίς, όλοι αυτοί οι καλοθελητές αγωνιούν για την τύχη του νομοσχέδιου, με την ουσία του οποίου συμφωνούν, και που η συγκεκριμένη τακτική της κυβέρνησης κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα.
Οι φοιτητές πρέπει ν’ απαντήσουν σ’ όλα αυτά τα ύπουλα σχέδια –που φαινομενικά μοιάζουν με υποχώρηση- με ένταση του αγώνα τους, με άπλωμά του και σε νέες μορφές πάλης. Και χρέος όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας, όλης της εργαζόμενης κοινωνίας είναι να συμπορευτούν μαζί τους.
♦ Το νομοσχέδιο
Η δημοσίευση από τον «Ελεύθερο Τύπο» (την Παρασκευή και το Σάββατο 9 και 10 του Ιούνη) αποσπασμάτων του σχεδίου νόμου, που αφορούν επίμαχες ρυθμίσεις, επιβεβαιώνουν στο ακέραιο την αρχική εκτίμησή μας (και την εκτίμηση του φοιτητικού κινήματος) ότι αυτό το νομοσχέδιο αποτελεί προάγγελο της Μπολόνια, ότι στραγγαλίζει το δικαίωμα στη μόρφωση, ότι αποσκοπεί να επιβάλλει σιγή νεκροταφείου στα ανώτατα ιδρύματα, ότι οδηγεί στο εκτελεστικό απόσπασμα το δημόσιο Πανεπιστήμιο και τα δικαιώματα των φοιτητών και μπάζει από πόρτες και παράθυρα τη λογική της επιχείρησης και της αγοράς στη διαχείριση των υποθέσεών του.
Αναλυτικά, οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου είναι οι εξής:
♦ Ρυθμίσεις για τη διάρκεια των σπουδών. Κίνητρα για την περάτωσή τους.
Καθορίζεται ανώτατο χρονικό όριο φοίτησης στις προπτυχιακές σπουδές. Αυτό είναι ο ελάχιστος αριθμός εξαμήνων, που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου, προσαυξανόμενος κατά 50%. Προκειμένου για εργαζόμενους φοιτητές ή για γονείς ανήλικων τέκνων ή για στρατευμένους ο ελάχιστος αριθμός εξαμήνων διπλασιάζεται.
Εργαζόμενος θεωρείται ο φοιτητής που κατά τη διάρκεια των σπουδών του είχε, αθροιστικά επί ένα τουλάχιστον έτος, πλήρη απασχόληση με ασφαλιστική κάλυψη.
Οι φοιτητής έχει το δικαίωμα να διακόπτει, για οποιονδήποτε λόγο με έγγραφη αίτησή του, τις σπουδές του για ένα εως τέσσερα το πολύ εξάμηνα, συνεχόμενα ή μη, τα οποία δεν θα προσμετρώνται στον παραπάνω ανώτατο χρόνο σπουδών.
Μετά την πάροδο του ανώτατου χρόνου σπουδών, ο φοιτητής θεωρείται αυτοδικαίως απολέσας τη φοιτητική ιδιότητα και δεν επιτρέπεται πλέον η συμμετοχή του σε εξετάσεις.
Μετά την πάροδο του ανώτατου χρόνου σπουδών, ο φοιτητής θεωρείται αυτοδικαίως απολέσας τη φοιτητική ιδιότητα και δεν επιτρέπεται πλέον η συμμετοχή του σε εξετάσεις.
Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται για τους φοιτητές που θα εγγραφούν με οποιονδήποτε τρόπο σε ΑΕΙ της χώρας από το ακαδημαϊκό έτος 2006-2007 και εφεξής.
♦ Για τους σημερινούς φοιτητές, που είναι ήδη εγγεγραμμένοι στα ΑΕΙ.
Εάν δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη το ανώτατο χρονικό όριο σπουδών, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, προβλέπεται ότι έχουν στη διάθεσή τους, πέραν του ανωτάτου ορίου:
– 1 χρόνο, εάν οφείλουν λιγότερα από το 1/3 των μαθημάτων.
– 2 χρόνια, εάν οφείλουν περισσότερα από το 1/3 αλλά λιγότερα από τα μισά.
Εάν οφείλουν περισσότερα από τα μισά μαθήματα τότε έχουν στη διάθεσή τους, πέραν του ανώτατου ορίου
– 3 χρόνια, εάν είναι φοιτητές τετραετών Τμημάτων.
– 4 χρόνια, εάν είναι φοιτητές πενταετών Τμημάτων, Πολυτεχνείων ή Γεωπονικών.
– 5 χρόνια, εάν είναι φοιτητές Ιατρικής.
Εάν έχουν συμπληρώσει το ανώτατο χρονικό όριο σπουδών, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, υποχρεούνται εντός του μηνός Οκτωβρίου του ακαδημαϊκού έτους 2006-2007 να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση αν επιθυμούν ή όχι να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Εάν δεν υποβάλουν δήλωση ή δηλώσουν ότι δεν επιθυμούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, διαγράφονται από το μητρώο φοιτητών.
Εάν δηλώσουν ότι επιθυμούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, τότε έχουν δικαίωμα να συνεχίσουν:
– για 2 χρόνια εάν οφείλουν λιγότερα από το 1/3 των μαθημάτων.
– για 3 χρόνια εάν οφείλουν περισσότερα από το 1/3 αλλά λιγότερα από τα μισά.
Εάν αυτοί οφείλουν περισσότερα από τα μισά μαθήματα τότε μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές.
– για 4 χρόνια εάν είναι φοιτητές τετραετών τμημάτων.
– για 5 χρόνια εάν είναι φοιτητές πενταετών τμημάτων.
– για 6 χρόνια εάν είναι φοιτητές Ιατρικής.
Θεσμοθετούνται προαπαιτούμενα μαθήματα.
Απαγορεύεται η εξέταση σε υποχρεωτικά μαθήματα μεγαλύτερων εξαμήνων εάν ο φοιτητής δεν έχει περάσει προαπαιτούμενα μαθήματα μικρότερων εξαμήνων. Ως προαπαιτούμενα θεωρούνται τα υποχρεωτικά μαθήματα κατώτερων εξαμήνων, η γνώση των οποίων, σύμφωνα με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, είναι απαραίτητη για την επιτυχή εξέταση υποχρεωτικών μαθημάτων ανώτερων εξαμήνων.
Ως προαπαιτούμενα μαθήματα δεν μπορούν να ορισθούν λιγότερα από το 20% και περισσότερα από το 40% του συνολικού αριθμού των υποχρεωτικών μαθημάτων του προγράμματος σπουδών. Σε περίπτωση που η Γενική Συνέλευση του Τμήματος δεν αποφασίσει διαφορετικά, ως προαπαιτούμενα μαθήματα θεωρούνται όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα των τεσσάρων πρώτων εξαμήνων.
Μετά από τουλάχιστον 3 αποτυχημένες εξετάσεις του σε υποχρεωτικό μάθημα ο φοιτητής μπορεί να ζητήσει εξέταση από τριμελή επιτροπή από την οποία να εξαιρεθεί ο εξεταστής του. Για την εξαίρεση αποφασίζει το ΔΣ του Τμήματος. Εάν αποτύχει και ενώπιον της επιτροπής μπορεί να ζητήσει επανεξέταση πάλι από 3μελή επιτροπή. Εάν το υποχρεωτικό αυτό μάθημα είναι προαπαιτούμενο και ο φοιτητής δεν το έχει περάσει μέχρι το τελευταίο εξάμηνο της κανονικής διάρκειας των σπουδών του, διαγράφεται από το φοιτητικό μητρώο.
Σε προπτυχιακούς φοιτητές μπορούν να παρέχονται ανταποδοτικές υποτροφίες, με υποχρέωση εκ μέρους των φοιτητών να προσφέρουν εργασία με μερική απασχόληση, κατ’ ανώτατο όριο, σαράντα ωρών μηνιαίως σε διάφορες υπηρεσίες του Πανεπιστημίου.
Φοιτητές που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα έχουν το δικαίωμα να λάβουν άτοκα εκπαιδευτικά δάνεια από πιστωτικά ιδρύματα με επιδότηση επιτοκίου από το Κράτος, τα οποία θα αποπληρώνονται τμηματικά ανάλογα με την επιτυχή πρόοδο των σπουδών. Η αποπληρωμή των δανείων θα γίνεται 5 χρόνια μετά την άσκηση επαγγέλματος και μέσα σε 15 χρόνια από τη λήψη του δανείου.
♦ Σχολιασμός
Σχολιάζοντας τις παραπάνω διατάξεις έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
Η πολυμορφία στη δυνατότητα συνέχισης των σπουδών μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών φοιτητών σκοπό έχει να διασπάσει τους αγωνιζόμενους φοιτητές και στη συνέχεια να «εξατομικεύσει» το πρόβλημα, χτυπώντας κάθε προσπάθεια συλλογικής ενατένισής του και εναντίωσης. Παράλληλα δίνεται η εντύπωση της σταθερής και βαθιάς τάχαμου μέριμνας του κράτους για κάθε μια περίπτωση του «αιώνιου φοιτητή».
Οι «αιώνιοι φοιτητές» δεν είναι «πρόβλημα» για το Πανεπιστήμιο. Δεν έχουν δικαίωμα στα δωρεάν συγγράμματα και στα «πάσο» για τη μετακίνησή τους, ούτε στη σίτιση. Οσο για τη στέγαση, αυτή είναι ανύπαρκτη σχεδόν ακόμα και για τους «εν ενεργεία» φοιτητές. Γιατί, λοιπόν, τόση πρεμούρα απ’ την κυβέρνηση να πετάξει έξω απ’ το Πανεπιστήμιο αυτά τα παιδιά; Γιατί θέλει να στείλει το μήνυμα –ειδικά προς την εργαζόμενη κοινωνία- ότι τα πανεπιστήμια είναι χώρος μόνο για την ελίτ και για εκείνους που έχουν τη δυνατότητα απερίσπαστα να σπουδάσουν. Η «πλέμπα» καλό είναι, να διαγράψει από τώρα μια και καλή τα όνειρά της να πάρει πανεπιστημιακό πτυχίο.
Το μήνυμα αυτό η εργαζόμενη κοινωνία το λαμβάνει και από τις άλλες ρυθμίσεις, της καθιέρωσης της βαθμολογικής βάσης του 10 και του «ανώτατου αριθμού εισακτέων». Στόχος είναι το χτύπημα της τάσης για πανεπιστημιακή μόρφωση ταυτόχρονα από δύο κατευθύνσεις. Γιατί θέλει να εντατικοποιήσει τις σπουδές, να τις κάνει «μιας χρήσης»
προσαρμοσμένες και υποταγμένες απόλυτα στα κελεύσματα της αγοράς και των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Το επόμενο βήμα, ως γνωστόν, είναι η εφαρμογή της Διακήρυξης της Μπολόνια για τριετή προπτυχιακό κύκλο σπουδών. Ο προπτυχιακός κύκλος θα είναι κύκλος ταχύρυθμων γνώσεων, που δεν θα αντέχουν στο χρόνο, αλλά θα προσπαθούν να «απαντήσουν» στις στιγμιαίες ανάγκες της αγοράς.
προσαρμοσμένες και υποταγμένες απόλυτα στα κελεύσματα της αγοράς και των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Το επόμενο βήμα, ως γνωστόν, είναι η εφαρμογή της Διακήρυξης της Μπολόνια για τριετή προπτυχιακό κύκλο σπουδών. Ο προπτυχιακός κύκλος θα είναι κύκλος ταχύρυθμων γνώσεων, που δεν θα αντέχουν στο χρόνο, αλλά θα προσπαθούν να «απαντήσουν» στις στιγμιαίες ανάγκες της αγοράς.
Συνεπώς, ο ρυθμός εναλλαγής αυτών των αναγκών, που θα επιβάλλει και την προσαρμογή του περιεχομένου της κατάρτισης (γιατί περί αυτού πρόκειται και όχι για πλατύ και στέρεο υπόβαθρο γνώσεων) απαιτεί, με τη σειρά του, και ταχεία εναλλαγή των φοιτητών και δεν επιτρέπει αυτοί να «λιμνάζουν» μέσα στο Πανεπιστήμιο. Η επιτυχία ή μη του συστήματος αυτού θα αποτελεί «δείκτη αξιολόγησης» του Πανεπιστημίου, των Σχολών και των Τμημάτων. Γι’ αυτό και η ρύθμιση για τους «αιώνιους φοιτητές» αποτελεί ζήτημα εκ των ων ουκ άνευ, σύμφωνα με τις «πηγές του υπουργείου Παιδείας», που επικαλείται ο «Ελεύθερος Τύπος». Γιατί ο «απασχολήσιμος» δεν έχει να κάνει μόνο με τις συνθήκες και τους όρους εργασίας, αλλά και με το βαθμό της υποταγής του στις ορέξεις του κεφαλαίου. Και ο βαθμός υποταγής αυξάνεται όταν στο χώρο των σπουδών δεν κουνιέται φύλλο, δεν αναπτύσσεται κανένας προβληματισμός και μοναδικό μέλημα είναι η εντατική παρακολούθηση και η επιτυχής αντιμετώπιση των εξετάσεων. Γιατί, τέλος, επιδιώκεται ο περιορισμός και αυτής ακόμα της εξευτελιστικής υποχρηματοδότησης των ΑΕΙ.
Η «μέριμνα» για τους φτωχούς φοιτητές εξαντλείται στις ανταποδοτικές υποτροφίες και στα δάνεια. Και εδώ επιχειρείται και πάλι η εκμετάλλευση και το ξεζούμισμά τους. Τσάμπα εργασία θα προσφέρουν αυτοί στο Πανεπιστήμιο (κάτι που γίνεται ήδη με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές), ενώ θα είναι δέσμιοι των δανείων έως και 15 χρόνια μετά την αποφοίτησή τους. Το δικαίωμα, λοιπόν, στην δωρεάν Παιδεία για όλους όχι μόνο δεν διευρύνεται αλλά καταργείται. Και αυτό, βεβαίως, βεβαίως θεωρείται «προοδευτική θέση» και από τον Προεδρούλη του ΠΑΣΟΚ, γνωστό φαν του εκπαιδευτικού συστήματος της μητερούλας Αμερικής. Ανάλογης «ευαισθησίας» είναι και η ρύθμιση για τους εργαζόμενους φοιτητές. Που καλούνται να το αποδείξουν αναφέροντας πλήρη απασχόληση με ασφαλιστική κάλυψη για ένα τουλάχιστον έτος, όταν γνωστή τοις πάσι είναι η «μαύρη και ανασφάλιστη εργασία» που θερίζει πραγματικά τη νεολαία.
♦ Πανεπιστημιακό άσυλο
Με τη ρύθμιση αυτή, χουντικής έμπνευσης, το πανεπιστημιακό άσυλο στην ουσία καταργείται. Η κυβέρνηση επιδιώκει την απαγόρευση κάθε πολιτικής και συνδικαλιστικής δράσης μέσα στο Πανεπιστήμιο. Επιδιώκει το φίμωμα κάθε φωνής διαμαρτυρίας, κάθε δράσης που διευκολύνει την ανάπτυξη προβληματισμών, ελεύθερης σκέψης, τη διακίνηση των ιδεών.
Το Πανεπιστήμιο-Επιχείρηση, άλλωστε, που επιδιώκει να διαμορφώσει, απαιτεί σιγή νεκροταφείου, όπως κάθε καλή καπιταλιστική επιχείρηση, που σέβεται τον εαυτό της.
Το Πανεπιστήμιο-Επιχείρηση, άλλωστε, που επιδιώκει να διαμορφώσει, απαιτεί σιγή νεκροταφείου, όπως κάθε καλή καπιταλιστική επιχείρηση, που σέβεται τον εαυτό της.
Η θεμελιώδης ανατροπή των ακαδημαϊκών κεκτημένων αποτυπώνεται πολύ καθαρά στην προτεινόμενη από το ΥΠΕΠΘ διάταξη του νομοσχεδίου:
«Για την κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της ελεύθερης επιστημονικής αναζήτησης και της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, αναγνωρίζεται το Πανεπιστημιακό Ασυλο» (Αρθρο 2, Ν 1268/82 νόμος-πλαίσιο).
«Για την κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της ελεύθερης επιστημονικής αναζήτησης και της… περιορισμένης διακίνησης των ιδεών, τροποποιείται το Πανεπιστημιακό Ασυλο» (πρόταση νόμου του ΥΠΕΠΘ).
Η σχετική αρμοδιότητα μετατίθεται από την Επιτροπή Ασύλου, όπου η απόφαση απαιτούσε ομοφωνία, στο Πρυτανικό Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει κατά πλειοψηφία για την άρση του ασύλου. Οι δυνάμεις καταστολής έχουν το ελεύθερο να μπουκάρουν στο Πανεπιστήμιο ανά πάσα στιγμή, χωρίς να απαιτείται άδεια του αρμόδιου οργάνου, εάν θεωρήσουν ότι τελείται «αυτόφωρο πλημμέλημα». Και τέτοια «αυτόφωρα πλημμελήματα» είναι οι καταλήψεις και οποιεσδήποτε κινητοποιήσεις μέσα στον Πανεπιστημιακό χώρο. Ακόμα και ένα τροχαίο είναι αυτόφωρο πλημμέλημα.
Η προκλητική στάση της κυβέρνησης (που ως τώρα φαίνεται πως είχε πάρει πολύ αέρα και φόρα) αποτυπώνεται καθαρά στη σχετική διατύπωση της ρύθμισης με την προσθήκη της αιτιολογίας του πλημμελήματος.
«Επέμβαση δημόσιας δύναμης χωρίς την άδεια του αρμόδιου οργάνου του ΑΕΙ επιτρέπεται μόνο εφόσον διαπράττονται αυτόφωρα κακουργήματα ή αυτόφωρα εγκλήματα κατά της ζωής» (κείμενη νομοθεσία).
«Επέμβαση δημόσιας δύναμης χωρίς προηγούμενη πρόσκληση ή άδεια του αρμόδιου οργάνου επιτρέπεται μόνον εφόσον διαπράττονται κακουργήματα ή αυτόφωρα πλημμελήματα» (πρόταση νόμου του ΥΠΕΠΘ).
♦ Οικονομικός διαχειριστής
Επειδή η ορολογία του «μάνατζερ» παρέπεμπε ευθέως σε επιχείρηση και γι’ αυτό προκαλούσε, «έφυγε». Στη θέση της ήρθε ο «διαχειριστής οικονομικών και διοικητικών υποθέσεων». Οχι Γιάννης, Γιαννάκης δηλαδή. Ο «διαχειριστής», που θα τοποθετείται σε οργανική θέση, επί θητεία, με απόφαση της Συγκλήτου θα συμμετέχει στην κατάρτιση του 4ετούς αναπτυξιακού προγράμματος (των συμπεφωνημένων δηλαδή μεταξύ κράτους-πανεπιστημίου). Θα παρακολουθεί την εφαρμογή του προϋπολογισμού του ιδρύματος, θα συμμετέχει στη διαδικασία εσωτερικής αξιολόγησής του και θα κάνει εισηγήσεις για την επωφελέστερη διαχείριση των οικονομικών πόρων του ιδρύματος και αξιοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων. «Καμιά απόκλιση ή υπέρβαση από τον προϋπολογισμό του ΑΕΙ χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του» δε θα μπορέσει να υπάρξει.
Ο «διαχειριστής», δηλαδή, θα είναι ο αυστηρός τοποτηρητής των συμπεφωνημένων, βάσει των οποίων θα αξιολογείται και το Ιδρυμα, θα είναι αυτός που θα φροντίζει για την προσέλκυση πόρων (εκτός προφανώς της δημόσιας χρηματοδότησης) και αυτός που θα διαχειρίζεται τα περιουσιακά στοιχεία του Πανεπιστημίου με ιδιωτικοοικονομικά και χρηματιστηριακά κριτήρια.
♦ Μέλη ΔΕΠ, φοιτητική ψήφος και Συνήγορος ΑΕΙ
Οι σοβαρότερες παράμετροι είναι η εισαγωγή της μονιμοποίησης του λέκτορα ή επίκουρου καθηγητή μόνο ως στοιχείο της εξέλιξής τους στη βαθμίδα του επίκουρου ή του αναπληρωτή καθηγητή και η διατήρηση της διάκρισης ανάμεσα σε διδάσκοντες πλήρους απασχόλησης και μερικής απασχόλησης, που όμως δεν μπορούν να αμείβονται από ερευνητικά προγράμματα του ειδικού λογαριασμού και δεν μπορούν να εκλέγονται πρόεδροι Τμημάτων, κοσμήτορες, πρυτάνεις κ.λπ.
Η διαδικασία αυτοτελούς κρίσης για μονιμοποίηση καταργείται. Για την εκλογή «συνεκτιμώνται ιδιαίτερα η αξιολόγηση του διδακτικού έργου από τους φοιτητές, όπως προκύπτει από το δοκιμαστικό μάθημα ή την έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης, η εν γένει προσωπικότητα και ο σεβασμός στις αξίες του Συντάγματος»!
Τα εκλεκτορικά σώματα διευρύνονται με τη συμμετοχή εξωτερικών εκλεκτόρων. Λογικό είναι! Ο χώρος, που κάθε άλλο παρά σχέση θα έχει με ό,τι έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε Πανεπιστήμιο, απαιτείται να έχει διδάσκοντες πειθήνιους και πειθαναγκασμένους. Η συμμετοχή των φοιτητών στην αξιολόγηση και εκλογή τους είναι το καρότο για να κρύψει το μαστίγιο και το δέλεαρ για να εξαγοράσει τη συναίνεσή τους.
Ομως και εδώ οι νέες επιταγές προστάζουν περιορισμούς. Ο πρύτανης εκλέγεται και με την καθολική ψηφοφορία των φοιτητών. Οι ψήφοι των προπτυχιακών φοιτητών θα υπολογίζονται σε ποσοστό 80% του αριθμού των μελών ΔΕΠ, μειούμενο αναλογικά κατά το ποσοστό της αποχής (των φοιτητών), όχι όμως συνολικά μικρότερο του 40% των μελών ΔΕΠ.
Η εγκαθίδρυση στα ΑΕΙ Συνηγόρου του Πολίτη, που θα «εισηγείται στα αρμόδια όργανα κάθε ιδρύματος μέτρα για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών μεταξύ των μελών του ιδρύματος ή του Ιδρύματος και των μελών του ή τρίτων» μόνο ως κερασάκι στη δηλητηριασμένη τούρτα του νομοσχεδίου μπορεί να εκληφθεί και δε συγκινεί παρά μόνον κάποιους εξ επαγγέλματος «αφελείς» και χαζοχαρούμενους «προοδευτικούς». Αλλωστε, τα είδαμε τα καλά της «αποτελεσματικής» δράσης του Συνηγόρου του Πολίτη και στους άλλους τομείς, εκτός των ΑΕΙ.
Γιούλα Γκεσούλη